26 Ekim 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 a Akşam 5 es © 26 Teşrinievvel 1931 Türk parasının | e Yangınların tevessüü mağletilığı HUSUSİ TELGRAF HABERLERİ | Meze seeemlimden (Baş tarafı birinci sahifede ) bilhassa ithalât tacirlerimizin önü- müzdeki sene zarfında, hariçten fazla mal ithal etmekten vaz geçmeleridir. En mühimmi bu son tedbirdir. Zira, ihracat oeşyasınm, zirai mahsullerin (o satış ofiati (o çok düştüğü şu devirde memlekete ibracat omevsiminde daha az ecnebi döviz gireceğini hesap ederek harice az para vermeğe çalışmalıyız. Bunun için en mü- essir tedbir, borsanın, ithalât iacirlerine döviz müsaadesi verirken, memlekette emsali bulunan bazı malların yeni siparişlerinde çok müşkilpesent davranması döviz müsaadesi vermemesidir. Bu ted- birin, şimdiden ciddiyetle nazarı dikkate alınması lâzımdır. Görüş- tüğmüz bir çok ecnebi banka direktörleri de bu fikirdedirler. Necmeddin Sadık Rus hariciye komiseri (Baş tarafı birinci sahifede) mirafirimiz akşam saat on yedide Haydarpaşadan hareket edecek hususi bir trenle Ankaraya gide- cektir. M. Litvinof çok beşuş görünü- yor. Ankarayı ziyaret edeceğin- pek memnun olduğunu, bu seya- hatin Türk - Rus dostluğunun kuv- vetini bir kerre daha ispat et- mekte olduğunu söylemiştir. Ankarada yapılacak merasim M. Litivinof yarın sabah saat dokuz buçukta Ankaraya muva- salat edecek ve Ankara Palasa misafir olacaktır. Yarın öğle vakti hariciye vekilimiz tarafından misafirimiz şerefine hususi bir öğle ziyafeti verilecek, M. Litvinof, öğleden sonra Reisicumhur Hz. tarafından kabul edilecek, akşam Ankara palasta Tevfik Rüştü bey tarafından verilecek resmi ziya- fetten sonra bir resmi kabul yapılacaktır. Çarşanba günü öğle vakti Baş- vekil İsmet Pş. tarafından, akşam da Sovyet sefaretinde birer ziyafet verilecektir. Sovyet hariciye komiseri, Cum- huriyet bayramı merasimine iştirak ettikten sonra cuma günü şehri- mize gelecektir. Sovyet fındıkları Yapılan tahlil ne netice verdi? Sovyetler Hamburg, piyasasında Kilosu 60 kuruştan fındık satmış- lardır. Bizim fındıkların. fiat 90 kuruştur. Sovyet fındillarr bu kadar ucuz satıldığı halde-cinsleri iyi değildir. Yerli fındıklarla, Sovyet fındık» ları arasında bir mukayese yapıl- mıştır. Tahlil neticesinde Türk fındıklarında yüzde 68 Sovyet findıklarında yüzde 63 yağ bulun- duğu anlaşılmıştır. Diğer taraftan ticaret borsası. Baş; kimyageri Nureddin Münşi beyde Türkiye fındiklarını mr ile başlamıştır. Bu münasebetle Trabzon ziraat müdüriyeri' borsa kimya: laboratuvarına, fındık nü- müneleri göndermiştir. Çinko müstahsillerinin içtima Bruxelle, 25 (A. A.) — Çinko müstahsilleri: içtima ederek bey- nelmilel çinko itilâfına dahil olan memleketlerdeki çinko istihsalâ- tının temdidi nisbetinin 45 “/, den 50 “/, ye çıkarılmasına karar Ss vermiştir. Balkan murahhasları ve gazeteciler Ankarada Murahhaslar bugün Gaz Gazi Hz. tarafından kabul edilecekler Ankara 25 (Hususi) — Uzun bir sükün devresinden sonra yeni- den canlanan Ankarada bir neşe ve bayram haftası hazırlanıyor. Büyük Cumhur reisimizin şehri- mize avdetile bu yeni canlılık Başvekil Hazretlerinin teşyi ve istikbal merasimlerile kuvvetlendi. Bayram buhafta içinde birbini kuvalayacaktır. Yarın Balkan birliği konferan- sındaki Balkan murahhaslarile Yunan ve Bulgar gazetecileri şehrimize geleceklerdir. (Ertesi günü Litvinof