19 Eylül 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2— VAKIT 19 EYLÜL 1939 Politika: Amerika Eylülün 21 inci günü Ameri. ka köngresi fevkalâde içtimamnı yapacaktır. Bu içtimat hazırla. yan Müttehit Ameri riyetleri reisi Ruz' veltin kongrey rak içtimna çağı bi bu ideal maktır. Bu çare de Cumhu: için gimdiden tayin edilmiş bu. lunmaktadır: Bitaraflık kanuı. nunun tadili! Bitaraflık k nu Aemrikayı lardan biri: satmaktan me Amerikanın demokrasiler le- hine şimdilik vapabilecefi ha. reket bitaraflık kanununu tadil etmektir. Amerikanın demokra. gsilere karşı güsterdiği sempatl malümdur. Bilhassa Ruzvelt bu , hususta sen denberi epey ile- | ri gitmiştir. Amerika Cumhu reisinin zaman zaman neşretti. ği mesajlar totaliter rejimlere | karşı duyduğu kini, gayzı açık. * ga ifade etmektedir. Ruzveltin totaliter rejimler hakkındaki | düşünceleri senelerdenberi * A- merikada malüm bulunmakta . dır. Ancak Amerika efkârtumu. miyesini daha geniş mikyasta totalier rejimler aleyhine cel. tmek ve demokrasilere yar. drm temin etmek maksadile bi. taraflık kanununun - tadili için son zamanlarda Amerikaya ca. ki dünyadan bir hayli propagan- da malzemesi sevkedilmiştir. Bunları göylece hulâsa etmek mümkündür : I — Harbin basladığı zaman. danberi Alman hücumları, A. ! merikalıların saf kalpleri üze. | rindo ciddi tosirler — bırakacak mahiyette olmakla berabar pro. andada bu hâdiselerden aza. gurette istifade etmişi JI — Alman — Sovyet adı tecavüz muahedesi son Polonya hâdiseleri — münasebetile — bir hayli yeni tefsirlere tabi tutul. musş Almanyanın Sovyet Rusya ile birlikte Polonyayı taksim e- deceği ve bu suretle Avrupada bir milletin daha yok edileceği Amerikaya mensup eski dünya pronagandasımm esasir bir un. surunu teşkil etmiştir. H — Soövyet Rusya ile Ja. ponya arasında bir ademi toca. vüz paktınım imza edileceği ha. beri de Çindeki Amerikan men. faatlerinin bu muahede ile ser- best kalan Japonya tarafından elde edileceği ileri sürülmekte. gdir. Amerikan kongresi bu tesir. ler ve hâdiselerin bu nevi tef. Bir kaçakçı yakalandı— Arkadaşlarına iftira etmek istiyen kaçakçılardan biri aranıyor Gümrük muhafaza baş mü- dürlüğü binasında bir kaçakçı. nın yaralanmasile neticelenen bir hâdise olmuştur. Sabri ve Osman admda iki genç muhafaza müdürlüğüne müracaat etmişler, arkadaşla - rımdan iki kişinin ercin kaçak. çılığı yaptığını, bunları yaka. | latmak istediklerini söylemiş -| lerdir. Hattâ gençler bir paket te eroin çıkarmışlar ve memur- lara bunları çakaççılık yapan iki kişiden aldıklarmı söylemiş. | lerdir. Bunun üzerine memurlar der hal tahkikata başlamışlar; fa. kat kaçakçılık yaptıkları ihbar | edilen adamların katiyen böyle bir iş yapmadıklarını anlamış . lardır. Böylelikle Sabri ve Os. manım iki arkadaşı üzerine ifti. Ya ettikleri meydana çıkmış, ellerinde bulunan eroinler de kaçak olduğundan ikisi de ya. kalanarak gümrük muhafara başmüdürlüğüne — getirilmi İki genç yapmak istedikleri düş mâanliğın anlaşıldığını görünce şaşırmışlar, bunlardan — Sabri muhafaza müdürlüğü binasının helâasma girmiş, cebinde bulu - nan bir tabancayı memurlarımn yakalamaması için saklamak istemiştir. Fakat ıslak taşlar U. zerinde ayakları birdenbire ka. yan genç yere yuvarlanmış, e. finde bulunan tabanca ateş ala. rak çikan kursun göğsüne isa. bet etmiştir. Silâh sesine koşan memurlar Sabriyi derhal Be . yoğlu hastanesine kaldırmışlar. g..'r. Oamıan hakkında da tahki. t yapılmaktadır. kongresi Yazan: Sadri Ertem i ile 21 eylülde açılacak. | | sında gizlenen ha t hiç te idealist, ve beseri hislere ben- zememektedir. Hâdiselerin gö. rünüşü, gösterişi ile mahiyetle. ri arasımnda ekseriya büyük ay. kırılıklar bulunur. 