22 Kasım 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

hemn Sahife 10 Hayatta mut muvaffak « olmak. eni berber dükkânları eczahanelerde açtı Fordun sevmediği: içki ve sigara, | sevdiği çingene muzikasıdır Henry Ford, dünyanın en zenğin ve en büyük adamlarından biridir. Ford yalnız otomobil fabrikatörü değil, fakat iktisatcı, avukat, doktor, münakkit ve muharrirdir, tabiri aherle şahsında, cihanşumul adamı camidir. Bu gün bir piyesin iyi olup olmadığına hükmetmek için Fordum fikir ve mütalâasına bakılır. Ford bir piyesi beğendimi artık o piyes dünyanın en muvaffak eseri addedilir. Hatta geçenlerde Detroit de bir temsillik ilânlarında “M. Henry Ford bu piyesi beğendi,, cümlesinin yazılması, temsile sim- diye kadar görülmemiş bir muvaf- fakiyet temin etmiştir. M. Fordum pederi, pek namuslu bir amele idi, oğlunun hattı hare- ketinden, mektebe devamsızlığın- dan memnun değildi. Oğluna, bu yaramazlığının istikbali üzerinde fena tesirler yapacağını tekrar etmekten geri durmuyordu. Filhakika bugün milyarder ve dünyanın en zengin adamlarından biri olan Henry Ford daima müşkülât ile bençeleşen adi bir demirciden başka bir şey değildi. Ford ilk defa ve kırkından sonra, işe başladığı zaman, hesaptan anlamadığı cihetle, bir muhase- beciye lüzum görmüş ve M. Cow- jeus isminde, genç bir muhasibi yanına almıştır. Genç roubasip, başka bir yerde de vazifesi bu- lunduğu cihetle, ancak günde iki üç saatın, Fordun hesaplarını tetkik etmeğe tahsis edebiliyordu. Genç muhasebeci, işe başladığı zaman Ford'un kendisine nekadar maaş verebileceğini sormuş, Ford da kendisine muayyen bir maaş tahsis “edecek parası olmadığını, maaş mukabilinde, kendisine teş- kil edeceği şirketten bazı esham verebileceği cevabını vermiş. Bidayette (muhasebeci, maaş hususunda israr etmiş iken sonra- dan Fordun bu teklifini kabul etmiştir. O zamanlar batak bir işin eshamını, maaş yerine kabul ettiği cihetle arkadaşlarının istih- zasna uğruyan muhasebeci M. Coujeus bundan tam sekiz sene evel, Fordun kendisine vermiş olduğu eshamı sattığı zaman tam 27 milyon dolar yani bizim para- mızla 54 milyon Türk lirası almıştır. Ford ilk defa işe başladığı za- man er namında bir bakkala müracaat ederek kendisine 500 dolar ödünç para vermesini ve dükkânını bırakarak ortağı olma- sını teklif etmiş. Bakkal bu tek- life gülmekle mukabele etmiş ve Fordu koğmuştur. Bakkal Ogner bir kaç sene sonra Fordun ne parlak işler gördüğünü anlayınca kederinden intihar etimştir. M. Henry Ford bütün dünyada ve bilhassa Detreit şehrinde büyük bir nüfuza maliktir. Fabrikaları tatili faaliyet edince Detreit'te ticaret durur. O, bütün o mıntaka- nın iktisadi diktatörüdür. Bir gün, yalmz otomobil imalâtını değil, fakat berber dükkânlarını da inhi- sar altına almağı tasarlar ve mem- leketin en namdar ve maruf berberlerine, pek yüksek yev- miyeler vermek suretile hizmetine altır. Ford, (mükellef berber dükkânları tesisis etmiş ve saç kesmek, sakal traş etmek ücretini 40 sentten 10 sente indirmiştir. Fordun berber salonlarına o kadar tehacüm vaki oldu ki, milvarder bütün masaraflarını çıkardıktan başka, büyük bir kazanç da temin | etmiştir. M. Ford bu prensip dairesinde kasap o dükkânları, (o manifatura mağazaları eczahaneler açmış, ve Forda rekabet edemeyen küçük sermayedarlar, birer birer iflas etmişlerdir. Bu vaziyetten ümitsizliğe düşen sermayedarlar büyük bir içtima akdetmişler ve Fordu da içtimaa davet etmişlerdir. Herkes milyar- derin bu içtimaa gelmeğe tenez- zül (o göstermeyeceğinden (o emin bulunuyordu. Içtimaım en hararetli bir