18 Şubat 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2

Bayfa : 2 'Hekımba Mollanın Asakiri Marsurei M nefer kıyafetinde bir İ “Abdülhak Hatıraları uhammediye arasında mecnun fahişe-Bu ka- dının a.ıılıttığ1 garip bir hikâye - Bu kadını görmek için Haseki Timarhanesine akın eden İstanbul kadınları.. İstinsah eden: REŞAT EKREM KOÇU H ğ 18 - 21 İkinciteşrin 1828 Çarşamba - Cumartesi günü Tüzgür çok giddetli idi. Bazı kulelerden kur- #unları söktü. Araba gibi teker- lekli olan küçük karakol kulele- hemen rikâbı hümayune gön- dermiş. Ben de mabeyni hüma- getirdi! Halen Cerrahhanede olan İs- Mmail ağa aldı. On üç senedir. - mnmmdıyım.Erkekkıyyılo dip Tıbhanei âmire açılıp cerrah- bk fenni da İsmail ağam cerrahlık fen- nine talip olup. Ben dahi bera-| berce cerrahlık fennini okuyup ameliyatta meharet kesbettim idi. Ağamın kayını Salim ile her diye zorladım. Ağam beni dövüp tehdit etti. Ben de kaçmağa ka-i a Tar yerdim. Bu arkarıda gördü |— erkaânının Zümnüz abayı giydim. Bu aba bs:L- ka Ka el mea oli muhakemesi için Serasker kapısına gidip bir| — Denizbank erkânınım mazn binbaşının avcı bölüğünün dör-| bulunduğu Satiye m.,ğî eni Sabah ABONE BEDELİ Yürkiye — Henebi 1400 Krg. E7O0 Ku 760 » 1480 » BAYLIK — 400 » 200 » YTAYLIK — 150 » B00 » 16 Şubat 1941 SALI 20 Muharrem 1860 5 Şubat 1356 Gün 47, Ay 2, Yıl: 941 - Kasım 108 Güneş — ÜÖğle — İkindi LOT — TAZ — 038 Erant 653 21228 4D — Vasatt imsak 1L27 — Ezamt 513 — Vasati DİKKAT €Yeni Gebah> a gönderilen yazılar Ve evrak meşredlisin edilmesin iade) olunmaz ve bunların kaybolmaların- SENELİK € AYLIK | lar, bir sene . Eski Denizbank delim. Seni bana sahibinden al- dırsın, benim ayalim olursun,, di- ye beraberce paşaya gittik. Pa- şa taaccüp edip beni buraya gönderdi. ,, Kerametlü padişahımız: “ Bu genç, hakikaten kız ise vak'ai nadiredendir. Bunu — hekimbaşı efendinin evine götürün. Beş on gün otursun,, diye farman bu- yıu-mıınya beni çağırıp teslim ettiler. Bir uşak ile konağa gön- Çunun ayali olduğunu ikrar edip dedi ki: “İşbu kaynım İsmail bana iha ııe.dıpwını.ripı şeyler ederdi. Şikâyet eylesem olmaz. Bu ddıp ile halâs oldum., Vüka biedep fahişe gürü- Bundan olüp — terbiyeye dahi muhtaç olmakla, cerrahi, takrir gönderdim. Arkasından da fahi- #eyi yolladım. Haseki timarha- nesine koydular. Bu ,keyfiyet halk arasında a- cayip dedikodulara sebep oldu. *“Timarhaneye bir kaz koymuş- taburda askerlik etmiş, yok öyle değil, bir sene- den- ziyade süvarilerde muallim idi. Şöyle imiş, böyle imiş,, diye- irek kadınlar arasına türlü te- vatürler çıkmış. Kadınlar bir derece hicum etmişler ki timarhanede cemiye- ti kesire olmuş. “Bu cihetle -ti- marhaneci bir çok akçe kazan- imç. Amma böyle tecemmüün dahi bir fenalığa sebep olması düşüncesiyle menolundu. hakında birinci Ağırceza mah- kemesince verilen karar, Tem - yiz tarafından bozulmuş ve ge- çenlerde tekrar bakılan Tem- yiz ilâmı okunmuş, müddeiu - Tumi muavini de ittibaını iste - Mmişti. Duruşmaya dün de devam e- dilmiş ve bu sefer de maznun vekilleri söz alarak