'Tadili istenon aflık ka. nunu belki pek te demokrasi dava: hizmet mak sadile kabul olunacaktır. Bu anunu kabul edenler denizaşı. rı bir sahada demokrasinin za. feri namıma “clhat,. yaptıkları: ni sanacaklardır. Fakat bana kalırsa bitaraflık kanununun 2 moselesini ortaya atan rüret Amerikan istihsa arlması ve o yi pazarlar bulmak ihtiy: lr. | Amerika Büyük Harpten en gok kazanan bir devlet olarak çıktı. Avrupanın altımları yeni dünvaya naklolundu. Yeni dün. İ hattâ Av. sevkettiği askere aflar bile onun kâ. rdi — harpsonrası. n devleti oldu. le bir Amerikalı. nın alım kabiliyeti yüz Avrupa. linin ve Japonya da dahil oldu- ğu halde 500 Asyalının alım ka. tine tekabül ediyordu. Bu hali fazla istihsal takip et. ti. Krizler meydana çıktı. A. merikada kalkımnma ekonomisi tecrübeleri yapıldı. Hâlâ Ame. rikada bir istihsal fazlalığı ve fiyat yüksekliği vardır. Avrupada başlıyan yeni harp fazla istihsale en iyi pazardır. Bu pazar Amerikayı yeniden ihya edebilir. “Bir damla kan bir damla petrol,, dendiği za. manlar geride kalmış sanılıyor. du. Fakat hâlâ bu söz bugün de bir hakikattır. Ve günlün mese- lesidir. Bu zaruretler yüzünden bita. raflık kanunu tadil edilecek-0. Tursa Ruzveltin demokrasi hay. ranları, Amerikanm sanayi ve ham madde kralları herkesten fazla memnun olacaktır. Bir kısmınm kalbi insani hislerle bir kısmının keseleri altınlarla dolacaktır. Bitaraflık kanununun kabulü umulduğu gibi yalnız demokra. siler için değil, parası olan her. kes için. Harbi uzatma çayrele. rini tal le temin edecektir. Sadri Ertem Bir kaza Motörden çıkarılan bir otomobil bir makinsti x : çiğnedi Tüccardan Niko hususi oto . mobili ile gittiği İzmir fuarın. dan dönerken deniz motorile İz- tanbula getirdiği sırada otomo. milini Yemiş iskelesinde motör den çıkarırken otomobil birden. bire hızlanmış, son süratle ka. laslardan aşağı inerek makinist Hakkı admda birisini iskele duvarma sıkıştırmış, iki ayağı. nı birden kırmıştır. Niko hakkmda adli takibata Birişilerek adliyeye teslim edil- miş, birinci sulh ceza mahkeme. sinde de isticvap olunmuştur. Bükim, Nikonun gayrimevkuf olarak mahkemeye sevkine ka. râr vermiştir. — Bir kıza tecavüz edilmek istenmiş Eyüpte Eskiyeni mahallesinde Kırkmerdiven sokağında — oturan 28 yaşında Hatan kızı Kevser, merkeze müracaat etmiş, amcası Yaşarın kendisine tecavüz etmek istediğini, tazı olmayınca Yaşa-| rın sustalı çakı ile kendisini be. cağından yaraladığını iddia et- miştir. Bu şikâyet Üzerine Yaşar yakalanmıştır. ; Okullarda pasif korunma teşkilâtı Programı ve çalışma şeklini tesbit etmek üzere direktörler toplanacak Okullarda yapılacak pasil kc. runma teşkilâtını tetkik etmek, bu teşekkülün tek çalışma pro- gramımı — hazır ak Üzere lise ve ortaokul direktörleri yakında maarif müdürlüğünde bir — top lantı yapacaklardır. 