19 Eylül 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

—- —- AM UAY A ce CUU UU WA A G A C LA | Leh esirleri hududa yakın bir Şarkta ve garpta, iki haftalık neticesikde siyasi ve aske- ti bakımdan yepyeni bir vaziyet Meydana gelmişur. Bu sebeple, kısaca, bu müddet zarfında cere. Yan eden vakayii gözden geçir. inek faidosis olmasa xeroektir. hassa, Rusayanın, 17 eylül pa, Sür sabahmdan ren Pa. Yanm saruında beyaz Ruslar ve Ukraynalılarla meskün mımta, darı işgel etmek üzere hare. | e geçmiş olması bövle bir Tetkiki zaruri kılmaktadır. Rus- Yanm hurekete geçmesi, evvelâ, Sonuna yaklaşmakta olan Po. onya mukavemetini hiç güphe. Biz ki nihayete erdirecek bir ö. llüm darbesi - olaca Memleketin vasi şark kısım! rimın membalarından tamamen Mahrum olması pek kahramar. €a devam etmekte olan — Polon. Ya müdaiaasını süratle kıracak- tır, Bundan sonra Polonyu or. dusu | yapılacak en makul hareket ne olabilir? Tarihte, dalma, kahraman o. larak tanınmış bir millet sonu. hâ kadar çarpışır, hiç olmazsa Şeref ve haysivetini kurtarmış Olur. Polonyalıların kahraman. ve vatanperverlikte daima ön srrada bulundukları dünya. hin malfimudur. Her şeyden ev. Vel, on yedi gündenberi, gece üz, pek üstün Alman hava z wvetlerine, motd;lü ve r.:;&lı K $ S0 A iddetP'mukarebelerde Bolon » Ya ordusnun ve halkmm söster. diği cesaret önünde hürmetle eğilmek her vatanperverin bor. lır, En son haber'ere göre, Al Manlar, simalde Büg hattını. ( tenuba doğru — geçmislerdir. 'est — Litovak ve Varşova Mukavemot etmektedir. Cenubf Polonyada, Lemberg de henür dayanmaktadır. Buna mulabi' Motörlü Alman kuvvetleri Lem | bervin simalinde, Ravaruskea | dan Zamos'ı geçerok conuptar | Bug vâdisine varmışlardır. Sa- | nehrini reçen Alman kuvvetler' | bu nehrin bir kolu olan Tanes | deresi civarındadırlar, Bu vazi. yetten Almanların cenun revir. Me kuvvetlerinin henüz tama | Mile Buc ile Vistül nrııımd:ı'r—i Yüz kilometrelik mıntakayı ka Patamadıkları anlasılrvor. Bu sartlar altımda Polonvalı | lar için, Brest Litovk ve Varso | vaya davanarak, Lemberg isti kametinde cekilneye calrşarak an çevirmesinden kurtu! mak icin vapılacak en maku! hareket vibi görünür. Fakat buna artıs imkân kalmamıstır Ruslar, Kamenez Podolsk'tar da Gallevava doğfru hareketr Kesmis olduklarından Polonya- hlar icin Romanyava doğru ©e kilmek yolu da kapanmış de Mektir. İki baftalık haro neticesinda Giplomasi ve harbin sevk ve ide Tesi hususunda asadıdari nok taj nasyarlar sardolumabilir: DİPLOMASİ SAHASINDA: Avlarca müzakerelerden son Ta Rusvanm iltihakmı temin « dememek demokrasller irin M | Zaaf ve hata olarak taysif ai habilir. Sovyet kıtalarının var dim icin de olsa topraklarmı esine Polanvanm muvaf» kat etmediği sövlendi. İneilterr ve nn uzaktan Almanva ya harn ilân etmeleri ve Sie ftid hattma taarruza gecmeler' Polonvaya kâfi bir vardım tas kil etmiyecaği evvelden malüim dü. Bu v>zivat karstsında Rus Yayı, Polanva müdafansmna is tirak ettirmek, berha'de busin kü fena hale #irmekten dr" İvi olurdu. Dinkül vasrmısi: ileri süretiğümüs eihi, Prsra, Polonyanm — sark — kısımları- İşgal etmesi, sark komarmur”- Ve dostumuzun Almanlara g18 hak etmesi demek dağildir. P Tunla hernber, sivasf vazivette hit gekil alması #sarine, #attt | terenin, Polonvava hic olmaz - Avrunada, önümüzdeki günler .