29 Mayıs 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 5
Mam T -Dün Beş Vekâ et bütçesi kabul edildi (Baş tarafı 1 inci sayfada) kirleri şu esaslar dahilinde top- lanıyordu: 40 bin kilometrelik yolumuz var. Bunlardan 17 bin Kilometresi yapılmışsa da 10 bin kilometresi fenadır. 13 bin ki- lometrelik mütebaki yol da ham yoldur. Gerek ham, gerekse| Yapılmış yollarımızın mecmuu- nu, medeni dünya ile mukayese- ye kalksak çok feci bir manza- Ta arzederiz. Dünya vaziyeti dolayısile münakale yollarımı - zi ikmale bugün kalkışamazsak bile normal zamanların avdeti - ne intizaren bugünden bir takım — tedbirler — alabili - riz. Bunun için de tarik bedeli vermiyenlerin - bedenen çalışmaları menedilmeli, bunun yerine yüz liraya kadar kazanç ları olanlardan 6, yüz liradan| liç yüz liraya kadar olanlardan | 112, ondan sonra kazananlardan 24 lira tarik bedeli almalıdır.| Bu suretle her sene alde edilmiş olan 20 milyon lira ile yolları- mızı yapmak kabildir. Rasih Kaplan bu fikre itiraz etmiştir. İyi valiler elinde tarik bedelini bedenen ödiyenlerden /gok istifade edildi; mesele-| 'nin dün de söylediği gibi valile-| ri çalıştıracak esaslı bir kontrol ivazetmekle düzelebileceğini an- latmıştır. Bazı mütcahhitlerin yaptıkları | Diğer taraftan da bazı mü-| teahhitlerin aldıkları yol işleri-| ni, ikinci ve üçüncü ellere dev - 'yetmek suretile para kazandık-| Yarını, böyle bir halin yolların fena yapılmasına sebep olaca-| iğını, bazı müteahhitlerin de a- İmelelerin yevmiyelerini verme- miş olduklarına işaret etmiş- tir. Mazhar Müfit de, Abdürrah- man Naciye itiraz etti. Bir köy-| lönün 6 lira tarik bedeli vere- Mmiyeceğini, yirmi — milyon lira ile de yolların yapılamıyacağı-| mı, ancak şimendifer siyaseti-| miz gibi bir siyaset takip etmek | Bayesinde bu işin basarılabile- ceğini söyledi ve dedi ki: — Yapılan yolların ekserisi| bir sene zarfında bozuluyor. Bu hal, sırf müteahhitlerin iha- leyi elden e dağıtması yüzün- den olmaktadır. Abdürrahman Naci tekrar kürsüye gelerek fikrinde ısrar| etti. Yapılan bazı yolların - bo- zulmasına ahlâksız ellerin se- bep olduğuna kani bulunduğu- | nu söylemekle beraber bazan da para azlığının bu hale sebebiyet | verdiğini anlattı. Rasih Kaplan da, mükellef amelelerin kaldırılması fikrine itiraz ederek memlekette mec -| buri iş mükellefiyeti ihdas edil- medikçe bu işlerin düzelmiyece | ğini bildirdi. Kahveleri doldu -| ran sayısız vatandasların akşa-| ma kadar oyun oynamakla va- kit geçirdiklerini işaret ederek dedi ki: — Bunlar boş dururken mem | lekette hiç bir şey yapamayız. Bu adamları cebren çalıştırmak Tâzımdır. | Bu esnada söz istiyen Maz - har Müfit, usule dair bir hata yaptığından, reis sözü Nafia Nekiline verdi ve Mazhar Mü fit olduğu yerden bağırdı: Büyük Millet Meclisi kür- ünde de söyliyemezsek nere- de söyliyeceğiz | | — Nafia Vekilinin cevabı | Kürsüye gelen Nafia Veki |Fuat Cebesoy ezcümle dedi ki: | — Söz alan arkadaşları hak- li buluyorum. Vekâletim Mecli-| Bin verdiği direktifler ve hükü- |metin kararile senelerden beri Pmuntazam olarak faaliyetine Tdevam etmiştir. Yalnız harbin devamı, faaliyetimizin istika- metini değiştirmiştir. Fakat bu, program haricinde iş yapmak demek değildir. Mali vaziyet dolayısile iki sene evvel hazır- ladığımız yollara ait lâyihayı Meclise getiremedik. Buna mu kabil şose ve köprüler hakkın daki proje hazırlanmıştır. Büt- çemize yollar için yapılan zam Muayyen masraflara sarfedil - mektedir. Amelenin daha iyi ba kılması için tedbir - alınmıştır.