25 Ekim 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Gazi Hz. Balkan murah- haslarını yarın Marmara köşkünde kabul edecek, e ——— Sene 14 — No: 4685 / Tahrir telefonu : 21686 AKŞAM PAZAR — 25 Teşrinievvel 1931 idare telefonu: 21434 Kıbrıstaki kargaşalıklar, ingiliz kuvvetleri adaya varınca, bastırıldı. — Fiatı 5 kuruş M. Litvinofun seyahati Dün gelen telgraflar, Sovyet hükümeti Hariciye komiseri M. Litvinofun, Ankarayı ziyaret etmek üzere Moskovadan hareket etti- ini bildiriyordu. M. Litvinof, Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü beyin ziyaretini iade etmektedir. Ziyaretin sebep ve şekli ne olursa olsun, Sovyet Hariciye komiserinin Türkiyeye gelmesi, iki memleket arasındaki dostluk münasebetlerini daha fazla takviye etmek itibarile başlı başına mühim bir bâdisedir. Bu ehemmiyeti arttıran şey, Rusya ve Türkiye arasındaki rabıtaların, devletlerin siyasi hayatında sık sık tesadüf edilen, alelâda dost- luklara benzemeyişidir. Türkler ve Ruslar, birbirlerini çok eskiden tanırlar. En uzak mazinip, Türk Slav milletlerini acı ve tatlı hatıralarla, bir arada yaşat- mış olduğu zamanlarını tazelemeğe lüzum Okalmadan sadece son asırların tarihi, bizim için kâfi derecede belig hadiselerle doludur. Asırlarca birbirine komşuluk etmiş olan Rusya Çarlığı ve Osmanlı İmparatorluğu, her iki milleti idare eden bu iki emper- yalist rejimin esasında mündemiç rekabet yüzünden battı, Osmanlı devleti için, Rus Çarlığı daimi bir heyulâ idi. Avrupa devletleri, lüzum gördükçe, bu iki muazzam cüsseyi birbirine çarptırırlar, bey- neddüvel müvazen& namını ver- dikleri menfaat havasını bu mü- sademenin neticelerinde ararlardı. Bu suretle iki İmperatoluk, hem birbirinin rakibi, hem de Avrupa emperiyalizminin , Oo yekdiğerine karşı âleti olarak yaşadılar. Nihayet, Rus çarlığı Osmanlı devletinin umumi harbe girişme- sinde belki en mühim âmil oldu. o Çarlık, Osmanlı İmpe- ratorluğunu © batırdı. £ Osmanlı devleti Rusya çarlığını yıktı. İki komşu milletin, hakiki menfaatlerini anlaması için, bu iki muazzam sukuta ( ibtiyaç varmış. o Çünki, Türk - Rus dostluğu Rusyada (Bolşevik rejiminin, o Türkiyede (Mustafa Kemal idaresinin eseri olarak doğdu. Bu dostluğun sarsılmaz temelleri vardır. Türkiye, istiklâl ha.binde ilk sâmimi müzahareti Bolşevik Rusyadan gördü. Avru- panın emperiyalist emellerine karşı son mücadeleyi açmış olan Mus- tafa Kemal ibtilâli, ilk dostluk dahili gayesi büsbütün ayrı, fakat harici mahiyeti tama- men aynı olan Rus ibtilâlinden işitti, Onlar da iyalizminin o çetin pençesile © uğraşıyorlardı. suretle, ber iki millet, en mühim cidal e devresinde, harici mahiyeti o birbirine ( çok benzeyen kendi mukaddes dava- larının zaferi uğurunda, kendi ihtilâilerile uğraşırken, birbirlerini en zaruri ihtiyaç, en tabii anlayışla buldular, ve dost oldular, Bunun içindir ki Türk - Rus dostluğu tecrübeden geçmiş, tari- hin en sert mihengine vurulmuş bir dostluktur. İki millet, tarikin acı tecrübelerinden ders almış- lardır. Bu ders, onlara, kendi aralarında ihtilâf olmaması lüzu- (Devamı ikinci sahifede) Necmeddin Sadık eserini, Avrupa emper- ve musallat Bu tarihin Gazi Hz. Balkan murahhaslarını yarın kabul