- 18 Nisan 1950 — Salı wyu K Sayı 139 — 10 Kuruş ğ | 4 B ü j İş B l LA ha acer n ği MHânları Gncı sahifede santimet- Telefon: 44756-44757 Santral Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 - 8 Abonat Türkiye, işin, se00libi gA, MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE N 2 ilradir. İlânlardan - hi Posta - Kutusu 2100 Beyoğlu Hariş” memleketler ” IKE “misildir. Teit eden: HABİB EDİB TÖREHAN Dir. mes'üliyet kabul ediimez. Telgraf Adresi: Hetlo. İstanbul İÇ ve DIŞ POLiTiKA 1z/ivV/19s0 Yeni seçim münasebetiyle : Gidenler ve gelecekler S alarını yaşamaya başlıyo- ruz. Parti mensupları ve mü: takil namzetler tarafından nu- | tuklar veriliyor. Biz bu gibi şey- leri her memlekette olduğu üze- re pek tabil görür ve temiz bir mücadeleden iyi bir netice çıka- eağını düşünürüz. Biz tek bir Türk vatandaşı ve seçme hakkına sahip bir insan ıfatiyle, hangi partiye mensup olürsa olsun, yahut müstakil bu- | lunsun; seçmek istediğimiz mil letvekillerinden neler beklediği mizi burada açık olarak söyle- mekten çekinmiyeceğiz. Acı bir hakikattir ki, hayatı pek kısa süren eski Meclis-i Mebusanın izaları memleketin tanınmış in- sanları olmasına rağmen âdeta tâyin olunmuş kimselerdi. Meş- | rutiyet devrinde bu iş gene tek partinin gayreti ile buna benzer bir hal almıştı. Cumhuriyet dev- rimizde belki siyaşf sebepler, ya- | hut da memleketin cumhuriyete yavaş yavaş alıştırılması zihni- Şeti, bizi tek partiden kurtara mamış ve milletvekilleri de bu- Hun mümessili olarak Meclise girmişlerdi. Fakat, artık bunu söylemek zamanı gelmiştir ki, bunlar hakikati halde herhangi bir işe tâyin edilmiş kimselerden başka birşey değildi. Bu tâyinde bazan liyakat nazarı itibara a- hniyor, bazan herhangi birinin eski hizmetleri düşünülüyor, ya- hut da ona bir maişet, bir geçin- me kapısı açmak için bu sıfat EÇİM günlerinin heyecanh veriliyordu. Biz şükran ve memnuniyetle kargılarız ki, 1945 ten beri artık tek-parti-işine nihayet verilmiş ve Meclise girmek için insanlar ve partiler arasında mücadele başlamıştır. Halkımızın, bundan sonra seçeceği milletvekiline çok ehemmiyet vermesini, onun yap- tıklarını mütemadiyen gözönün- de tutmasını ve ondan daima he- | sap istemesini ümit ve temenni ederiz. Bizde yanlış bir zihniyete gö- re, milletvekilliği hiçbir kontrole tâbi olmayan bir vazife gibi te- lâkki ediliyor. Milletvekili olan kendini eski zamanların bir a- silzadesi haline koyuyor. Zahiri şekline göre milletten çıktığını söylemesine rağmen milletle alâ- kası pekaz oluyor. Bir çoklarının gayeleri, iyi bir maaş almak, bir | çok maddi haklara mâlik bulun- Mak ve bir de icabında milletve- killiğinden herhangi büyük bir işe, hiçbir kademeye basmaksı- zın atlamaktan ibaret kalıyor Bundan sonra böyle olmıyacağı- ni ve olmaması lâzım geldiğini hepimiz bilmeliyiz. Yarınki mil- letvekillerimiz, bunu — kendileri takdir edecekler ve memleketin yapılacak binbir işi için senenin her gününü Mecliste ve encil. menlerde geçirmeyi birer vazife telâkki edecekler ve millet tara- fından seçildikten sonra