11 Ocak 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3

İ KANUNUSANI — 1599 SON HABERLER Fransız Meclisinde Görüşülecek İşler D GÖĞ n Si l HN B D zz DA < sanıa n B ieE vene B aa Ene ağ| gel arln gi r aslahat meselesi | Şi KŞ Gea d İyi malümat almakta | M Rensa a ae B b Kai G e| irma L GA - | ünde İspan ıyada | Dahili Harp (Baştarafı 7 inci savfada) Te zaptedilmiştir. Bu iki sevküll-| geyg mokta, münakalât yollarına hâkim bulanuyordu ve hükümet lerin müdafaa hatlarının anahta -| Tları mesabesinde idi. Ancak ba | ikl mevzi, tanrruzun ikinci hafta- amda süküt etmiştir. Halbuki bi -| Tinci hafta içinde düşmeleri lâzım idi. Bu düşmanın ileri hareketine ecikmiş olduğunu göstermektedi Düşmanın ileri hareketinin yegâ - ne mühim neticesi, montblanch | istikametinde Borjas Blancas'ın ce- nubuna nüfuz etmesidir. Geçen hafta Prankistler tara fından elde edilmiş olan muvaffa kıyet katimahiyette değildir. Cum- huriyetçilerin kaybetmiş oldukla Ti saha, düşmanın vermiş olduğu| telefat İle telâfi edilmiştir. FRANKİSTLERİN VERDİKLERİ MLOMAT. Lerida: 10 (A. A.) — Dün an-) tak merkez ve cenub mintakala-. rında faaliyet olmuştur. Balagu er'i kaplayan bir sis şimalde hare- | kete mâni olmuştur. Dün iki yer-| de harekete devam edilebilmiştir. Bunlardan biri cephanenin tax hih edildiği Lerida'nın önü, diğeri Vildenolins - vinxa - fulteda hattı- dir. “Bu hatta Prankistler ileri h: reketlerine hız vermişlerdir. Ler da'nın şimalinde muharebe eden kuvvetlerle cenubda fanliyette bu -| Junan kuvvetler arasında akşama doğru irtibat temin edilmiştir. Dün akşam Lerida cepheye 22 kilemetrelik bir mesafede - bulun- makta idi. Saat 12 den Mollerasa' /düşmüş ve akşama kadar sahanın iiyice temizlenmesiyle uğraşılmış — tır. AMERİKA SİLÂH AMBORGUYU, KALDIRIYOR MU ? Vaşington: 10 (A. A.) — Am- tetkike bargonün - kaldırılmasını memur komite raporunda ya Cumhuriyetine nit Tİne ambargonun General Franko - mun lehinde olduğu için, bitaraflık Salâhiyettar mahafil, sermayele rin avdet etmesinin ve yeni rüsum ile bütçe muvazenesinin temin edil- mesinin milli borcun - tahviline ve Fransa bankası altın stokuna yeni- 'den kıymet takdirine medar olacı- ni beyan etmektedir. Hükümet taraftarlariyle muha- lifler, perembe günü meelin riya- et divanının intihabı münasebetiyir mütekabil kuvvetlerini ölçmek fi satını bulacaklardır. Her ne ka bu intihap her türlü siyasi man dan ârf ve B. Herriot'nun mebusan meclisi reisliğine — yeniden intihap edilmesi muhakkak ise de mücadel: komünist Jagues Duclos tarafından işgal edilmekte olan - ikinci reislik intihabı etrafında - cereyan edecek “ve merkez ile sağ cenah mumaileyhe karşı namzetlerini ileri sürecekler-| dir. Bu münasebetle radikal sosya- Tistlerin verdikleri reylere — hususi| bir ehemmiyet atfedilmektedir. omada Neler Görüşülecek (Baştarafı | inci snefada) sefra edeceği zannına kapılmışlar. dır. Şimdi bu fikri terketmeleri i- cabetmekte olduğundan bir dörtler| konferansı toplanmasını temin e- dememekten endişe etmeye başla mışlardır. Berlin Polonyanın bita. Taflığından