| Müteahhitlerimiz şimdiye — ka-| 'dar yol inşaatı için hazırlan- madıklarından bu inaaatı küçük parçalara ayırarak bazı ellere| vermislerdir. Vaktinde müda- hale ettiğimizden suiistimal ol. mamıştır. Bu sene büyük ve küçük müttehitler tarafından | yapılacak yollara ait muhtelif plÂnlar hazırladım. Birinci de recede iktisadi yollara ehemmi- yet vermeköteyiz. Su işine bir| proj dahilinde devam edil Mmektedir. Büvük su kanımunu | düştüğünü söyliyerek -| çavdardan bahsetti ve bu | beple bazı vatandaşların mem- ikmal edecek orta Anadolu için büyük kusurlarımız şardır. Bu maksatla 50 milyon lira istedik. Maliye ile hali temasdayız. Yol kanunu hakkındaki projeyi ge tirdiğimiz zaman söz alan bir çok arkadaşlarım tatmin edil- diklerini göreceklerdir. Şimen - difer siyasetimize hazırlanan program tahtında devam edi- yoruz. Avrupadan beklediğimiz köprü gelmediği için Erzurum- da Kurtalana gidecek yola be- ton köprü yaptık. Şimendifer hattı üç seneye kadar Muşa va racaktır. İktısat Vekâleti bütçesi Bundan sonra İktısad Vekâle- ti bütçesine geçildi. Vekil, iplik hakkında malümat istiyen ha- tiplere cevap verecek iplik is- ter hariçten getirilsin, ister da- hilden istihsal edilsin tek elden idare edildiğini anlatarak iplik istihsalâtımızın memlekete kâfi gelmediğini söyledi. Bundan sonra Ereğli fabrika- larında randımanın memnuni- yet verecek bir şekilde arttığı- ı izah ederek yakında çivi ima Hnde kullanılacak olan tel bo- ruların bu fabrikada istihsal edilebilmesi için bazı tedbirlerin alınmış olduğunu söyledi. Hatipler Sümerbank şubele- rinin bütün memlekete teşmili- ni istedi. Vekil, muhtelif mınta- kalarda bazı şubelerin açıldığı- m, imkân bulundukça bunların çoğaltılacağını, fakat fiyatı yük seltmeye sebep olan mutavassı- tın elinde fazla mal mevcut o madığından bundan korkulma- sını bildirdi. Petrol taharrisi Maden Tetkik ve Arama Ens- titüsünün —mesaisi hakkında malümat veren Vekil, Raman dağındaki petrol mıntakasının ilk sondajdan Ssonra yapılan ikinci sondajın henüz istenilen müsbet neticeyi vermediğini söyledi. Münakalât Veküâleti bütçesi Bundan sonra, Münakalât Ve kâletinin bütçesi — görüşüldü. Mazhar Müfit söz alarak Deniz Ticaret mektebinde 100 talebe olduğu halde mektebin 165 bin lira tahsisatı bulunduğunu, ya- ni her tâlebeye senevi 1800 lira “acaba midir?,, bu miktar Çok değil dedi. Kürsüye gelen Münakalât Ve kili Cevdet Kerim İncedayı ver- diği mukni cevapta bu mekte-| bin, Alman tedbirlerle yarınki 'Türk ticaret filosunu hakika-| ten takviye edeceğini ve onun. istikbalini garanti ettiğini bildi rerek tahsisatın çok olmadığı- nı, yakında talebe adedinin 150 kişiye çıkarılabileceğini söyle- di ve arkadaşının verdiği iza - hatı kâfi gelip gelmediğini sor- du. Mazhar Müfit oturduğu yer- | den