'Toplantıda öğretmenlere veri- lecek vazifeler paslf korunmada almacak şekiller kati olarak tes- bit edilecektir. Tapu binasına taşınan adliye İşlerde bazı müşkülât başgösterdi Adetleri çoğalan hukuk mah. kemelerinden sekiz tanesi Tapu” daki kata taşınmıştı. Fakat binanın dar gelmesi yü- zünden üçüncü ve dördüncü hu- kuük mahkemesi sığmamış, bunlar yine Yenipostane binasına nak- ledilmişlerdir. Söylendiğine göre, tapudaki kat hiç de adliye dairesine elve. rişli bir hâlde değildir. Mahke- me kalemleri, mahzenlerde, ru- tubetli odalarda çalışmaktadır. Nakil sırasında da birçok ka- rışıklıklar olmuş, bunlardan baş> ka en büyük zorluk avukatlar nda başgöstermiştir. Zira taraf adliyesinde işi olan bir avukat Sultanahmet ile Sirkeci arasında birkaç defa gidip gek mektedir. Bu suretle de avukatlar, bütçe lerinde bir (otomobil masrafı) kısmı açmak mecburiyetinde kal mışlardır. Fakat, adliye vekâle - tinin bu hususta tedbir alarak, Sultanahmetteki mahkemeleri sa- bahleyin, Yenipostanedekileri de, öğleden sonra çalıştıracağı söy- Tenmektedir, — Kantarcılar cinayeti muhakemesi bitti Katilin idamı isteniyor Geçen sene, Kantarcılardaki sabun fabrikasında, kendisini sa. bun çalarken yakalayan fabrika bekçisi 60 lhik Şevkiyi patrona haber vermemesi için başına sor pa ile vurarak bayıltan ve sonra sırtlayıp sabun kazanına atıp e- titen amele Maksudun ağır ce- zadaki fuhakemesi dün — bitiril- miştir. Mütaleasını söyliyen müddek ümümi, maznunun cinayeti taamr müd ve tasmimle işlediğinin sa - bit olduğunu söylemiş, kendisi- | nin 450 inci maddeye göre idam la cezalandırılmasını — istemiştir. Fakat Maksudun 21 yaşımda ol- masının da gözönüne alınmasını ileri sürmüştür. Duruşma karar için kalmıştır. ——— Bir ihtiyar sokakta ölü bulundu Dün uzun çarşıda caddenin baş tarafına isabet eden kısmımn- da ihtiyar bir adam ölü olarak bulunmuştur. Üzerinde — hüviyetini tesbite yarıyacak hiçbir kâğıt bulunma- yan ceset, hem ne suretle öldü- Rünün anlaşılması, hem de kim olduğunun tanmmaaı için morga kaldırılmış, tahkikata başlanmış- tır. (Çarşamb. 19 Eylul |20 Eylul ö Şaban huit 137 Öple İkiadi Aksam Vat Imsak 'Okullarda disiplin Talimatname bütün okullara dağıtıdı 'Talebe için hangi hareketler. Maarif Vekilliğinin hazırlamış olduğu yeni disiplin talimatname- si bastırılarak okullara tevzi Bu talima: lise, orta, | öğretmen mesleki ve teknik okulları — tarafıtıdan — tat-| bik edilmesi mecburidir. | Talimatname hazırlanırken ba- | zı mühim — noktalar gözönünde| tutulmuştu. Ceza, bugünkü terbiye kalde. lerine göre arzıu edilen bir vası" | ta değildir. Fakat ceza vermek mecburiyetinde kalındığı vakıt, ceza çocuğun ruhi halle işlendiği şartlar gö tularak verilecektir. Öğretmene karşı saygısızlık o- | kulda işlenen suçların en ağırla- rından biridir. Bu gibi talebeler şiddetle tec. tiye edileceklerdir. Talimatname bu müsaadeyi öğretmenlere kâfi mikdarda vermiştir. Bundan baş" ka okulda talebeyi çalışmaya sev ketmek maksadile mükâfat — faslı da ilâve edilmiştir. Yeni talimatnameye göre, Türk çocuğunun ahlâk şiarlarını tesbit etimiş ve buna göre hareket et- mesi İstenmiştir. Türk çocuğu doğru sözlüdür. Yalandan nefret eder, devletin kanunlarına Türk — cemiyetinin ahlâk kaidelerine, okulun nizam- Tarma itaat eder, Öğretmenleri. ne hürmet eder. Kahyvehanelere kitmek, uygun olmıyan yerlerde dolaşmak talebenin vakariyle mü tenasip değildir. Talebenin okul dışında aşağ- suç sayılacak da yazılt maddelerden hez hangi bir hareket sabına suç sayılacaktır. A) Yalan söylemek, şında ve içinde uygun hareketlerde bulunmak, B) Okulca menedilmiş fet ve tuvaleti yapmak, C) Okula mazeretsiz geç gel mek