| de oldukça mühim siyasi hare- 14 Eylül 1939 Alman âsm karargârımda ketlere intizar etmek - lâzımge. lir. ASKERİ SAHADA : Polonyalılar bütün kuvvet, lerile şimalde şarki Prusya hu. dutlarında, Posen muntakasın. da ve Silezyada olmak üzere üç büyük grun halinde toplan. dılar. Memleketin garp hudut. larındaki zengin sanayi mınta- kalarını korumak gayesi de bu tarz toplanmakta müesesir olsa gerektir. Fakat, Almanlarımn, şimalden şarki Prusya ve cenuptan Slo. vakyadan hudut boylarındaki Polonya ordularınım yanlarına ve gerilerine va ları taar. rutlar'düşünülünce böyle bir toplanmanm hatalı olduğu der. h&l anlaşılır. Böyle bir tarm hareket, Polonya — öordusunun küymet, adet ve teslihatra Al. manlara kat'i bir surette faik olması halinde ittihaz olunabi. Hirdi, Halbuki Alman ordusunun, ilk zamanlarda. adet ve kuvvetleri, motörlü fırkalar itj. Bü münasebetle, Balkan har . bindeki Osmanlı sevk ve idare sini hatırlamamak mümkün de. Bildir.O vakit, Balkan devletleri nin pek ileri hazırlığına Yü mularak bütün a miz seferberliklerini hitirmeden hudutlara tevcih olunmuş ve sırf sevk ve idare hatası yi zünden seferi ve neticede geniş 'Türk ülkelerini kaybetmiştik. Bizce, aynı hata, Polonyada da aynı neticeleri vermiş oldu- #undan bu nokta üzerinde farla ı&rar etmiveceğiz. Diğer ciheten, Alman — Po. lonya harbi yeni bir çok tabiye meseleleri de ortaya koymuş . Avrupada harp Dün Ankarada hava hücumlarına Ş7 Tşmükçel vaziyeti karşı korunma tecrüb Halk kendısine düşen vaziteyi soğukkanlılıkla yaptı Yollarda sadece korunma terti batına karşı kontrola memur ©- Ankara, 18 (A.A.) — Bugün | burada hava bücumlarına karşı ilk pasif korunma tecrübesi — ya- lanlarla hava hücumunda vazife pilmıştır. * almış bulunanlar, gazeteciler ve 'Tecrübeye saat ona çeyrek ka-! gazete fotoğrafçılarından başka kimseler görünmüyordu. Saat onu on geçe şehir Üüze- rinde tayyareler görünmüş ve on dört tayyareden mürekkep iki fi- lodan biri istasyon üzerinden Çan kaya istikametinde, diğeri de U. lus meydanı ve Samanpazarı ü - zerinden geçerek şehri bombar * deman etmeğe başlamışlardır. Tay yareler, uçuşların devamı müd - detince müuhtelif yerlere tahrip, yangın ve gaz bombaları atmıs. lardır. Tayyare hücumları şehrin, bil- hassa üç muhtelif noktası üzerin de tekâsüf eylemiştir. Bu nokta- lardan birini Ulus meydanı ve bankalar caddesi teşkil eylemiş ve cumhuriyet merkez ve ziraat bankaları önüne iperit gaz bom- baları ve yine bu cadde üzerinde idareji hususiyeye ait binalara da yaneın bombaları atılmıştır. Derhal harekete geçen yangın söndürme, gaz temizleme ve sıb. hi imdat ekipleri buralardaki gaz ları — temişlemişler ve yangını söndürmüşlerdir. Bu esnada zin- cirkeami önünde bir su borusu