edecekler Ankara 25 (Telefon) — Yarın şehrimize gecek Balkan murahas- larını ve gazeteçilerini istikbal için bir program tanzim edilmiştir. Programa nazaran, misafirlere ziyafetler verilecek, şehrin şayanı tamaşa yerleri gezdirilecektir. Matbuat cemiyetile gazeteciler birliği tarafından bir ziyafet de tertip olunmuştur. Balkan gazetecileri murahhas- larla birliktek Gazi Hz. tarafın- dan Marmara köşkünde kabul edileceklerdir. Cumhuriyet bayramı Ankarada 50 tayyare uçacak Ankara, 24 — Cumbhriyet bay- ramı merasimi bu sene her sene- kinden parlak olacaktır. Merasim esnasında şehir afakında (50) tayyare uçarak ve paraşütlerle küçük Türk bayrakları atılacaktır. Hudut müzakeresi Tahran Ssefirimiz. Hüsrev bey yakinda Ankaraya gidecektir. Hüsrev beyir. seyahati Ağrı dağ dolayısile | İranlılarla © aramızda cereyan eden hudut <mesailile alâkadardır. Ekalliyetler meselesi Romen murahhası M. 'Pella ile bir mülâkat Romen murahhası Balkan misakının vakit geçirmeden aktına taraftar Balkan konferansının mesaisine ve balkan devletlerinin ittihadına en çok mani olan mesele, ekal- liyetler meselesidir. Vakıa kon- feransın umumi -içtimalarında bu mesele mevzuu bahs olmadı. Fakat kulislerde ve siyasi encü- mende Balkan murahhaslarını en çok işgal ve izaç eden bu mes- eledir. Hattâ Yugoslav ve Arna- vut mürahhaslari arasında çıkan hadise bir aralık, konferansın müzakeratını akim bırakacak bir vahamet kesbetmiş iken murah- haslarımızın tavassutuyla hadise kapatıldı. Evvelki geçe Dolma bahçe sas rayında Balkan konferansı murah- haslarının şerefine verilen muhte- şem baloya bütün Balkan heyeti murahhasları azası davet edilmiş- ler ve murahhaslar bu davete (Devamı dördüncü sahifede) M. Papaanastasiyu M. Sakizof M. Yoviç Ankarada Cumhuriyet bayramı hazırlıkları Gündüz kabul ve geçit resimleri yapılacak, gece balo verilecek Ankara 24 (Hususil— Türkiye- de cumhuriyet ilânının sekizinci yılı son haftasına girdi. Önümüz- deki 29 teşrinievelde e Türkiye cumhuriyeti dokuzuncu yaşına ayak basacaktır. Türkler için yeni hayatın, asri medeniyetin, milli varlıgın başlangıç kademelerinden biri olan cumhuriyetin ilâni yıl dönümü münasebetile (Ankara koynunda doğup buyuyen bu nev- zadın tesidine hazırlanmaktadır. Büyük millet meclisi caddesi boy- dan boya iki sıralı tribünlerle dolmuştur. Büyük cumhuriyet bay- ramı için herkes hazırlıklarla meşguldür. Bu bayramın arifesi obaşvekil hazretlerinin istikballerile (Ubaşla- mıştı. Arada Balkan birliği kon- ferans murahbaslarile Balkan ga- zetecilerinin ve Litvinof yoldaşın ziyaretleri de beklenmektedir. Bu ziyaretçilerin Cumhuriyet bayramı merasimine iştirak edecekleri ümit olunuyor. Geçen sene Yuna- nistan ve Mecaristan başvekilleri merasimde bulunmuşlardı. Bu sene de Rusya ile Balkan milletleri mümessillerinin huzuru bayrama bir kat daha neşe katacaktır. 