18 Şubat 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
M. TURHAN TAN1N Müessesemiz taranndan çıkanlan en son eserleri Hurrem Sultan Kadın Avcıa Taribi Musahabeler Tarihte Türkler için söylenen büjiik sözler 1Ş0 Kr. 1QQ , 75 » 25 » CUMHURİYCT MATBAASI 17 nci yıl sayı: 5936 u m h u riyet ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhunyet tstanbul Posta tcutusu: îstanbul No. 246 Telefotu Bagmuharrir: 22366. Tabriı beyeti: 24298. îdare ve matbaa fasmı: 24299 • 24290 FAİK SABRI DURAN ORTA ATL Betfnci tabı 1 çıknnştoj Sah 18 Şubat 1941 KANAAT KİTABİ Yeni TürkBulgar iki hükumet, taarruzdan içtinab kararında mutabık kaldılar Bozulmaz sulh ve ebedî dostluk cari olacak Yekdiğerinin masuniyetine mütekabilen riayet edilmesi taahhüd altına alındı Bu anlaşma, diğer devletlerle mün'akid muahedeleri haleldar etmiyecektir Ankara 17 (a.a.) Bu gün Hariciye Vekâletinde saat 13 te aşağıdaki beyanname, Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu ile BuİRaristanın Ankara elçisi Kirof arasında imza edilmiştir. Türk ve Bulfcar hükumetleri mütekabil menfaatleri ve iki memleket arasındaki itimad ve dostluğun tam olarak muhafazası bakımlarından haricî siyasetlerinin vechesini tayin ve ifade i^in mutaaddid defalar yapmış oldukları fikir teatilerinden elde edilen mes'ud neticeleri müşahede etmiş olduklan cihetle; Türkiye Cumhuriyetile Bulgaristan Krallığı arasında bozulmaz sulh ve samimî ve ebedî dostluk cari olacağını tespit eden dostluk misaklarına sadık olarak; Yekdiğerinin emniyet ve masuniyetine mütekabilen riavet neticesinde en müşkül zamanlarda sulh ve sükunu temine yaramış olan bu itimadkâr siyasete birbirine karşı devam arzusile; Hâdiselerin ışığında yeni bir fikir teatisinde buhınmağa karar vermişler ve başka memleketlerle münakid teahhüdlert haleldar olmaroak üzere, atideki müşahedeler üzerinde mutabık kalmışlardır: 1 Türkive ve Bulgaristan her türlü taarruzdan içtinabı haricî siyasetlerinin değişmez bir esası olarak telâkki ederler. f Arkası sahife 5 siitun 1 de Hariclye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu Bulgaristanın Ankara M. Kirof sefiri i>iihaî safhaya gıien Lıbya hareUâtından en yeni resimier: ingiıiz motörize kıt'aları Tobruk*a girerlerken (Bardia ve Tobruk'un alınmasına dair diğer resimier 4 üncü sahifemizdedir.) Bulgaristatıla iıtızaladığımız yeni anlaşma Bundan sonra gelebilecek hâdiselerin şekil ve mahiyetleri ne olursa olsun dünkü Ankara beyannamesi zamanın müşkül jartlan arasında milletlerin insanlık haysiyetine uygun münasebetleri için şüphesiz büyük bir kazancdır. Bu kazancı memnuniyetle kaydettikten sonra dünya ahvalinin inkişaflannı şimdi artık daha büyük bir sükun ve emniyetle bekleyebiliriz. ükumetimizle Bulgaristan arasında yapılan yeni müzakerelerin neticesi olarak dün Ankarada imzalanan müsterek beyanname bu nüshamızın diğer sütunlannda okunacaktır. Bu beyannameden Uk anlaşılacak cihet, dünya buhranı muvacehesinde Bulgaristanın fırsattan istifade ederek bulamk suda balık avlamak istiyen bir hükumet olmadığı noktasıdır. Bulgar hükumeti farsat elverdikçe komşularmdan hiç birine karşı taarruz fikirleri beslemediği hususunda teminat iistüne t e m i n a t vermekte devam ediyordu. Şimdiki halde Arnavudlukta Yunanlı