emin olduğundan İtal- yaya daha ziyade müzaheret etme- ye karar vermiştir. Hitlerin yeni düşüncesinin İtalyanın / Pransa hücumu takdirinde İnzilterenin bi- taraf kalacağına dair bay Cham - ı | edilecek ve Pransaya cihan | riyat (l YENİSABAN Hin x BeASREnükğ detledi b kargaya'Tanışlamak iaia- iaemll. Pakaf gi Fransa e boy ğ eee d H eiK SK di ihtilâfa karışmağa üdeta devet ö yor Bu hareket bise mecelenin Başın: a gösterilen güüü ve paıdımı hikmnetinl de biras İzah ediyor göbi. İ Na död eee at öünküa b HauÜRe ağ| GK Tni Ki üyük devletlerin teliğa di Şerek derkal müdahaleye kalkacak | Tarıni ümid etmişti. Böyle kir müda- | Te küma A ut GkaL n pazarlık, bir teskin politikası takib| ahat | medeniyetin tetikbulini kurtarmak | ölremAK SUNÜRANE G di BAŞLAIR & M ön y gözdağı vermek sayesinde kolayca | Bir takım arazi ve menafi elde ede- | Ümid edilen telâş ve müdahale vu- kua gelmeyince, şimdi bu türlü neş-| ortada —milletlerarası bir| ihtilâf meveud olduğu tezini müda- faa etmek zaruret kesbetmiştir. Hal- | | buki bu noktai nazarın pek kolaylık: Ja kabul edileceği zannolunamaz. — | Bir kere, büyük devletlerle bera- | ber, bütün cihanın menfaati bu işte Pransa ile italyayı başbaşa - birak- maktadır. İtalyanın Avrupa — naza: | iında garba doğru genişlemesi, Ak berlain'd enbir vaat koparmak ol | duğü söylenmektedir. - Buna mu - kabil Almanya da bitaraf kalmak vaadinde bulunacaktır.., ROMADA NELER GÖRÜŞÜLECEK? Roma: 10 (A. A.) — “Havas A- Janst muhabirinden, : İyi malümat almakta olan hafil Massolinin Chamberlain ile yapacağı mülâkat esnasında Ak- denizde istikrarı temin etmek- için İtalyanın haklı mütalebatının te- min edilmesi zaruretine işaret e. deceğini beyan etmektedirler. Ay- ni mahafil, Düçe'nin, Chamberla- in'e İngilterenin Pransa ile İtalya arasında bir tavassutta bulunma- Sının zaruri olduğuna da işaret e. deceği ve İtalyanın Pransaya karşı! zerdetmekte olduğu mütalebat ile İspanyol meselesini biribirine bağ. diyacağı mütaleasında bulunmak. tadır. / Müssolinin - İspanyadaki 1 talyan gönüllülerinin geri alınma- sına mukabil General Franko'nun muhariplik hakkının kabul edilme- ini istemesi muhtemeldir. Şarki Afrikadaki İngiliz ve İ talyan arazileri arasındaki hudut. ların / tahdidi ile İngiliz - İtalyan Hicaret mübadeleleri meseleleri de dahil olmak üzere muünhasıran İtalya ve İngiltereyi alâkadar e 'den meseleler de müzakere - edile. cektir. Salâhiyettar mahafil, İn - giltere ile İtalya arasında bir ti earet itilâfı aktedileceğini tahmin etmektedirler. Zayesine muhalif olduğu,, netice- Çek ve Macarlar 2rasırda Hâdice | sine varmaktadır. Yeni Fransız horp gemileri Parla: 10 (A. A.) — İntranst. 