29 Eylül 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
T AN 8 Vİ İstanbul, Ankara Caddesi 103 TELGRAF: TAN, İSTANBUL TELEFON: 24110, 24318. 24319 ALTINCI YIL — Ne. 1850 19405 5 KURUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETES YENİ YOL'un 2 Cİ SAYISI ÇIKTI. Tetkik ve Tenkitler — Şiirler — Polemikler v. 8. MİHVER © DEVLETLERİ Sr Paylaşmak İSTİYORLAR ' Mam dl Pera ve harp, gimdi bakikt çe- Vo.) il ve mahiyetini almıştır. 1940 erdi seki bir imparatorlukla, ye- İmparatorluklar kurmak hül- —İ Yö püdenler arasında cereyan | “dn ve yalnız Avrupaya çinhisar Şen bir harp değil, içine bütün in ya milletlerini alan cihana şi- Mil bir harp manzarası göstermi ye a aylamıştır. a a) bu şekil ve mahiyeti alınca, | tee Amerika kendi vaziyetini m ine mecburdur, i a M. Zekeriya SERTEL linde imza edilen Alman. ya . Japonya - İtalya itti. 1936 da bu üç devlet arasın. ilen Antikomintem pak. pir devamıdır. Vakit bu üç devletin gayesi Sde medeniyeti rtirmaktı. Dünyayı istilâ edip ard Mİ aralarında paylaşmak için Rünizen düşmanlığını bir silâh Tek kullanıyorlardı. talyanlar İspanya dahili har. müdahale ettikleri zaman, sada komünist hareketini bas. npnak için bn fedakârlığı yap. $Ya lüzum gördüklerini söyle. |. edi. Halbuki hakiki maksat. vi Kayaya hâkimiyeti için İs. ayı el altımda bulundurmak, nyol sahillerinde bazı üs- İn etmekti, Hadiseler ni. İtalyanın İspanya dahili ibne müdahalesinin hakiki se. maka 1 rek ortaya ayni maze İlkay. Uzak şarkı Bolşevik teh- isdn len kurtarmak istediğini Me. Halbuki e ci ini istilâ etmek, garbi Şi AŞ Japon imparatorluğu bu hatı: Zaman Japonyanm da iyi maksadını meydâna çı, akta geç kalmadı. Almanyada Nazi rejimi kurul. gm e i aş) Nazizmin de Komünizm ıı maskesini yırtıp at. Prakta tereddiit etmedi. İmdi bu üç devlet, artık sahte iddialar arkasında meye de lüzum görmeyerek İarindş açığa dünyayı kendi ara. lerin; PaYlaşmaya karar verdik. İlân ediyor ve bu maksatla ekleri ittifak akdettikleri. iriyorlar, Hattâ daha ileri 8oh zamana kadar yeğâ- dü aişmanları olduğunu söyle. et hükümeti ile mev. lerek, Bı tadan temjnatm.ne dereceye Zama, amimi olduğunu bize yine ti ir Yan hadiseler gösterecek- Hal nız bu gün apaçık görü. aya kikat şudur: Almanya ve Yrupa ve Afrikaya hâ. ak iddiasmdadırlar; Ja, bike oL isi Mister Roosevelt, İngiliz kralının bir kaç sene ev- vel Amerikaya yaptığı seyahat esnasında krala birlikte Berlinde Dün! , talya Hariciye Nazırı hes etmiş, mülâkatta Von Rib- | şinçton muhabiri yazıyor: um hazır bulunmuştur. Cia, panya Dahiliye Nazırı esek EMİLE una ir görüş. me yapmıştır. de Temaslara Devam Edildi İngilizlere Göre, İspanya da Harbe Sürükleniyormuş Japon H. Nazırı Berline Gidecek Sovyet Rusya, Yeni Pakt Hakkında Henüz Bir Şey Söylemiyor Berlin, 28 (A.A.) — Hitler, $. Clano'yu ISPANYA DA HARBE GİRECEK Daily Telegraph, İspanyanın vazi- yetini tahlil etmektedir. “Alman hükümeti ile İspanyol Falangist partisinin şefi arasında cere- yan eden Berlin müzakerelerinin mu hakkak olan tarafı, Almanların İs- panyolları harbe girmiye teşvik et- mek istemesidir. o Almanya, Nazi