bağırdı: — İtimadımız vardır zatıâli- nize. Ticaret Vekâleti bütçesi —| Ticaret Vekâleti — bütçesinin görüşüleceği reis tarafından bildirilince kürsüye Osman Şev ki gelerek, ekmeğe karıştırılan se- lekette bir buğday buhranı ol- duğu vehmine düştüklerinden bahsederek hata ettiklerini an- lattı. | Kürsüye gelen Ticaret Vekili Mümtaz, sık sık alkıslarla ke silen veciz bir beyanatta bulu- narak, harbin bizde de tesiri gösterdiğini, fakat buh alin hiç bir veçhile vahim bir netice tev- | lid edecek mahiyette olmadığını birt akım ana maddelerin stoku na karar vermşi olmakla ber ber vesika usulünün tatbikii hiç bir veçhile mahal olmadığı- | nı, çünkü memleketimizde harp- | ten evvelki gibi her seyin me' cut ve bol ve Reisicümhur sof- rasında ne varsa o maddenin her vatandaş tarafından eskisi kadar sühuletle temin edilmesi- | nin kabil olduğunu anlattı. Hububat meselesi Sözüne devam eden Vekil, Koordinasyon heyeti - kararile hükümetin hububata el koydu- zaman köylünün tarzı h“mq keti hakkında ezcümle dedi ki: | — Köylü tam bir kuvayi mil liye zihniyeti ile hareket ederek seferber olmuş, kağnısı ile ve diğer kendi vesaiti ile elinde bulunan — hububatı. hükümete teslim etmek için ona yardım etmiştir. Vekil, icabımda bakliyat me- selelerine de müdahale edilece- ğini bildirmiz. ftvat mürakabe- | vip edilmiş ve muhik gösteril- Si için azamd çalışmasına rağ - men tamamen muvaffak oluna madığını anlatmıştır. Vekile gö| re her satıcının peşine bir me- mur - tıkamaya imkân yoktur. Milletimiz yaradılış itibarile âli cenap olduğundan üç beş kuruş için bir insanı mahküm ettir - miyecek seviyede bııım:mııkt.ırı dır. Bunun içindir ki hükümete yardım etmemektedir. Fakat şu nu herkes bilmelidir ki ihtikâr- la mücadele bütün şiddetile de- vam edecek ve kimse, masum yatandaşın sırtından kolayca elini kolunu sallıyarak geçine -| miyecektir. Memleketin umumi ana maddelerinde sıkıntımız yoktur. Bazı ithal maddeleri Müstesna, fiyatları değişmiş| hiç bir şey mevcut değildir. Şim| dilik ithalâtın tek elden yapıl -| masına imkân görülememkte -| dir. Yalnız milli müdafaa — ve| halkın mübrem ihtiyaçları için | tedbirler alınmıştı. Ziraat Vekâleti Ziraat Vekâletinin bütçesi görüşülürken hatipler muhte - lif beyanatta bulunmuşlar ve bunlara Ziraat Vekili Muhlis cevap vermiştir. Vekilin cevaplarından anla - şıldığına göre bu sene ziraat maliyelerimizden nakle yıldan fazla randıman alınmış, köylü - ye bilhassa seylâp mmtakaları- Na esash tohum verme yar - dımlarında — bulunmuş — ve memleketimizde vâsi miktarda | hayvan besleyici bir madde - 0- lan hayvan yemi ziraatinin ge- mişlemesine karar verilmiştir. Merinos koyunu yetiştirmek ve randıman alma meselesi de memnuniyet bahstir. Pamuğun doğrudan doğruya müstahsilden alınması cihetine gidilecektir . Köylünün topraklandırılması davası ile de uğraşılmaktadır. Hind ordusunun kahramanlığı Londra, 28 (a.a.) — Wavenin Habeşistanın fethini ikmal et-| mekten ibaret olan stratejisi, | daha şimalde cereyan etmekte olan hâdiselere rağmen, bugün Lordlar kamarasında Feld Mar şal Lord Birdwood ile bahriye müsteşarı Croft tarafından tas- miştir. “Hind —ordusunun