uzun boylu izahat verdikten sonra Temyiz kııu'ını uyulmasını istemişler- mmm bu yoldaki kara- ı bildirmek üzere muhake - meyi martın on üçüncü günü Baat ona bırakmıştır. soce—— Yakında kahve bollu- ğuna kavuşacağız Yakmda memleketimiz tam manasile bir kahve bolluğu için- de kalacaktır. Halen yolda bulu- nan ve sipariş edilen kahveler- le beraber memleketimize girc- cek olan kahve miktarı 65bin cu valdır. Bunlardan on bin çuval şimdi Portsaid limanında bu - Junmaktadır. Bi memleketimize sevkedileceği — haber alınmış - tır. Bundan başka, bir parti o- larak da 15 bin, başka bir par- 'ti olarak da 10 bin ve en son o- larak ta 30 bin çuval kahve si partisi verilmiştir. — Kahvele Brezilyadan getirilecek ve Pa: ra - Bağdad transitinden istifa- de edilecektir. Bunlardan başka halen, İs- dan dolayı Hilg bir anasuliyor kabel edilmez. tanbul gümrüklerinde 2270 çu- |rezarea K İP OKUYUCU DİYOR Kİ: Postadan şikâyet Köyeeğiz bayimizden gu S mektubu aldık tası hiç aksamadan mükem - mel işlemektedir. Fakat guze- teler muntazam gelmiyor. 26- | l “Bizim Muğla - Köyceğiz pos- 1-941 nüshanız henüz yok. 25-1-941, 27-1-941 nüshala - rınız 29-1-41 de gelmiştir. 311041 postası geldi. Bu defa hiç gazete yok. Bir hafta ev- vel de aynen böyle oldu. Köy- ceğiz posta şefliğine vaki mil- racaatımda yollarda yanlış- || liık oluyor, cevabını aldım. A- || caba bu yanlışlık ne zamana kadar devam edecek? Bu hususta alâkadarların || nazarı dikatini celbetmenizi İ| sayrılarımla rica ederim. Çiftçiler Çiftçilerin mühim | belediyeye tebliğ olunmuştur. k . kikat yapılması ve her üç sınıf ongresı ayri sıhhi müesseselerin de dai | ma sıkı bir teftiş ve kontrole | Bi tâbi tutulması kararlaştırı! - mıştır. Gayrı sm list MÜsSSESEİL esinde yapılan tadilaât Ü ae Vekâlet tarafından alâka- darlara bildirildi Bir müddettenberi Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti ile İktısad Vekâleti gayri sıhhi müesseseler listesinde tadilâ yapmak üzere tetkikat ya ta idiler, mihayet bu tadilât ik- mal edilmiş ve muaddel liste tat | bik olunmak üzere wilâyet ve Muaddel listede gayri sıhhi | müesseseler üç sınıfa ayrılmak- tadır. Birinci sınıf gayri sıhhf Müesseselerin hususi mesken - lerden uzak sahalarda olması ve | ikinci sınıf müesseselerin, te - sisinden evvel alâkadarlar tara- fından esaslı bir şekilde tah - Muaddel listeye göre birinci sınıf gayri sıhhi müesseseler bilhassa şunlardır Mezbahalar, soğuk hava depo, ve tesisatları olmıyan bardırsak haneler, ispirto ve ekmek ma yası fabrikaları, hayvani ve ne- bati uzuvlu madeler ümalâtl neleri, süprüntü biriktirme y leri vesaire.. İkinci sınıf gayri sıhhi mües- seseler; halı yıkama ve vurma yerleri, su bendleri, havagazı ve kok fabrikaları, odun ve kö mür depoları, balıkhaneler, sun”) yün fabrikaları, un ve fabrikaları, matbaalar. Üçüncü sınıf gayri sıhhi mü- esseseler mrazında da fırça ima- lâthaneleri, yapağı depoları ve fötr şapka, keçe imalâthanele- ri, ispirtolu içki fabrikaları bu- lunmaktadır. r- dilekleri yerine getirilecek Adanadan bildiriliyor — Çift- çi birliği kongresi dün saat on dörtte mebusumuz Hilmi Ura - Tun riyasetinde, Adana kulü - bünde aktedildi. Kalabahk bir çiftçi kütlesinin hazır bulun - duğu kongrede 941 yılı. büdcesi okunmuştur. Hazırlanan yeni büdcenin 941 yılı varidatı 16869 | ve sarfiyatı 16869 lira olmak üzere mütevazin bir büdce ola- rak meydana geldiği görülmüş ve ittifakla kabul edilmiştir. Bilâhare okunan çiftçi di - dar eden mühim kısımlarınm yerin& getirilmesi — İstenmiştir. Bunun içinde felhan işinin tam olarak yapılması için yeni ma - kineler getirilmesi, mazot ve bea zin temini, devlet elinde bulu - nan traktörlerle potaslardan bir kasimının çukurova” çiftçisine tahsisi, çiftçi mallarının değer kıymette satılması vardır. Di - lekler titifakla kabul olunmuş- tur. Amele tedarikile mükellef olan alıcıların vaziflerini cid - diyetle başaramadı!ları hak - kındaki şikâyetlere de esaslı çareler düşünülmektedir. Otomobil lâstîği tevziatı Fiyat mürakabe komisyonu dün vali Dr. Lütfi Kırdarın reis- liğinde toplanarak otomobil lâs- tiği tevziatı ile meşgul olmuş, | bir kaç muhtekiri de, suçunu Babit görerek adliyeye teslim et- Mmiştir. Mintaka ticaret müdürü Said | Rauf Sarper, Ankarada lâstik -|Bir çoc tevziatı etrafında vekâletle te- maslarda bulunarak aldığı tali-| matı komisyona bildirmiştir. Ve | rilen karara göre, halen İstan-| bulda bulunan 3700 otomobü lâstiğinden yüzde yetmişi taş- raya gönderilecek, yüzde otu -| zu da İstanbulda tevzi edile -| cektir. Bunlar kamyon lâstikle- ridir. Otomobil lâstiklerinin ise yüzde otuzu taşraya verilecek, yüzde yetmişi de İstanbulda da- Bıtılacaktar. Tevziata, bugün - den itibaren baslanaraktır. Bun dan başka Ankarada da bin oto- mobil lâstiği vardır. Bunlar kâ- milen devlet ihtiyaçlarına tah- sis edilmiştir. Bundan başka komisyon Lâ- lelide şekerin perakende kilo -| sunu 43 kuruştan sattığı için| iki bakkah ve İstiklâl cad- desinde — yirmi — kuruşluk jilet bıçağını 40 kuruşa sat - maktan suçlu Konalak adında birisini ihtikâr suçlarında adli- yeye teslime karar vermistir. Yeni 1ramvay seferleri İstanbul Belediyesi Tramvay i, tramvay münakalâtını stırmak — maksadiyle şe- (de yeni tramvay ser- das etmiştir. Bu ser- visler şunlardır: Aksaray - Maçka, Ortaköy - ta val kahve stoku bulunmaktadır. Sirkeci. Harbiye - Yedikule, Hakem komisyonu Valinin riyasetin- de toplandı İş kanunu mucibince şehrimiz de teşekkül eden hakem komis- yonu dün, ilk defa olarak vilâ - yette toplanmıştır. Komisyon iç- timalna vali ve belediye reisi Dr. Lütfi Kırdar riyaset etmiş, mın- taka iktısad müdürü Halük Bel- son ile Ticaret odası umumi kâ- tibi Cevad Düzenli de hazır bu- lunmuştur. Komisyonda, havagazı şirketi ile işçileri arasında tahaddüs eder bir ihtilâfın incelendiği ha ber alınmıştır. un ölmesile neti nent oyun Nişantaşında, Meşrutiyet ma- hallesi-de, dün çocuklar top oy- narlarken, -Kevser sokağında 7 numarada oturan 16 yaşında Mustafa, ayni mahallede otu- ran 13 yaşında İbrahim oğlu Mehmede bir tekme savurmuş, tekme Yayalarına isabet etmiş - Yeıi.