kendile- rine cazip ve azametli bir me- Muriyet teklif olunsa bile bunu kabul etmiyeceklerdir. Çünkü milletin vekâletini almak ” için millete yaptıkları vaitler vardır bu vaitler birer taahhüttür - v bunu kolaylıkla çözemezler. Bu işlerin, yarın seçilevek mil- | letvekilleri tarafından bize vade- dilmesi ile iktifa etmek istemi- | yoruz. Ve arzu ediyoruz ki, on- İar hangi partiden olurlarsa ol sunlar, seçilip Millet Meclisine girdikleri vakit, yapacakları ilk kanunlarla kendi vaziyetlerini ve millete karşı taşıdıkları mesuli- | yeti tesbit etsinler. Bir hâkim nasıl hâkimlikten çıkarak derhal | avukat olamazsa, onlar da mil- letvekilliğini yeni geçecekleri iş- | lere bir köprü yapmasınlar. Mil rı parayı haketmiş | olmak için, maaş veya ücretleri | letten aldık! Meclis müzakerelerine — iştirak | ettikleri zamana —mahsus bir |B yevmiye haline gelmiş — olsun. | Ancak bu sayededir. ki, millet vekilliğinin hakiki bir hizmet ve fedakârlık olduğu herkesin gözü önünde aydınlanacak ve onların baiz olmaları lcap eden mânevi yeref daha yükselecektir. #ekİ tlantik ordusu kuruluyor Atlantik Paktına dahil Lonâra, tik Paktı 12 devletin, 36 tümenlik bir ordu teşkil etmeleri kararlaştı 17 AA: ÇAFP) — Atlan- Askeri Komitesince hazır- Janan Ve 12 savunma bakanı tarafın- Çan - Kay Yeni Delhi, 17 (YİRS) 've Tibetten gelen 270 geye hitaben bir nutuk veren Mareşal Çan-Kay-Şek v Cadelede kadınların islerdir. Mareşal Könülinizm. Şili'de 389 Ait lindıfı Londi hedi sinde denizaltı 506 saat suyun altında kalahilmiştir. Denizaltı Hong-Kor ve süva risi dahilinde Dünyada çiçek salgını başladı fusün: hepsini reler, 15 e geldiği înımnmz gayret Şek İkinci defa Devlet Başkı beraber Formozada 4.000 Amerikalı, Milliyetçi Çin için harbe gönüllü Moreşol Çan-Kay-Şek, komünist facliyete karşı kadınları vazifeye davet etti Je şi, komünizmle mü- ardımını — di demiştir. ki bağlarımızdan olan alleyi yıkmak ga: 'esini güdüyor pilan kızıl propagandalara karşı ko- Çin anneleri; ailel 1.555, Kalküta'da vaka kayder AP) — Resmi tarafından dün bil: iğine göre, Şilide ittikçe 'en bir. çiçek — salgını miliyon kadar Glan''nü: ak yapılmıştır. Resmi çe Kalkütada 380 vaka A, 17 (YİRS) — Hin- 'e Birmanyada taşgös- İki hafta için: Ticaret geml. lasiyle çiçeğin İngilte. 'da 6 kişi çiçekten öl- Amet edilecek ilk müşahhas gaye 36 Avru- Pa tümeni teşkilidir Bu plân Atlantik Paktını imzalıyan 12 memleket dişişleri bakanının Lon- drada yakında yapacakları konferan- karisiyle Central Neles — Haberler — Ajansının haber verdiğine göre, ekserisi Cali- fornia'lı olüp geçen harpte Asya ve, Avrupa cephelerinde savaşmış bülü- 'nün 4000 den fazla Amerika tebaası | süllliyetci Çinde “aönüNü Sinrak. hi | met etmeye hazır oldüklarinı bildir. | mişlerdlir. | Adane, bu şahışların Tal-Wan'a git mek müsaadesini almak Üzere talep- Büyük Eiciliğine yaptıklarını bildirmektedir derini” Washihgton'daki Çin | Amerikan | hava ordusu | takviye ediliyor | 15 milyar dolar sartı ile 1950 adet 1.000 km.den süratli uçak alınacak Ceti Washingtonda açıklandıkma