babası,, lâkabını taşımakta olan Bird- wood şu beyanatta — bulunmuş- tur: — Hind zabitlerinin ve asker- lerinin dominyonlar ve müs « temlekeler zabitleri ile askerle- rinin şarkt Afrikada görmüş oldukları muazzam işin hakki- le takdir edilmemiş olmasından | dolayı pek nâhoş bir hissin te- siri altında bulunuyorum. B. Hitlerin madunu olan Dük D'Aoste'a stoklarmı tüketme- leri ve malzemelerini yıprat- maları için İngiliz kıtaatını mümkün olduğu kadar uzun müddet Habeşistanda tevkif et- meği emrettiği muhakkaktır. Fakat yapılan sefer büyük bir süratle hitama ermiştir. Gi Giritte (Baş tarafı 1 inci sayfada) tte tahrip edilen tayyareler | Kahire, 28 (a.a.) Orta şarktaki İngiliz. hava kuvvet-| leri kumandanlığının tebliği Girid İngiliz tayyareleri dün ve evvelki gece Maleme tayyare meydanına bir çok hücumlar - da bulunmuşlardır. Gündüzün yerde bulunan bir çok düşman tayyarelerine ağır hücumlar ya- pımıştır. - Bu tayyarelerin bir çoğu tahrip edilmiş ve bir ta- kımı da ağır surette hasara uğ- ramıştır. Avcı tayyarelerinden | müteşekkil bir hava filosu ada- nan şimalinde 88 Junkers - ti- pinde düşman bombardıman tayyarelerine tesadüf etmiş ve| bunlardan üçüncü düşürmüş- tür, Gece hücumu esnasında düş- manın beş tayyaresinin Maleme | tayyare mı ında tahrip & dilmiş ve bombardıman edilmiş ve ine tu-| civar plâjlardaki keza mitralyöz at tulmuş olan diğer bir takım — tayyarelerde yangınlar / çıkarılmış — olduğu Zannedilmektadin YENİ BABAN Dünyanın Sığınak ve siperler iBir hezime- biran evel bitirilecek tim tarihçesi beklediği | nutuk (Baş tarafı 1 Tet suyfada) tahrip silâhının erişebileceği bir menzile gelmiş olacaktır. Demokrasilere yardıma ma - kendi tuf bütün programımız selâmetinmizi temin endi: istinad etmiştir. Demokra gönderdiğimiz her dolarlık mal| zeme diktatörleri nısıf küre -| mizden uzak tutmamıza yardım | ediyor. Öz milli menfaatlerimizi gizliyemiyoruz. Bunu Almanya kadar Büyük Britanya da anla- maktadır . Bir senedenberidir ki İngil -| tere mücadeleye hâlâ cesaretle devam ediyor. Her seye rağ- men hasıldtımızı ve harp leva- zımına yarıyacak maddelerimi- | zi İngiltere, Çin ve bütün diğer demokrasiler için iki, hattâ dört misline çıkardık. Bu mal-| zeme eksilmeden artacaktır. Birleşik Amerika hükümeti, Hitler galip geldiği takdirde, ne şartlar dermeyan edeceğini pekâlâ biliyor. O, dünyayı par- Ça parca etmeyi istiyecektir. Hitler Avusturyayı isgal et | tikten, Münihden ve Çekoslo-| vakyaya girdikten sonra söyle- diği gibi yeniden bize şunları tekrarlıyacaktır: — “Şimdi — ta- mamen memnunum. Bu benim son hak iddia edişimdir. Bütün istediğimiz şey artık sulhtür ve yeni dünya ile dostluk tesis ve ticaret anlaşmaları akti. Fakat ©o bunları söylerken ayni zamanda Atlas ve pasifik | Okyanuslarına hâkim olabil- mek için esir hale getirilmiş Av Tupa milletlerini zorla deniz ve hava kuvvetleri - vücude getir- meğe icbar edecek ve bütün milletleri iktısadi mengenesi içinde tekrar - sıkıştıracaktır. Zan ve tahmin üzerine hüküm yürütmüyorum ve bunları söy İemekle nazilerin cihanı istilâ plânlarında mevcud olan şeyleri tekrardan başka bir şey yap- miş olmüyorum. Nazilerin