ıgı tekme üzerine kıvra - narak yere düşen Mehmed, he- men kaldırıldığı Şişli çocuk has- tanesinde kurtarılamıyarak öl- Mmüştür. Tekmeyi atan Mustafa yaka- lınmış tahkikata — başlanmış - Hurşıt Korol daire müdürü oldu | İki senedenberi İstanbul ihra- cat başkontrollüğü vazifesini fi- len idare etmiş olan Hurşid Ko- rol, münhal bulunan daire mü - dürlüğüne tayin edilmiş, bu hu- ir, mmtaka Ticaret güne bildirilmiştir. | ret Vekâletinin, İstanbul ihracat kontrol teşkilâtına, pek yakında yeni vazifeler vereceği, | ağlebiihtimal bu teşkilâtın kurul makta olan iaşe müsteşarlığı emrinde çalıştırılacağı haber a- hnmıştır. Ancak, bu takdirde teşkilâta yeniden bazı eleman - ların verilmesi de muhtemel - dir, BELEDİYEDE Yeni büdçe Şehir Meclisinde İstanbul belediyesi 941 yılı varidat ve masarifat büdcesi -| nin bazı kısımları üzerindeki tet kikatını şehir meclisi büdce en- cümeni tamamlamıştır. Bu iti-| barla bugünkü toplantılarından itibaren şehir meclisi yeni sen büdcesinin müzakerelerine baş: hyacaktır. Büdcenin müzakere- si esnasında meclis müzakere - lerine bizzat vali ve belediye reisi Lütfi Kırdar riyasecet ode- cektir. Kabataşın tanzimi Kabataşta bundan bir müd- det evvel başlanan rıhtım ve yol inşaatı yakında tamamlanacak- tır. Bu itibarla inşaatın vaziyeti dün belediye reis muavini Lüt- fi Aksoy taraftdan tetkik olun - muştur, Bay Lütfi Aksoy Kabataştan maada şehrin diğer semtlerin- de de yeni tesis olunacak parkla- rı da tetkik etmiştir. Bir muhtel-ir cürmü meşhud halinde yakalandı Fincancılar yokuşunda, Riza paşa cadesinde kimyevi madde- ler satan Raşid Semihin 295 ku- ruşluk jelâtini 750 kuruşa sat- tığı haber alınmış ve dün, biri- ne 150 kilo jelâtini 1125 liraya faturasız olarak satarken cür - mü meşhud halinde yakalan - mıştır. Jelâtinler emniyet direk- törlüğüne getirilerek muhafaza altına alınmış, Raşid Semih ad- liyeye verilmiştir. g—ı .. Sürpagop sahası istimlâkleri Belediye bu sahada Fartlı satışlar yapacak Sürp Agop sahasının tanzimi hakkında şehirclik mütehassısı | Prostun bazırladığı proje ta - mamlanmıştır. Belediye bu pro- jenin derhal tatbikine geçmek niyetindedir. İstimlâk müdürlüğü — Sürp Agop #sahasındaki istimlfikierin bir aya kadar tamamlanması için derhal tedbirler — almıştar. Bu tedğbirler sayesinde istimlâk işinin bir aya kadar tamamla - natağı tahmin olunmaktadır. Şimdilik cadde üzerindeki garaj ile, Sabur Samiye ait sahanın istimlâki — işiyle meşgul olun -| maktadır. | Belediye istimlâk işlerini ta- mamlar tamamlamaz derhal bu sahayı imar plânında mevcud şartlar dahilinde satışa çıkara- caktır. Cuzdan hırsılı 1,5 ay hapse mahküm oldu Ahmed adında biri, Melek si- naması önünde Muiz adında bi - risinin cüzdanını çalmış, bir kaç gün sonra /» Karadenz vapu - runda bir yolcunun ceketini â- şırmıştır. Yakalanan Ahmed, dün seki- inci asliyeceza malikemesi tara fından 1 ay 15 gün hapis caza- sına mahküm edilmiştir. İki eroin satıcısı yakalandı Fatihte Seyfi, Galatada Ab- dullah adında iki kişi dün eroin satarlarken cürmü meşbud ha- linde