patlamıs ve caddeyi sular kapla mıştır. Tamir ekibi hemen bu a- Tızayı da izale eylemiştir. Samajmnazarına atılan bomba - lardan yine buradaki idarej husu siye binalarına ve bir polis kli. besine isabetler olmuş ve nöbet başırıda bulunan bir polis memu ru gaz tesirile bayıldığından im| dadı sıhhi ekibi tarafından ilk te davisi yapılarak hastaneye kaldı- la verilen alârm işaretile başlar. miş ve ilk düdükleri mütcakip halk büyük bir soğukkanlılıkla kendisine düşen vazifeleri yap- mış, sokaklarda bulunanlar der hal en yakın sığınaklara, hükü- met dairelerinde, bankalarda ve diğer hususi müesseselerde me- murlar bulundukları binaların alt katlarına iltica etmişler, has tanelerde bütün hastalar da ayni snretle alt katlara indirilmişler * dir. kBu esnada yara giren ve Kırık kaleden gelmekte olan tren yol- cuları dezhal gardaki sığmağa götürüldükleri gibi, depolarda bulunan lokomotifler de depolar. dan çıkarılarak banliyö hatları üzerine dağıtılmıştır. Bütün nakil vasıtaları oldukla - rı yerlerde kalmışlar, arabalarda Ki hayvanlar çözülerek elektrik direklerine veya ağaçlara bağla - marak bırakılmış ve bütün bu ko runma hazırlıkları beş dakika gi- bi kısa bir zamanda yapılarak şehir bir an icinde sessiz ve ho. reketsir. kalmıştır. Vekâlet emrine alınanlar Ankara, 18 (Husust) — Gö- Tülen lüzüum Üzerine emniyet umum müdür muavini Hulüsi Devrimer ve Kayseri emniyet müdürü Behçet vekâlet emri . ne alınmışlardır. lmıştı . | sılmıştır. T“"_'f'k M'.h'“"_." Çankaya üzerinden geçen tay- Ofisi Müdürlüğü yareler dafi toplar tarafından v- Aakara, 18 (Hususl) — Top rak mahsulleri ofisi. umum müdürlüğüne 600 lira ücretle mezkür ofis idare moclisi relis! Ağıt Tüyincedil ir. Pasif korunma Ankara, 18 (Hususi) — Da- hiliye Vek&leti pasif korunma mecburiyetine dahil şehir ve kasabalardaki daire ve müos - Beselerin memur ve müstah , demleri için korunma siperleri yaptırmaya karar vermiştir. Sığınak yaptırmaya müsait ol- mıyan evlerde oturanlar — için bahçelerde siperler yaptırıla - caktır. zaklaştırılmış ise de bu tayyare ler sıhhiye vekâleti üzerinde ve civarında isabetli atışlar yapmış lardır. Vekiletin karşısında bulunan Kavâ koruma genel komutanlığı binasına bir fahrip bombası ve «&hhiye vekâleti binasına da yan gın ve tahrip bombaları isabet ey lemiştir. Amerika hariciye | ——— 3— VAKIT 19 EYLUL 1938 Bir tebliğin manası Sihhiye vekâleti düşen bomba-| — Dahiliye - Vekâleti bir tebliğ lardan büyük hasara maruz ka'» meğrotti. 'Devlelimiz, dünyünmn diğr farzedilerek öona göre yan -| geçirdiği korkunç boğuşma için- gin söndürme Ekun:rm; eki» de bwe ateş ve barut payı leri çalışmaya başlamışlardır. düşmediğini, ö _Bo:mbıkşdın vekâlette yangın l lü:um J:f:_"d'::'"" hq'uıd::. çıktığı ve binanın iç :ııuğıvzqk» işine dört elle sarılı lâ rinin yıkıldığı tahmin edildiğin | v diğini uu._i,"_"""" aen ekipler, bir taraftan yangını ü söndürmeğe çalışırken diğer ta- | , Ben, bu tebliği okuyunca se - raftan da binanın üst kısmında bu| Yiğdim. Bir vatan imarile uğra- lenanlarla ait katlara iltica etmiş| H, asırlık ihmalleri alnının te- bulunanların — tahlisine çalışmış, | F isinde boğan bir ülkede böyle ve her ikisinde de muvaffak ol-| bir tebliğ, gerçekten büyük bir muşlardır. Bu yangın söndürme| Müjtedir. Si ve kurtarıma işinde itfaiye ve e-| — Son sistem silâhı da, kendisi- kipler en moderr, kurtarma vas.