müttefiklerimizin kahramanane hiııımetlerile daha ziyade mahallî tnahiyet arzedecek bir safhaya inkılâb eylemiş olan İtalyan Yunan muharebelerine zamimeten zaman zaman Balkanlan da tehdid edecek manzaralaı gösteren dünya buhramnın azameti muvacehesinde biz Bulgaristanın bu buhrana kanşmak gibi bir harekette bulunmasına ihtimal vermetnekte olduğumuzu bu sütunlarda mütemadiyen yazdık. ve küçük Bulgaristanın kendisine ve Balkanlara ancak zarar verecek böyle bir sergüzeştten sakınacağı fikrini müdafaada ısrar eyledik. Son Ankara anlaşması bir taraftan Bulgaristan hesabı Balkanlarda bulanık hava Yugoslavya hâlâ intizar vaziyetinde Almanlar, Bulgaristan taarruzuna Yugoslavyanın muvafakat edeceği kanaatinde imişler... GONDAR'A TAARRUZ BAŞLADI Belçika kıtaatı da Sudana vasıl oldu İtalyan tebliği Cerabub vahasmda da muharebeler olduğunu bildiriyor Mütemadiyen •erliyen Yunan kıt'aları yeni mevzılerine gidiyorlar «INGİLTERE MAĞLÛB EDİLEMEZ!» Ruzveltin elçii bu kanaatle avdet etti Arnavudlukta İtalyan ricatı devamda! Singapur ve Malaya harb vaziyetinde Amerikan kabinesi dün yardım esaslarına dair projeleri hazırladı Rumen Başvekili General Antonesko Rumanya sahilleri Londra gazeteleri Kahire 17 a.a.) Ortaşark İngiliz Bulgaristanın 15 gü uraumi karargâhınm tebliği: değişLibyada ve Erıtrede vaziyet memiştir. Habeşistanda Kurmukun 14 ne kadar istilâ edi şubatta düşmesile Mısır, Sudan veya tngiliz tayyareleri mevzilerine ve BrenfArkası sahife 5 sütun 5 te] leceğini yazıyorlar dizi üssüne ağır Garib müracaat taarruzlar yaptılar ANKARA Radyo Gazetesi Tehlikeli mıntaka ilân edildi Antonesko hükumeti, lejyoner devlet olmaktan vaz gectı Otuz Alman fırkası sahillerde ve Bulgar hududunda harekete hazır vaziyette Atina 17 (axu) Yunan orduları başkumandanlığının dün akşam neşret«Balkan vazıyetı dunya efkârı umutiği 113 numaralı tebliğ: miyesini alâkadar etmeğe devam ediKıt'alarımız, mevziî muvaifakiyetli tayor. Balkan meselesi bir kaç kısma ayarruz hareketlerile düşmanı birçok nokrılıyor. Birinci kısmı, Yugoslav nazırlarının Almanya seyahati teşkil etmektetalarda mevzilerinden çıkarıp atmış, 250 dir. Yugoslav gazeteleri ve devlet adamesir almış ve mühim mıktarda harb malIEH bu ziyaret hakkında yazılar yazmazemesı iğtinam eylemiştir. ğa veya beyanatta bulunmağa başlamışBomba tayyarelerimiz bu gün harb lsrsa da serdedilen mütalealar müphemsahasında hedeflere muvaffakiyetli tadir. Devlet nazırlarmdan Klovek radikal arruzlarda bulunmuşlardır. Devriye ge tur. \\ Birmanyaya yabancılann partisinin bir toplantısında irad ettiğı zen av tayyarelerimiz düşmanın iki mogirmesi yasak nutukta demiştir ki: törlü bomba tayyarelerinden mürekkeb Tokyo 17 (a.a.) Asahi Şinibun ga€ Yugoslav nazırlarının Almanyayı bir teşekküle rastlamış ve bu tayyareziyareti ehemmıyetlidir. Bu seyahat, zetesi Birmanya umumî valisinin ya Nevyork 17 (a.a.) İki bin İtal lerder birini düşürmüştür. Yugoslavyaya sulhu temin etmiştir.» yan ve yüzde seksen nispetinde Ame(Arkası sahife 5 sütun 6 da) l Arkası sahife 5. sütun 3 tel Vreme gazetesi de Yugoslavyanın rikan tebaası İtalyan UnionHall de Mazzini ve Cooper cemiyeti tarafından e t t i r d i k t e n s o n r a tertib edilen büyük bir antifaşist mi« Yugoslav ve Alman devlet