zemanında, Henry Ford içtima salonunun eşiğinde (görünmüş, ve derhal kürsüye çıkarak: — Efendiler! Heyecan ve tela- şınıza hiç bir sebep görmüyorum | şayet, iflas (o etmişseniz, daima | benim yanımda iş bulacaksınız | demiş ve cevap verilmesini bek- | | | | lemeden kapıyı sükünetle kapayıp | çıkıp gitmiştir. | M. Ford fabrikasında imal edil- | miş olan basit bir otomobile bine- rek arabayı bizzat kendisi idare eder. Yevmiye sekizer dolar alan iki| hususi hafiye günde sekiz saat kendisine refakat ederler. İ Bunlar, siğara ve içkiden kati | surette menvedilmişlerdir. / İçki | aleyhdarlarının şampiyonu olan bu milyarder diğerlerine ei nümunei imtisaldir. Hatta fabri- kalarında çalışan ameleler üm içerlerse derhal hizmetlerine niha- | yet verilir. Henry Ford hiç bir zaman sa- daka vermemiş olmakla maruftur. Tasadduk kendi perenşiplerine muğayirdir. Fordun prensipine göre her genç adam ihtiyarlığında | sefalet çekmemek için gençliğinde çalışmalıdır. Ford, hakiki bir vatanperver- | dir. Amerika meli olmıyan her şeyden nefret ve istikrah eder. Bundan bir kaç sene evel Avrupa antikacılarından biri Fordun evine sokulabilmiş ve kendisike bazı kıymettar antikalar satmak iste- miştir. Ford, antikacının sözünü kısaca keserek: — Bana satabilecek Amerika antikalarınız var mı? diye sormuş. Bu Sualden şaşıran antikacı, Amerikanın yeni bir memleket olduğu cihetle asarı atikası olma- dığını kekelemeğe başlayınca Ford derhal kendisine yol vermiştir. Maamafih Ford Avrupanın çigan musikisine bayılır. Hattâ geçen sene Detreit'ten geçen bir çigan musikişinası büyük ümidi olma- dığı balde Forddan yeni doğmuş çocuğunun vaftiz babası olmasını rica etmiş, aradan iki gün geç- | dikten sonra kendisinin meşğuli- yetleri, vaftiz merasiminde bulun- masına mani olduğu cihetle, 2,000 dolarlık bir çekin kabul edilmesini natık bir mektubunu almıştır. Henry Fordu bütün bu muaz- zam servetine rağmen kıskanma- mak lâzımdır. Ford bahtiyar de- ğildir. Çünkü Amerika asilzade- leri, bütün servet ve ihtişamına rağmen kendisini salonlarına ka- bul etmezler. İngiliz veliahtının ahiren Detroitten geçerken, ken- disini ziyaret etmesine rağmen Amerika asilzadegân mubhafili, milyardere karşi tatbik ettikleri bu boykottan asla vaz geçme- | mişlerdir. | 22 Teşrinisani 1931 asarruf. Dirlik ve j TE kame BİR KUMBARA ALINIZ. Glor gün biraz para bürülklirümiz! Oksürenlere: KATRAN KE AE ğun amman şii ) İYİ BİR HAREKET YILBAŞININ 3BiRiNCi GÜNÜ KADER sişesi sizi zengin edecek KADER gişesi dert ve kederlerinizi defedecek KADER gişesi ailenizi bahtiyar edecek KADER siseşi bütün hayatınızı temin edecek elhasıl, İstanbul, Eminönü, Valide Hanı Yanında kâin IZader sişesinden TAYYARE YILBAŞI KEŞiDESİNE AiT bir bilet alırsanız hayatınızda en iyi ve en faideli bir harekette bulunmuş olursunuz. YAOSPMATINE MUTA PHOSPHATINE FALERES (FOSFATİN FALİER) ÇOCUKLARIN KEMMEL GIDASIDIR Tinci, Sinci ayd mam esme zem- anlarında ve ne esnasında kullanılır. Diş sürmesini va ke teşekkülü eshil eder. Sıhhat ve kuvvet bahş eyler. Her çocuğun hoşuna gider bir gıdadır ÇUA! AULAGNIER, ASNIERES - PARIS(FRANC Zonguldak sıhhat ve içtimai muavenet | © Role müdürlüğünden: si sikme ei Ereyli, Bartın, Safranbolu memleket hastahanelerine muktezi ve a beral ; Sunda ri a listesi vilâyet sıhhat ve içtimai muavenet müdürlüğünde mevcut mezkür g sa ki akim 109 kalem alât ve edevatı tıbbiye münakasaya konmuştur. 8/12/931 tarihinde ihale olunacağından taliplerin teminat mektubile Zongul- dak sıhhat ve ictimai muavenet müdürlüğüne müracaatları ilân olunur. cağı ilin