| ni kılıç ve kalkan tanrıtı yapan, tolarından istitede eylemişlerdir. | Yaman ustalıklar, eşsiz kahra- Yine bu sahaya atılan iperit| manlıklarla kullanan Türk, yirmi gazları derhal - temizlenmiş ve | yıldanberi kendini sapana, fen hava korunma genel kumandan -| ve hendeseye vermişti. liğt binasının yıkılması üzerine| — Yirmi yıl, bir millet ömrüne enkaz altında kaldıkları farzedi -| nisbetle nedir? Bir hiç bile değil. lenlerin kurtarılması ve enkazın | Fakat bu hiç bile olmıyan xa- temizlenmesi işi de ayni suretle | man içinde başardıklarımız, bize büyük bir süratle >yapılmış ve| gurur, âleme hayret verecek hal- dedir. gerek buradan ve gerek sıhhiye Bugün devlet, “ekime hız ven vekâletinden kurtarılmış Aolınlır kızılay imdadı sıhhi teşkilâtı va- mok!,, buyruğunu salarken, ar kasında geniş bir kazanç hazine- sıtasile ilk tedavilere tabi tutu'. muşlar ve icap edenler hastaneye| * ©. altın — kapılı & * oluyor. esi yapıldı | gönderilmişlerdir. Hava hücumunun devamı müd- detince hava koruma genel komu tanlığı vilâyet, emniyet direktör lüğü mensupları ile korunma teş kilâtında vazife alanlar, büyük bir dikkat ve intizam ile vazife" lerini yapmıslar ve başta başve - kil doktor Refik Saydam, Dah'. liye vekili Faik Öztrak, hava ge- nel komutan; general Hüseyin Hüsnü Kılkış, vali Nevzat Tan * doğan, hava gencl kumandanlığı :uıınıy başkanı Emin Nihat, va- f muavini Dilâver, emniyet d'.| hipliğimiz henüz pek yenidir. rektörü Şinasi Turga bu tecrü - P:ı* ; aN - beyi sonuna kadar yakından ida:| , Fakat işte nihayet kara güm re ve takip eylemişlerdir. vazifesini pören kur- may heveti, bu tecrübede korun ma teşkilâtının muvaffakıyetin . den ve halkın vakin dikkat ve Alâkasından dolayı takdirlerini bildirmişlerdir. Ankara, bu ilk tecrübeden böy lece muvaffak olarak çıkmıştır. tedir. Fenai ziraat usullerinden daima uzak yaşadık. Dev gibi t biati kara sapanla yenmeğe ça hıştık. Kurak — toprağı, işlenmez diye bir tarafa bıraktık. ovalarda ırmaklarımız boşuna ak- tı. Yerin üstüne bayrak dikmek- le bir ülkenin fethedilemiyeceğini çok geç anladık. Yerin altına sa- yâyı saran savaş yangını birçok ülkelerd L ellere, lalardan, tezgâhlardan , çekilerek lerde istihsal durarak, korkun bir istihlâk değirmeni dönüyor. Millet Meclisi dün Toprağın nimeti — yakında al- toplandı .:ı:.v':ıd—k Bunun - içindir, 'Ankara, 18 (AA.) — Büyük Millet Meoclisi bugün Refet Ca- mtcıi;u başkanlığı altında top . r. Celse açıldıktan sonra, Kas. tamonu mebusu Hüsnü Açık. — Ekime hız verelim! Diyor. Evet yurtta bir karış- lık boş toprak kalmasın. Tarlar lar yakında — istil iiş Nevyork, 18 (A.A.) — Pana. t liğin manas Halka iyi muamele | merikan günü