28 MAYIS 1941 Çarşamba 4 üncü Yıl - No. 1100 Genel mr*'"" ) YE .B GÜNLÜK SİYASİ HALK Yeni Sabah GAZETESİ Zor sene İngiltere için hakikaten zor bir şekilde Herliyorsa da şimdiye kadar coregan eden vekayi hiç de ümit kırıcı bir mahiyeti uı görünmügor. gağını Alman milletine vâd ve temin ediyordu. Bir tarafın, harbi behemehal bitirmek için Mzami bir gayret sarfetmeğe hazırlandığı - görülürken diğer — Nı'hınl! $arafm da gelecek ayların ga- çetin ve tehlikeli olacağını =ıı1 etmesi hakikaten hari- vak'alarla hakkında. bize tabil idi. Zor sene başladı. Bunun İn-| =e Bakikaten zor ol-| rülüyor. Fakat bu zor- =î İngiltereyi harpten çe | ğe sevkedecek bir mahi-| arzetmediği de gün gwük— Ü ı.a.rpışıor Bu noktada dünyanın müşahedesi ile | Hitlerin itirafı müttefik bıâ!.u;ı- maktadır. Çünkü Führer adımlarda zaferin uzaklaştı- | :. görmüş ve gelecek sene Al- man askerlerinin eline daha İkuvvetli silâhlar verileceğinden bahsetmeğe “meobur olmuştur. Gelecek sene için vâdolunan bu silâhların neden ibaret oldu- a meçhuldür. Bu silâhların irden müthiş olup ol-| Kayacağı ve İngilizleri mağlüp | etmeğe yetişip yetişmiyeceği de belli değildir. Muhakkak olan bir nokta varsa o da harbin bu. sene bitmiyeceğinin bizzat Hit- | ler tarafından idrâk - ve itiraf edilmiş olmasıdır. | İşte su hakikatin serptiği zi-| ya altında son günlerin veka- Yümi gözden - geçirirsek muha-| kememizin — muvazenesini kay-| betmemiş oluruz. Balkanların istitâsı Alın.ınyıî için kolay bir askeri muvaffa- | kiyetten başka birşey olmamış- | tar ve ne siyasi vaziyeti değiş- târmiştir, ne de askeri vaziyeti. Yani, Balkan harbi Almanya için bir gaye değildi, kendisini | gee yaklaştırabilmesi niabe: | inde ebemmiyeti haiz bir vasıta | dan ibaretti. Almanva bu te - ünde muvaffak oldu, yani ltereye galebe gayesini te- min hususunda ele geçirmeğe lüzum hissetmiş olduğu vasıta- ye sahip oldu. Fakat bu vasıta ne dereceye kadar müessir bir rol oynıya- caktır? Binnisbe epeyce uzun | süren bir hazırlık devresinden | sonra, Almanlar Girit adasına hiülcum ettiler. Muharebe şimdi, yeye yaklaşmak bakımından ; | Ahn 'iür salkağa giriğordü ve| bunda da hedef muhakkak ki, | yine bir vasıta temininden iba-| retti. Çünkü Almanya Girit a-| dası ile iktifa edemez. Giritten | sonra başka taraflara da hücum | devam edecektir. Almanlar şar-| ka Hlerliyerek Kıbrıs adasını da ele geçirmek ve oradan Suriyeye kolayca atlamak mi istiyecek-| lerdir. yoksa daha cenuba te- vecelih ederek doğrudan doğru- ya Filistine çıkmak teşebbü- Sünde mi bulunacaklardır? Plânları ne olursa olsun, he- müz buna sıra gelmemiştir. Çün- kü Girit hâlâ dayanıyor. Vazi- yet de, İngiliz menbalarının te- sevkedemez- lerse, nefesleri kesileceği ve mu- harebeyi besliyemiyecekleri tah min olunuyor. İngilizlerin Girit- te belki bidayette kendilerinin de ihtimal vermedikleri derece- de giddet ve ısrar — ile bir mü- dafaa harbi yapacakları zan- nolunabilir. Girit muharebesi-| Eemekli Gi. — Mi İhsan Sâbisin İddiaları Cevat Abbas Gürerin cevabına karşı emekli general ne diyor ? Yazısı 6 ıncı sahifemizde | edilebilir: | İi İngiliz Başvektli Churchitı — | Churchill |Avam Kama- rasında iza- hat verdi İngiliz Başvekiti Girid harbini ve Atlântik deniz harbini tafsilâtile anlattı Londra, 27 (a.a.) — Hood'un | tahribi ile başlıyan ve “Bis -| mark,, ın tahribi İle nihayet bu lan şimali Atlantik muharebesi şimdiye kadar gelen malümata müsteniden şu suretle hülâsa| | Bisnark ile sekiz inçlik