19 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

AŞT ZZ T ö a —— TT r d N ' KCAN ' f ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Muallimlerin ve mektep talebesinin en kuvvetli yar- dimcısı, ğun en zengin kütüph idir. Ç se- ven her babanın yavrusuna verebileceği en güzel hediye- dir, Müessesemiz tarafından neşredilmiştir. Evinizde bir SAt'I |e MA G E V İ İstanbul, şAnkara Caddesi 102 19 'rı:umîf;': TAN., İSTANBUL TELEFON: 24310. 24318. 24319 BEŞİNCİ YIL — No, 1486 EYLÜL VS 3.:9 5 KURUŞ Polonya Harbi Sona Eriyor GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ tane bulundurunuz. 4 Varşova Kumandanı, Teslim Olmıyacağını ve Emrindeki Kuvvetlerin Kanlarının Son Damlasına Kada Dövüşeceklerini lân E Rus-Alman Kıtaları Brest-Litovsk'da Selâmlaştılar Yeni Sovyet Hududu, Şarki Prusyadan Başlıyor, Brest - Litovsk'tan ve Karpatlardan Geçerek Romanya-Rutenya Hududunda Nihayet Buluyor Londra, 18 (Hususi) — Sovyet kıtaatı, bugün şarki Polon- yadaki ileri hareketine devam ederek Vilnoyu işgal etmiş ve Sovyet kuvvetleri ile Alman kıtaları Brest - Litovskta karşı- laşarak birbirlerini selâmlamışlardır. S” bildirildiğine göre, X ef «. UTonya * - . * * B. z z n D V 2 -4 BOLONYA () > LN Ti > A Pa o © v Sovyet kıtaları Macar hududuna gel mişlerdir. Büuğgün Berlinde Alman ve Sov .- yet kıtaatının Polonyadaki harekâtı hakkında şu tebliğ neşredilmiştir: “Polonyadaki Alman ve Rus kı- taafınmm vazife ve hedefleri hakkımda asılsız şayialara mâhal kalmamak ii- zere, Alman ve Sovyet hükümetleri aşağıdaki hususu bildirirler: Bu kıtaatın hareketleri, Almanya ve Sovyetler birliği menfaatlerinin çarpışabileceği veyahut — Alman - Sovyet ademi tecavüz paktının ruh ve mefadına muhalif olabileceği he- defler takip etmemektedir. Bilâkis, bu kıtaatiın vazife ve hedefleri Po - lonyada Leh devletinin — inhilâliyle ortadan kalkmış olan nizamın ve ba- rışın tekrar tesisi ve Leh milletine milli mevcudiyetinin şartlarını yeni. den tanzim için yardım edilmesidir..,, Yeni Hudut Mıntakası '. &’#". Crla N V AŞAO Aİ” e ÖROMANYA Sovyet kıtaatının işgal ettikleri sa- hayı ve Alman işgali altında bulu- nan mıntakayı gösterir harita ALMANYA İktisaden Bu Harbi Başaramaz Yazan: M. Zekeriya SERTEL ıngilterenin meşhur askeri mü. tehassısı Liddel Hart'ın har. bin iktısadi kaynaklara dayandığını gösteren bir yazısını bir kaç ay ev- vel TAN'da da neşretmiştik. Liddel Hart diyor ki: “Bugünkü harpte söz sahibi yalnız erkânı har- biyeler ve kumandanlar değildir. Harbin mukadderatını askerler de. ğil, milletlerin iktısadi vaziyetleri tayin eder. Binaenaleyh bir milletin harp kabiliyetini ölçerken askerine ve kı danlarına değil, ek kabiliyetine bakılır.,, İngiliz askeri mütehassısı bu mü- talâasında yalnız değildir. Bugün # dıK bütün askerler bunda müttefiktirler. Çünkü bugünkü harp motörize harp- tir. Kuvvetli bir harp sanayiine da- yanır. Harp sanayiinin yaşaması e. (Sonu Sa: 7, Sü: 'l)x İzvestiya gazetesi, bugün neşret- tiği bir harita ile Sovyet —Rusyanın istediği yeni hudüdu göstermekte - dir, Hudut hattı, Şarki — Prusyadan başlayarak Brest Litovsku — geçiyor ve oradan Karpatları aşarak Roman- ya - Rötenya hududunda nihayet bu- luyor. Diğer — taraftan Amsterdamdan