münsaebetile ha. | Şözün YA DB ketani, Bi KA ı e e ğ riciye nazırı Cordell Hull, gele. | Jeyman Sırrınm ettikleri. Hakkı Süha etmiyenler Gek perşembe güNü bir natuk | 2i bildiren Başçekâlet tezkere. BESGN e hmAııkıvrı;ââl(:luıu;;l— Hı :*ynym—kuı Naztra 20 Ame- mnîk"mzs'â:gülîmdı—âh ye Vekâleti bazı yetler ka cumhuriyetini temsil ede. etme yi 8- üdi üzerine teşkilâtına yaptığı bir | cek olan ,enâîî refakat ede <| daşlarm hatırası taziz edilmiş. İktısat m“düf“ ” tamimde halkın işlerine azam! | cektir. tir. Ankaradan döndü dikkat ve itina gösterilmesini ve halka iyi muamele edilme , sini ehemmiyetle bildirmiştir. ——— Ankaradaki ilkokullar açıldı Hull'ün nutku, radyo vasıta. sile Avrupada neşredilecektir. “Nevyork Tribune,, gazetesi. ne göre, bu nutuk, Amerikanm beynelbilel meseleler karşısın. da aldığı vaziyeti tasrih edecek İntihap mazbataları okuna - rak kabul edilen Edirne mebu. su Temel Göksel ve İsparta me Belediye iktısat işleri müdürü Saffet Ankaradan gelmiştir. İs- busu Remzi Tmel tahlif edil. | tanbulun süt işinin halli sona mişlerdir. yaklaşmaktadır. Moeclis, bazı azanın mezuni .| — Kurulacak şirketin projesi ha- jyetlerine ait riyaset divanı tek| Zırlanmıştır. İktisat müdürü ye. Ankara, 18 (Hususl) — An- | tİr. Nutuk, 20 senedenberi mil. | İiflerini de kabul eylemiş ve| kında tekrar Ankaraya gidecek- -| karadaki ilkokullar — bugün | H siyaset hakkında söylenen| bütçe encümeninin talebi üzeri.| tir. İ tedrisala başlamışlardır. ::lukıhnın ern gı”mm':'::km : ”ll'll M%m; H "tıp—.— b hava faaliveti acıkca göster . AAT TUrU ha leclisi k a 'artisi miştir. Aksi takdirda, düsman | ceği meselesi etrafında bir çok | Pa harbinde Amerikanın vazi .| sinda 350.000 liralık münakale Üa lti a karsısındakinin Mmukavemetini | mütalealar ileri sürüldü. Bun .| Yeti taayvün etmiş bulunacak .| Yapılmasına ait kanunun mü . öngreleri kırmak İcfn bütün gerilere ta. bir hava dafi topçu sistemi ve sahirlerda muntazam bir pasif koruma tertibatmdan “aska va. nacak bir gey yoktur. Alman - lar, 1925 de hemen bütün dev. mukabil vâsi mikvasta tahrin ve vanem bombaları kulları! mretir. Zirhir ve motörlü kuv , vetleri kmllamiması da tabive sahaamda bir veniliktir. Bu sa- olmaktadre. Buna karar da, sit küinati muhfaya etmak ve muh. tomel rınherebe sahasınm var ve serilarinda, mühim nokta . Tapda, vnl >darlarımda ve sahir - larda anih zamanında, on ger fonlanma sannamda zırhir kuv. vetlarin tanrrmemma karen kova eak —Hdafaa tertibatı almak lâ zımdır. Bu hahas nihavet vermeder evvel baaka bir noktaya temas etmek İstarim, Fransa ve Tneiil. sa hava kuvvetleri göündermek suretile yardım edip edemiye . dan bahseden bir İtalyan har | t7 muhabiri söyle demektedir: “Uzaklık ve her teşkilâta lü. zumlu olan cenhane ve yedel parcaları hava voluyla naklet . Bi telkei Holandaya mülteci alınmıyor Zakeresini müteakip içtimaa bi. Takmıştır. Meclis, gelecek pazartesi gü. ni toplanacaktır. —— Cumhuriyet halk partisi kaza kongrelerine 23 — eylülde başla- nacak, teşrinievvelde nahiye, kâ- nunuevvyelde de kaza kongreleti İ a . yapılacaktır. ğ';:_'u;“_f*ı:':#f'h“ğ“â:g“ Londra, 18 (Hususi) — Holan| — Ankara Belediye Kongre gün ve saatleri tesbit rmm Polenvaya gitmeleri muF da hükümeti yahudi veya diğer Meclisinin lopl.nu;ı edilmektedir. Hai ırk ve milletten mültecilerin — temel değildir.,, BK İti Ankara, 18 (Hususi) — Bele. l K Bununla beraber. biz tama .