29 teşrinievvel günü için yapı- lacak merasimin programları ihzar ! edilmektedir. O gün büyük Cum- hur reisimiz büyük millet mecli- sine gelecek ve orada büyük bir kabul resmi icra edilecektir. Bu kabul resminde büyük millet meclisi reisi ile idare erkânı, Başvekil, vekiller, büyük erkânı harbiye reisi, Ankarada bulunan mebuslar, sefaret heyetleri, askeri ve mülki erkân, ümera ve rüesa hep büyük üniformalarla buluna- cak ve reisicumhur hazretleri tarafından resmen kabul edilerek arzı tebrikât edeceklerdir. Kabul resminden sonra askeri geçit resmi yapılacak, bu mera- | sime jandarma ve polis kıtalarile spor teşkilâtı ve mektepliler de iştirak edeceklerdir. Halk tribün- lerde toplanarak resmini seyir edecektir. Devamı ikinci sahifede) M. Pella | büyük geçit | — Konferans siyasi anlaşma projesini kabul etti Heyeti murahhasamız Balkan hariciye nazırlarını davete memur edildi Balkan ticaret odasının teşkiline karar veren ikstisadi encümen içtima halinde Balkan konferansı, dün heyeti murahassamızın sarfettiği gayret ve tavassut üzerine müsbet bir safhaya girmiş; Yoguslavya ve Arnavut Oheyeti omurahhasaları arasında ekalliyetler meselesinden dolayı çıkan ibtilâfı yatıştırılmıştır. Balkan delevtleri arasında siyasi bir anlaşma formülü bulmak hu- susu Romen baş murahhası M. Pellaya havale edilmişti. Dün siyasi encümen toplandığı zaman, murahhaslara ve bilhassa Yugo- slâv ive Arnavut murahhaslarına hitap ederek: — Anlaşmak isteyor mısınz? Diye sordu, bütün azalar Romen baş murahhasına bakıyorlardı. Romen baş murahhası itiraz sesi yükselmediğini görünce: — O halde efendiler anlaşmış bulunuyoruz. Şimdi tanzim ettiğim anlaşma projesinin müzakeresine geçiyoruz dedi ve sözleri şiddetli bir alkış tufanile karşılandı. Ufak tefek bazı tadilât ile kabul edilen anlaşma projesinin esasatı şunlardır : 1 — Yunan heyeti tarafından tefhim edilen Balkan misakı pro- jesinin hususi bir komite tarafın- dan tetkik olunması ve bu misak ile beraber sulh muahedesinin ahkâmını sadıkane bir surette te- min etmek ve akalliyetler mesele- sile Balkan milletlerinde harpçu fikirlerin membalarını kaldırmak için lâzım gelen tedbirlere tevessül etmek hususlarına raeclisi idare memur edilmiştir. Arslan — Ayol sana ne oldu böyle?.. Cascavlak kalmışsın?.. Devekuşu —Ne olacak,kadın şapkâlarına tüy koymak moda oldul.. Ayni zamanda tetkik encümeni üçüncü Balkan konferansına kadar balâda zikrolunan hususat hak- kında bir rapor hazırlıyacaktır. Bu rapor konferansın içtimamdan üç ay evvel milli gruplara tebliğ edilecektir. 2 — Balkan milletleri arasında ve altı devlete şamil olmak üzere bir hakem muhadenet misakının akti hususunda âcil ihtiyaç mevcut olduğu artık tebeyyün etmiştir. 3 — Bu Balkanlar misakı tan- zim olununcıya kadar konferans meclisi tarafından milli gruplar arasında doğrudan doğruya mü- nasebatın tesisi hususunda kon- ferans meclisinin dermeyan ettiği teklife muttali olunmuştur. Âkitler arasındaki ; münasebatı (o hase- neyi tehlikeye koyan mesail hakkında mutabakatı efkâr hasıl olmak ve mevkii mer'iyette bulun- nan omuahedelerden mütevellit mükellefiyetlerin ve ekalliyetlerin taallük eden meseil de dahil olmak üzere kemahiye hakkıha tatbikine (o sarfı oOcehtü gayret edilecektir. 4 — Cemiyeti Akvam tarafın- dan 1932 sanesi şubatının ikinci günü Cenevre'de içtimaa davet edilen beynelmilel terki teslihat konferansı için bütün Balkan mil- letleri için mütekabil mesai ile ha- zırlanmaları esası kabul edilmiştir. 5 — Birinci Balkan konferan- — Sen de kadın şerrine uğradın desenel..