29 Eylül 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

PAZAR 29 j m Ça (9 n > nT < > e T 24136 AN İst. EYLÜL 1940 AHMET EMİN YALMA ) a a VATAN MÜSABAKA KUPONU No. 6 İsim AĞdrObt! cesurcsurcunnurcu vaplarınızla beraber bize göndereceksiniz. <Fiyatı: 5 Kuruş SİYASİ SABAH GAZETESİ Yıl: 1 —Sayı: 42 BERLİNDE Yapılan on Nümayiş b ş.:“"dü imza edilen ittifak, kuvvet değil, bir zaaf alâ- dir. Ancak üç l tü diye düşünülmüş olabilir. Y Szan: Ahmet Emin YALMAN İman- İtalyan - Japon it- düm. & Hfakını bir propaganda In— Yişi saymak yanlış olma;. Yeda; Oş$ bulununca ilk sani- Y *Âman, yine neler yapı- i?rlf"3 diye biraz tesir altına x vy“_'—_ Fakat kendini toplayın- Ye : i$i tahlil edince şu netice- bir Atiyor ki, ortada değişmiş Dou“y Yok. Almanya, İtalya, Ja- ıgkî'_:_B_erlinde bir araya gele- Cut v" ittifak imza etmekle mev- khW'zU'ele. mevcut mücadele € “!erine hiçbir zerre ilâve ile İk lerdir. Zaten Almanya Ş.ı "lylnın. Japonyanın Uzak &u, ş Yaptığına karıştıkları yok- lâ,, ÇHe karışmıyacaklarmış, â- lab 'Poxyı da Alknııımyîı ile İ- İ vrupayı kuşa benzet- kiye çalışmasına seyirci kalacak- ,b—“ da âlü Bu üç devlet te ilerini aldatiyoflar. Dahilde mmukıvemeti sarsılan mil- Bo bu- suretle yeni bir yem İ Tüsu çalacaklarını hiç şüphesiz diri Pliyorlar ki, bunuün da te- h muvakkattir. er hal :t.'." muüaîğek' -a>memleketin m:î::“b“:i'tv ıl?_kJ mglen na- i e kurulmâği ve bu- n Mmğîğ;tqren'e ilân edil- Relay İngilterenin €e Sülirve em- ı::: davasına bağlı memlaıx- mqikekuıeğine yağ sürecel - tini h'nlt_ı ve Soövyetlerinigözle- L ir kat daha açacaktır" le . üç devlet bu sır. umh“""viılerl . yap a taçtırlar, Almapfaşıldırım Teni tezini kaybetitfir İngilte- İi lPtidıdıîeri aradığı uzun bu, ttzine boyun eğmiye mec- ,üy.:lmuçtur. İngiltereyi istilâ C S bugün için tamamile suya İngMüştür. Alman — tayyareleri, Va terede tahribat yapmıya de- diak Edebilirler, fakat bire iki Tn *tinde mukabeleyi göze “al- ti, ll_rtile... İngiliz tayyarecile- iln-"h" teşebbüs ve atılganlığa ei '$ gösteren bu işte üstünlük- 1 isbat etmişlerdir. talya, Mısırda, çölü arkasına Suretile harbi kabul etmi- ki bur edilmiştir. Görülüyor İğ .Aım!n erkânıharbiyesi, " hep istikametlerde düşünmiye n ediyor. Geçen harpte ba- d sikilinca bizi Süveyş kanalına Üirü Yürümiye sevketmişti. Bu- ânen İ al Ye deği Afrikada Mevzii Harpler Kahirede 7 Bin İtalyan Tevkif Edildi İtalyada bir. mahal, 28 (A. A.) — İtalyan umumi karargâhı 113 numaralı tebliği: Avcı tayyareleri refakatinde “|olan iki hava filomuz Malta a- dasına yeniden hücum etmiş Mi- cabba ve Halfa tayyare meydan- ıı!l hnmL A | B H 'il'. Müdahalesiz vazifelerini ifa e- Son defa Mısıra sevkolunan İngiliz pilotl z-İskeri Vaziyeh Yazan: Emekli Albay Mecit SAKMAR MANŞ CEPHESİNDE: 27 Ey- lüldeki Alman gündüz hava hü- cumları son iki haftada yapdan gündüz hücumlarının en şiddetli- gİ olmuştur. Bu hücumlarda görü- len yeni değişiklik hücumların yalnız Londra ve Canubu Şarki garpteki Bristol şehrile cenubu garbi sahillerine de teşmil olun- masındadır. Almanların gündüz çok — mik- tarda tayyarelerle bir ve mütead- dit dalgalar halinde yaptıkları deyamlı ağır hücumilardan büyük zaylata uğramalarına rağmen bir türlü vaz geçmemeleri sebatları- nın bir delilidir. Ancak şurası muhakkaktır ki; arından bir ırup ç Ş el B L SA BN A | Alman Zaylatı Artıyor Son Hücumlara 1000 Alman Tayyaresi Girdi Londra, 28 (A A.) — Londra fuetelcıi dün Alman filolarının ngiltereye karşı taarruzlarda uğ- radıkları hezimetin ehemmiyeti- ni tebarüz ettiriyorlar. 