6 Eylül 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
kat i£ Vekilliği eyet Kitapları Vekilliğin bütün heşrişptyAnkara Caddesi Vakit gareter: yanında Maarif Vekilliği Yaymevinde perakende satılmaktadır. Müdürlük; İstanbul İdam İngiltere - Amerika ANLAŞMASININ Mânası Nedir? Amerika Birleşik devletleri, Av- Tupadan sonra Amerikayı İstilâya Yurdu üçüncü kattadır. “3221 Kongresi Kongrenin 21ci TELGRAF: TAN. CUMA 6 EYLÜL 1940 TANEVİ İstanbul Ankara Cad. No, 102 ALTINCI YIL Na 1834 İSTANBUL TELEFON: 24310, 24318, 24319 IKTIŞSADI MECMUASININ 18 Ete, Profi YURUYUŞ İNCİ SAYISI ÇIKTI, Her kün büyük bir tekâmül göstermekte olan “İktmadi Yü. eliyiiş, ön i8 inci sayın burün çıkmıştır. Bu ağir iki renkli bir kapak ve yüksek kaliteli bir kâğıt üze lap, Profesör Sükrü Baban, Fahrettin Bergen, Pro- Suphi Nuri İleri. Atıf İnan ve daha i muharrirlerin yazılarını ihtiva etmektedir. Ankara CofApei (Vürtefie ANTONESKO İROMANYA l IDİKTATÖRÜ teşebbüs edebilecek bir nazi teh- Y, I .. .. .. İ | Kral, Salâhiyetinin fa tedbirleri | Km ıldönümü Öp olmasın. Barçalanmasından, nezizmin bütün dünyayı istiliya © kalkmasından korkuyor ve müğnfaa tedbirlerini şema göre tamamlıyor, Bu itibarla ü emniyeti bakı- ve Uzak Şark- bir kısmını daha rit görülebilir. ——— M. Zekeriya SERT ngiltere ile Amerika Birle. şik devletleri arasında 1940 harbinin en mühim bâdiselerin. den biri telâkki edilebilecek bir anlaşma imzalandı. İngiltere At- las Okyanusunda sahip bulundu. ğu adalardan ve deniz üslerinden ir kısmını 100 sene için Ame. tikaya kiraladı. Amerika da bu. Da mukabil İngiltereye 50 des- erini verdi. Bu anlaşmayı bazıları bir İn. giliz . Amerikan ittifakının mu. İlemesi, bazılar bir İngiliz - Amerikan işbirliği telâkki etmek İstediler, Fakat İki memleket a Tasındaki dostluğun derecesini Böstermekle beraber, bu anlaşma âdece iki memleketin kendileri. Dİ müdafaa bakımından faydalı Gördükleri bir alışverişten iba. Tettir, Amerika Birleşik devletleri, Avrupadan sonra Amerikayı isti- lâya teşebbüs edebilecek bir Nazi İkesine karşı müdafaa tedbir. leri almakla meşguldür. Ameri. ka, bir gün İngilterenin mağlüp olmasından, İngiliz imparatorlu. Zunun parçalanmasından ve Nar zizmin bütün, dünyayı istilâya kalkmasından korkuyor. İngilte- re mağlâp olduğu takdirde AL mahya, İngiliz donanmasını eline Beçirebilir. Böyle bir kuvvetli do. âhmaya sahip olacak Alma: ında ise Amerika kendisini müdafaa edemez. Çünkü Japon- Ya da Uzak Şarkta fırsat bökle. mektedir. Atlas Okyanusundan Almanya, Pasifikten Japonya ge. Dün Kutlandı Sivas, 5 (A.A.) — Sivas Kongresinin Ebedi Şef Atatürk'ün | Başkanlığında toplandığı günün 21 inci yıldönümü burada me. rasimle kutlanmıştır, Merasimde Sivas Mebusu İsmail Uğur. memleket Hastahanesi Başhekimi Sırrı Alıcı ve Lise son sınıf