'Nt gazetesi yazıyor. Bahriyo nazırı B. bu ayın 17 sinde 85 bin tonluk ri. ehelisa zırhlısının denize indirilme »i merasimine başkanlık edecek tir. Müteakiben ayni sınıftan Cle mencenu zırhlisi tezgüha konula - daktır. Campinehi Yeni bir İngiliz harp gemisi Tandra, TÜ LAA P ga edanda Kastort açiklrından Genize indiümişü. Dt Tdla Sonluk ve 47 puslük teplarden y ha müktelif hava tapları ea kazdıc | saristan hükümeti | ahatgüzarını Macar topraklarının! Budapeşte, 10 (A A.) — Ma- Pragdaki mas tamamiyetinin ihlâli” dolayısiyle Çekoslovak hükümetinden wrarla tarziye istemeğe memur etmiştir. Hâlen mezun bulunan Macaris - tanın Pragr elçisi Wettstein ancak n hüdiseler halledildikten #onra| zifesine devam edecektir. Amerika tayyare yapıyor Vaşington, 10 (AAJ . Salahi- yettar bir kaynaktan verilen ma-) lümata göre, B. Roozevelt milli » af hakkında kongreye gönderece Üi mesajda yeni askerf tayyareler, Jaşası için 360 milyon dolar ve bah riyeye alt 900 tayyare inşası için do 45 mülyon dolar tahsisat istiye cektir. denize hâkim olması, Kızıldeniz ve Şarki Afrika sahillerinde çok kuv- | vetlenmesi Almanyanın zararına bir | inkişaf teçkil etmese de herhalde Almanyayı bir harbe girmeğe sev: kedecek kadar hayati. birme - sele - teşkil etmediği — muhakkal tır. Almanya bugün tekrar kazan- dığı siyasi ve'askeri faikiyete raj men sulha muhtaçtır. Elde ettiğini| tehlikeye atacak surette bir harbe Birişmesi için ortada Almanya hesa-| Bina çok esaslı sebebler mevcud ol-| mak iktıza eder. Cemibi / Fransa, Tunus ve Cibuti meseleleri (bir Po-| meranyalı neferin kemiklerine bils) demez). Zaten, büyük devletler bir harbin önüne geçmek istiyorlarsa bu he- e vasıl olmak için en kestirme, en kat'i yolun hiç işe karışmamaktan ibaret olacağını pek kolaylıkla kes. trebilirler. İtalya ancak - Almanya | gibi çok kuvvetli bir yardımcı bulur- | ga sözden fiile geçebilir. Almanyanın | müdahalesi ise cihan harbinin başla. | ması demektir. Fakat Almanya ka- rışmayınca, İtalya işi ciddi surette düşünmeğe mecburdur. Yalnız ka- Tacağına emin olan İtalya hiçbir za| man Pransa ile boy ölçmeğe kalk- | maz, ortalık da süt limanlık olur. —| Hüseyin Cahid YALÇIN | “Ruman ıyada bir | Leh Konsolos- . hanesi Taşlandı Varşova: 10 (A. A.) — dan Pat Ajansına bildiriliyor: Dün saat 18 te Karpatlar altı Rütenyasında kâin sevlius'de şefle- ri tarafından sevkedilen bir Kar - patlar altı milis müfrezesi Polonya| konsoloshanesini taşlıyarak camlı rını kırmıştar. Hüdiseden haberdar edilen jan darma kumandanı müdahale et - mek istememiş ve bu hareketini| izah etmek için maiyetindeki kuv-| vetin hizmete —müteallik — işlerle Meşgul olduğunu söylemiştir Polonyanın Prag maslahatgüza- ı Çekoslovakya hariciye nezareti' nezdinde hâdiseyi protesto ederek Çekoslovakya hükümetinin ve ma- alli Kar altı / hükümetinin tarziye vermelerini taleb etmişti Maslahatgüzar bu hükümetlerden yalnız biri tarafından tarziye rilecek olursa bunun kâfi addedi İranın — Paristeki — memurları çekiliyorlar Paris: 10 (A A.) — Alman Ajansı bildiriyor İran hükümeti,- iki memleket arasında diplomatik münasebetle in kesilmesi üzerine Paristeki € çiliğinin memurlarını geri çağır.| mıştır. Örta elçi B. Sepeh Bodi .| le birinel kâtib müstesna olmak ©. bugün Pa n ayrılacaklardır. | neticelere göre takibata devam edil-| Fırtınadan Sonra Tayyare Sulistimali (Baştarafı 1 inci sayfada) 22 haziranda Hariciye Vekâleti. 