1 Taarruza iştirak eden Alman | tayyarelerinin âdedi 1000 olarak |tahmin edilmektedir. Daily Express'e göre, bu adet den filolarımız bilâhare avcı tayyarelerinin mukabil hü- "İcumuna maruz kalmışlardır. A- hasara uğratılân iki düşman | KSOR A YA Le Zır bu ayni birkaç gün yani netice alınıncıya kadar devam edememekte ve arada sıra- da tavsamaktadır ki, Alman ha- tayyaresinin ş muhtemeldir. — Tayyarelerimikin hepsi üslerine dönmüşlerdir. — Düşman — hava — kuvvetleri Garn-Ul-Grein ve Giarabub'e a- kınlar yapmışlar ve yerlilerden iki kişinin ölümüne ve beş.kişinin | | | | | zanf noktası buradadır. bardımanları — için şimalt Fransa üslerinde bulun- durulabilen tayyare adedinin â- zamisi olmalıdır. Zira her hava- lanan tayyareye mukabil yerde ç * mak ve çok miktarda tayyareler- den mürekkep filolarla Londra ve- ya diğer hedefler üzerine vararak yıldırıcı bir tesir elde etmek ar- e yaral, avcı tayyarelerimiz tayyaresi düşürmüşlen:.lir. Dîğe"r üç düşman tayyaresinin deıdu— şürülmüş olması muhten_ıcldır. Şarki Afrikada: İngiliz kuv- vetleri makineli vasıtalarla Kasa- ba mıntakasına iki akın yapmış- larsa da devriyelerimizle vukuıı gelen müsademeden sonra Zayi- at vererek dönmüşlerdir, Kahirede Yedi Bin İtalyan Mevkuf N Roma, 28 (A.A.) — Stefani ajansı bildiriyor: Kahirede yedi bin İtalyanın tevkifi hakkında ve Mısırda ya- pılan diğer tevkiflere dair tefsi- bebiyet ver-İ . Fakat her İn- mişlerdir. Derhal müdahale eden Ügiliz avcı tayyareleri Almanların iki düş 'fbu engel | olmaktadırlar. Ve çetin çarpıştım- lar sonunda Londra üzerine an- cak mahdut miktarda tayyareler- le varılabilmekte ve maksat ta hâ- sıl olmamaktadır. Bu defa gündüz hücumlarının cenubu garbi sahillerine teşmil e- dilmesinin Fransanın şimali gar- bisinin münteha noktasında bu- lunan Brest'in birkaç yüz kilomet- re Fransız li l rında toplanmış olan vapurlarla bu mımmtakalarda yığılmış olan ka- ra ordusuna ait birlikler üzerine 21/28 gecesi İngiliz bomba tayya- relerinin yaptıkları şiddetli hü- ratta bul Tevere g i bu tedbirlerin Mısır tarafından - bil- hassa son kabine buhranile izhar edilen dostluk ve gayri muharip- lik hissiyatile tezat teşkil ettiği- ni ve İtalyanın bu tedbirleri İn- giliz tazyikine atfetmekte oldu- ğunu ve fakat Mısır hükümet ma- kamlarının İngilterenin harp men faatlerine hizmet etmekle pek fena hareket etmekte olduklarını bildirmektedir. i âşikârdır. Bu hal ayni zamanda Norveçten At- lantikteki Fransa salillerine kadar| vâsi bir mıntakada İngiliz hava kuvvetlerinin gözünden hiçbir şe- yin kaçmadığını göstermektedir. Alman istilâ hazırlıklarının gar- be doğru k genii telif sebepleri; dolayısile üç veya dört