ve bunu âdet elinmek, D) Okulda derse girmemek, kacmak. E) Okuldaki arkadaşlarının eşyalarına zarar vermek, (zarar ayrıca ödetilir.) G) Talebenin elinde bulunma, | S1 uygün olmryan kitap ve resim leri okula getirmek, F) Okul &por yurtlarından başka spor yurtlarma kaydol* mak, maçlarıma iştirak etmek, J) Okulda cigara içmek, içki içmek, PD iİmtihanlarda mak, H) Oküla getirmek, M) Okul — içinde ve dışında | ilfete mugayir harekette — bulun- | mak. | Bu suçları isliyen talebeye su- | cuün ehemmiyetine röre tembih, ihtar, tekdir, okuldan uzaklaştır mak, tasdikname ile uzaklaştır. ma, kovulmak, iki yıl okuldan i- lişiğinin kesilmesi. Talebe inzibat meclisi ve hay- sivet divanı tarafından — sorguya cekilir. Öğretmenler ayni zamafı- da bir sınıfım bütün memuliyeti- ni deruhte edecekler, yapacağı onuün he okul dı- 9 kıyar kopya — yap l yaralayıcı âletler Orta tedrisat kadrosu tebliğ edilmiye başladı Lise müdürleri arasında yapılan nakil ve terfileri veriyoruz Maarif Vekilliği orta tedrisat kadrosu üzerinde değişmeler baş lamıştır. ilk olarak lise ve orta okul müdürleri arasıda bazı değişmi- ler yaptuştır. Yapılan değişmele- zi aynen veriyoruz: İstanbul erkek lisesi müdürü Şerif İnanın hastalığı müdürlükten affile yerine Trak- ya maarif umumi müfettişi Celâl Ferdi Gökçay, Eyüp orta mekte bi müdürü Celâl Mahirin ayrıl- tası üzerine açılan müdürlüğe Pertevniyal i yar direktörü Fazıl Aytuğrul, Yenikapı orta mektebi müdürü İzzetin ayrılme. $ ile yerine Beyoğlu orta mekte- bi rü İbrahim Akdoğan, Cibali orta mektebi müdürünün ayrılması üzerine yerine Üskü- dar orta mektebi yardirektö Hüveylâ Ülken, Beyoğlu orta mektebi müdürlüğüne Taksim or ta mektebi müdürü Halis, Taksim orta mektebi müdürlüğüne Sam- sun Hisesi müdürü Ömer Bayyo, Selçuk kır enstitüsü müdürlüğü, ne terfian İstanbul Akşam kız sanat mektebi müdürü Bcelkis, Sevengil, İstanbul Akşam kız sanat mektebi müdürlüğüne Mü: cellâ İncikaya, Gelenbevi orta mektebi başyardirektörlüğüne E- mirgân orta mektebi tarih mual- Himi Ekrem Basaran, tanbul | maarif müdürlüğü — yardirektör. | lüğüne eten Göztene, orta mektebi müdürü Faik Emez. Muvaffakıvetlerinden Dolayı Terfi Edenler İstanbul Beşiktaş orta mektebi müdürü Mahir, Kumkanı orta rü Baha, Cağaloğ- Yeni Nakiller ve Tayinler Amasya ilk tedrisat müfettiş- lerinden Nivazi Davutnasa — orta | mektebi — türkee — munitimliğine | Havdarpasa lisesi tarih — mualli- mi Emin AH Pertevnival Hineri Ürih münfltsttöire Aatara bis meslek muallim mektebi mezur. larından Necmiye Ktlu İstanbul DA ğ Akşam kız sanat mektebi biçki - dikiş muallimliğine, ayni mektep mezurlarından Atiye İstanbul Akşam sanat mektebi çocuk ba- kımt muallimliğine, ayni mektep mezunu Zümrüt Zünbüloğlu Sel- çuk sanat mektebi çamaşır &t yerliğine, ayni mektep mezunu Metadet Beyoğlu Akşam kız sa* nat biçki mmuallimliğine, ayni mek tep mezunu Semiha Gürbüz | Beyoğlu Akşam kız sanat mek- tebi nakış muallimliğine, Üskü- dar kız enstitüsü evidaresi mual limi Tekrime Tarman Alfyon kız enstitüsü — evidaresi muallimliğ'. ne, Ankara kız meslek mektebi mezunlarından Sabahat Sümer İstanbul Beyoğlu Akşam kız sa" nat mektebi moda stajiyerliğine, Beşiktaş orta mektebi türkçe muallimi Sıtlkı. Erzurum lisesi türkçe muallimliğine, Ereaköy kız lisesi matamatik — muallimi Mahir- Us Çamlıca kiz lisesi matamatik muallimliğine tayin © dilmişlerdir. Ecnehi vapurlar