'ne gelen vesaik Adliye Vekâletine tevdi olunmuştur. Hariciye Vekâletinden sonra işin adll cephesini izah için kürsüye ge- len Adliye Vekili Fikret Sılay bu hâdisenin Ankara Cümhuriyet Müd- deiumumiliğine <2/6/8o5 tarihinde intikal ettiğini ve meselenin vasfı Cürmisi itibarile resmi evrak sahte- kârlığı suçunu iteşkil ettiğini teba- Tüz ettirdikten sonra izahatına şöy-| le devam etti: — Halen memlekett bulunmi yan König lâkabile meşhur Ekremi Hamdi ismindeki şahıs 2 ve 3 teta. muz 1937 tarihinde Mülli Müdafar| Vekili ile Hariciye müsteşarının in zaalrını ve mezkür vekâletlerin res-| ml kâğıt ve mühürlerini taklit et mek suretiyle Kanada'da bir fabri-| kaya 'Türkiye Cümhuriyeti namına | tayyare sipariş etmiştir. Bu siparişi| alan fabrika işi Hariciyemiz vasıta le teyit etmek istiyerek Türkiye Hariciyesine bu siparişin teyit edi- | lip edilmediğini 17 Ağustos 1987 ta- rihli Volgrafla sormuştur. Fakat bu | telgraf Hariciye Vekâletine değil,| Hariciye Protokol umum müdürlü: ğüne çekilmiştir. Telgraf protokol dairesi memurlarından - Ruhi Boz- cah tarafından alınmış ve kaydı geçirilmeksizin Ekrem Könige tev olunmuştur. Ekrem König bu te' grafa mevhum bir isimle 18 Ağu tos 1937 tarihinde haricive Tişi teyit ettiğini bildiren — bir tet grafla cevap vermiştir. Bunun üze- Tine tayyareler yola çıkarılmıştır. Telgrafi alarak ikrem Könige te di eden yukarıda ismi geçen Rum 21/6/938 tarihinde sorgu altına a Tınmiş ve cürmünü ve Ekrem Köni gin şeriki olduğunu itiraf etmesi zerine tevkif olunmuştur. — Yapılan, araştırmada Ekrem Königin Anka- ra Emniyet müdürlüğünden alınm $ olan 18/8/987 tarihli - pasaportis! 24/8/937 tarihinde -yani mevhum | gahis imzasile cevabi telgrafı çel tikten altı gün sonra- - Avrupay. gittiği tesbit olunmuştur. - Muma-| leyhin Fransada olduğu anlaşılarak evrakı Hariciyeye gönderilmek su retiyle iadesi esbabına tevessül olur muştur. Adli tahkikatın bugünkü sa"-| hasına göre İstanbul matbuatında | intişar eden: | 1 — Hâlen mebus olan bazı| kimselerin bu işle alâkadar bulu: dukları, 2 — Posta müvezzilerinden bi şahsın yukarıda bahsi geçen telgr : | fi Ekrem Könige - vermek suretile| vazifei memuriyetini sulistimal et ti 3 — O zaman yüksek bir vazi fede bulunan bir zatın Ekrem » nige Türkiyede sahte bir pasaport | vererek ve hakkındaki - tahkikatı| kendisine ihbar ederek kaçırmış bu Tunduğu, 4 — Gümrük idaresi — nezdinde| Ankara müddeiumumiliğinin mev- | Zuu bahis tayyarelerin /Türkiyeye| gelip gelmedikleri hakkında tahki. | kat icra etmiş olduğu, | 5 — Bu işten dolayı - Hariciye | memuru Ruhiden başka kimseler' 1 mevkuf bulunduğu, | Hususları gayri vakidir. Ekrem Kknigin indesi hakkın- daki teşebbüsün intacı beklenmek. tedir. Geldiğinde şeriki cürmü il- beraber mahkemeye tevdi edilecek. tir. İstanbul matbuatı bu mesele et Tafındaki —son neşriyatı üzerine de| tahkikatın tamikine ve ihbar « hususların tevsikine başlanmıştır ) | Adilye Vekilinin bu izahatını mü- | teakip bir çok hatipler söz söyledik. | 'ten sonra Başvekil Celâl Bayar tek rar kürsüye gelerek Adliye ve Ha.