top- Jarla mücehhee yeni AÂlman! kruvazörü Prinz Bugen Per - | şembe günü Bergeni terkettik- | leri esnada görülmüşlerdi. İn- giliz amiralliği bu iki geminin yollarının kesilmesi icin Hizam gelen emirleri vermiştir. İngiliz ebsütamalrı bu-genrileri — cirma göcesi görmüşlerdir. Cumartesi günü fecir vakti Prince Of Wa- les zırhhsı ile Hood saffı harp gemisi başlıyan muharebeye ıştu'ık etmişlerdir. (Sonu sayfa & ecütun 2 de) Yeni ihracat ve tran- sit yolları Meriç üzerindeki köprünün ta- îmırıne hararetle devamediliyor Iraktaki hâdisat — dolayısiyle Basra ve Bağdadda buluman it- halât eşyamızın memleketimize nakli için temaslara devam e- dilmektedir. Evvelce Basradan Bağdada getirilmiş bulunan ithalât eşyasının memleketimi- ze getirtilmesi imkân haricinde | görülmemektedir. — Hattâ, bu (Ingilizler j.batırdılar Bismark gemisini likle batan Hood gemisinin intikamı alındı e ŞN Atlântik denizinde cereyan eden he- yecanlı harbin tafsilâtı Berlin, 27 (a.2.) — Bismark zırblısının batmadan evvel Al- man baş kumandanlığına gön - dermiş olduğu mesaj, şudur: “Gemi, manevra kabittyetini kaybetmiştir. Son obüsümüze kadar çarpışacağız. — Yaşasın Bııımrıı zarirdisi üstün İngi- lir kuvvetlerine karşı yaptığı ilk muhbarebede Hood'u batırmış ve (Sonu sayfa 5 eütun 3 de) Giritte hâlâ | şiddetli harpler devam ediyor | (Girit sularında İnv . 'gilizler 2 kruvazör,| Petain' LAVAL | '“'*”“_’BZ% 4 torptto kayb("lj Ameı—lkdıluı Londra, 27 (a.a.) — verdi lazın. deniz yoınııeanrk- bondra; 27. ker ihraç etmek için sarfetmiş oldukları bütün gaycetler, İn- giliz harb in harekâti peticesinde akamete uğramış ve İngiliz i düşmeni ağır (Bonu sayfa & sütüm 6 da) Petain tarafından Çıkarıldığı gündenberi ilk dofa olarak radyoda mutük söylüyen B. baval escümle şöyle demiş- tir: — Amerika birleşik devletle- vi Eransayı, Hitlerin, tarihte| zattığı eli reddetmeğe teşvik eylemekle memleketimizi — par- ulınmıbwıınımln*ıev Amaüaıııınımıp eden Bi Lawal şunları söylemiştir: | — Siz Okyanusun eAuıı'ıdeı belki pek farkında — değilsiniz, | fakat bu âger_mı;nhıâî il Ve Mkülbür Bi, Ker danmyeuüu uıı Kitlanmış ve müferrah — olarak (Sonu sayfa 5 sütun 7 de) RESM E-HARP— TEB_LIĞLERİ aranıyor maksed ile Irak makamatı ile temaslarda bulunmak üzere Ân karadan bir mümessilin Bağda- da gönderildiği de haber veril- mektedir. Iraktaki harp petladıktan sonra Basrada kalân veya ye-| niden Basraya gelen - ithalât (Sonu sayfa 5 süten 1 de) Hergeleci Hergeteci, Koca — Yusufla Sami alâka ve inat hislerini uyandır- | mışa benziyor. 1 Giridin Almanlar tarafından zaptı Alman istii. hareketinin | ilerlemesi neticesini verecektir. Bu neticenin Alman ordularını zafere isal edip etmiyeceği son derece meşktiktür. Fakat hü- cum dalgası Girit adasında kı- rılacak olursa bütün Balkan ge- ferinin faydası, İngiltereyi ha- yati bir naktasından vurmak | bakımından, sıfıra ineceği w kârdır. Zor sene İngiltere için haki- | katen zor bir şekilde rımtvnmî da gimdiye kadar cerevan eden | vekayi hiç de ümit — kırıcı, bir mahiyeti haiz görünmüyor. Almanlar askeri harekâit ile| birlikte İngilterenin dikkat ve CİHAN PEHLİVANI KARA —— AHMEDİN USTASI karşıya. Hergelecinin hayatı ve güreşlerini arkadaşımız M. Karayel'in kaleminden yâkımda oluyacaksınız. Kahire 27 (a.a.) — Orta sark İngiliz umumi karargâhanm i İbrahim £ #4 ”” vt | ve kesif bir hava bombardıma-| | ninin müzaheretile Hanyanın| | garp mıntakasında dün akşam | | tekrar bir hücum yapmışlar ve (Gonu sayfa 