plânlarının Afrikada muvaffak olma. m için İspanyanın harbe girmesini esaslı telikki etmektedir, Şayet bu olmazsa, Almanya plânlarını tahak- kuk ettirmek için İspanyayı istilâ et. mek mecburiyetinde kalacaktır. Fp- kat Hitler, Ribbentrop ve Kont Ciano bu ifratlara düşmeden önce, müsalt teklifler yaparak, belki de Cebelit rik'ın işgali ve Pasa doğru bir yeniş- leme vaatlerile Saner'i ikna teşebbü- sünde bulunuyorlar, Gestapo mensu. bini büyük İspanyol şehirlerinde top- lanmışlardır, İspanya mihver deylet- erinin bir tecavüzüne mukavemet et- (Sonu, Sa: 2, Sü: 1) Milli Şefımizin Dil Kurumuna Bir Telgrafı Ankara, 28 (A. A.) — Reisicümhur İsmet İnönü, Burdur Say-| lavı ve Türk Dil Kurumu Genel Sekreteri İbrahim Necmi Dilmen'e | aşağıdaki telgrafı göndermişlerdir: il Kurumunun yeni senesi münasebefile Kurumun çalışma. ları hakkında memlekete verilen malâmatı vatandaşlar yakın bir ilgi ile dinlediler. Dil İnkılâbı Yeni Türkiyenin bütün reform işle. rinde başlı başına büyük bir mevzudur. Türk dilinde istediğimiz gayeleri tahakkuk ettirmek için geniş mikyasta ve çok sebatlı ola- rak çalışmaya mecburuz. Kurumun idealist çalışmasını kolaylaştır. mak için herkes ona yardım edecektir. Vaadettiğiniz yeni ve güzel eserleri itimatla bekliyoruz. Hepinizi tebrik ederim... İ MİLLİ ŞEFİMİZİN TEŞEKKÜRLERİ Ankara, 28 (A.A) — Riyaseticümhur Umumi AMERİKANIN İLKBAHARDA Harbe Gireceği SÖYLENİYOR Kabine, Yeni Vaziyeti Tetkik Etti, Hull Beyanatta Bulundu Vaşington, 28 (A.A.) —D.N. B. bildiriyor: Kabine dünkü içti. malında münhasıran beynelmilel arya meşgul olmuştur. Ka- e içtimaıdan evvel Reisicüm. ve Rosevelt, Harbiye, Bahriye, Maliye nazırlarile, esliha imalât müdürile ve ordu ve donanma genelkurmay başkanlarile görüş. müştür. VE HARP Nevyork Herald Tribune'in Va- “Vaziyetin o halihazırdaki inkişaf- ları, iyi malümat gen a ma. hafilde Arerikanın daha i- mazsa da önümüzdeki baharda harbe gireceği kansatini uyandırmış- ır. Şimdiki halde İngiltere ve Çine daha böyük mikyasta yardım yapıl- masının ve Sovyetlerle münasebatın ıslah edilmesinin yeni ittifaka karşı Vaşingtonun tsm mukabelesi olacağı söylenmektedir. ULUÜN BEYANATI Hariciye Nazırı Hull demiştir ki: “İmzalanan pakt uzun zamandanberi mevcudiyeti malüm olan münasebetleri daha vazih bir surette meydana çıkar. maktan başka bir şey yapmamıştır. Bu münasebat hakkında Birleşik Amerika hükümeti bir çok defalar nazarı dik- kati celbetmiş bulunuyordu. Böyle bir paktın hazırlanmakta olduğu bir müd- detten beri malöm bulunmakta idi. Bir eşik Amerika hükümeti devlet siya- getinin istikametini tayin ettiği zaman keyfiyeti tamamen nazarı itibara al. muş bulunuyordu, Hull, İngiiz sefiriyle görüştüğünü tasdik ederek, bu görüşmenin sırf At- lantikteki yeni Amerikan üsleri me- selesi etrafında cereyan pi—i- <Mâ-ix, nu da ilâve eylemiştir. Usüzlü paktın imzasında mühim rol oynayan Alman ve , İtalyan Hariciye Nazırları Berlin görüşmelerinden birine ait bir intiba İSMET İNÖNÜ Kâtipliğinden Reisicümhur İsmet İnönü seki. zinci dil bayramı münasebetile aldıkları telgraflardan mütehas. sis olmuşlar