gö- olan 1950 b ın: dan olmak Üzere, kiymeti bir. milyar Goleri aşan 1250 üçak için kipariş- lere girişmiştir. Yapılan siparişlerde bilhassa bombardıman uçakları lüze rinde durulmuştur. da bitecek ütçesi f Bahriye Bakanlığı, yine aynı devre bütçesinden, 500 milyon dolarlık bir Amerikan hava ordusuna katıl ak olan bu üstün bombardıman u. çakları hepsi tepkilidir ve süratleri saatte bin kilometre civarındadır. Yüksek kamutanlık kuruluyor Paris, 17,(YİRS) — Washington dan sızan — haberlere Birleşik Amerika, karâ, deniz ve hava kir vetlerinin bir tek elden idare edilme- #i için bir “Yüksek Kon kami tesis edilecektir. takdim edilecektir Bugün iyi haber alan İngili lerinde dolaşan bu haber, 38 Avrupa tümeni teşkili için İngilterenin — bil. hassa müteharrik beş veya altı tü men, “destek” adh verilen hava kuv vetleri ve deniz birlikleri temin ede- ceğini tasrih etmektedir Fransa 20 tümen hazırlıyacak, di- erlerini de Benelux devletleri ile bir. likte- Atlantik Paktını: imzalıyan di- ker devletler.temin edeceklerdir. (Gene iyi haber alan İngiliz çevre e göre (bu. Avrupa' — ordusunun ü büyük Amerikan ve Kanada bir dikleri yetişinciye k muhtemel mütecavizi: oyalamaktır Stratejik hedeflerin bombardımane ları Amerika hava ordusu tarafından yapılacaktır. Almanyanın Avrupa — savunmasına #tirakine gelince, aynı İngil. ere ve Birleşik Amerikanın, Fransa AL ilâhlanmasını tasvip et olduk. amamiyle silAhlanıncaya kadar, memek hususunda mutabık darını bildirmiş 500 Müslüman mülteci, Türkiyeye geliyor Türkiyeye yerleşmek arzusunu izhar etmişlerdir. nerikan Hava Kuvvetleri Kurmay başkanı General Wandenberg Bu DENİZALTI, ÜÇ HAFTA DENİZİN DİBİNDE KALDI rikan d örkel cihazına Kumandan Paol R. Sehratr ahip dan Haai adalı tar dan denizaltısıdır. Bu cihaz » ına sefer yapıyı | | cevaplarını bugi Memleket madan büyük rin ikti Jerini öğrenmel kalandırmıştır. U yapmak için YENİ İSTANBI vermiştir. Böylece CH. kültürel olmak U Bu sünllerin ce bileceklerin düşünce beklemiştir. Seçim. mücadelesinli nin cevap verei başlar CH, kan Yardımcısı Nihad Erim, Mal Banguoğl dilerini bu vazifeye davet ederiz. Büyük siyasi anketimiz 6.H.P., D.P. ve M.P. den alâkalı zevata sorduğumuz mühim suallerin numt seçimler arifesinde bulunuyor. Başta hiçbir par- tiye mensup olmayan vatandaşlar olmak üzere herkes reylerini kullan- D.P. ve MEP. nin şünce, kanaat ve seçim plâtformlarını anlamak üzere, esası Iktisadi ve & sİyaSi sual tertip et partilerden cevap verecek zevata, arka aplarını gazetemiz her üç ini yanyana neşretmek arzusiyle bugüne kadar başlayacağı bugünlerde daha fazl: karşı gazetemizin bitaraflığını ihlâl e teemmlll eden YENİ İSTANBUL b dan alâkadar edecek özlü noktaları ihtiva eden bu cevapları neşretmeye lunuyor. İlk cevap Maliye Bakanı İsmali Rüştü Aksal'ındır. ve İkinel sayfamızda neşrolunmuştur. den anketimize cevap vermek nezaketinde bulunan Başt iye Bakanı Rüştü Aksal, Milli Eğitim Ticaret ve Ekonomi Bakanı Vedad Dicleliye ederken, DEP, ve MP. den kendilerine müracant âye ve hu uzın İntizar ettiğini