5 sütun 6 da) ;—HARP. VAZiYETİ Gırıdın akıbeh Nr';wdenzmı-p | yük bir gaile teşkil etmek dadımı arrettiği halde gittikçe müzmin bir şekil ahyor ve bü- yük bir zarar yapmıyor. Hin- - YAZAN: distandaki Müslüman - Bmekli General kavgeları ve Hindlilerin muha- Kemal Koçer lefet hareketleri de Almanlara büyük bir yardım sayılamaz. | Şimali Okyanusta en büyük İn- zarblısının ziyar ancak 'in tahmin etmiş oldu- | Gözler Giride dikilmiştir Orada, bir haftadır, kanlı çarpışmalar oluyor, Giridin mukadderatı, bu fecianın ne- Zu acı fakat neticeye tesirsiz | ticesine bağlıdır vak'alardan biridir. Almanlar, adayı bir baskın- Hulâsa, Almanyanın bütün | la işgal etmeyi düşünmüşler-| gayretile harbi bu seye bitir- Hdbe akealabU yölmeüeki “be:| yanatı ö çıkmıştır. Alman- | Ya çalıgğıyor. Eden'in zor sene- den bahsetmesi de doğru çık- miştır. İngilirler hakikaten zor bir sene geçiriyorlar. Fakat e- zilmiyorlar, geçiriyorlar. di: Müdafiler, Yunanistanda darboler kargısında ağır zayi- at vererek çekilen zayıf bir- iklerdir, bu birlikler safların- da bariz. boşluklar vardır. Ha- va meydanları hir defa bastı- Radyoda bır' ÇA rezA misli görülmemiş bir jestle u- Roosevelt'in nutku heyecan- la bekleniyor Amerika Cumhur- Teisinin mühkitm Mdu bildirece- Çileceğini söyliyerek — tehditte bulunurken Nevyorktan ve Va- şingtondan alınan telgraflar, İn giltereye daha iyi yardam — et- mek için yeni kararlar atadı- #ani bildirmişlerdir. B. Roosevelt dün zamanını bugün söyliyeceği ve şimdiye kadar irad ettiği nutuklaran en mühimmini hazırlamakla geçir miştir. Daily Mail gazetesinin Wev- york müuhabiri diyor ki: B. Rooseveltin nutkunda A- merikan mülletinin mukaddera- t tamamile İngiliz zaferine bağlı olduğuna işaret etmesine ve bu zafer için her türlü vası- talara müracaat ederek ve her türlü tehlikeleri hattâ harbe iştiraki bile göze alarak mdüza- heret edeceğini söylemesine in- tizar edilmektedir. Nutkun kazarlanması Nevyork, 27 (a.a.) — Rooge- veltin sekreteri, B. Bariy, Rei- sicümhurun bu akşam radyoda söyliyeceği nutuk hakkında ga- zetecilere demiştir ki: — Hatırlayabildğime — göre Roosevelt bu akşam radyoda söyliyeceği “Ocakbaşı musaha- besi,, nin hazırlanmasına, diğer (Sonu sayfa 5 sütun 7 de) Başvekil Umumiti bir beya- natta bulunacak | « Ankara, 27 (Telefonla) —| Büyük Millet Meclisinde müza- kereleri yapılmakta olan 1941 bütçesi reye konulmadan evvel Başvekil Dokro Refik Saydamın bu hususta umumi bir beyanat- ta bulunacağı kuvvetle tahmin edilmektedir. |Meclis bu sene yaz tatili yapımayacak| Ankara, 27 (Telefonla) Büyük Millet Meclisinin müza- kere etmekte olduğu bir takım mühim kanun lâyihaları bülun- | ması hasebiyle bu sene yaz ta- til yapılıp yapılmıyacağı etra- fında kat'i bir şey söylenme - mektedir. Yalnız bu yal mecli- sin 15 şer günlük olmak üzere iki defada tatil yapmaları muh- rdmca ,kuvvetler akacak - ve (Gonu süyfa 4 sütün 4 de) Hilseydir Cahtâ VALÇIN temeldir. Adliye Veki nngınmı iâde toplanarak —müzakerelerine devam e- a.ı Biüyük Millet Meclisinde Sırasiyle Dahiliye, Sıhhat, Ha- riciye, Adliye ve Maarif Vekâ- letleriyle Emniyeti umumiye Müdürlüğü veJandarma Umum Kumandanlığına — ait bütçeler kabul edilmiş ve bu sırada can- * h münakaşalar geçmiştir. Muhtelif hatipler söz almış, bir çok temennilerde bulunmuş- Dahiliye Velsületi bütçesi söylemiştir. alan Dabiliye Vekili, na- hiye müdüriüklerine tayin edile- ceklerin ehliyetli olmalarmın da arandığını gerek bunların ve Tütbeli memür- terfi ve terfih ettirecek ça-| müdürlüklerine verilmesinin fay dalı olacağını, siyasal bilgiler o- kulundaki telebe miktarının art- tırılması lâzım geldiğini, nahi- 28 Mayıs | —| 27 Mayıs akşamı yalnız Bel- çika ordusu teslim olmakla kal- mamış, İngiliz ordnsu da bu| teslimiyetten müteessir olarak geri çekilmeye başlamıstı. 