yoldaşın ziyareti de Ankaraya canlı bir gün yaşata- caktır. Bu ziyaretler münasebetile ha- riciye vekâleti ve gazete mües- seseleri hazırlıklar içindedir. Ya- pılan program hakkında aldığım malümata göre ayın 26 ncı pazar- tesi günü sabahleyin iki hususi tren biribirinden birer saat fasıla ile saat 10u 40 ve Ili 40 geçe Balkan birliği murahhaslarile ga- zeteci misafirlerimizi (şehrimize getirecektir. Misafirler gara çıktıktan sonra ögle üzeri otomobillerle şebri ge- zecekler ve saat 13 buçukta ha- riçiye vekâleti tarafından şerefle- rine verilen ögle yemeğinde bu- lunacakladır. Yemekten sonra saat 14 bu- çukta büyük millet meclisine gi- dilerek meclis reisi Kâzım paşa hazretleri tarafından kabul edile- cek olan murahaslar müteakıben meclisin büyük salonunda Balkan konferansının son umumi celsesini aktedeceklerdir. Bundan sonra orman çiftliğine gidilecek, murahhaslar Gazi Hz. tarafından kabul edileceklerdir. Misafirlere burada çay ikram olunacaktır. Balkan birliği murah- hasları bu vesile ile Gazi Hz. ne tazimatlarını ve vedalarını arze- deceklerdir. Gece Balkan birliği murahhas- ları şerefine bir konser verilecek, bundan sonra murahhasslar istas- yona dönerek kendilerini bekle- yen hususi trene bineceklerdir. Tren gece yarısından bir saat sonra Anltaradum İrarektet edecek» tir. Yunan ve Bulgar gazeteci mir safirlerimize gelince, bunlara şeh- rimizin en iyi otellerinden Belvur palas otelinde yer ve yemek temin edilmiştir. İlk günü gazeteci mir safırlerimiz Balkan birliği murah- kasları ile aynı proğrama göre bareket edecekler ise de mütea- kip günlerde sırf kendilerine mahsus olarak bir program ya» pılmıştır. Türkiye matbuat cemiyeti, Ga- zeteciler birliği, Türk tarihi tetkile cemiyeti, Himayei etfal cemiyeti bunların ihzarile meşgul olacaklar- dır. Ayın 27 inci günü Karpiç lokantasında oTürkiye Oomatbuat cemiyeti bir öğle ziyafeti verecek, 27 ve 28 teşrinievvelde Türk ta- rihi tetkik cemiyeti ile Gazeteciler birliği taraflarından birer çay verilecektir. Ayım 28 inci günü öğleden evvel gazeteci misafirle- rimiz Türkiye Himayei etfal ce- miyeti müesseselerini ve çocuk sarayını ziyaret edeceklerdir. ZİL KENE Ayın 29 uncu Perşenbe günü Cumhuriyet bayramı merasimi te- maşa edilecektir. Gazeteci misafir- lerimizle yerli gazeteciler için de bir tribün ayrılmıştır. Yunan ve Bulgar gazetecileri ayın 29 uncu günü akşamı şebri- mizden ayrılacaklardır. Dünkü celse Balkan konferansı murahhasları dün sabah Yıldızda komisyonlar halinde toplanmışlardır. Heyeti umumiye içtimai saat 14 buçukta toplanmıştır. Murahhaslardan Mm. Thiakakis kadınlığın hukuku hak- kında bir nutuk söylemiştir. Neticede madam (o Thiakakisin - evli kadın kocasının tabiiyetine girmek mecburiyetinde değildir - fikri temenni şeklinde kabul edilmiştir. Bu hususta söz söyle- söyleyen oprenses Cantacuzânin fikirlerine OM. Topaloviç ve M. Papanastasiyu itiraz etmişlerdir. Bundan sonra Balkan :memle- ketleri arasında seyahat edecek- lerin pasaportları meselesi mec- buri vize usulünün kaldırılması konuşulmuştur. Neticede bir seyrü sefer komisyonu, işçilerin hukuku için bir “mesai ofisi, ve bir de ilmi enstitü teşkili kabul edil- miştir. Bundan sonra M. Bakkalbaşı şark tütünlerinin vaziyetinden, M. Jorjoviç Balkanlardaki hububat meselesinden bahsettiler. Neticede şark tütünleri için bir “tütün ofisi, ve hububat