bu hülyalarmın ta- hakkukuna müsaade etmiyece- | ğiz. Hali hazırdaki buhranda | fedbir ve cesaretle yürüyecek | olursak onlar hiç bir zaman bize bunu zorla kabul ettiremiyecek- lerdir. Naziler hemen hemen bütün Avrupayı zaptettiler, Mısırı, Süveyş kanalını tehdit etmekte- dirler. İspanyayı da ve Porto- gali de her ân işgal edebilirler, Nazi tehdidi yalnız şimali Fran sız Afrikasına ve Akdenizin garp kıyılarına müteveccih ol- makla kalmıyor, bu tehlike ve tehdid (Doklar) kalesine, At- las Okyanusundaki (Asur) ada- larına ve Yeşilburun adalarına kadar uzanıyor. Tehlike vatanı- mızin — yanıbaşındadır. - Atlıs Okyanusunun herhangi bir ada- sının işgali veya kontrol altına | alınması gimali ve cenubi Ame-| rikanın emniyeti için ani bir, tehlike teşkil eder. Şimdiye kadar iki şey dikta- törleri durdurmuştur: 1 — İngilterenin tarihi mu- kavemeti 2 — Çinin hayret verici mü- dafaası. Mihver devletleri evvelâ de-| niz hâkimiyetini elde etmedik-| çe, dünyaya tahakküm gayele-| rine aslâ erişemezler. | Bu gayeye erişebilmek - için| Büyük Britanyaya galip gelmek | lâzımdır. Şayed mihver deniz hâkimiyetini elde edemezse mu hakkak surette mağlüp olacak- tır. | Her çeşit hürriyet denizlerin serbestisine bağlıdır. Amerikan tarihi mutlak surette şu keli melere dayanır: “Deniz serbes- | | | tisi,, | Atlâs meydan — muharebesi şimdi şimal kutbundan — kutbu cenubi mıntakalarına kadar gı nişlemiştir. Bütün bu muazz: mıntakada nazi kor hut denizaltı gemileri g ziyadeleşen ve telâş uyandıran bir nisbet dahilinde ticaret ge milerini batırmaktadırlar ikat şudur ki, hali hazır gidişiyle naziler İngiliz bahri ye tezgâhlarının batan gemile | rin yerine inşa etmek iktidarın- | da olukları miktarın üç misli fazla ticaret gemisi batırmak tadırlar. Birleşik Amerika devletleri- nin milli siyasetini izah ederek | demiştir. ki “Garp nısıf küresine karsı ya pılacak her taarruza karşı koya cağız. Diktatörlerin denizler hâkimiyetini temin etmelerine hiç bir müsaade ceğiz. İngiltereye v silere verdiğimiz y tutacağız. Karakol İngiltereye gidecek rdım vadini gemilerimiz nakliyatın (Baş tarafı 1 inci saytada) “— Sizleri bugün Pasif ko- runma tedbirlerini tamamlaya- mamış vatandaşlara bir daha ehemmiyetle bu vazifeyi ha- tırlatmak için davet ettim. Ha- va taarruzlarında cephe gerisi- nin disiplinini ve emniyetini tes- kil eden bu esaslı ve hayati me- sele hakkında muhtelif vasıta | ve vesilelerle şehirlileri tenvir ettik. Binlerce nüsha olarak bastır- | dığımız “Pasif korunma ana e sasları, adh broşürü dağıtıyo- Tüz. arlar izahlarda bu-| lunarak halkın mecbur olduğu basit korunma işlerini anlattıla Ayrıca bu son hafta Ankara| radyosunda da pasif korunma tedbirleri bir kaç gündür üst| üste anlatılmaktadır. Bu itibarla artık herkesin kendi vaziyetine göre yapacağı şeyler malüm olmuştur. | Ferdi emniyeti temin eden bir kaç metre ver kazmaktan ibaret bir zahmetle emniyetin teessüs edeceğini vatandaşları- mız asla hatırdan çıkarılmama- | lıdır. Bu hem şahsi, hem de top- lu korunmanın esasını teşkil 'e- diyor . Büyük şehirlerde kanlı tec- Yübelerle sabit olmuştur ki pa-| sif korunma işi evvelâ halkın