tayyarenin kalması za- ruridir. Londra, 28 (A.A.) — Hava ve emniyet nezaretlerinin tebliği: Avcı tayyarelerimiz dün İn- gilterenin cenubunda — düşman tayyarelerini yakalıyarak bilhassa Londra civarında düşmana ağır zayiat verdirmişlerdir. Bu hücumlardan ikisi sabahle- İyin, üçüncüsü de öğleden sonra | yapılmıştır, Bir kaç bomba Lon- |dranın merkezine, bazı bomba- |lar da cenup ve batı cenup böl- |geleri üzerine düşmüştür. Lon- |dranın şimalinde, evlerde hasar kaydedilmiştir. Bir sanayi mües- sesesine bomba isabet etmiş, bir kaç ölü ve yaralı kaydedilmiş- tir. Keza Kent ve Essex kontlukla- | | Amerika Baharda Harbe Girecek Roosevelt Ordu Erkânı İle Görüşüyor Amerikanın Sovyet İle Anlaşacağı Ümidi Var Nevyork, 28 (A.A.) — Nev- york Herald Tribun'ün Vaşing- ton muhabiri yazıyor: Vaziyetin hali hazırdaki inki- şafları, iyi malümat almakta o- lan mahafilde Amerikanın daha evvel olmazsa da önümüzdeki ilkbaharda harbe gireceği kanaa- tini uyandırmıştır. Şimdiki halde İngiltere ve Çine daha büyük mikyasta yardım ya- pılmasının ve Sovyetlerle müna- sebatın ıslah edilmesinin yeni it- tifaka karşı Vaşingtonun tam mu kabelesi olacağı söylenmektedir. Roosevelt Askeri Erkânla Görüşüyor Vaşington, 28 (A.A.) — D. N. B. bildiriyor: Öğrenildiğine ' göre, kabine dünkü içtimamda —munhasıran beynelmilel vaziyetle meşgul - ol- muştur. Kabine içtimaından evvel Re- isicümhur — Roosevelt, Harbiye, Bahriye, Maliye Nazırlarile, esli- ha imalât müdürile ve ordu ve donanma genelkurmay başkan- larile görüşmüştür. İngilizlere Göre Mütecaviz Bir Müselles İttifak les Londra, 28 (A.A.) — Berlin (Devamı: Sa. 4, Sü. 1 de) Muhasamat Dördüncü Safhasında Almanya, Arzusuna Rağmen Harbi Genişletmiştir ; !._.o:ıdra. 28 (A.A.) ——(_Dakı'r ki hâdiseler ve .. * bal rtı üzerine de b atıl da hasar ve zayiat hafiftir. Sabahleyin bir düşman filosu Dorset kontluğu sahilini aşarak Bristol civarına —varmıştır. Düş- man tayyareleri avcılarımızın şid- detli hücumuna uğrıyarak tamşle- dilmiştir. Şimdiye kadar alınan raporlar hasar ve zayiatın mü- (Devamı: Sa, 4, Sü. 2 de) istilâ di ğgine ve yahut ta Afrikaya kuvvet ayrıl- masınâ mâni olmıya delâlet eder, g Yo l)'ı'ıi rolü İtalyaya görd tabi talya, deniz hâkimiyetine yqî olmadan deniz aşırı bir gç büyük ölçüde bir harbe Yok erğ bulunuyor. Hiç şüphe dir $b Mesafe İtalyanın lehine- tt icilyadan Trablusa — birkaç nin © Sidilebilir. Fakat İngiltere- dani Oları daha uzün olsa bile l'h.; Yolları dâha emin, - vasıta- a âha boldur. Mısıra sevkıyat Tubi Z AV_ustrılya. Hindistan, Ce- TMişt Tikaya munhasır kalma- 'nüy". İngilterede — hazırlanan İçi D?I"Cl orduya orada bugün 'Üzüm “olmıyacağından bu &| çüdenn isıra nakline büyük öl- S ş$lanmıştır. da ç zamanlarda İspanyanın F.kî" imcı diye lâfı geçmiştir. ded: en'di;i gayra muhtaç bir Bi yy* Misa| aranırsa bugün İs- lgk“. 