| Müerimleri cezalandırmanın katgf| kaktır. | | fabir çok dolambaçlı Milit İspanya Hükümetinin Ümümt - Ajanı Tayyare Kaçakçılığı hakkında matbunta tevdi ettiği B.Sor mun.1939 tarihli ve imzalı mek- tubundan mada kendisine atfe- dilen bötün beyanat ve izahatı süreti kat'iyede tekzip mecbu riyetinde kaldığını beyan eyler. 10.Son.Kânun.1939 ve samimi kararı etti. Bu nasıl katgi olduğunu ifade e masum olan bir takım vatandaşlarımzın da şe| reflerini spekülâsyon mevzuu yap-| maktan kurtarmak hükümetin bor. u olduğunu ve hükümetin bu iki esaslr noktayı ayni hassasiyetle Közettiğini ve kendisini bununla Mükellef bildiğini bildirdi. Başvekilin - bu izahatı umumt heyetçe tasvib olundu, ceheye ni-| hayet verildi. ... x Ekrem Kön'g kimdir ? Üç dört gündenberi Ekrem Hanı-| di Köniğ'in kim olduğunu, eski ve| son zamanlardaki hayatını ve gi diye kadar burnunu ve parmağırı soktuğu kirli ve karanlık işleri tah kik ile meşgul olan bir arkadamı” Ekrem Hamdinin hayatı, gizli ve iğrenç faaliyeti hakkında çok gayanı dikkat malümat elde etmiştir. Ek- remin kız kardeşi Bayan Belkisi de bulan arkadarmıza, - Bayan Belki, de akrdeşi hakkında - bazgı sözler söylemiştir. Bu şayanı dikkat ma: lümat ve mülükatı, arkadaşımız,| söyle anlatmaktadır: bir meslek veya ihtisas sahibi de- #ildir. Babası öldükten sonra, elive| geçen mirası, kısa bir zamanda, se- fahetle, içki, kadın ve bilhassa ku marla yiyip bitirmiştir. Ekrem Haza| diye, mütareke senelerinde ve daha' evvel, Beyoğlunun gizli işletilen -| marhanelerinden - tesadüf etmiş c- Janlar çoktur. Hattâ, bir aralık bir kumarhane işlettiği de rivayet edil mekte ise de, bu ciheti tevsik kabil| mütarekede — Fransa ve| Atalya Tehine, ağanlık yapmış oldu. ğu da söylenmektedir. Bu işi de tev- #ik ve tesbit etmek mümkün olama- mışsa da, ötedenberi bir çok gizli ve karanlık işlere giriştiği muhs Bibi, bir Alman kuman- danıma yaverlik etmiş, Könik lâkabı da kendisine o zaman takılmıştır. Umumi harp sonlarından başlı- .yarak mütarekede ve daha sonrala-. e lekeli işlere giren Ekrem Hamdi mizact itibarile| Zayet sert, haşin, atak, dövüşcü ve| hattâ küstah bi radamdır. En ufak vesilelerle önline geleni tokatlamak- tan zevk almaktadır. - Beyoğlur büyük bir sinemada bir rum kadı- mani tokatlamış, büyük bir skandar olmutur. Mütarekeden sonra Lozana gi- /den murahhas heyetimiz için seçi len sekiz kâtipten birisi de Ekrem, olmuştur. / Fakat, bu neviden kirli ve gayri meşru işleri haber alınm. Lozana götürülmemiştir. Ekrem Hamdi, on dört sene ka- dar evvel evlenmiş, ilk karısında: ©h üç sene evvel bir kız çocuğu muş, adı, Menkü konmuştur. Bir| müddet sonra karısının üzerine ye-| niden evlenmesi, ilk karısını çok mü- teessir etmiş, kadın, bu teessürden 'ne yapacağını bilmez bir hale pet miş ve balkondan düşerek ölmüş- tür. İkinci karısından da bir erkex, gocuğu olmuştur. Şimdi on iki yı gında olan bu çocuğun adı da Ham di Can'dır. Ekrem Hamdi çocukta 'na çok düşkündür. vel Parise giden ve n Ekr Bidinceye kadar, Galatasarayda, 1. tiklâl caddesinde bir apartımand nakta idi. Gittikten bir müddet sonra da çocuklarını yanına getirt- Pariste okutmağa bi Yardım Vaktinde Yapılmalıdır Ç SO Mehmet Âkife İPrzaün maddeten imkân olu İki ay kadar evvel, / gehrimizde. tanınmış bir satm kızı olan ve ge- rek kendi, gerek babasını iamini ve - İ) mak istemediğimiz genç ve evli bi bayan, yine zengin ailelerden biri. 