6 Eylül 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 2
t $ $ Ü Şişa n —:l'iirk Kadıhı Kendisine Verilen Hak ve Hürriyetten İstifade Etmiş midir ? — . Şehirdeki Kadın İçin Hayır Diyeceğim. Türk Köy Kadınının Azmine, Cesaretine, Kabiliyetine Hayranım. Y NILLA KUK | 'Türk kadınlarının içtimai ve si- yari paklarına kavuşması, dünya- gn ber tarzafında derin alkkalar uyandırmış bir Inkılâp adımıdır. Türkiyeye ilk defa olarak gelen bir eenebi, Türk kadınlarının elde etlikleri hürriyete ve faaliyat im- kânlarına elbette büyük bir şevk ve saadat içinde Sardmış olmalarını tabil sayâr ve bunun eserlerini gözmeyi bekler. Dünyanın birçok memleketlerin- de içtimat Şşartları iyileştirmek, hkalkın sağlığını arttırmak, iktısadi inkişaflâra yardım etmek ve miili Kkültürü yaymak İçin kadımlar ta- rafından tertip ve idare edilen tür dü türlü harekeÜcre tesadüf edilir. Bütün bu hareketlerin arkasmnda- Xi Gkir şudur ki, kadımlar, bir ce- miyet içinde her türlü fyi yeyleci arıyan, Bulan Ve koruyan yaratıcı bir kuvvet olabilir. Zengin ve mfi- zevver kadınla İşçi kadım el ele ve- yip içtimal derllere ve Ixtısadi fe- nalıklara çare araymcz çok kayırlı işler başarırlar. Amerikada ve Hin- distanda ba iş beraberliğinin pek çok misalteri vardır. Yent elde edilen hürriyet, mzun mahrumtyetlerden sonra ele geçen haklar, hürriyetlerin ve hakların €n lerizidir. Türkiyede böyle bir na- tice elde edilince, kadınlar aşasında taze bir şevk ve heyecan uyanma- 8t ve faydalı hareketler yaratması elbette beklenirdi. Şunu aöylüyelim K, kadın hareketi deyince ben ka- danlarım erkeklerin yerine — geçme- Sini anlamıyorum. Bir kadının me- mur, avukat, mühendis olması, er- kekderin tçini görmesi, erkeklerin Hatalarını tekrar etmesi, cemiyet için yeni Bür kuvvet yaratılması ne- ,ticesini vermez. Kadır. hareketi, re- fah içinde bulunan — kadımlarıncine ve ev işlerinden vakit ayıran ev ka- dınlarının boş vakit ve enerjlerini har şeyden evvel cemiyetin iyiliğine vakletmeleri ve bunda haz bulma- darı demektir. İtiraf edeyim ki, Türkiyenin bü- yük şehirlerinde tesadüf — ettiğim kadmlar srasında büyle bir. haroc- Ketin belli başlı izlerini göreme- dim. Türkiye benliz inkişaf etme- miş, zengin, güzel bir. memleket- tir. Her köşesinde türiü türlü faye dalı Ve hayırtı işler, Türk kadın- Jarının alâka ve faaliyetini bekli- yor, Bu faaliyetlere atıtmayı için- den istiyen kadımlar harkakla çok- tur, Ne çare ki, kadınlık hareketi henüz uyanamadığı için bu iyi ni-s yet sahibi kadınlar da vakitlerini oyun Oynamıya, dedikaduya, sine- maya, modaya hasretmiye mecbur oluyorlar. Halbuki memleketteki kadınlık hareketindeki —tehberiik Bu nevi müreffeh ve münevrer ka- dınlara düşer. Gerek kendi içtimat mavkileri ve gerek zevçlerinin va- zifesi bakımından kendileri — bütün diğer kadınlar için Örnek — vaztye- tindedirler. Yaptıldarı fona veya - yf iş muhitte derhal taktit editir ve günün modası halini alır. Bu mo- dt büyük' şehirterden küçük şehir- Tere, hattâ köylere kadar yayrlır. Şehirlerde yaşıyan Türk kadın- Yarınm vatanperrerlikleri hakkım- €a en küçük şüiphem yoktur. Mam- teket kendilerinden bir harp zama- Tanda bir fedakârlık beklerme — bu- u sonuna kadar yapmıyacak bir 'Türk kadını tasavyur - etmiyorum. Fakat vatanperverliğin bir de sulh zamanında devamlı bir şekilde ya- pilan bir şekli vardır ki, işte bu, Türkiyenin Büyük şehirlerinde he- nüz devamlı bir kadır. hareketi hu Tni alamamıştır. İzmir civarında köy köy - dolaş- 'tım. Tarlalarda çalışan - kadınlara her tarafta tesadüf ediyordum. Bun dar bir bakımdan vatani bir iş ya- Piyorlardı. Fakat hislerini