'An iyisi bulunamaz. Mem- İmıştir, — açtır, âcizdir. a ğ Memurlar Yüksek Mekteplere devam Edemiyecekler Yüksek mekteplere devam e- den lise — mezünu memuılıızn şimdiye kadar, senede 110 gün vazifeye yarım gün gelmelerine ü ediliyor ve imtihsn_za- Fahs .::"k.'llnm or, hiçbir ı],my""mlyor. Kati bir vaziyet k.hy' kalkışırsa İngiltere ablo- Mi k ve bugün az l lhî:d_' olsun- Amerikadan ge- tir. s:îdıyı büsbütün kesecek- hra rejim bakımından İs- & hasım olan Portekizin Yalnız Son Sınıfta Olanlar Bir. Sene Daha Devam Edebilecek fa gelen memurlar müktesep bir hak sahibi diye kabul edilerek, daha bir sene mektebe devamları na müsaade edilecek, yüksek mekteplerin aşağı sınıflarına gi- manları kendilerine yet veriliyordu. Bunun mahzuru memurlar a- rasında müsavatsızlık husule ge- tirmesi, işleri aksatması ve bir de lise mezunu sıfatile bir daire- de tecrübe sahibi olan memurun ü sıfatile Kt Yacağı rolü d k W" ü de yukıek (Devanu: Sa, 4, Sürükle) et P.,ı_ bir işe geçmesiydi. — Bundan sonra ancak son sını- en lar ya iyeti, ya mektebi tercihe davet olunacak- tır. Bizce bunun bir çıkar yolu vardır. O da Ankara Hukuk mek- tebini ile Mülkiyede memurların ve diğer iş sahiplerinin istifade e- decekleri yolda gece dersleri a- çılmasıdır. h_“.ıeıaı.ıw ni KDN ei — Hİi nti aei D llli &eee 5 KSa P AREY WT Moskova ve Peşte Elçilerimiz Geldiler Moskova Büyük Elçimiz. Ali Haydar Aktay ile, Peşte Elçimiz Ruşen Eşref dün Ankatadan gel- mişlerdir. Moskova elçimiz bir- kaç gün kadar Büyükadada aile- sile birlikte kaldıktan sonra çar- şamba günü Svanetya vapurile de Gaulle'ün harekâttan sarfı na- zar mecburiyetinde kalmış olma- sı, Londrada sukutu hayal ve teessür uyandırmıştır. Fakat şim- di harbin yeni bir safhaya girdi- ğini göstermekte olan dünya va- | Reisicümhur'un Dil Kurumunu Tebriki “Vadettiğiniz Yeni Eserleri İtimatla Bekliyoruz,, Ankara. 28 (A.A.) — Reisicümhur İsmet ıpönü. Burdur Saylavı ve Türk Dil Kurumu Genel Sekreteri İbrahim Necmi Dilmene aşağıdaki telgrafi gön dermişlerdir: Berlinde Alman ricalile daimi bir temas halinde bulunan İs- panya Dahiliye Nazırı Serrano Suner İspanya'yı Harbe Sokmak İstiyorlar Fakat Berlindeki İspanyol Nazırı Sığınakta Geceliyor Londra, 28 (A.A.) — İngiliz buatı, salı ve çarşı gün- leri Berline yapılan hava hücum- larile harbe girmesi için İspanya- ya yapılan tazyikten Aalâka ile bahsetmektedirler. Alman idare evleri sivillerden ve ev sahiplerinden bombaların sebebiyet verdiği yangınlarda yardım edilmesini istemişlerdir. Hitler, Berlin çocuklarının - sığı- nabilmesi için saray mahzenleri- nin kapılarını açtırmıştır. Mağaza ve mektepler iki saat teahhurla açılmaktadır. Binlerce kişi teh- likeli mahalleleri tahliye etmekte- dirler. Bürolarda, fabrikalarda memurlar uyumakta ve yemek zamanları da istirahat etmekte- dirler. Zaferin muhakkak oldu- ğu tesiri kendisine verilmek is- (Devamı: Sa, 4, Sü. 4 te) Dil kurumunun yeni senesi mü- nasebetile kurumun — çalışmaları hakkında memlekete verilen ma- lümatı vatandaşlar yakın bir ilgi ile dinlediler. Dil inkılâbı yeni Türkiyenin büyük reform işlerin- de başlı başına büyük bir mev- zudur. Türk dilinde istediğimiz gayeleri tahakkuk ettirmek - için geniş mikyasta ve çok sebatlı o- larak çalışmıya mecburuz. Ku- rumun idealist çalışmasını kolay- laştırmak için herkes ona yardım edecektir. Vadettiğiniz yeni ve güzel