işidir. Umumiyet itibariyle bel- ki bazılarının kanaatlerini ta- mamiyle tatmin etmeyen siper- lerin, kapalı büyük betan sı- ğınaklar kadar emin olduğu da aylardanberi hava taarruzu- na maruz kalan şehirlerdeki za- yiat nisbetlerinden anlaşılmış - tr. —Umumi menfaat namına cebhe gerisi disiplini bakıman - dan vatandaşlardan istediğimiz ve herkesin yapabileceği pasif korunma tedbirleri için çok titiz davranacağız. Bir kazma ve bir kürekle kazılabilecek bir buçuk iki metrelik siperler açamıya - cak kadar gevşeklik göstererek umumi menfaatleri bozanları cezalandıracağız. Pasif korunma tedbirlerini tamamlamamış olanlar pasif korunma kanunu mucibince ka- za idare heyetleri vasıtasiyle mahkemelere sevkolunacaklar - dır. Bu gibiler hakkında elli li- raya kadar para cezasiyle altı aya kadar hapis cezası verile- cektir. Biz hemşehrilerimizden şahsi ve umumi emniyet namı - na bir buçuk iki metrelik basit toprak siper hazırlamalarım is- tiyoruz. Bunu, böyle bir za - manda külfet “addeceklerin bu- Tunmıyacağımı * zannederim. ,, Emtianın teslimi için gereken munzam tedbirler alınmıştır. Şimali ve cenubi Amerikada menfaatlerimizin ne zaman ve nerede hücuma düçar olduğunu ve emniyetimizin nerede tehdid edildiğini tayin etmek hakkı bize aittir. Müşellâh kuvvetle - Timizi mükemmel askeri bir du| ruma vazediyoruz. Ve her han-| i bir hücuma karşı Koymak -in bu müsellâh kuvvetlerimi- zi kullanmakta tereddüt etmi - yeceğiz. Fransanım Amerikaya teminatı Vaşington, 28 (a.a.) — Fran- sız. hükümeti, Fransır filosunun ve müstemlekelerinin Alman - yaya ve yahut — herhangi bir devlete teslim edilmiyeceği hak kında Amerikan — hükümetine tahriri teminat vermiştir. Fran sanın Vaşington büyük elçisi B. Haye, hariciye nazır muavi- | ni Summer Wellese bu hususta sarih garanti ihtiva — eden bir nota tevdi eylemiştir. Henri Haye, gazetecilere yap | tığı beyanatta, bu notayı, Fran- sız - Alman işbirliğinin genişliği hakkındaki Amerikan endişe- lerini izale için Vichyden aldığı teminat üzerine yazıp vermiş ol duğunu lemiştir. Nevyork, 28 (a.a.) — Reuter Gazeteler büyük başlıklarla Reisicümhur Rooseveltin “Hu- dudsuz fevkalâde milli ahval içinde bulunduğunu ilân ettiği- ni yazmaktadırlar. — Matbuat Reisicümhurun nutkunda sara- haten görülen Hitlerizm aleyh- tarlığını ehemmiyetle kaydey- lemektedir. Bütün gazete mü- taleaları Rooseveltin lehinde- dir. | Bazı gazetelere göre bu nu- tuk bilkuvve bir ilânı harp ma- hiyetindedir. 'İNevyork Times ve Nevyork Herald Tribune gazeteleri bu nutku müstakbel hareket am bir temel addeylemekte- dirler. Roosevelt, Lord Halifax'ı kabul etti Vaşington, 28 (a.a.) — R gictimhur — Roosevelt, bug adçı J cümhur tir Bu davetin gayesinin ne Halifax ile meşhur iktı- W. Keynes'i - riyaseti- sarayına davet etmiş - ol- [ nakliye vapurları tahsis etmiş- | detli bir mukabil taarruzun ic- için |— (Baş tarafı 1 Inci sayfada) (Douvres) &- gönderilmişti. Bu heyet orada gemileri boşaltma i- gile uğraşacaktı. Tahliyeye ya- rayabilecek bilâmum deniz va- sıtaları (Dunkerk)le (Douvres) arasında biriktirilmişti. Fransız bahriyesi İngiliz kıt'alariyle bir- likte İngiltereye geçecek