11 Ocak 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KIRKYIL Büyiik edib Halid Ziya Uşakhgilin beş cidlik nefis bir eseridir. Her Kitabcıda bulunur ]fll umhuriyet 5268 Telgrat ve mektub adresl: Cumnurlyet, tstanbul Posta kntnsu: tstanlral No. 246 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. tdare ve matbaa Insnu 24299 24290 FOTO Magazin J II 1939 Foto Magazin, Türkiyenga4anınmış imzalarile intişar eden, en sevilen, en modern, bol resimli ve en çok okunan ayiık salon mecmuasıdır. IngilizNazırları dünParisten Tayyare kaçakçılığı geçerek Romaya gittiler Parti Meclis grupunda dün Iki devlet ricali arasında Pariste Dahiliye ve Adliye Vekilleri mühim müzakereler cereyan etti etraflı izahat verdiler İngiliz Başvekili Çemberlayn'le Mussolini arasında yapılacak müzakerelerde Akdeniz meselesile İspanya işinin de görüşüleceği haber veriliyor , I I I I M m r Başvelcilimiz de mühim beyanatla bulundu •••••ııııı ııııııiıııııııııııırııııııt l Yanlış bir lcarar eden Terbiyesi Umum Müdürluğü son günlerde verdıği bir kararla lise, Üniversite ve askerî mekteb talebesinin spor kulüblerine devam etmelerini menetti. Bu karann neticelerini görmekte gecikmedık: Dünya vaziyetine nazaran zaten şöyle böylc yiirüyen spor hayatımız birdenbire sönüverdi. Geçen hafta yapılan lig maçlan gerek oyuncu, gerek seyirci bakımmdan acmacak bir manzara gösterdi. Beden terbiyesi ve umumiyetle spor işlerimizle senelerce meşgul olan arkadaşımız Abidin Daver dünkü fıkrasında vaziyeti bütün açıklığile gösteriyor ve son karann «Türk sporu için yıkıcı bir darbe» olduğunu söylüyordu. Beden terbiyesi kanunu, geçen senenin 29 haziranında kabul edilmişti. Şüphesiz her kanun gıbi bu da iyi niyetlere dayanıyor ve Türk gencliğinin kafaca, bedence sağlam yetişmesi gayesini güdüyordu. O gün Mechse kanun projesini takdim eden Dahiliye Vekıüodea |u güzel sözleri dinlemiştikı «Beden terbiyesini, sporu ve ona mülhak olan diğer hareketleri, biz millî terbiyenin esaslı bir rüknü olarak telâkki ediyoruz. Her terbiyede olduğu gibi beden terbiyesi de ferdleri milletlere ve milletlerle beraber bütün beşeriyete hayırlı bir eleman olarak yetiştirmek gayesini istıhdaf eder. Beden terbiyesile vücudü kuvvetlendırmek, güzelleftirmek, genclerimizi, hayat kavgası içın kudretli bir hale getırmek istiyoruz.» Bu sözler, hedef tuttuklan gaye bakımmdan son derece hakhdırlar. Nitekim o gün Mecliste müzakere edilen kanun da sırf bu maksadla kabul edilmişti. Fakat işte Abıdın Daver gibi senelerce kulüb reisliği yaptnış, spor hayatımızdan anlıyan arkadaşlarm da yazdıkian gıbi beden terbiyesi kanununa dayanan son karar, memleket hesabına fayda vermekten çok uzak bulunuyor. Bu hususta iki mühim noktanın ileri sürüldüğünü görüyoruz: 1 Kanun çok isabetli düşüncelere dayanmakla beraber nazarî, binaenaleyh faydasızdır. Sporun gayesi vücudü terbiye etmek ise de, bunu doğrudan doğruya değıl, dolayısile elde ederiz. Futbol oynıyan, yüzen, güreşen genc, herşeyden önce vakit geçirmek, eğlenmek, zevk duymak ister. Bu itibarla kahve köşelerınde tavla oynıyan delikanh ile stadyomda maç yapan sporcu arasmda ruhî bir fark arayamayız: İkisi de hoşlaruıa gıden «şey» le meşgul oluyorlar demektir. İki genc arasındaki ayrılık, meşgalelerden doğan neticelerdedır. Birincisi hantallaşır, ikincisi inkışaf eder, sağlam bir vücud kazanır. Beden terbiyesi kanunu, sporu sadece nesli sağlamlaştıran kuru bir usul olarak telâkki ettıği için arzu edilen gayeye varmak imkânlarından mahrumdur. Spor teşkilâtımız bu zihniyetle harekete geçtiği gün memlekette henüz uyanmağa başlıyan alâka sönecek, gencler stadyomlara eğlenmek, neşelenmek değil, angarva savmak haleti ruhiyesile gideceklerdir. 