'ne mensup olan kocasile berab. Parise gitmiş, kocası buraya dör. düğü halde kendisi dönmemiş, ora. | (Sonu 7 nci sayfada) - İ Meydana çıkan son Tay, fletimali hâdisesi, gazetelerin baş- hca mevzuu oldu. Bütün gazete- der, sütunlarını bu işe tahsis et diler. Halbuki Ereğli önünde on aekiz merd Türkün ölümünden da- ha on gün bile geçmedi. Dün bu işin hangi safhada ol - duğunü merak ettim. / Bakalım de dim. Gazeteler uzun uzadıya tah. kikatın ilerlediğinden, —mes'ulle. rin arandığından ve zavallı kur - banların ailelerine süratle yardım edileceğinden bahsettiler. - Vapur kumpanyasının aahibi insani düy- gularından dem vararak sigorta parasının iki mislini fedaya hazır olduğunu söyledi. Elbette bu işler hiç olmazsa kismen yapılmış ola caktı. İşte elde ettiğim neticeler: Adamakıllı su boşaltıcı tertiba. tı havi bulunmayan bir / vapurun, göyle bir çarpışla beş dakika için. de parçalanıp batan ve kaptan köşkü dalgada dağıhverecek kı dar çürük olan SI senelik Millet çapurunun batışı mes'ulleri el'an terbit edilmiş değ İkinci olarak — bağıra - bağıra semahat duygularından bahseden, boğular bedbahtların — aileler bol keseden yardım vadeden kum- panya değil tazminat, henüz za- valh ailelerin işlemiş maaşlarını bi- le vermiş değildir. Ve anlaşılan belki de bu parayı/ “tazminat” di. ye vermek emelini taşımaktadır. Biz, şimdilik, kumpanyanım per şan olan önsekiz aileye yardmını bir an evvel yapmasını İstiyoruz.Ve bu husnsta alâkadar makamların da nazarı dikkatini celbediyoruz. MUZAD SERTOĞLU Yeni bir tovvara reboru — Londra: 10 (A. A.) — Yüzbuşı Perey'nin kumandas — altındaki 'İmperatorluk hava yalları, resine mensub — Falcon tayyaresi Kroydon ile Brüksel arasmdaki Mesafeyi saatte vasati 250 mil sü- ratle 48 dakikada katederek yeni bir dünya Hcaret rekoru / kırmıştır. Falcon tayyaresi, yüzbaşı / Perey. den maada 11 yolcu, 3 kişiden iba- ret olan mürettebatını - ve bir ton ağırlığında posta paketleri - taşı- makta idi. Bu yük, bundan ev- velki rekur esnarında nakledilen yükün aynıdır. Fakat o saman aynl Mesafe 58 dakikada katedilmiş i- Berlin: 10 (A. A.) — Almanya ile İtalya arasında gizli bir askerl muahede aktedildiğine dair dün Daily - Exprest tarafından neşre. dilen haber tekzib edilmektedir. İA D Çatanlara Cevap Tan — gazetesinde - İstiklil Margi şairi — Mehmet Âkif a- leyhinde yazılan yazılar Türk gençliği ve mü: çok mektublar ve makaleler dik. Her biri yüksek - ve kaymetli birer görüş mahsulü olan bu ya- zıların hepsini gazeteye - koy Gin danbu. husustaki / neşriyatı kesmek mecburiyetinde kalıyo- Gelen mektubl. len düygülar, mi düygülarımıza tamamiyle uy gundür. Türk - gençliğinin ve Türk münevverlerinin bu teca- ında gösterdikleri has- edilse YENİSABAH