bildirildiğine göre, Almanyada inti - şar eden gazetelerin bu sabahki nus. haları, Sovyet Rusyanın yeni hudut ( Sonu Sa, 6 Sü, 1) r Zırhtisi - Şark Cephesinde SOVYET orduları Polonya toprak: ları içinde evvelâ Vilnoyu işgal etmiş, daha sonra 1917 de Al . manlarla Ruslar arasında imza- lanan münferit sulh hed ne sahne olan Brest Litovskta Alman orduları ile karşılaşmış, ve iki ordu bürada birbirini se- lâmlamıştır. Rusya ve Polonya hududunun her tasafından iler- leyen Sovyet kuvvetleri işgal hareketine devam etmektedirler, RUS ve ALMAN kuvvetlerinin karşılaştıkları sırada çarpışma - ları ihtimalinden bahseden ya- bancı iddialara karşı Rusya ile Almanya müşterek bir beyan - name neşretmiş ve bu beyanna. mede vukubulan harekâtın iki memleket menfaatlerine uygun olduktan başka iki taraf arasın- daki ademi tecavüz paktına ay- kırı düşmediği tasrih edilmiştir. İNGİLTERE hükümeti, Sovyet bir- liğinin hattı hareketi karşısında vaziyetini tasrih etmiş ve har - çeti Y e V, Sr e & Alman tahtelbahiri tarafından batırılan İngiliz Ingilizler de Bir Alman Tahtelbahirini Batırdı Fransız Deniz Kuvvetleri Bir Tahtelbahire Karşı Muvaffakıyetli Taarruzlar Yaptılar Londra 18 (Hususi) — İngil- terenin ihtiyat filosuna ayrılan tayyare zırhlısı “Courageous” bir Alman tahtelbahiri tarafın- dan batırılmıştır. Muhripler, sağ kalan mürettebat- tan 400 kişiyi kurtarmışlar ve bu mürettebat İngiltereye getirilmiştir. Ticaret gemileri de mürettebatın mü him bir kısmını kurtarmış bulun. maktadırlar. Zırhlıyı batıran Alman 'tahtelbahirine derhal taarruz edil. miş ve anlaşılan tahtelbahir batırıl- mıştır. İstihbarat nezareti batırılan zırhlı. nın geçen ağustosta ihtiyat filoya a- lhındığını ilâve etmektedir. Bu se.- beple mürettebatının adedi azaltıl . mıştı. - Harbin başlangıcındanberi “Courageous,, bir çok hizmetlerde bulunmuştur. Gemi ticari vapurları Alman tahtelbahirlerinin taarruzla- rına karşı muhafaza etmekte ' idi! (Sonu Sa: 6, Sü: -6) ta Ve ü be devam ederek - Polonyaya e —t —TT tayyare zırhlısı Courageous evvelce bir kruvazörken 1927 detayyare zırhlısı haline konuları bu muazzam gemi için tâdilât masrafı olarak 4 milyon İngiliz lirası sarfedilmişti.. BVUGÜNKÜ VAZİYET “Courageous,, ingiliz Dün Batırıldı çok derin tesir uyandırmış bu- karşı taahhütlerini ifaya deva! edeceğini, harbin hedeflerini ta- hakkuk ettirmek için mücadele- 1 yor. Zırhliıyı batıran tah- telbahirin de batırılmış olduğu laşılmaktadır. Gemi mürette. yi sonuna kadar — götüreceğini resmen ilân etmiştir. BU SURETLE Lehistan meselesi- nin son şekli almasını müteakip bir sulh teşebbüsü ihtimali ber. taraf edilmiştir. Almanların Vaziyeti ALMANYAYA gelince, istilâ sa . hasında henüz işgal olunmayan yerlerin işgalini tamamlamakla meşguldür. Lublin sukut etmiş, Lvov ihata edilmiş, Polonya Galiçyasında en mühim petrol kaynağı olan Rohobriç zaptolun- muştur. FAKAT VARŞOVA mukavemete devam ediyor. Varşovadan çı. karak, şehri teslim ve - tahliye şartlarını müzakere etmesi bek- lenen Polonya askeri murahha- sı, bütün intizara rağmen, şe- hirden çıkmamış, Alman başku- mandanının verdiği mühlet geç- miş, fakat Varşova teslim oldu- ğunu anlatan bir tek harekette bulunmamış, ve nihayet Alman başkumandanlığı — Varşova'ya karşı yeniden askeri hareket- lere geçmeğe karar vermiştir. Anlaşılan Varşova sonuna ka- dar harbederek Polonya mille- tinin şerefine uygun - tarihi bir destan yaratmağa azmetmiştir. Denizlerdeki Harp — GARP CEPHESİNİN - en mühim hâdisesi İngiliz zırhlısı Coura- geous'ün bir Alman tahtelbahi- ri tarafından batırılmasıdır. Tayyare taşıyıcısı olan İngiliz zırhlısı geçen ağustosta İngiliz ihtiyat filosuna alınmış ve harp çıktı çıkalı ticaret gemilerini himayeye memur edilmişti. Bu batından sağ kalanlar kurtarıl- mış ve bunların 400 ü İngiltere- ye muvasalat etmişlerdir. Ti- caret gemileri tarafırdan kur- tarılanlar “da memleketlerine götürülmektedirler. İNGİLİZLER ŞİMAL denizinde bir Alman tahtelbahirini batir. dıklarını, Fransızlar da bir Al- man tahtelbahirine muvaffaki- yetli bir taarruz yaptıklarını bildiriyorlar, Garp Cephesinde GARP cephesinde yeni ve mühim bir hâdise vuku bulmamıştır. Fransız askeri muharrirleri Bü- yük Harpte Hindenburg hattına taarruz için büyük hazırlıklar yapmak lâzım geldiğini hatırla- tıyor ve Sigfrid hattına karşı dada mühim ve daha uzun ha. zırlıklar yapmak gerekleştiğini anlatıyorlar. Kati Kararı Kadar; Devam. Edeceli tere hükümeti, Sovyet kuvvet rinin Polonyaya askeri halesi dolayısile şu tebliği retmiştir: metinin emrile Polonyaya karsı pilan hücum neticesinde, vücude ges, len vaziyeti tetkik eylemiştir. l manyanın kendisine karşı gönderdi- ği kahir kuvvetler altında, ezilir bir halde iken, İngilterenin müttefikine karşi yapılan bu hücum, İngil eri hükümetinin fikrince, Sovyet hi metinin ileriye sürdüğü muhik gösterilemez. Bu hâdiseleti tam mânası henüz meydana çıkm mıştır. Fakat İngiltere hükümeti rasını beyan eder ki, vukua gelen h bir şey, bütün memleketin hisle birlikte hareket eden İngiltere hül metinin, Polonyaya karşı olan zırhlının batırılması İngilterede SON DAKİKA Londra, 18 (Hususi) — Garp cephesinden gelen en son haberlere | göre, Sarbruk ile Sar Loui şehirleri arasındaki demiryolu bombar man edilmiş ve iki şehir arasındaki irtibat tamamile kesilmiştir. Bu iki şehrin tecrit edi!miş olmasına büyük ehemmiyet verilm tedir. Fransız kuvvetleri iki şehre de hâkimdir ve bu iki şehrihn $ kutu muhakkak sayılmaktadır. Bu iki şehrin zaptı üzerine Fransız || kuvvetleri Sar nehrini geçecek ve Fransız tanklarının hareketine müsait sahaya varılacaktır. Yetmiş tonluk Fransız tanklarile yapılan tecrübeler bunların Alman müdafaa hattına karşı son derece tesirli olduklarını göstersmiştir. Varşova radyosu şehrin şarktan taarruzları püskürttüğünü, ga p. tan yapılan taarruzların bir netice vermediğini, Almanların şehre tayyare akını yaptıklarını bildirmiştir. i Almanyada nazilerin aleyhinde çalışan gizli istasyon, Poloı'ıyalıl7 rin Sılzyadaki kömür madenlerini tahrip ettiklerini, Almanların b seneden evvel bu madenlerden istifade edemiyeceklerini bildirmişd İngiltere İlân Etti Hedeflerine Varmak'; İçin Harbe Sonuna Londra, 18 (Hususi) — İngil- müd “İngiltere hükümeti Sovyet h İ sebeple - (Sonıf Sa: 6, Sü: 4) Tan, makinesindeki hususl tertibat sayesinde bu sütunda her gün en son da | kika gelen haberleri verecektir. Haber olmadığı gün bu kısiım boş kalacaktı Zi G ı & YZ Y Buna 'i İya Zu ltf di —. ae k