Fran- sız cüzütamlarını derhal Fran- saya nakledebilmek büyük ti. Ana, baba günü Vakıâ herkes tahliye işinin | hiç te kolay olmıyacağını müd- | rikti. Hattâ müttefikin hava kuvvetleri tahliye işlerini hima- ye etmediği takdirde bu güçlük | imkânsızlık derecesinde telâkki | olunuyordu. Ayni — zamanda Dunkerk'le (Gris - Nez) burnu arasında sahil mıntakanın düş- mandan temizlenmesi için şid- rası da zaruri sayılmakta idi. | Başka bir vükıa daha zaten | pek müşkül olan tahliye işini büsbütün müşkülleştirdi, için »| den çıkılamaz bir hale soktu: Mayısın 29 uncu günü General (Blanchard) Almanların cenu - | ba doğru taarruza geçerek| (Mont des Cats)ı, yani Dun- kerk'e doğru ricat eden birinci | ordunun cenup cenahını setre- den ve koruyan tepeler mânia- sını zaptetmiş olduklarını haber verdi. Filhakika bu ordu ikiye bölün- | müş bulunuyordu ve en büyük | kısmı henüz (Lips) 1rmağının | | gerisinde bulunuyor ve ırmağı ne yapsa geçemiyeceği anlaşılı- yordu. Irmağı şayet geçmeğe Muvaffak olan kıt'alar bulu - nursa bunların (Dunkerk) üze- rine çekilmeleri emri verilmişti ama bu emrin yerine getirile - bileceği pek şüpheli idi. Hulâsa korkunc ve misli na- | dir görülmüş bir ricat hareketi bulunuyordu ve Dun- ker'in ergeç düşman eline geçe- ceği (Arkası var) üsabakamız i hakkında Sona ermiştir. Hediyelerin tevzi şeklini Ve tarihini cumartesi gün | 'kü sayımızda bulacaksınız. Resmi Harp Tebliğleri (Baş tanafı 1 inci sayfâda) takasındaki kuvvetlerimize kar- şı ağır hücumlarda bulunmuş- | | lardır. İngiliz kıtaatı, çok büyük bir azim ile dövüşmekle beraber daha müsait geri bir mevzie çe- kilmek mecburiyetinde kalmış - | lardır. Muharebe şiddetle de - yam etmektedir. Tobrukta tebeddül yoktur. Adeden üstün düşman kuv- yetlerinin tazyiki, karşısında İngiliz kıtaatı Helfaya geçidini | muvakkaten terketmişlerdir. Bu cephenin sair kısımların- da motörlü İngiliz keşif kolları düşm: tâciz etmek faaliyeti- ne devam etmişlerdir. Vatan - perverlerden müteşekkil mühim kuvvetler hali hazırda Debra Tabordaki İtalyan garnizonunu sarmaktadırlar. Kia Lakemti mintakasındaki İtalyan kuvvetleri üzerinde git- gide artan bir tazyik icra edi- mektedir Göller mıntakasında 26 m- a fırka kumandanı general Cafarati kıtaatı ile beraber | etsilm olmuştur. Soddunun işgaline tekaddüm eden harekât esnasında İtalyan lardan 814 zabit, 1906 küçük zabit ve nefer esir alınmıştır. 2590 yerli esir de vardır Irakta Falluja ve Habb: de vaziyette tebeddül yoktur. Basrada sükün hüküm sürmek- tedir italyan Resmi Tebliği Roma, 28 (a.a.) — İtalyan or- duları” umumi karargâhınm 357 numaralı - tebli; 28 Mayıs gec küllerimiz, Malta Sayfa * 8 FIKRA Demokrasya — bâbındadır (Baş tarafı 1 inci saytadu' zenesi kuruntusunu İlerletti nefi canı burnundan çıkası bir kuw vetsizliğe uğrar. i Diktatör azıttı mı palyaço ox klür, Diktatör bozması palavrayı genişletti mi rahmetli Kel Hasar nin uydurması olür. bâbında- ae dahi demokrasi r ki keyfiyet t ö nedir. n Ff SÜ Demokrasyanın iki dü vardır. İkisi de dmokm:mmyann canma mevlid okur. Birincisi: Bol lâf. İkincisi: Lâfı ayağa dü- şürmek, Buna çok misal gösterilebi- lir. Fakat en şaheser misalini Fransa vermiştir. Eğer 1918 den sonraki Fransa, bol lâfa diz gin ve lâfi ayasa düşürmede imkân vermemiş olsaydı, bu- &gün, Darlan efendinin borusu öt | mezdi. 