yakalanmışlardır. Suçlu- lar adliyeye verilmiştir. Amerikada yalancılığı keşfe- den,aşkın derecesini ölçen ma- kineler icat ediledursun, İstan- bulda — Gedikpaşada oturan Hayganuş adında bir ermeni madamı da “hırsızlığı haber ve- ren makine,, yi keşfetmiştir. Bu âlet, bizim bildiğimiz ce- reyan sarfiyatını yazan elek- trik saatidir. Kâşif madam Hayganuş bir kaç hafta evvel Gedikpaşada tuttuğu bir eve taşınmıştır. Bu ev, çok kullaraşlı, havadar ve güneşlidir. Fakat, bunlara mukabil tek kusuru vardır. Garip bir takım sesler, sabaha kadar evin içini kırıp geçirmekte, zavallı dam Hayganuşu korkudan ta- vanlara kadar sıçratmaktadır. Madam Hayganuş bu hale bir hafta kadar sabretmiş, son- ra evin tekin olmadığı kanaati- ne vararak ev sahibine evini hemen tahliye edeceğini haber vermiştir. Bir taraftan işin as- lını aramış, nihayet bulmuştur. Sesler elektrik saatinden çık- maktadır. Hayganuş saatin ö- tesini berisini karıştırm kat sesi bir türlü kesemeyince dektrik idaresine haber ver- miş, memurlar çağırmıştır. Ge- len memurlar tetkik sonunda, saatte hiç bir gayri tabillik ol- madığını, garipliğin evde otu- ranlarda olduğunu — öğrenmiş lerdir: Baatin arkasından bir tel a- çılarak içine bir tel sokulmuş, bu suretle sarfedilen cereya - nın kaydedilmesine mâni olun- muştur. Bunun üzerin9 madam Hay- ganuş hakkında bir zabıt tu- tularak adliyeye sevkedilmis, oradan da birinci sulh ceza mahkemesine gönderilmiştir. ma- — Gereyan hırsızlığı — Mahkemeye garip bir elektrik cereyanı çalma vakası geldi Burada muhakeme edilen er- meni madamı, mahkemede bu işe hayret ettiğini söylemiş ve: “— Bu işi idaneye ben haber yermişim. Gelip tamir etmele- rini söylemişim. Tamir — etmesi ne ettiler, amma beni de mah- kemeye verdiler. Hiç ben cirea- 'nı çalmış isem, gidip haber ve- ririm, ki: “— Sizden cirean beni yakalay, deye.. “— Sen eve taşıdıktan son- ra mi sesler çıkmağa başladı, yoksa geldiğin zaman m? “— Ben gelmiş isem, saat da bağroordu.. “— Nasıl bağrıyordu? “— Eh işte, feryat edeordu. #— Nasıl feryat ediyordu? Madam doğru söyleyecek mi- sin? Hiç saat, gelin ben hırsız- hik yapıyorum, yakalayın, der- mi? Canlı mı ki bu? “— Canım öyle lâf edeor de- yen kim? Demek istoorum, ki Cazz, cuzzz.. cızzz, pat, pat... di- ye feryat edoordu. €en cereyan çal- öylüyorsun. “— Eh elbette çalmamışım . Amına, ben den evvel evde o- turanlarin hırsızlık ettiğini çı- bıçıplak meydana koymuştur. Şimdik elektrik idaresi han- gi evden böyle feryatlar işitirse demek, ki burada cirean çalo- orlar. Şıp deyi yakalayıverir. Amma, bana henüz keşfim | için bir ikramiye vermedi. Bari | dektrik kilovatını - tenzilâtlı yapsa... Hâkim, bu cihetin elektrik idaresini alâkadar ettiğini, ev- de daha evvel oturan - kiracila- rın bulunup mahkemeye celbe- dilmelerini Tüzumlu — görerek, madam Hayganuşu serbest hı- raktı ve evrakını müddeiumu- çaloorum,| | AT 1941 —rmn 18 ŞUBi İlim Köşesi Yesanı Sallı Murad Uzdllek Keşifler,—ihtiralar İlim Adamlarının harpte rolleri Geçen büyük harpte Almai yaya büyük hizmeti dokun - muç olan Hoberin (sentetik » monyak) keşfinden bahset - miştim. Bu büyük kimyagerin zehirli gaz harbi organizasyo- nunda da mühim hizmetleri gö- rülüyor. Harp bittiği ve Al - manya için kaybedildiği sırada mağlübiyeti hakkiyle kavra - mış olan Hober kendini Alman- yada ilmi hayat ve milesseleri kurtarmağa we yükseltmeği verdi. Bu büyük âlim Al manyanın başına ne felâket ge- lirse gelsin Alman ilminin pars mesine çalıştı ve Almanyanıs mütarekeden sonraki en müşkül devirlerinde Alman ilmini kur tardı. Almanyada iki büyük sente- tik amonyak fabrikası kuruldu. Bunların biri Oppauda ve di - ğeri de Messeberg Levma - Wer hedir. Dünyanın en büyük kin- ya fabrikalarından biri olan bk rinci fabrika 5 milyon altın lira» ya ve lâboratuvarı 500 bin ak tan liraya mal olmuştur. 1923 senesinde ikinci fabri - kanın senelik amonyak mah - sulü 220 bin tonu buluyordu. Bu fabrikada 11 bin işçi, 2500 msta ve 150 mühendis ve kim - yager çalışıyordu. Fabrikanın günlük kömür sarfiyatı 9 bin tonu buluyordu. Fabrikadan bir buçuk kilametre uzaktaki Saole nehrinden her gün binlerce ton su çekiyordu. Amatıyak içinden müthiş mi) farda Hidrojes ve'âzot istihsa- li kimya teknolojisinin zaferlo rinden biridir. Bu iş için icap eden hidrojen Su gazından çı- karılıyordu. Su gazı yüzde elli miktarında hidrojen, yüzde 13 karbon monaksiü, yüzde 4 kar- bon dioksid, yüzde 2 azot ve yüzde 1 kadar meta, su, kü kürtlü hidrojeni havi olan bi mahluttur. Su gazı beyaz de- derecedeki koktan tazyik altında buhar geçirmekle elde edilir. Karbon su buharındaki ok - gijenle birleşerceek buhardaki hidrojeni serbest bırakır. Bu reaksiyon — hararet aldığfından dolayı beyaz derecedeki kok so- ğur, Bu olunca su buharı ke - silip hava cereyanı verilir. Ha- va cereyanı koku sür'atle ya - kar tekrar beyaz dereceye Çı - karır ve ameliye tekrar edilir Bosdı usulünde bir daireye so kulan su gazı 500 derece su bu- harı ile ve demir oksidi muva- cehesinde muamele edilir. Su di oksid ve hidrojen hasıl eder, Yüz hacim su gazından 90 ha- cim hidrojen hasıl olur. Dai - reden çıkan gaz mahlutunda yüzde 50 kadar hidrojen ve 45 kadar karbon dioksid ve yüz- de 3 karbon monoksid ve az miktarda azot ve diğer gazlar vardır. Mahlutu su ve kalevi madde leri havi olan kaplardan geçi rerek karbon dioksid - çıkarılu we karbon monoksid de bakır, amonyak ve formik aşitten mü- rekkep olan bakır amunyum formalitandan geçirilerek çıka rılır. Formal asid karıncaların ifrazatında bulunur. Sakın en- düstride formikasidin — karın calardan çıkarıldığımı zannet- mevin, bunu bazı maden filiz - lerinden çıkarırlar, bu hikâye- yi yarın bitireceğiz. Hapishaneler Umum Müdürü Sakip Güra- nın tetkikleri Adliye Vekâleti Hapishaneler Umum müdürü Sakip Güran İstanbul ve Üsküdar tevkifha- nelerinde tetkiklerde bulunmak üzere şehrimize gelmiştir. Sakip Güran, buralarda ya- pacağı tetkikler sonunda — ha> zarlayacağı raporunu vekâlete verecek, bunların ıslahı hakkın- N e MAĞ da icap eden tedbirler bilâhara alınagaktır. —iğe LO e- ——— — ehti ÖD eee üü / |