ve teşekkürlerinin iblâğına Anadolu ajansını memur etmişlerdir. » Ankara, 28 YALA.) — Türk Dil kurumu Genel Sekreterliğinden Sekizinci dil bayramı dolayısi- le yurdun her tarafındaki Parti ve Halkevleri kuruluşlarından ve bir çök kurum üyeleri ve dilse. verler tarafından telgraf ve yazı ile yapılan candan kutlamalar. dan dolayı Türk dil kurumu iç- ten gelen teşekkürlerinin herke. $e bildirilmesini Anadolu ajansın. dan rica eder. SOVYET Manevralarının Bir Tahli —— Mareşal Timochenko Müdafaa ve Taarruza Dair Söz Söyledi Mareşal Timochenko Moskova, 28 (A.A.) — Tas- Hell bildiriyor: Müdafaa Halk Komiseri Mare. şal Timochenko'nun idaresi alt da Kiev hususi askeri mıntaka- sında piyade fırkaları tarafından yapılmış olan ve üç gün devam eden talimler, 24 Eylülde niha. yet bulmuştur. Harekâtı tahlil eden Mareşal, ezcümle şunları (Sonu. Sa; 2. Sü: 6) Moskova ve Peşte Elçilerimiz Şehrimizde Bir müddettenberi mezunen memleketimizde bulunmakta o. len Moskova Büyük Elçisi Ali Haydar Aktay ve Peşte Elçisi Ru, şen Eşref dün sabahki trenle An. karadan İstanbule gelmişlerdir. Museviler Türkçeden taya Suriyedeki | Başka Hiç Bir 2 Dil Konuşmıyacak 3 Teşrinlevvel, Tevratın, Musaya Turusinâda nazil olduğu günün 5701 inci gününe tesadüf etmektedir, Bu, Musevilerin en büyük dini bayram- larıdır, Bu münasebetle İstanbuldaki sevi kültür birliği cemiyeti, bütün Ürki,e. Musevilerine hitaben bir name neşretmiştir. Bu beyan, mede o gün bütün Musevilerin si- da toplanarak. Türkiyenin, Cümhurrelsi ve Hükümetin gelâmeti namına dua edilmesi, 500 genedenbe- zi Türkiyedeki Musevilere karşı gös- terilen gefkatli muameleye bir muka- bele olmak üzere bülün Musevilerin #imdiden sonra türkçeden başka hiç. bir Jisan kullanmamalarım tavsiye et- mekte ve o gün sinagonlarda bunun için yemin edilmesini tavsiye etmek- tedir, İLİ İNİ 2 İİ kl İtalya, Suriyedeki Tayyarelerin Teslmini Ist yor Kahire, 28 (A.A) — ter: Suriye ile sık me betleri olan kimselerin haber aldığına nazaran İtalya, Suri- yede bulunan ve miktarı bir kaç yüzü bulan Fransız harp tayyarelerinin harbin sonuna kadar gene Fransız askerleri. nin muhafazası altında kal mak üzere 12 Adaya gönde rilmesini İsi i üzerine yeniden ein edilen görüyorsunuz. Afrika Herbi İTALYANLAR MALTAYA HÜCUM ETTİ Sudandaki İstihkâmlar da Bombalandı İtalyada bir mahal, 28 (A. A.) — Avci tayyareleri refaka. tinde olan iki hava filomuz Mal ta adasına yeniden hücum ederek Micabba ve Halfa tayyare mey. danları bombardıman edilmiş. tir, Şimali Afrikada: Temizleme ve keşif hareketleri olmuştur. Şarki Afrikada: İngiliz kuvvetleri makineli vasıtalarla Kasaba mntakası- na iki akın yapmuşlarsa da devriyeleri- mizle vukua gelen müsademeden sonra zayiat vererek dönmüşlerdir. Hava kuvvetlerimiz orta Sudanda Güşan istihkâmlarını bombardıman et- migtir. (Sonu, Sa: 2, FUTBOL Talimatnamesi Değiştiriliyor Ankara, 24 (TAN) — Beden terbiye genel direktörlüğü, futbolcülerin mü- sabakslara me şekilde girebilecekleri bulekında geçen sene kabul edilen tali- matnameyi kaldırmış ve yenisi yapılın. taya kadar uvakkt bazı esaslar koy- muştur. | Eylülden