Limanda çalışan ameleye müşkülât mı gösteriyor? Ecnebi vapurlarının limanımı - za uğramağa başlaması üzcrine tahmil tahliye işleri açılmıştır. Bir müddettir işsiz kalan ame- leler, sıra ile çalışmaktadır. El. lerinde eskisine nisbetle az 4 olmakla beraber, liman işletmesi ümum müdürlüğü mesai ücretle* rini arttırdığından eskiden daha | iyi para- geçmektedir. Yalnız ameleler, umum mü- dürlüğe başvurarak ecnebi — va- purlarda kendilerine — gösteril bazı müşkülâttan şikâyet etmir. lerdir. Ecnebi vapur acentelerinin iş- tirakile bir toplantı vapılacak ve amelelerin bu / şikâyetleri balleditecektir. — İ mıza dair. — Yazan: Hikmet Münit Anknra rTadyosu prcrzn" nn bazı / değişikliklerk tekemmül edeceğini miyir ruz. Bu münasebetle hafrzatf iz birakması lâzimzelen ve # yasi terbiyemize vardımı kunacak bazı neştiyatı u:ü'[ dairesinde tekrarla yapmı faydası olacağını zannediyort/ Meselâ geçenlerde - Türkiff Cumhurivetinin siyasetini veciz bir ifâdeyle tesbit Bazvekilin gayet mühim nutkü Ankara radyosunca bir defi ziyade sövlenmedi. Halbuki aynı nutuk, o gl 1 ıi goco ynrılır” Londra, Rom mühtelif lisanlar riyat Baatinde tekrar tekrar rüt edildi. İ Bu nutuk bize onlardan dabi BZ mr ehommiyet arzediyordu” Yoksa bizim neşir ve tamtifi imkânlarımız onlarınkinden d ha mt fazla? | ... | İbret misali | Üç gece evvel İstanbulda Bik | zele olduğu zaman, evimin BÜ azı dişi gibi sökülürcesine”çrtif” dayarak yerinden — oynadı hissettim ve düşündüm : Tabiatın bu korkunş tehdid karşısında insanların şu küçüt hırsları, hevesleri ve ındiqşle'* nedir?., Şiddetli bir zelzele V© kıyametle tabiat, isterse, bütür bu ihtilâflara son vermek Üft Te Almanya ve Lehistanı da y vin dibine ıvîir:bî['u_ g Harp ve moda Kadınlar süs için yaratılmi” mış olduklarını, harbe girtf milletler arasmda, üzerlerin! aldıkları türlü vazifelerle gör teriyorlar: Kadmlar yara gaf” yor; motör sürüyor, | kondüktör, umumiyetle memlif ve hattâ silâhir müdafaa hif metlerini «örüvor, Bununla beraber, zarafeti & elden bırakmıyor. Muharip İneilteredeki kadif* ların da erkekler gibi boyunla» rında gaz maskelerini taşıdik” ları malümumuzdur. Bu ml"L keleri bir uhımı ıılı:hlııılof çihde taşımaktadırlar. Z Öğrendiğimize göre İngilf kadınlarından bazıları, maskelt lerini sakladıkları mâahfazalaft cazip renklerden intihap edi * yor ve bazı mahfazaların Kt narlarına süsler işletiyorlâf” mış. Fakat artık bu kadarımı hoş görmeli değil midir? Ne olsa kadmdırlar... Şakalaşan iki genç denize düştü Dün Adalardan köprüye denizyolları idaresinin Heybt ada vapurunda bir kaza olmüf” tur, Vapur, Kadıköy — açıki geçerken güvertede birbirile $i kalaşan Ahmet oğlu Hakkı ** Lâzari isimlerinde iki genç, bit denbire müvazenelerini — kaybet misler, denize yuvarlanmışlardı"" Bereket versin, kaptan dıı"' hâdiseyi haber almış, vapuru Öf | durtmustur. İndirilen sandalla gençler kuf” tarılmışlar, polise teslim edilmil” lerdir. | Sirkeci ile Haydarpaş& arasında feribot Sirkeci ile Haydarpaşa da feribot işletilmesine karar *” rildiği malümdür. Nafia vekâleti tarafından W kele yerleri tesbit — edil. Haydarpaşadaki iskele Kadıkö!” le Haydarpaşa arasıridaki koyl ıın_ılı:.ıkhr. Ha a Şişlide yeni bir helâ yapılacak Şişlide tramvay istasyonu yar' sısımdaki helâ beledive taralif dan kaldırılmıştır. Şişlide yef bir abdesthane yapılacaktır. K& dırılan helâ yerl bahçe halitf getirilecektir. ş