umumi efkâr öni n neşre başladık lerse ne tarzda hareket edecek- dilek gazetemizi yakından olarak, bu niş ve bu süalleri mezkür imiz vasitasiyle vermiştir. inden itibaren herkesi çok yakın- ettiğimiz ları içinde verecekleri cevapla- arzeder ve ken- H.P.nin yüzde 30larından belli olan isimler Tam liste, muhtemelen bugün belli olacak Ankara, 17 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — C.H.P. Genel Başkan Vekilliğinden tebliğ edilmitşir. Partimiz Divanı 16-17 nisan 950 pazar ve pazartesi günleri toplana- rak gündemindeki işleri görüşmüş ve icap eden konuları inceliyerek karara bağlamış ve bu Arada — önümüzdeki milletvekili söçimleri için tüzük ge- reğince tespiti bulunan — ve yüzde 30 nisbetindeki milletvekili adaylarını seçerek 26 mayıs 1950 cuma günü saat 10 da toplanmak Üzere niştir. Ankara, 17 (Husüsl mühabirimiz ildiriyor) — Sızan haberlere göre önümüzdeki seçimler için C.H.P. Di- vanının seçmiş olduğu adayların bir kısmının. isimleri şudür Ankara: Ahmet Şükrü Esmer, Cev- det Gölet, Avni Refik Bekman. Naci Tınaz, Fakihe Öymen. galışmalarına son Elazığ: Kemal Zeki Gencosman, Edirne: Tahsin Banguoflu, Abi- Çorum: — Mithat Cemal — Kuntay Hasene Tigaz. Denizli: Abidin Ege, Doktor. Ek- 'em Tok, Emin Arslan TTokat. Giresun: İsmall Sabuncu. İçel: Veysel Arıkoğlu, Mehmet Ali. İstanbul: Eczacı Ziya Nui Gümüşhane: Münir. Hüsrev İzmir: Şehime Yunus. Kırklareli: İnsan Aksoy Muğla: Şükrü Kaya. Kastamonu: Fahreddin Altay Manisa: İsmall Hakkı Uzunçarşılı. Samsun: Cemil Cahit Teydemir. Bursa: Peyami Safa Ahmet Remzi Makbule Dulban. ahai Yüreşir, Tekirdağ: Resit Özsoy Van: Kâzım Özalp. Tokat: Şevket Erdoğan. Ordu: Osman Şahinbaş. Zonguldak: Falih Rıfki Atay, ©- peratör Necati, Akif İyidoğan, Diyarbakır: — Şeret Uluğ, — Feyzi Kalfagil. Urfa: Basri Gerget, Yine sızan haberlere göre geçen devre milletvekili olup da kazanmı: Tefrikamız ASYA HİKÂYELERİ 6 'nun şaheserine karşı — gösterilen — büyük alâkâ, bizi bu hikâyelerden daha neşre sevkedi- KANDEHAR ÂŞIKLARI “YENİ uy İSTANBUL” bu. hikâyede de pek canlı ve zevkli say- uları falar bulacaklardır. Tercüme, Reşat Nuri Darago'nundur. Bugün haşladık kendisine bırakılmış | yanlar arasında gu isimler bulun- maktadır: Ekrem Oran, Ahmet Ulus, Muhid- din Baha Pars, Fikret Yüzatlı, Şev- ket Turgut, Doktor Fuat Umay, Ah- met Kemal Varınca, Kemal Doğan, Şevket Ödül Fü_at Arna dün şehrimize getirildi Sanığın yargılanmasının hafi olarak yapılması muhtemeldir İbret gazetesinde çıkan bir yazı dan dolayı Ankarada tevkif edilen Fuad Arna dün sabah emniyet me murlarının mühafazası altında - sa- at 630 da posta treniyle şehrimize Öğleden evvel Adliyeye — getirilen sanığın Eminönü nöbetçi Sulh Ceza) Yargıçlığınca hüviyetinin tesbiti va- pilmiş ve sonra Cezaevine gönderil- miştir. Öğrendiğimize göre Fuad Arnanın suçu Ceza Kanununun 155, 158, 159, 168 ve 69 cu maddelerine temas etti- kinden buna göre verilmesi icap eden ceza iki seneye kadar hapistir. Mu> hakemesinin de hafi olarak cereyan etmesi muhtemeldir. Sanığın sorgusuna bugün