adam tinge iştırak etmişlerdir. Profesor Salları arasında cereyan eden mülâkat hak venüni, Roosevelt hakkmda ihtiramkâkında uydurma haberler çıkarıldı. Bu | Arkası sahife 5 sütun 4 te] (Yozısı 5 inci sahijede) (Arkası sahife 5 sütun 6 da) Amerikada oturan İtalyanlar Memleketlerinin bir A'man müstemlekesi olmaktan kurtarıl masım, Ingiltereden rica ediyorlar! Vaşington 17 (a.a.) Ruzvelt'in h u susî murahhası sıfatile İngilterede yaptığı bir aylık bir seyahatten Amerikaya dönen Hopkins, Nevyorktan Vaşingtona gelir gelmez doğruca Beyaz saraya gitmiştir. Ruzvelt kendisile akşam yemeği esnasında görüşmüştür. Hopkins Beyaz sarayda ikamet etmektedir. Reisicumhurun gecenin büyük bir kısmım Hopkins'le görüşmekle geçirdiği bildirilmektedir. Londra 17 (a.a.) Tass: Taymis gaRuzvelt, İngiltereye yardım projesi zetesi yazıyor f Arkası sahife 5. sütun 3 te] İngiliz Malezyasında askerî tedbirler ahnmıştır. Singapurda hükumet daırelerinı bombaya karşı himaye için tedbirler ahnnuş, yangına karşı mücadele ve âcil imdad ekipleri teşkil edilmiştir. Maîacca'da Pennag adasında ve diğer Malezya devletleri dahilinde defi bataryaları muharebe vaziyetine konulmuş Bu havalinin maynlanması Japonyaya karşı bir abluka addediliyor inkılâb ve tekevvün Üstad İsmail Habib'in Dil ve Edebiyat davasma dair bu mühim yazısım yarın okuyunuz. Birkaç söz YUNUS NADt TArkası sahife 5. sütun 4 t e | Söndürülecek ocaklar Halbuki bu muzır madde m ü b g p i topraklan» mızda yetişmiyor. Onu dişirnizden, örnağımızdan artırdığımız dövizlerle uzak diyarlarda elde ediyor, müşkülâtla yurdumuza getiriyoruz. ^Kahvenin her gramı, memlekete daha lüzumlu^ dajia faydalı başka bir maddenin yerini gasbediyor demektir. Hükumet sekiz on sene kada^evvel resmî dairelerde kahve ocakları bulunmasını yasak etmişti. Bir müddet tatbik edilen bu erriîr somadan gevşetildi ve resmî dairelerde (gayriresmî) bir şekilde eskisi gibi gene devam etti. %' ' ? Garb kafasile çahşmak istediğimfee ve millî ekonomi asnnda yaşadığımıza gÖTe resmî olsun hu« susî olsun bütün daire ve bürolardaki şu kahve ocaklarını söndürmek, ihmali artık caiz olmıyan bir vazife sayılmaz mı? 1 Bugün Türk kültürleri ve Türkiye kültürü Üstad tsmail Hâmi D a nişmendin bu çok dikkate sayan makalesini bu gün 3 üncü sahifemizde j okuyunuz V J Sıhhatimize olduğu kadar kesemize, binaenaleyh millî ekonomımizt zararı dokunan maddelerden biri de kahvedir. Saltanat rejimi, Fikretin dediği gibi ıçi çürük bir çınar ağacına benzeyerek yavaş yavaş asırların kucağına yıkılırken, o yıkılış» hazırlayan bin bir sebeb arasında, kallâvi sanklı ve müdevver göbekli uiemadan başlayarak manken nıhlu kalem efendilerine varıncaya kadar bütiin (tebaai Osmaniye) yi istilâ eden kahve tiryakiliğine de bir rol ayırmaya mecburuz. Bizdeki kahve içiş tarzı bize saltanat rejiminden kalan kötü miraslardan biridir. Bir ziyarete gideriz, kahve sunarlar. Başka bir ziyarete gideriz, gene kahve sunarlar Bu suretle Türkiyede her gün istihlâk edilen yüz binlerce fincan kahvenin dörtte üçü, hiç, uzvi veya ruhî ihtiyacımızı karşılamaz; sırf lâf olsun, âdet yerini bulsun diye içeriz ve içiririz. Pmnaayadaki Alman tahsidaonın fazlalastığı mıntakalann karşısında bulunan Bulfiar şebirlerinden Sistov ve Tuna nehri N.