28 Mayıs sabahı saat (7.25) de birinci ordular grupu ku- mandanı General (Blanchard), | General (Georges) a şu raporu gönderiyordu “İngiliz kt'alarının malzeme FIKRA Koleranın tuhaflığı Yazan: Aka Gündüz Bu fıkra da benim olmadığı için hoştur. Şu akla hayale sığ- maz tarzlarda sürüp giden harp - dediğim gibi - ne çok nik- bin olmalı, ne de bedbin. Ne kadar patırtı kütürtü o- hursa olsun, bugünkü dünyada vehim ve korku en müthiş teh likedir. -Demiyorum ki insan- hk körü körüne umacı korku- suna kapılmasın. Fakat man- tıksızca korkmasın. — Anlaşılan şudur, her şey günübirlik cere- yan ediyor. Galip de günübir- liktir, mağlüp ta. Her şey bitti! Hayır! Hiçbir şey bitmemiştir; bilâkis her- şey yeni yeni başlamıstır. Kor- kak ve evhamlı ister ferd olsun ister küme, mutlaka ma; p - lur. Misal göstermiyeceğim Başkalarının zülfüvarına do- kunmamak için İşte fıkra bunu hos bir şe- kilde tebarüz ettiriyor Kolera seyahate çıkar. Ma Dün Mecliste müzakere edilen Bütçeler Dahiliye, Sıhhat, Maarif ve lleri sorulan süallere cevap verdiler Sıhhat İşleri hakkında yapılan tenkitler - Bir se- mede bir milyor dâvaya bakıldı - Mekteplerde daha sıki inzibat istendi Ankara, 27 (Telefonla) — ye müdürü tayin edilecek yük- sek mektep mezunlarının beş se ne - nahiye - müdürlüklerinde kalmasını teklif etmiştir. Dahiliye Vekili cevap vere - rek - generalin fikirlerine — kıs- . Ten iştirâk ettiğini, bu gençle , Tin vilâyetlerin diğer memur- luklarında olduğu gibi nahiye müdürlüklerinde de calışacakla- Tınin ve bunların kaymakamla-” ra Pefakat ederek mesleklerini daha iyi olgunlaştımalarının ka- (Sonu sayta 5 sütun 4 e) Bir hezimetin ta ihçesi İngiliz ordusuda ricat ediyor terkederek gemiye bindirildik - lerine dair müteaddit emare - ler vardır. General (Gort) la' henüz temnsa gelemedim. Umu- mi karargâhtan müstacelen ta- limat beklemekte olduğumu ar zederim.,, General — (Weyeand) in mayısta General (Bla ve Amiral (Abrialla çekmiş ol- düğu Aaşağıdaki - telgrafname, hiç şüphesiz General (Blan- chard) ın sualine bir cevap ol- mak üzere çekilmiş olsa gereks (Sonu sayfa 5 sütun 1 der 28 rdya lüm ya kolera eskiden sık sik seyahate çıkardı. Çünkü harp- ler seyrekti ve kolera harbin yerine geçmek merakında idi. Yalnız meraklı olan kolera mı? İnsanlarda da meraklılar bulunur. Bunlardan biri kolera- ya rasgelir, nereye gittiğini so rar, Kolera (falan memleketi gidiyorum) der. (Orada ne ya, pacaksın?) der, (adamı öldü receğim!) — cevabını verir. (ÂA: man, kuzum kolera! Çok öldür me, yazıktır.) der Meraklı a dam, Kolera ciddi, ciddi karşı lık verir: (Meraklanma, topt topu bin kişi öldüreceğim!) ay: rılırlar. Gel gün git gün, bir köşe başında kolera ile merakrlı zat yine karşılaşır. RHemen so> rar — Sayın bay kolera! Gittiğin yerde kaç kişi öldü? — Beş bin kişi! — Yazık! Ben seni sözüne sadık bir centilmen sanmıştım. Hani ya bana vâdetmistin, bin kişi öldürecektin? : Kolera tatlı tatlı gülümser: — Azizim! der, ben, öldür mesine bin kişi öldürdüm. Ye min ederim ki sana verdiğim sözü tuttun Yo, öteki dört bin kişi? Ha! onlar mı? öldürmedim. Onlar vehimder ve korkudan, kendi kendilerini öldüler!