tnlebeğinden Pakize Yener söyledikleri nutuklarda, Sivas Kon. gresinİn Türk milletinin kurtuluşundaki büyük teba. rüz ettirmiş ve Ebedi Şef Atatürk'ün aziz hatırasını anmıslar. | dır. Bundan sonra, başta Vali Akif İyidoğan olmak üzere kon. grenin toplandığı lise binasına gidilerek tarihi salon ziyaret | edilmistir. Dün bütün gün Sivas halkı ayni suretle bu tarihi salonu ziyaret etmiştir. Bu tarihi gün şerefine dün hütün bastanbaşa bayraklarla süslendiği gibi gece de her taraf tenvir edilmişti. Akşam Askeri Mahfilde ayrıca bir de balo verilmiştir. | İ Başvekil Dr. Refik .Saydamın Hemşiresi Dün Vefat Etti Bir müddettenberi Üsküdarda) Bir müddettenberi, Yalovada Zeynep Kâmil hastanesinde te. |bulunmakta olan Başvekil doktor davi edilmekte olan Başvekil |İRefik Saydam, hemşiresinin ve. doktor Refik Saydamın hemşire-|fatı dolayısile dün akşam Acar si Bayan Vasfiye dün, 79 yaşın. | motörile İstanbula gelmiştir. İda olduğu halde hayata gözlerini | © Çok kısa bir zaman içinde bir. kapamıştır. Merhumenin cenaze. | iri arkasına, iki kardeşini kay. si, bugün saat 10,30 da, hasta, bet bahtsızlı neden kaldırılarak, namazı Eren- | betmek tsızlığına uğrayan köy camiinde kılındıktan sohra | Başvekilimize içten gelen samimi Sahrayicedit mezarlığındaki ebe. |taziyetlerimizi sunar ve Saydam di metfenine tevdi olunacaktır. İailesine baş sağlığım dileriz. Dilencinin Cebinden 2000 Lira Altın ve Alman sahillerinde devamlı keşif nçuşları yapan İngiliz deniz tavvarelerinden biri Churchill Diyor ki: Eylülde ÇETİN Bir Mücadeleye Hazırlanmalıyız Hitlerin Kurduğu İmparatorluk Çok Çabuk Yıkılacaktır Londra, 5 (A.A.) — Bugün A- vam kamarası, toplantı halinde iken Londrada hava tehlikesi ışa- Feti verilmiştir. Bu sırada Chur- chili, nutkunu söylemek üzere salona girmiş, şiddetli alkışlarla karşılanmıştır. Fakat, meclis re. isi, hava hücumunun yakın oldu. gundan meelisi haberdar etmiş, bunun üzerine celse tatil olun- muştur Kısa bir fasılayı müte. Hitler'in Nutku Etrafında İngiliz Gazeteleri, Almanyada Korku Başladı, Diyorlar Londra, 5 (A.A) — Reuter: Londra gazeteleri Führer'in nut- kundan bir heyecan duymak şöyle dursun, bunda bir panik alâmeti, eBrlinlileri teskin etmek ihtiyacını ve en büyük düşmanı olan İngiltere ile başa çıkamadı. ğından dolayı büyük bir infial bissi görmektedir. Daily “Teleg- raph gazetesi şöyle yazıyor: “Artık Almanlardan başka kimse süphe edemez ki, bütün nüfuzunu yü. dırım harbine bağlamış olan adam s3. kutu hayale uğramıştır. Führer'in nut. Hava Harpleri Berline Son 9 Günde Beşinci /Hava Hücumu Başlıca Askeri Hedefler, Fabrikalar Bombalandı Londra, 5 (A.A.) > Büyük miktarda düşman tayyare grup. ları bu sabah cenubu şark! sahil. lerini aşmışlar ve'bunlardan bir kaçı Londra civarına kadar gel miştir. İlk raporlara