eserleri itimatla bekliyo- ruz. Hepinizi tebrik ederim. İsmet İnönü Milli Şefimizin Teşekkürleri Ankara, 28 (A.A.) — Riya- seticimhur. Umumi den: Reisicümhur İsmet İnönü, Se- kizinci dil bayramı münasebetile aldıkları telgraflardan mütehas- sis olmuşlar ve teşekkürlerinin iblâğına Anadolu ajansını me- mur etmişlerdir. Kurumun Teşekkürü Ankara, 28 (A.A.) — Türk - Dil Kurumu Genel Sekreterliğin- en: © Sekizinci Dil bayramı dolayı- sile yurdun her tarafındaki parti ve halkevleri kuruluşlarından ve bir çok kurum üyeleri ve dilse- verler tarafından telgraf ve ya- zı ile yapılan candan kutlama- lardan dolayı Türk Dil kurumu içten gelen teşekkürlerinin her- kese bildirilmesini Anadolu A- jansından rica eder. Suriyedeki Tayyareler İtalyaîılann 12 Adalara Sevkini İstemiş Kahire, 28 (A.A.) — Reuter: Suriye ile sıkı münasebetleri olan kimselerin haber aldığı: nazaran, İtalya, Suriyede bulu- nan ve miktarı bir kaç yüzü bu- lan Fransız harp tayyarelerinin harbin sonuna kadar yine Fran- sız askerlerinin muhafazası — al- tında kalmak üzere 12 adaya gön derilmesini istemiştir. ziyetinin inkişafındaki eh k da Dakar hâdi liz efkârı umumiyesi muvacehe- sinde ehemmiyetini kaybetmek- tedir. İngilizler uzun vadeli dü- şünürler. Bunun içindir ki, şimdi efkârı umumiye, Almanların İs- panya ve Japonyaya yeni men- faatler temin etmek için sarfet- tikleri gayretlerle meşgul olmak- tadır. Salâhiyettar mahafilin kanaat- lerine göre, muhasamat dördün- cü safhasına girmektedir. Birinci safhayı, Almanların e- sas prensipleri mucibince seri ve mevzii Sını arzu ettikleri şar- Moskovaya hareket — edecektir. Peşte elçimiz de bir kaç gün İs- tanbulda kalacaktır. Bekçinin Belediyeciliği 1 gibi, y J'l işlerinin girift ve çok olduğu yerlerde mahalle bekçilerine belediye zabıtası vazifesi ve- rilmiş. Şunu —bunu tutuyor, seyyar esnafı kovalıyorlar, Bekçilerin, hâlâ mahalleler- deki vaziyeti bile bir -kanuna girmiş değil iken belediye işi gibi sırasına göre — vatandaşı bir cezaya çarpacak salâhiyet- lerin bekçilere verilmesindeki mahzuru görmesek bile kanun- larla muayyen memurlara ve- rilmiş vazife ve salâhiyetlerin diğerlerine devredilmesine me- sağ olmadığını hatırlamalıyız. İşi ehline verelim. Balık İti İi di £ ki Avrupa muharebesi teşkil et- mişti. Ikinci safha da, Fransaya ya- pılan taarruzun hazırlanması teş- kil etmiştir. çüncü safha, Fransız muka- vemetinin yıkılması ile nihayet bulan ve Fransaya karşı yapılan taarruzla başlar. İngiltereye karşı olan mücade- lede ise Almanların süratli, mev- zit harp prensipleri bariz bir mu- vaffakıyetsizliğe uğramıştır. Mü- cadeleye devam edebilmek için (Devamı: Sa. 4, Sü, 5 te) Üç Sene Bir Sınıfta Okunamıyacak Ankara — İki sene sınıfta ka- lan talebenin bir sene daha mek- teplere devam edebi!leceği hak- kında intişar eden haber Maarif Wekâleti tarafından tekzip olun- muştur. D Fiyat Murakabe Heyeti İş Başında Reis — Arkadaşlar bu fiyatı nasıl buluyorsunuz? Sesler — | Biraz çarpuk yazılmış, 5 zayıfça olmuş, O fazla büyükçe kaçmış... Reis — Şu halde fiyatın yeniden yazılmasına karar verildi! : Kâtipliğin- - aa