yokla- mak firsatını bulamadım. Nihayet Bergama civarında köy- Mi Türk kadmları ile tamaza — gel- dim. Kadın ve çocukların hâmisi ve Hâhesi sayılan Artemisin mabedi- ne âlt harabaleri ziyaret etmek Ü- zere bu civara gitmiştim. Yolumu şaşırdım. Bir tütün tarlasında tok başına çalışar bir kadına mabedin ne tarafta olduğumu sordum. Beni oraya kudar götüreceğini — söyledi. Türkçem henliz pek zayıftır. Fa- Xat buna rağmen Kâdınla konuşup arlaşahildim. Yolda kadından sordum: — Tütün fidanlarının neden bü- tün yapraklarını toplamadınız. A- şağı yaprakların hepsi iyidir. Ne- den bunları isvaf ettiniz? — Çok yoruldum. Yalnızım. Er- kekler askeri hizmetlerini yapmı- ya gittiler, 'Tütün tarlamdan baş- ka buğday tarlasına — vo zeytinliğe de ben bakıyarum. Vucütçe yorgundu. Zakmetle a- dim atıyordu. Fakat gözlerinde hiç yorulmak bilmiyen bir ruhun izleri- ni okudum. Yüzü güzel bir tebes- #imla aydınlandığı halde bana şu gözleri söyledi: — Erkeğim vatatına hizmetini yapıyor. Ben de onun yerini doldur- makla memleketime hizmet — görü- yorum. Bon moda bir şapka, öyün kâğıtş darının gizlediği tali dediködu.. Bunlar şehirde yaşıyan bir kadiına muvakkat bir haz vı»;,_,,,,h_,, gibi Japon malların- bilir. Fukat bu nevi sun'1 heyecan | ve eğlencelere mübaligalı bir. va- Kit ve Glâka ayrılıran en kuvyotli bir şahsiyet tüle içtimar alâkaları- vi unutabilir ve asıl bunların, vere- Bileceği yüksek bazdâ yabancı ka> h. Halbuki tarlada çalışan Türk ka- VATAN |— Yakalanan |Çalıştıracak Yer Bulunamıyor. Dilencileri Dün Galatada Tutulan Bir Dilencinin Üstünde 875 Lira Bulund! Dilencilerle yapılan mücadele sık sık şiddetlendirildiği halde, yine dilencilere her günkü yerle- rinde rastlanmaktadır. Dilencilik yaparken — yakalananlara - tatbik edilmekte olan ceza, bunların bir haftadan bir aya kadar iye işlerinde boğazı tokluğuna çalış- tırılmasından ibarettir. Bu gibi- ler, tekrar dilencilik ederken ya- kalanırsa, on beş gün daha ayni hizmeti yapmağa mecbur tutulur. Yapılan istatistiklere göre tanbul müddetumumiliği her se- ne 400 kadar dilenciyi bu şekil- de mahküm etmektedir. Beledi- yeye teslim edilen dört yüz di- lenciye münasip bir iş bulmak imkânsızdır. Çünkü, ingaat işleri mütcahhide ihale edilmekte ve temizlik işleri müdürlüğü dilenci- lere iş vermekten çekinmektedir. Bu işlerle meşgul olan biri şunla- vı söylemektedir: «— Bazan bir dilenci hakkın- da ayni günde üç zabıt tutulduğu oluyor. Yani bir dilenci, bir gün- de üç defa mahköm ediliyor ve cezasını çekmek üzere Belediye- ye gönderiliyor Fakat cezanın tatbik şekli bulunamadığı için bir müddet sonra serbest bırakılı- yor.> İhtiyar dilenciler, yakalandık- tan sonra Darülâcezeye sevkedil- mektedir. — Dilencilerin hiçbiri Darülâcezeye gitmek istememek- te, sokaklarda dolaşmayı ve di- lenmeyi tercih etmektâdirler. Emniyet teşkilâtı — dilencilerin toplanmasına dün de devam et- miştir. Galatada — yakalanan bir dilencinin üzeri aranmış, — ceple- rinde 23 Fransiz altını, 4 adet yüz Jiralık, bir adet 5$0 liralık, 35 adet on Jiralık, 15 adet beş lira- hk, aytıca 347 kurüş ufaklık pa- ra bulunmuştur. Galatada Mescit sokağında oturduğu anlaşılan Ni- kolinin tstünde çıkan — para yekünu 875 lira, 47 kuruştan i- barettir . Zengin dilenciye bu paraları nereden tedarik ettiği sorulunca Şu cevap alınmıştır: «— Bir oğlum Yunanistanda eezacılık yapar. Diğer oğlum da Amerikadadır. Bu paraları onla- ra göndermek için topladım.