başlana- caktır. İÇ SAYFALARDA İKİNCİ Büyük siyasi anketimiz * aliye Bakanı İsmail Rüştü Aksal'ın cevapları ÜÇÜNCÜ Mesken dâvası Y. Mimar Asım Mutlu BEŞİNCİ Küçük tasarrufun ekonomik kalkınmadaki rolü Gıyas Akdeniz Milli Eğitim Bulul ehrimlld; Teknik Okul öğrencilerine bir yurt açılıyor Müli Eğitim Bakanı Tahsin Banr guoğlu dün şehrimize gelmiştir. Bas kan, berâberinde Milli Eğitim - Müe dürü Murat Uraz ve Yurtlar Müdü- Tü olduğu halde Teknik Okula gie derek okul binasını - tetkik etmiş, derslere girerek, talebelerle konuş malarda bulunmuş ve dileklerini din lemiştir. Ayrıca, 'Teknik Okul öğrene çilerine açılacak yurt işleri üzerinde de ilgililerle temas ederek, okul bis 1 müştemilâtından olan bir binse 'da bu günden itibaren yurdun açıle ma işlerine başlanmasını emretmiş tin Tarım Bakanı şehrimizde Bakan : "Marshall Plânını en iyi Türkiye tatbik ediyor” diyor 'Tarım Bakanı Cavit Oral, dün ak- şam otomobille Ankaradan şehrimlee gelmiştir. Cavit Oral, kendisi ile gör rüşen bir arkadaşımıza demiştir kit “— İstanbula, Çatalcaya — gitmek Üzere geldim. Oraya çarşamba günü hareket edecefim ve ormanlar üze- rinde tetkiklerde bulunacağım. Bu &- rada köylülerle de görüşmek İstiyo. Bundan sonra Bakan, Marshali Plâ- nının Türkiyede iyi tatbik olunmadır. #ına dalr çıkan şaylalara cevaben de- miştir ki: — Marshall Plânı, bu plâna dahti memleketler arasında en iyi Türkiye- de tatbik edilmektedir. Bunu, müte- madi sürette tatbikatı teftiş etmiye gelen Amerikalı mütehassıslar da fade etmişlerdir Ordinaryüslüğün kaldırılması hakkındaki teklifi, Senato reddetti Üniversitenin muhtelif fakültelerin deki ilim kürsülerinde bir ordinaryla profesörle bir veya bir kag profesör bulunmaktadır. Ordinasyüslük — için Sıraları gelen profesörler, mensup ole dukları kürsülerdeki ordinaryüs pror fesörler yaş haddini dolâurmadıklar rından, yani bu kürsülerin ordinaryüz profesörlüğü açılmadan bu. Tütbeyi kazanamamaktadırlar. Bu sebeple, niversite profesörlerinden bir. kısmş senatoya başvurarak ordinaryüslüğün kaldırılmasını istemişlerdir. Öğrenak #imize göre, senatoda hararetli görüş. Taelere yol açan teklif reddolunmuş. Selânik Üniversitesi talebeleri profesörleriyle birlikte Vali ve Belediye Başkanını makamında iyaret etmişlerdir, 'Talebeler, Selânik V: talebele- rinin selâmlarını ve iki millet gençliği arasındaki dor lerin inde bulundukla. Tit ifade etmişler ve iki millet Venizelosla ; birlikte Atatlirk'ün dostça bağlar kura dofduğu evle yağlı boya bir ren- mini Vali ve Belediye Başka nine hediye etmişlerdir. Vali ve Belediye Başkanı gösterdikleri samimi hissiyata teşekkür et- miş, iki millet gençliği arasın. daki yakınlaşma hareketlerinin önemi ve Türk . Yunan dost lağunun dünya barışındaki ro- lüne işaret ederek Atatürk'ün hâtırasına Karşı gösterilen has- siyetten çok duygulandığını tebarliz ettirmiş, yurtta- sulh, cihanda sulh düvasının önderi Atatlrk'ün vatan ve dünya ba- yışını koruma yolundaki idenli- nin her ilei millete daimif veh- berlik edeceğtini söyliyerek ken- dilerine teşekkür etmiştir.