2 Son karar çok acele verilmiştir. Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğü, yaşamakta, var olmakta devam eden bir hayatı, ona daha ileri inkişaf imkânlan hazırlamadan baltalamış, durdurmuştur. Mektebliler hangi sahada çahşacaklar? Nerede atletizm ve nerede su sporları yapacaklar? Üniversitelilerin vaziyeti ne olacak? Her hafta stadyomlan doldurarak neşeli bir pazar geçiren on binlerce talebe bundan böyle nerelerde dolaşacaklar? Çocuk velilerinin ve efkân utnumiyenin sormakta haklı bulunduğu bu sualler Ankara 10 (a.a.) C. R Partisi B. M. Meclisi grupu umumî heyeti bugün (dün) öğleden sonra Reis vekili Seyhan saylavı Hilmi Uranm başkanlı* ğında toplandı. Müstakil meb'orelad'dan Konya mebu«u Ali Fuad Cebesoyla İstanbul saylavı Refet Belenin C. Halk Partisine gudikleri, heyeti umumiyeye, riyaset rmka mmdan bildirildi. Bunu müteakıb söz alan Başvekil Celâl Bayar, bir iki gürtdenberi matbuatta mevzuubahs olan beynelmilel bir tay yare kaçakçılığı meselesinin bugünkü ruznameye almarak görüşülmesini teklif etti. Hariciye Vekilimizin izahatı Adliye Vekili Tevfik Fikret Sılay Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu Teklifin kabulü üzerine kürsüye gelen haziran 938 tarihinde toplanan grup he1 Tevfik Rüftü Arasm beynelmilel bir kaHariciye Vekili Şükrü Saracoğlu; 28 yeti umumiyesinde, Hariciye Veikli Dr. | lArkast Sa. 8 sütun 3 tel Çek Macar smırındaki hâdise Bundan evvelki göriişmeler esnasında İngiliz ve Fransız Başvekil ve Hariciye Nazırlan bir arada Londra 10 (Hususî) Başvekil Çemberlayn'le Hariciye Nazm Lord Halifaks Romaya gıtmek üzere bu *abah saat 11 de Parise hareket ctmişlerdir. Hariciye Nezareti müsteşarı Sir Alexander Cadogan, Lord Halifaks'm hususî kâtibi Sir Oliver Harvey, Başve kilin parlamento hususî kâtibi Lord Douglas ve Sır Cleverly İngiliz nazırlarına refakat etmişlerdir. lstasyonda namaytşler îşsizlerden mürekkeb bir grup istas yonda Başvekille Hariciye Nazmnın. yolunu keserek nümayi^la yapmışlardtr. Bu sırada seyirciler arasında bulunan bazı kadınlar da «İspanyaya silâh veriniz!» diye bağırmışlardır. Polis asayişi temin etmiştir. İstasyon civarımüa toplanan halk tre[Arkası Sa. 9 sütun 1 de] Prag hükumeti, dün bir resmî tebliğ. neşretti Katalonya ve Estramadur cephelerinde muharei belerde iki taraf da galibiyet iddia ediyor Prag 10 (a.a.) Aşağıdaki resmî, tebliğ neşredilmiştir: •* ÇekoSlovakya Hariciye Nezareti, bugün Prag'daki Macar maslahatgüzanna, Macar hükumetimn 7 kânunusani tarihli notasile Macar elçiliğinin 9 kânunusani tarihli notasma cevaben verdıği notada ezcümle şöyle denmektedir: «ÇekoSlovakya Hariciye Nezareti, Budapeşte'deki elçisini, Macar tethişçilerile askerî kıt'alarmın sebebiyet verdikleri 8 kânunusani hudud hâdisesi hakkuıda teşebbüste bulunmağa memur etmiştir. Bu hâdise esnasında, her türlü enternasyonal hukuk prensiplerine mugayir olarak bir ÇekoSlovakya müzakerecisi ağır surette yaralanmıştır. ÇekoSlovak hükumeti, mütekabiliyet esası dahilinde hudud çizgisini geçmemeleri için hudud tnmtakasuıdaki askerî kıt'alarile emniyet memurlanna şiddetli emirler vermiştir. Macaristanın zarar ve ziyan talebine gelince, 6 kânunusani Munkaces hâdisesi, Macarlarm Posmonatstir'de kâin Senbazil manastırı civannda ÇekoSlo vakya jandarmalarına ateş açmaları üzerine çıkmıştır. ÇekoSlovaklar sırf Ma carlann ÇekoSlovak arazisine girmele rini men için, ateşe mukabele etmişlerdir. Bu sebebden dolayı, ÇekoSlovak hükumeti, bu şayanı esef hâdiselerden mes'ul tutulamaz. "^¥9*^^"** * J + v '5*"*w Ispanyadaki muharebe anlaşılmaz bir şekil aldı Silâhlanma yarışı Amerika, yeniden harb gemileri, deniz tayyareleri yaptırıyor ve silâh fabrikalarını ıslah ediyor İ Franko tayyareleri Katalonyada Cıunhuriyetçi istihkâmlaruu bombalıyorlai Salamanka 10 (a.a.) Neşredilen Sierra Tejonera'da yapılmış olan m H Ü bir teblığde Valsequillo Pennaroya tevali taarruzlar, mülearnzlann periai) mıntakasında düşmanın taarruzlannın olmasile netîcelenmiştir. # * devam etmekte ve fakat akatnete uğra Monterrubio mıntakasında 8 tanff [Arkast Sa. 3 sütun 1 de] makta olduğu beyan edilmektedir. ııııııııııııırrııııııııııııııııııııııııı ııııııııııııııııııııııııı ıııııınlııtııııııııııııııııılllıııı ••IIIIIIKII m ıııııııııııiııııııtııııııllllH Türkiye ve Bulgaristan Fransız elçisi Ankarada Harb gemileri için ağır toplar imal eden bir Amerikan silâh fabrikası Londra 10 (Hususî) Vaşingtondan bildirildiğine göre, Cumhur Reisi Ruzvelt silâh fabrıkalanmn ıslahile yeni fabrikalan tesis için Bahriye Nezareti bütçesine yeni tahsisat vaz'ını emretmiştir. Hazırlanan projeye göre, bilhassa tayyare ve harb gemisi inşaatma azamî ehemmiyet verilecekrir. Yeniden yapılacak harb gemilerinin Panama kanalın dan geçebilecek hacimde olmasına bil hassa dikkat edilecektir. Halen Amerikan donanmasımn yaptışimdilik cevabsızdır. Sadece, bir emir verildiğini ve sanki günah işliyorlarmış gıbi genclerin gelecek emre kadar sporla meşgul olmaktan menedıldiklerini bıliyoruz. Ne zamana kadar? Niçin? Orası izah edilmemiştir. Bu münasebetle nazariyatın hayata her zaman uyatnıyacağını iyi bilmemiz lüzumunu hatırlamalıyız. Bir fikir, fikir olarak fevkalâde olabilir. Eğer her iyi fikir, kendine kolayça bir tatbik sahası bulabil. ğı manevTalarm neticesinde, donanma kumandanlan Bahriye Nazırının riya setinde toplanarak yeni inşaat programını kat'î surette tespit edeceklerdir. Vaşington 10 (a.a.) Salâhiyettar bir kaynaktan verilen malumata göre, Ruzvelt, millî masraf hakkında kongreye göndereceği mesajda yeni askerî tayHariciye Vekili Şükrü Saracoğlu, yareler inşası için 360 milyon dolar ve Fransa Büyükelçisi Massigli'yi öğleden bahriyeye aid 900 tayyare inşası için de sonra Hariciye Vekâletinde kabul et 45 milyon dolar tahsisat istiyecektir miştir. [Arkası Sa. 3 sütun 3 de] seydi dünya çoktan gül bahçesi haline girerdi. Fikirlerimizin ne dereceye ka^'ar hayata uyacaklarını iyice araştırmadan onları kafamızda saklı tutmasını bilmek büyük mrifettir. Beden terbiyesi Umum Müdürlüğünün bu hakikatleri gözönünde tutarak spor vaziyetimizi normal bir şekilde tashih ettiğini görmek, otuz beş senelik mazisi olan spor âlemimizi sevindirecektir. Ankara 10 (a.a.) Fransanın yeni Ankara Büyükelçisi Masigli, refikasile birlikte bu sabahki ekspresle şehnmize gelmiş, istasyonda Hariciye Vekili namına hususî kalem müdür muavini İrfan Akça ile Seyfullah E^in ve Protokol Umum Müdür muavini Riza Rifat, Fransız sefareti erkânı ve kolonisi f ara fından karşılanmıştır. Madam Masig'i'ye buketler takdim edilmiştir. Bir Bulgar gazetesinin dikkate değer makalesi «Türkiye bütün dünyanın hürmetine lâyık disiplinli bir millet olduğunu isbat etmiştir» ııııııııııiHiııııııııuııııııııııııiMiııııııııııııııııııııtMHiııııııııııııııııııııııııtıııııııııııııııınııtııııııııııııııııifiııııııııııiMiıııııtıı Filistinde yeni tevkifat Londra 10 (Hususî) Filistinde Arab tethişçileri bugün de faaliyetlcrine devam etmişlerdir. Bu münasebetle birçok köylerde taharriyat ve birçok yerlerde tevkifat yapılmıştır. UMSCb HOBOrOAHLUHOTO nOCfl AHHE HA HEME%PJi(:HH1> jıa ct rpe»o«Mo. n tf n f ı a mu. i! 1 1 1 SOIM ınn Serbest bırakılan Arab ricali Paris 10 (Hususî) İngiliz makamatı tarafmdan serbest bırakılan beş Arab ricali yarın sabah Beyruta giderek e«ki Kudüs Müftisile görüşeçeklerdir* MEJKfly MTAflHfl, fOTOCflABMfl H Dnes gazetesinin başlığı &ADIR NADt (Yazın 9 uncu sahifede)