içinde bir zahire borsası ve bir hububat birliği oteşkiine karar verildi. Vakit geç olduğu için celse ta- til edildi; Siyasi komsiyon raporu Ankarada okunacaktır. Japonya - Çin Japonya (o Cemiyeti Akvamdan çekilecek Tokyo 25 (A.A.) — Cemiyeti akvam meclisinin hareket tarzın- dan canı sıkılan ve hayal inkisa- rına uğrayan mahafil Cemiyeti Akvamdan çekilmeği ciddi surette derpiş etmek hususundaki niyet- lerini artık gizlememektedir. Bu mahafil Cemiyeti oakvam meclisinin Japon nektai nazarını ihmal etmekle kalmayıp muahe- delerin Japonya'ya verdiği hak- ların mukaddes mahiyeti üzerinde ı5rar göstermiyerek kendi akidelerine de riayetsizlik etmiş olduğu müta- lâasında bulunmaktadır. Bu ma- hafil mevzuubahis olan asıl mese- lenin bu haklara riayet edilmesini teminden ibaret bulunduğunu da ilâve etmektedir. Japon tayyarelerinin Mançuri' deki faaliyeti Nankin 25 (A.A.) — Harbin'- den gelen bir Japon tayyaresi Changchun şehrinin (o şimalinde bulunan İçhienne'ye beş bomba atmıştır. Japon tayyarelerini Heilung Ki- ang'ın merkezi olan Tsitsihar şehrine sık sık akın yapmakta oldukları da bildirilmiştir. M. Briand Parise dönüyor Cenevre, 25 (A.A.) — M. Briand bugün Cenevre'den hareket ede- cektir. Tütün satışı Kumpanyalar çifçiyi gittikçe tazyik ediyor Akhisar 26, (Hususi) — Tütün inhisar idaresi henüz mübayaata başlamadı. Kumpanyalar aralarında trüst yaparak tütün olmağa baş- ladılar, Kumpanyalar beğenme- dikleri tütünlerin iadesi için de şart koymuşlardır. Bu şekilde tütün fiatinin 20 kuruşa kadar düş- mesi ihtimali vardır. Hafıa vekilini ziyaret Ankara 25 (Hususı) — Elek- tirik ve Terkos nafıa komiseri Mustafa Arif bey buraya gelmiş ve nafıa vekilini ziyaret etmiştir. htinada çıkan arbedeler Atina 25 (A.A) — Yunanistanla birleşmek (o maksadına müstenit olarak Kıbrıs'ta baş gösteren hareket lehinde nümayiş yapmak isteyen yüksek tahsil talebesile zabıta arasında bir takım arbede- ler çıkmıştır. Bir kaç kişinin vücutlarında bu arbedeler yüzün- | den bereler hasıl olmuştur. Yüsek tahsil (e talebesine ait cemiyetler Kıbrıslılara tebrik tel- grafları göndermişlerdir. | Vaşington seyahati | M. Hoover ili Laval arasında itilâf Washincton, 25 (A.A. ) — Dün- yanın iktisadi vaziyetinde istikrar temini için Fransa ve Amerika bankalarının malik oldukları ve- sait ve menabii bir araya getir | meleri hakkında M. Hoover ile M. Laval arasında bir anlaşma vücuda gelmiştir. Ancak teferru- ata ait bazı noktalar henüz hal ve tanzim edilmemiştir. M. Laval geceyi beyaz sarayda geçirdikten sonra sabahleyin M. Hoover ile yeni bir mülâkatta bulunmuştur. M. Laval öğle yeme- ğini M. Mellon'nun evinde yemiş- tir. Akşam yemeğine M. Stimson'a davetli bulunmaktadır. Hoover - Laval mülâkatından beklenilecek neticeler Vashington 25 (A.A) — Havas ajansının hususi muhabiri bildiri- yor: Amerikan siyasi mahafilinde hü- kümsüren umumi fikir ve kanaat Hoover - Laval mülâkatlarından ancak iktisadi mahiyette neticeler beklenileceği merkezindedir. Cünkü M. Hoover, Fransanın teslihatını yeniden tahdit için şart koştuğu Fransız emniyet ve selâ- metini kuvvetlendirmeğe matuf her hangi bir tedbire iştirak etmesini Amerika'ya teklif edebilecek bir vaziyette bulunmaktadır. M. Borah'nın mevcut muahede- lerin yeniden tetkiki hususunda israr göstermesi Avusturya ve Almanya'da milliyetçilerin yaptık- ları mücadeleleri şiddetlendirmek- ten ve küçük itilâf hükümetlerini endişeye düşürmekten hali kal- mıyacaktır. Fransız - İspanyol ticeri itilâfı Paris 25 (A.A.)— Ticaret neza- reti tebliğ ediyor: M. Darilla, fransız-ispanyol ticaret mukavele- namesinin mütemmim itilâfname- sini imzalamışlardır. M.. Briand, itilâfnameyi Cenevreden avdetinde imzalayacaktır. İtlâfname 10 teşrinisaniden itibaren meriyet mevkiine gire- cektir. İtilâfname iki hükümet arasındaki ticari münasebetleri daha âdilâne bir mutekabiliyet esasına istinat ettirmekte ove mübadelelere mani olan şekillere nihayet vermektedir. | vapurunun ileri geliyor Son aylar zarfında şehrimizde çıkan yangınlardan çoğunun te- vessü etmesi dikkati celbedecek bir mahiyette görülmüştür. Halbuki daha evvelleri, meselâ geçen seneler daha fena şerait altında çıkan yangınları nihayet bir iki ev yandiktan sonra sön- dürmek mümkün oluyordu. Yan- gınların büyümesi, sebepleri itfa- iyenin vazifesini eskisi gibi yap- madığı iddiasını tevlit etmiştir. Bu iddialar üzerine salâhiyettar bir zat bir muharririmize şu” izahatı vermiştir : — İtfaiyeye haber verildiği an- dan itibaren gündüzleri 20, gece- leri 50 saniyede gruplar harekete geçerler. Bir grup haber aldığı andan itibaren İstanbulun en uzak sem- tine nihayet 20 dakikada yetişir. Son zamanlarda yangın çıkan yerlerin şehrin uzak yerlerinde olmaması, yangınların büyümesin- den mütevellit şikâyetleri baklı olarak gösteriyor. Halbuki bunda iki sebep ve âmil vardır: Biri yangının geç haber verilmesi, diğeri de lüzumu kadar su bulunamamasıdır. Halk yangın çıkar çıkmaz evvelâ kendisi söndürmeğe kalkışıyor, sonra itfaiyeye haber veriyor. Bu, yanlış bir usuldür. Yangınlar bu yüzden büyüyor. Yoksa, iddia edildiği gibi itfaiye (teşkilâtı bozulmuş değildir. Bu günkü hava Yeşilköy askeri rasat merkezin- den verilen malümata göre bugün hava kapalı olacaktır. Rüzgâr garp istikametinden mutedil ola- rak esecektir. Sıcaklık düne na- zaran azalacaktır. Dün en fazla hararet 20 derece idi. Sabıkalı iki manitacı tevkif edildi Zabıta arap Sabri ve Bandır- malı Ahmet isimlerinde iki sabr- kalıyı tevkif etmiştir. Bunlar mü- teaddit manitacılık ocürümlerin- den maznundurlar. : Maznunlar (o hakkındaki polis tahkikatı ikmal edilerek “ikisi de adliyeye verilmişlerdir. .Müstan- tiklik tahkikata vaziyet etmiştir. Tabanca ile oynarken.. Galatada kahveci Kerim elin- deki tabanca ile oynarken ateş almış, kurşun yanındaki arkadaşı Ömer efendinin ayağına isabetle yaralanmasına sebep olmuştur. Cambazları seyrederken öldü Iranlı İsmail efendi dün Samat- yada cambazlarrı (seyrederken birdenbire yere düşmüştür. Yapı- lan muayene neticesinde sektei- kalpten öldüğü anlaşılmıştır. Bir araba devrildi içindekiler yaralandı Bakırköyünde oturan Sabri B. zevcesi Nimet, hemşiresi Sabite ve kızı Nedime hanımlar hususi bir arabayla gezerken araba Yeşilköy plâk fabrikasının önünde devril- miştir. Bu kaza neticesinde Sabite hanımın kolu kırılmıştır. Diğerleri de hafifçe yaralanmışlardır. M.Brünning Berlin'e döndü Berlin, 25 (A.A.) — Bir kaç gündenberi Almanya'nın cenubu garbi havalisinde istirahat et- mekte olan M. Brünning Berlin'e dönmüştür. Musolini Napolide Nakoli, 25 (A. A.) — Duçe Gaeteden gelen ve üç keşşaf refakatinde bulunan Zurora yatı ile buraya gelmiştir. Duçe, mahalli hükümet erkânı ve şevk içinde bulunan halk tarafın- dan karşılanmıştır.