> Nikoli bugün adliyeye edilecektir. Üsülen — mahkeme heyeti, mevcut para ile dilenciye elbise, şapka vesair giyecek eş- yası alacak, bir oda tutarak ©- turtacaktır. Mütebaki para aynen zengin dilenciye iade edilecektir. Yirmibeş Bin Çuval Kahve Gümrükten Çıkıyor Gümrüklerimizde beklemekte olan muhtelif itbalât mallarının gümrükten çıkarılmasına dair #- edilen karar henüz alâka- garlara tebliğ edilmemiştir. Ka- Tarın bugün tebliği beklenmekte- dir. Kararnamenin inti; ha- intişarını ber alan alâkdar tücearlar, derhal' faaliyete geçerek malların çıka- rılması için icap eden evrakı gümrüklere tevdie dır. İki senedenberi gümrük ân- trepolarında toplanmış olan mal- lar arasında Amerikdan getiril- miş bazı eşya, yirmi baş bin çu- val kahve ve- bılhassa evvelce dan elli bin İngilik lirası kıyme- tinde beş bin balya muhtelif cina mânifatura ve pamuklu mensu- çat vardır. Bu malların gümrük- lerden çıkarılması iş ve — ticaret |bakımından piyasaya ferahlık ve- İ recektir. Gdinmde; vazifesini yapan bir inaa- İnmae——— ——— 'nm yüksek hâz ve saadetini keşfet- tim. Türk köylü kadını bence yal- z 'Türk gehirli kadınma — değil, her memleketin her sınıf kadınına örnek olacak meziyetlere sahiptir. da uzün nesillerden kalma öyle bir tecrübe ve bilgini var ki, her zor- Tuğu tatlı bir teheasümle karşılıya- biliyor. Bergamada gürdüğüm ka- din benim üzerlarde öyle bir tesir bıraktı ki, bayatta bir müşkül kar. şımında kalsam herhangi Bir Türk köylü kadınına koşmayı onun vere- ceği nasihatin doğru olacağına ip- tidadan Inanmayı tabil. görüyorum. Bundan sonra diğer köylerde do- laştım. Bütün bu köylerde gördü- ğüm Türk kızları, bence insan yav- Tusunun en hoş ve tatlı nevini teş- kil ediyor. Artemis mabedinin bek- çisinin dokuz yaşındaki kızı bani Kapıdan karşıladı. Şatosuna misafir Kkabul eden bir aristokrat kadının Kibar ve nazlı tavrile elimden tut- ta, bani gezdirdi. Mermer sütunla- Tn ne taraflarında dürülmak lâzım geleceğini biliyordu. Hiç şüphe yok ki, babasının, — ziyaretçilgri — masıl gezdirdiğine dikkat etmişti. İzmir ve Bergama köylerinde yaptığım seyahatten İstanbula şu hkanaatle döndüm: Türk kadınların: bekliyaen yaman faaliyet fırsatları varder. Şehirli Türk kadını Uöinu görür ve bunlara sarılmanın yolu- nu bulursa hem Yatanına iyilik e- der, hem kendisi modanın ve oyun Küğıdının veremiyeceği — bir hazzi bulur, kem de bütün dünyaya Türk Kadınmnın adımı şerefli bir surette nek olur. Eti Bank İstanbulun Bir Yıllık Kömür İhtiyacını Temin Etti Etibank şehrin gömür ihtiyacı- nt karşılamak için icap eden bü- tün tedbirleri almış, şehrin 25 ye- kışlık il için 21 bin ton kok kömürü tevzi | etmiştir. Halen muhtelif depol. da da 17 bin ton kömür vardı Böylece şehrin kılgık kömür ihti- yacı olan 73 bin tondan 35 bin ton kalmıştır. Semt depolarınğan 10 u Bey- oğlu kazasında, | 1 Üsküdarda, 4 ü Fatih kazasında, 2 si Beşik- Büyükadada, taşta, | i ü Vi Yeşil- köydedir. Halk Kömürl ağaç kesmek için sarfedeceği zamanını, kazma ve küreği ile Linyit çıkarmağa hasre- decektir. Şehirdeki halkın münhasıran Linyit kömürü kullanması biraz güç olacaktır. Nakil vasıtalarının da Linyit kullanamıyacağı ileri sürülmektedir. Umumi Harp esnasında nakil vasıtaları Linyit kömürü yakmağa davet edilmiş. bir günlük yol üç güne çıkmıştı. Mevcut Linyit kömürü damar- ları ihtiyacı karşılıyacak miktar- dan fazladır. dediki (N Adliyenin Yaz Tatili Adliyenin yaz tatili bugün bit- miştir. Bütün mahkemeler bu sa- bahtan itibaren normal çalışma- e sleğenii Maliye Vekili Geldi Maliye Vekili Fuat Ağralı, dün duyururak başka memleketlere ör. | İzmirden vapurla şehrimize gel- miştir. teslim | Şehir İçindeki Fabrikalar danı havi olmazsa müsdade edilmez. Dün bir oku- yucumuz anlatıyordu: î i | İ İ j 1! : F İ İ iü l i ) E F | j İ ! îiğl