göre hasar ehemmiyetli o değildir. Yangın bombaları birçok yerlerde yan. gin çıkarmış, süratle söndürül. müştür Mühim Kısmını Yeni Başvekile Devretti | o İşgal Başladı | Macar Ordusu, Dün Transilvanyaya Girdi, Bazı Hâdiseler Oldu” Bükreş, 5 (A.A.) — Kral Karol tarafından hugün imzalanan bi emirname ile yeni Başvekil Ang tonesko, filen Romanya diktatği ,rü olmuştur. Kararname Antos nesko'ya Rumen devletini idargi etmek üzere tam salâhiyet vere mektedir. 1938 kanunu esasisi jig mebusan ve âyan meclisleri lâğe vedilmiştir. Kral, ordunun başlırmandanisi dır. Para basmak hakkmı halğa dir. Nişan ve rütbe vermek hak larına maliktir. Affı umumi ilâ; edebilecektir. Diplomatik ve tari salâhiyetli diplomatik memurlağ rın tayinine ağrcman vermeli hakkını haizdir. Muahede akdi salâhiyetine maliktir, Diğer büt tün salâhiyetler Başvekil tarafına dan deruhte edilecektir. Antenesko millete hitaben tiği bir mesajda, hükümet tebeddilis aün yeni bir rejimin teessüsü mânas sını taznmmun ettiğini, hükümetiği taniemile milliyetperver olacağını vE devletin o retormu işine girişeceği bildirmiştir. velki akşamki hüdisat Gireringi Kral Karol, dün akşım, sağ kolu g5 lan Sarayı Krali Mareşali Uadarinyi air, istifasını kabul etmiştir, MÜNİM -KARGAŞALIKLAR ikreş, $5 (A A.) — Rester bildiris yor: Almanya ve İtâlya sefirleri yeni Başvekil General Antonescs'ya ziyü ret etmişlerdir. Zannoladuğuna göre, Romanyanın Trnasilvanya hakkmdakğ Viyana hakem kararmı sadikane bi tarıda tatbik edeceğine dair selirlerei k o ku iyice isbat ediyor ki, Almanyadı| Son İngiliz tebliğinde şöyl ii vE Ar die cenah. Kâ b ıt Par Çı tı akıp, SE tekrar rr. VE Bg- vir gk tiliyaker Maria > mame denilmektedi a DE RE Seal şk itâtma mensgi len tehdit edebilirler, k vekli alkışlar arasında Söze baş-| den korkmiya başlamış mk i , ilem , en köri yaşlamışlardır. Bundan| © Dün öğleden birar sonra takriben) bazı gençlerin yapmak istedikleri ihS Uzak, ve hatta gayrivarit gibi g a lamıştır. en ziyade korkmuş olan da bizzat B | 200 tayyarelik bir düşman filosu Kent bin başlangıcındanberi bu ikeye karşı müdafaa tedbiri âimakla meşguldür. Dahilde mec. ii rağmen Amerika günkü vaziyetlerini muhafaza da Panama kanalım herhangi hü Harruza, karşı masun bulun. Çünimi temin meselesi vardır. ünkü Panama kanalı Amerikan #tgeçemez, A4 * Albuki haritaya bakınız: ânâma kanalının gerek erin Onun elinde bulunmasın. da tehlike yoktur. Fakat İngilte. re mağlüp olursa! Keza Pasifik Jarafındaki adaların çoğu İngiliz. Jer tarafından işgal edilmiştir. Amerikânın ve Panamanın mü. dafaası için fevkalâde kıymetli "Kendime Öyle Acındırırım ki, Diyor, Bir muharririmiz, evvelce sey-| konuşmasını şöyle naklediyor: “Nikolayı Emniyet Müdürlü. ğünde gördüm. Memurlar, üze. rinde çıkan paraların kendisine yar satıcılık