'Yüreğim yana yana bir mi- sal daha verebilirim: Londra ile Vaşington demokrasyayı bu derece şımartmasa idiler ne Avrupa tantuna giderdi, ne (Hood) dritnotu dibe. Londra ile Vaşington bana gücenmesinler, ikisi de arada sırada realist olurlar ve reali- teye hürmet ederler. Bu sefer de bunun böyle olduğunu vizlice tasdik ediversinler. Varidatın tezyidi lâyihası mecliste (Baş tarafı 1 inci sayfada) lara dağıtılmıştır. Projenin &- saslarına göre koyun ve keçi manda, deve ve domuza yirmi beşer kuruş zam yapılmakta, at, katır ve eşeklere onar kuruş vergi konulmaktadır. Kepek, tuğla ve kiremitlerin, dahilde şekerden — imal edilen maddelerin muamele vergisin - den muafiyetleri kaldırılmıştır. Ticari ithal primleri de muame- le vergisi ahkâmı içine sokul- müştur. Memleket içinde imal edilen lâstik, çizme, Şoson ve ka- Toşlarla ökçelerden kilo başına on beş kuruş istihlâk vergisi a- hnacaktır. Damga kanununun bazı maddelerine ufak zamlar yapılmaktadır. Geçen sene ser- best meslek erbabına yapılmış olan yüzde 50 ve gayri safi v. gi verenlere yapılmış olan yüz- de 25 kazanç vergisi sammına bir misli daha ilâve edilmekte - dir. Beyannameye tâbi olanla- rın ruhsat tezkerelerine &5 lira, istisnaf muameleye tâbi Olrula- rın ruhsat tezkerelerine li- ra zam yapılıyor. Kahveye ki- losuna 25, çaya 40 kuruş, çi- mentoya ton başına 200 kuruş zam yapılmakta, bundan büşka gümrük tarifesinin 129 B ve 132 B de sun'i ipek pozisyonlarına bir miktar zam yapılmaktadır. Nakliye ücretlerindeki kesirler vergi olarak vâhide irca edilmek tedir. Mütedavil evrak ve se- netlerde damga resmi binde 2 - ye iblâg edilmiştir. 11 kuruştan yukarı fiyatta sigaralara yir- Mişer para, likör, rakı, konyak- lara şişelerine göre 4 ve 8 ku- ruş, şampanya, viskiye sişe ba- gına 75 kuruş, şaraba litre ba- şına 2 kuruş zam yapılmakta- dır. Kibritlere kutu başına 20 para zam yapılıyor. Teşviki sa- nayi kanunundan istifade eden- lJerden alınan müdafaa vergis- ne yüzde 50 daha zam yapılı - yor. Binalardan buhran vergi- Si almacaktır. Gümrükte kulla- mlan müdafaa vergisi pulları bir misli arttırılmakta ,mek « tuplarda 1 kuruş, telgraflarda 30 kuruşa kadar 5, yüze kadar 10, iki yüz elli kuruşa kadar o- lanlardan 15 ve daha fazla olan- lardan 20 kuruş müdafaa ver- gisi ilâve edilmektedir. —a Şimali Afrikada ,Sollum cep- hesinde düşman işgali altında mühim bir mevzin zaptına me- dar olmuş olan muzafferane bir hareket esnasında İtalyan ve Alman — kuvvetleri bir miktar esir almışlar, 9 top, ve 7 tank iğ- bardıman etmişlerdir tanbul Elektrik, tinam etmişlerdir. On kaldırımcı ustası aranıyor Tramvay ve Tünel | İşletmeleri Umum Müdürlüğünden idaremiz Demiryolları şubesinde 250 kuruş yevmiye ile çalıştırılacak 10 kaldırımcı ustasına ihtiyaç vardır Taliplerin nüfus hüviyet ctzdan hüsmühal kâğıtları Ve 2 şer ada ftotoğraflarile birlikte 80/5/1941 Cuma günü saat 10 da Metro hanı 7 inc katta T y Teknik Dalresi Reisliğine müracantları lüzümu bildirilir | î
