Si Filmler İki film illiam Irish adı, son yıllarda hemen hemen bütün dünya sinemaların» da ilgiyi üzerine (oçekmeye başladı. Wildam Irish amerikan asıllıdır ve po- lMsiye serüven romanları ile kısa za- manda kendi alanında iyi bir ün yap- Ağatha Cbristie'den ve Mickel Spilla- ne'den - daha değişik bir janra sahip- tir. Doyle, Wallace ve Christie gibi a- ku Spillane gibi de vicik Vi- çık şehvete bulanmamıştır. Aşağı yu- karı ayni nesilden sayılan Jamet Had- ley Chase'in esprisine yaklaşmakta dır. Herşeyden önce sağlam bir hikâ- ye kurmakta ve kahramanları, çokluk Hitchcock'un filmlerindeki kahraman- lara benzer Zorlama ve itici bir rast- lantı sonunda ana olaylara karışmak- tadır. Irish, bu akıp giden olaylar için- de kahramanını bir roman kahrama- nı olmaktan çok, bir insan olarak ele gerçeklere yaklaşık bir yön- den davranışlarını ve Sym kargısın- daki tutumunu işlemektedir Hoş .bir rastlantı olarak William Irish'in iki ayrı ülke sineması tarafın- ——, Üşütme, Soğukalgınlığı | BAŞ; DİŞ,'NEZLE ve Nİ KALK dr FM ZİP Tar TE) eler İİİ (AKİS — 649) AKİS/33 NEM A öbürü de Ralph Habib'in “Escaapade- Gangsterler Kurşunu”dur. Her ikisin- de de kahramanlar, Irish kahramanla- rına uygun bir yoruma tâbi tutulmuş- lar, o yoldan işlenmişlerdir. Ralph Habib, fransız sineması için- de önemli bir yeri olan rejisör değildir. Baremlidir, yani eline ne verilirse, çe- şit ve sınıf ayrımı yapmadan çekmek- te ve kendinden hiç birşey katmamak- tadır. Katmamaktadır; çünkü Habib, o güçte bir rejisör ne olmuştur Ve ne de olacaktır. Buna karşılık, düzgün bir sinema diline sahiptir, eline veri- leni mümkün olduğu kadar temiz, se- yircisini üzmeden anlatmanın yoila- rını bilmektedir. “Gangsterler Kurşunu”nda başrol- lerde Louis Jourdan, Danny Saval, Fe- ix Marten ve Roger Hanin oynamak- tadırlar. Hikâyenin kahramanı, heniz lise çağındaki bir gençkızdır ve Philip adında kendi yaşında bir başka erkek öğrenciye tutkundur. Bir gece kendi- sine telefon edilir ve Philip'in bekle- diği söylenir. Gençkız heyecanla sev- gilişinin beklediği yere koşar, fakat bir j hesaj laşmaya giden ve hesaplaşacakları a- dama tuzak hazırlayan ğa Gençkızı bu tuzak için yem olarak kullanacaklardır. Hikâye başlar. Gençkiz, soyguncu Louis Jourdan'ın karşısına çıkartılır. Jourdan ile Saval bir eğlence yerine giderler. Bu, ön- ceden düzenlenmiştir. Jourdan ile Ha- İn midir? Çabası bu yoldadır ama, sonra sonra Jourdan'a âşık ol- Irish için gangsterler kadar, hikâ- yesinin kahramanı gençkız önemlidir Ve ağırlık noktasını onun Üzerinde top- lamıştır. Habib de bu yoldan gider. Gençkızı, önce okul, sonra da aile Me ME işler ve seyirci» ler hiç bir yanı yoktur. Oyuncuları, reii- sörü, fotoğraf direktörü ve hattâ yar zarı Irish bile. Yalnız ilgiyi çeken tek “ ad, dialog yazarı Marcel Achard'dır ki onun da sinemadaki bu denemesi için “yüz ağartıcıdır” denilemez. “Büyük Sahtekâr” obert Mulligan adına ilkin “Fear Strike Out - Buhranlı Yıllar” fil- minde rastlanır. “Buhranlı Yıllar”, bir beyzbolcunun hayat hikâyesi çerçeve- sinde bir baba ile oğlu arasındaki iliş- kiyi gözüpek bir açıdan işlemesiyle ö- nem taşıyan bir filmdir. Beyzbolcu o- gul - Anthony Perkins - bütün hayati boyunca olmayı istediği halde olama- yan bir babanın - Kari Malden- bas- kısını sürdürmektedir. Baba, başarıya bir türlü ulaşamamıştır ama, oğlunu kendi ulaşamadığı başarılara doğru â- deta sürükleyip götürmektedir. Yani oğlunun, onun kendi kişiliği yerine, kendisinin dilediği zorlama kişiliğe bü- rTünmesini istemektedir. Mulligan, bu iki insan arasındaki sessiz, fakat kor- kunç çekişmeyi filmi boyunca ustalık- la işlemekte ve ilk ei e Çe“ ken bir başarıya erişmek “Buhranlı bigi a ama ında Muili- bu, pek uzun sürmedi. Mulligan adı- na bir yıl sonra yarı turistik, yarı mü- zikli bir filmde daha rastlandı. “Co- me September - Sonbahar Hatıraları”, deli-dolu, kartpostal manzaralı, Rock Hudson'lı, Gina Lollobgrida'lı ve Boby Darin'li içi boş bir filmdi. Mulligan, baremliliğe doğru bir gidiş tutturmuş- tu. “The Great Impostor - Büyük Sah- tekâr” ise, ne “'Buhranlı Yıllar” âyârı, ne de “Sonbahar Hatıraları” tipi kof bir filmdir. Mulligan, gerçekten yaşa- mış bir sahtekârın, Wademara'nın, çe- şitli sürelerde başından geçen çeşitli se- rüvenleri derlemiş, bir çeşit antoloji İİ ATATURK Hayatı ve Eseri Yazan: Ora. Prof. Hikmet BAYUR Hikmet Bayur bu büyük ese- rinde kaynağı Atatürke dayanan sayısız belge ve eserleri kendi hâtıralarıyla karşılaştırıp gerek- tikçe bütünlemiş ve değerlendir- miştir. Eserin 376 büyük sayfa tutan ilk cildi 20 lira fiyatla çık- tı. Ödemeli gönderilir. AYDIN KİTABEVİ — Köca- beyoğlu Pasajı, No. 117 Yenişehir - Ankara (AKİS — 657)