yapardım. Fakat sonradan dilenciliği daha kârlı) bulduğum için bundan vazgeç tim. Fakat ben bildiğiniz dilenci. lerden değilim. Hiç kimseden pa.) beraber yarım. hatta bir lira bile verenler de vardır, Altınları nereden aldığını sordum: “— Onları, dedi, #srraflardan kâ- İt para le değiştirdim. Geçen sene- ye kadar hiç altın param yoktu, Fa- ket Grp çıkınca ne olur, ne olmaz, Filosunu Tekviveye Neden üzum Gördü? i İnsiltere Şimali Amerika Bir- AMERİKAN ANLAŞMASI Churehili, evveli İngiliz - Ameri, ka anlaşmasından bahsetmiş, bu mü- cektir, demiştir. Şu suretle devam etin n Kamarası Rortanyanm pek acı ülr darbe ile memleketinden bir kısmını İkaybeti t detçe vukua gelen ber hangi bir a, razmlı bir memleketten diğerine in tkahi meselesinin halli ile iştizmi e- derek değiliz. Yalniz bu meyanda 4- tarafla lâkadar Adolf Hitler'in kendisidir. Hava harp. leri esasında Almanyanın düçar ok duğu vahim hasaratı dünyaya itiraf Bütün Yugoslavya Bayram Yapıyor milletin bayramıdır. Bu aşk, çok ta- bildir. Kral Piyer. memlekete bü- izmetlerde bulunmus olan Ka- orgöviteh'ler silesine mensuptur. yük hava dafi bataryalarımızın ateşile kar nımıştır. Düşmin tayyarelerinin ek e bombalar at meştır. Bir kaç ev hasara uğramıştır balar düşmüş bir takım dükkün ve ev. let hasara uğramıştır, Son alınan raporlara göre dün dü sürülen düşman tayyarelerinin sayls eyaletine girmiş ise de avcılarımız ve) & tilâl hareketleri memleketin ber tara ıda kırılmıştır. Bu harekât içinde eg mübimmi Köstencede vuku buluşu vur, Burada askeri formalarını giymiği nn $ gi badelenin bir. diğerine dert olan ve | çemek, için kendisini ancak biddetle| eriyei sahilden öte tarafa atılma | olan mhacimler İman dairesi önünü 'g0 | DUrİ askerlik hizmetini kabul et. > . tam bir fimat, sempati ve büsmü ni, | KAF ku sevkeğ-bilmiştir. Bİ tr. İki kücük grup müdalaamızı aş. | eki muhafızlarm Üzerine ateş açrmışsl iişlr. Sahillerinde müdafaa 0s. Hiç Kimse Sadaka Vermeden Geçemez, * 51, Mirat emri ve hüsnü ni. (Sonu. 5 7) Jmya maral olmuş ve barlarda |lar ve binayı ist eylemlerdir. MZ eri vü j in z Gülme > Mailini ailankaras. “ald irisi dahile doğru uçacak bir sen < bazı Demir Muhafızlar pos emk eayretderini a maa Nükola inminde, bir dilenei.|ere zam dam e eaneseye bombalar amm Hararar | in mevkine ve telefon. dalretine mi m eb dün Galatada bir kilise Kapısı | yy mukava süğime ki “es| YUGOSİGVYA (| memi emm nir | maliye ararlar yapa | devletlerile ve Kanada ile müş. da alandan sü zabıta memürları |hoçuna gitmiyeeektir. Ve rine güp- Yökablirm kir kamet ağir. Diğeri (Sonu. Sa: 2 Sü: 6) düpe ii tarafından yakalanmış ve üzeri|he etmem ki, bir *. Kent eyaleti ve Times nehrinin tin e un MüŞE, Una Şartel Ski riyal we ceplerinden | ex yak berekni Kralı P yer sabeni kadar rem; ve Mevlp “evi, Reisicümhur, Atina ğ” W Gi çi ei ağı r ö gi bir sehrin üze Gvllliieime ait iimeleklen 2000 liraya yakın para çıkmıştır. | devletlerine ağır bir suretle ödete- rada Ül Mulla 5 Elçimizi Kabul Etti İk İ etmesini temin için bbi yar saticılık yaparken, sonradan | HİTLER İMPARATORLUĞU - 1 7 Y aşında Bir kaç yaralı varsa ds hiç ölü yoktur e. İ etriye yn teşebbüsata işi dilenciliğe döken Nikola İlel Churehili bunu müteskip, diğer Diğer taraflarda Cenube Sarkide bi.| “istanbul 5 (AA) — Cunda na, örüşmüştür. 4 hödiselerin izahı! cibii nakalar, , e Min taşi tedbürliri salin! görüşmüştür. o Arkadaşımız bu) hödizelerin izahına & birinden uzak bazı mmtakalarda bom tesi günü vazifesi başına dönecek olan Atina Büyük Elçimiz Enis Akaygen, evvelki gün saat 12 de veda ve tazimlerini arzetmek &. fe iki Maliye Nazırı ile deki İnalikânelerinde ge; neklikler balundururlar, hatırlı e ve miskinliğine şaşmaktan kendimi manlar, orası Vükelâ, Vüzera sayfiyesi; Vafia ve Evkaf Nazırları erdi, lerinde görmüştüm; aksamları ziyaretçilerile sohbet ederken yan- İ'arında fildişi saplı, hurma elyafından örülmüş, uçları in N 7 > r Benin. şahsi düşü S4 e varmıştır. zere Relsicümhur İsmet | İnönü müdafaş, sit olup olmadığını ve miktarını İki Dobrucanı lgerları in k o: 5 Ni İğ ei karan aa e tesbit fis meagukliise a e İli yğslavi ELİ Timi pri (Sonu Sa: ? Sü; 1) İtarafından kabul buyrulmuştur. e teki Amiarikaz donan eş — Ben. dedi, Yunan tebaalı. Se | fer. doğumunun on yedinci yılnı Ok; iz yım ve otuz senedönberi İstan. ini kuttulamaktadır. Bu sadece, hanedan Usuna, ve yahut Atlas Ok. “ari üğrüdiği iaimieleden memnun | ailesinin “de in te , vey 3 Evvel ia dei ailesinin değil, genç Kralına büyük | yanusundaki donanma © Paslike iyulda oturuyorum. Eyvelce sen değilim. Fakat harp devam e bik age bağl Dekanan > Bila Di - GÜNLER GEÇERKEN Eski Rejimler ve Atı k | Bu sülâle, bir asırdan fazle zaman- daki yEtrek Pasifik Okyanusun. ra Ye Dm Bütün dır. mil davalardan başka davalar * * . ; Ağızları karşısında bulunan günümü kilise kapılarında geçi. gülmemiştir. Onlar. memleketin ne- bütün milin dn men Fitim. Ve öyle yayan merhamet | reloruRumu.. ub friv anam, SE MEL Ivrısınekler İN elinded bi taki kl, cebimde | er pe ev b urap ve meşakkatlerini de milletle maka adlar İngiliz "Gaybı; | AsKeripVaziyef - | Dra'aln bir manın önümler e, Pam il Atlas Okyanusunda Panama ka, sadaka vermeden geçmesine im-lda çabuk yıkilac Nk ve e aki YAZAN: REFİK HALİD BİLER kuvvet N ii y yi | ciödiyet ve zekâ ile, memle- kir lerimi şk dee ar | | i'tere, Destrover || köreş can Biz Se hür (Sonu Sa: 254.7 | MA aa Ve renkiv havalisinde efddi bir calısma ve mazot sayesinde tek biz devlet kaldığı müddetçe bu ngi. &Te, UES Y Min isimle pek muiekölcekii — sivrisinek kalmamis. Buna hakarak