| Memlekete girmesini iyen | diye meclisi bugün fevkalâde Kurbağlı deresi menetmiştir. Mevcut mültecilerin / ikâmet tezkereleri — de yenilenmiyecek- tir. men bu fikirde değiliz. İngilte- re ve Fransa, hiç olmazsa bir kaç avcı filosuyla doğrudar doğruya vardım etmeli idi,-Şür hesiz, İngiltere ve Fransa Al manyaya harp ilân etmek ve Ren — Mozel cephesinde taar . ruza gecmekle yanabilecekleri en büyük yandımı ifada tered . düt etmediler. Fakat, iki haf . tadır, garp cebhesinde cere . yan eden muharebeler hent- Sigfrid hattınm, iki üç nokta da, ileri mevzilerine yanılan is tikşaf ve yoklama mahivetin de mevzil taarruzlardan dahr genis mikvasta bir hareket me hiyetini alamamıştır. Havad- ve dönizde de, Almanya, Al. —— Yugoslavya Sovyetleri resmen tanıyacak Belgrat (Hususl) — Gazetc. lerin yazdığına göre, Yugoslav. ya hükümeti Moskovaya bir mu rahhas göndermiştir. Bu murahhas şimdiye kadar Yugoslavyanın resmen tanımadır ğt Sovyetler hükümet>i tanr- mak hususunda Moskovada tema sa gececektir. İstokholmden gelen haberler” toplantı yaptı. Bareme uygun olarak hazırlanan teşkilât kad. rosunu bütçe encümenine hava- le eyledi. Şoförlerin yaşları hakkında belediye zabıtası ta. Timatnamesinde değişiklik ya. pıilmasına dair daimi encümen. Kurbağlıderenin temizlenme i- şi devam etmektedir. Yakında dereye akan mecraların da temiz lenmesine başlanacaktır. Derenin tamamen temizlen. mesi ancak gelecek sene bite* den gelen teklif münakaşa edil. | cektir. Şi y âelm alacak şofi a İçimiz iyel e 'örlerin us- &) kerlik veziyfesini yapmış veya| , ,Brüksel elçi ğ 21 yaşını bitirmiş olmaları kay| Itimatnamesini verdi di vardı. Azadan biri bu yaşa itiraz etti ve 21 vaşımı dahi Kayrikâfi gördüğünü beyan ede. rek verilecek kararm evvelce ehlivetname almış olanlar hak. kinda tatbik edilmesini istedi. Bu teklif taraftar kazandı. Brüksol, 18 (A-A.) — Tür - kiyenin yeni elçisi Nebil Batı, kral tarafırdan kabul edile . rek itimat mektubunu vermiş- tir. Hariciye nazırr Alman bü - man gemilerinin denizlerde do. | "öre, Yusoslav — murahhasının | Reis meselenin alâkalı enci.| Yük elçisini kabal eylemiştir Taşamamasından başka, henüz| bu teşebbüsü — Moskovada iyi| mende daha esaslı bir tetkike| Bu ziyaretin haten müzakere Fransız ve İneiliz tazyikini his. | karşılanmış olup iki hükümet 2-| tabi tutulabileceğine işaret e-| #dilmekta olan ekonomik me - setmiş değildir. rasında siyasi münasebat yakın - Ö Bıyıklıoğlu l-4'lı-teeııuı edecektir. nazırı Perşembe günü mühim a bir nutuk söyliyecek | selclerle alâkadar olduğu zan nedilmektedir. derek mesele tarife ve kavanin encümenine havale edildi. w T ” İAW NAP FomE