itibaren mer'iyete girmiş ola bu esaslara göre müsaba. kalara girebilmek İçin, aranm temsil edeceği kulübe mensup bulunması ve kulübe mensup olduğu bölgece tescil olunması kâfi gelecektir; Kulüp de- li olanlar müsabâkalâra girmek için müddet beklemiyeceklerdir. Her ne şekilde olursa olsan talebe, asker ve vekâletlere mensup müessese. ler kulüplerinin mükellef müstahdim- leri tescil edilerek bir kulübü temsil mahiyetinde futbol müsabakalarına it. hal olunamıyacaklardır. Eylülden Haziran ortasına kadar futbol mevsimi İçin- linde bir kulüp namına futbol müsabâkasma iştirak etmiy o- lanlar, kulüp değiştirdikleri" takdirde, çıkmış oldukları kulübe karsı yeni ku- Müplerde müsabakaya iştirakten meno. tunmuşlardır. Bundan böyle tescil mu- ameleleri bölgelerde bitirilecek ve tes. cil evrakı beden terbiye genel direk. törlüğüne gönderilmiyecektir. * Bugün yapılacak olan ve sene. min en mühim maçı hakkındaki|,, yazımızı ikinci sahifemizde bula. caksınız. İngiliz Başvekili, son nutkunda, harbin sıklet merkezinin Akdenize intikal etmek üzere duğunu ve Yakın Şarkta mühim hareketlere intizar edilmekte bulunduğunu söylemiş ve ki kuvvetlerini arttırmak maksadile faaliyete geçtiklerini ilâve etmişti. Resmimizde bu İngiliz Akdeniz donanması r a | | | mensup bir filoyu seyir Askeri İd Almanya Akde Akdenizde İta'yaya Yardım (Etmeye Hazırlanıyo Harp yeni safhaya girmek üze- tedir, Almanlar İngiltereye yap- tikları hava taarruzlarından müs. bet bir metice elde edememişler- dir. Kendi verdikleri istatistiklere göre, bir çok binalar yakmışlar, müteaddit fabrika ve limanlar tah. rip etmişlerdir. Bir çok hava ünle- Hava Harpleri ALMAN Yine Londre AKIN ETTİ. i Düşürülen Tayyarele 133 e Baliğ Oldu Londra, 28 (A-A.) — Hava Dahili Emniyet nezaretler rini kullanılamaz hale getirmiş. lerdir. Londray, li yakıp yık. || tebliği: mışlardır. Fakat hava üstünlüğünü || “Dün gece zarfındaki düş temin edememişlerdir. Ve İngilte. || hücumları, yeniden bilhassa ” draya karşı icra edilmiştir. dranin muhtelif mınia banliyö üzerine ve civarlârı balar atılmıştır. Meskenler, ve sınai müesseseler ve 84 nalarda hasarat olmuştur. gın bombalarınm çıkardık! gınların hepsinin önü bir çoğu süratle söndürülmü İnsanca bazı zayiat kaydedilmi tedir. Mersey'in sahillerinde evler hâsara uğramıştır. Lancashire'm cenabunda salr # kilere düşen bombalar az (Sonu, Sa: 2, Sü: reyi, istilâ için tasavvur ettikleri plânı tatbik sahasına koymağa im kân bulamamışlardır. İstilâ teşebbüsü zamanı henüz tamamen geçmiş değildir. Önümüz de daba bir ay vardır ki ba müddet zarfında Almanlar istilâ plânm tatbik için ellerinden geleni yapa. caklardır. Fakat her geçen gün İn- gilizler İehine çalışmaktadır. İngi- Birler gün geçtikçe havalarda kuv- vetlemmektedir j Binaenaleyh Almanya i (Sonu, rı y İngiliz Sü; Harp İlâhı: Ben Şey İL idim, Katliâm İlâhi Çnçilir gazeteleri, harbin ik saba; | türü sazıalarına gecirmere Nü j nda müşlerdir. Bugünün hadiseli Felat son nlerde ha hava harbinin piri ması bakımından biz de bu karikal detlenmesi üzerine yeniden bu karika- | dercediyoruz.) z