eski rejim ricalinin ac lamıyorum Zira, bir z8- hatırımda kaldığına gö- yazı Erenköyün- Çocukluğumda, hepsini de köşke isküllü si. misafirlere de bunlardan birer tas “ deniz ve hava üsleri teşkil eden || bar anlilmn snefllare, Azalea, || erleri altnm taki edeyim, de: ne ikram ederlerdi. Salonun içinde” sinek vizıltısına karışmış biz EMME ecike içi “hayali İl ae pe e a le basılı. bir harekettir giderdi! Mallarını korumak. için bir eviye. bir ehenimiyeti helede Halbuki || Bü değiyeniz pe m İ| Gömleği parça pare ia. Kundu. manav, ye kasap çırağı gibi el kol sallayıp «hişi». ekıştin çeken bl İngiltere için hiç kıymeti yok. || dir. Ameriks hükümetinin 194 || onlar 'pie bağlanmıştı.» : yüfursuz devlet adamlarının buldukları yegâne mücadele sistemi tur; bahusuş pu aker "Amerika || Harbi inşaat programına dahil- — Bu kadar paran olduğu hslde. Söldeki hedevi ile Afrikalı Bibi dost bir devletin elinde bu. nicin bu kıyafelle geziyorcun?, diye dir. 1918 ile 1920 seneleri aramn- İl sordum. velpaze kullanmaktı, Onl vahsinin yaptığı idi. Yani yelpazelene dursun. başka memlekek sineklik ve 5 da Inşa edilmişlerdir. 4 pusluk Mesleği Go le il ö inene Binamnleyh > Amer || epin eümikelail a EY Sia gap mili sineğin kökü çoktan kazınmış, ahali üdafaasım tamamlamak || dıkları tarihtenberi iyi tutulduk- 7 için Ya bu üsleri almak, veya bu. ları için, hiçbir vasıfların kays Tönekesinin on sekiz kuruşa ibadullah satıldığı bir bolluk betmesmişlerdir. Hepsi işler ve te- euzhuk asrında Brenköv havuzlarını ve su birikintilerini gaza boğe miz bir haldedir. mak isten mi savılır? Bunu ven 3000 Kişi Boğuldu rli Mesrutiyet ricalinden beke Viz Saati Değişiyor («İ| İngiltere harbe girdiği zaman, Stokholm. $ (A.A.) — Burada ha "ivebilirdik, Onlar ise hatka hir care buldular: Sivrisinekli semte Ankara, 5 ÇPAN pa Gnl Mayta; || (177 dertroyari vardı. Bunların da — a *#ramadılar, İşte iki devir, iki zihniyet! Bilgisizlik ve benimse: ulabirinden): i & i si “Marlon. temin m İlt aydanbep; tntbi #âühim bir kısmı eski idi, Bir se- ELAŞi tinlak ilir GAİN, Gabile . memek? (Sonu, Sa: 2. Sik 4) e İçinde Almanlar tarafından 30 liz destroyeri batırıldı. İngil- (Sonu, Sa; 2 Sü; 7/ pere edilmekte olan Teşrinievvelin beyini ai- Güner baktiyan, gecenin 24 önden Jtis ey aileri bir saat eri almak Ape *SXİ gökle çevrilecektir. Kendilerile fenni şekilde mücadeleyi göze nlamıvan eski dev. let riraline. kanlarını emerken sivrisinekler kahkahslhı yızılMlarir kimbilir nasıl gülerlerdi; sonra, |s değişince me acı vızlivarak ar kalarından me kadar ağlamıslardır! Surası da var ki o iki desise torpillemiştir. Üç yüz kişiden fazla a. dam kurtarılamamıştır.. Boğulanların adedi üç bin Kişi olarak tahmin edil. mektedir, Vİ a Majeste Piyer, bir tank üzerinde izahat alıyor kei i a “ in
