19 Eylül 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

SALI 19 Telgraf: Ulus - Ankara EYLÜL TELEFON 1939 Müessese Müdürü 1144 ea Başmiıhıaı'ı'î;'vllikdunı İâğ: 5 KURUŞ ÜazsİŞA 1062 İdare 1064 Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara ULUS ADIMIZ ANDIMIZDIR. Pasif korunma hakkında, Hava Korunma Kumandanı Korgeneral Hüsnü Kılkış'ın Ankara halkına tavsiyelerini ikinci sayfamızda bulacaksınız. Alman-Sovyet askerleri buluştular! İki ordu askerleri Brest - Litovsk'ta Kızılordu ve Alman şefleri nezakef ziyaretleri yaptı Sovyet askerleri cenuptan da Macar hududuna kadar ilerlemişlerdir Nasıl, nerede ve ne zaman ? Falih Rıfkı ATAY 'Alman ordularına karşı Leh mu- kavemeti kahramanca — olmuştur. Fakat tahmin olunduğu kadar uzun sürmesine ihtimal kal tır. Bir müddet sonra, eğer herhangi bir tarafa doğru bir harekete başla- mazlarsa, alman orduları İngiltere we Fransa ile karşı karşıya kalacak- İar. Esasen dâva eni sonu garp cep- hesinde halledilecektir. İngiltere ve Fransa'nın her türlü ihtimalleri hesap ederek harbi ka- bul etmiş olduklarma şüphe edile- mez. Almanya bu boğuşmada yal- | nız da kalabilir; yeni safha daha şümullü bir harp şeklini de alabi- lir. Ancak tereddüt edilmemek lâ- zımgelen nokta, sürat muharebesi- nin Polonya'da nihayet bulmuş ola- cağıdır. Garp cephesinde sinir, malzeme, iktısat ve altın harbi başlıyacaktır. Şimdiye kadar Sigfrit hattına çar- pan taarruzun ağırlığı ile, düz ara- zide cereyan eden Polonya harbi - nin sürati arasındaki farkı gören- ler, eğer iki taraf için büyük bir ta- lihsizlik olmazsa, garp cephesi mu- harebeleri hakkında tebliğlerin ne kadar yeknasak olacağını tahmin edebilirler. Bir zafer harbi, orada, garp cephesinde, ağır ve kanlı, ve uzun süren bir harp olmak mukad- der olduğuna göre sinir hazırlığın- da bulunmak doğru olur, 1914 - 1918 cihan harbi edebiya- tı arasında tesadüf ettiğimiz bir ki- tap, Andr& Labarth'ın La France devant la guerre adlı eseri, bir mal- zeme ve altın harbinin ehemiyeti hakkında fikir verecek rakamlarla doludur: 16 nisan 1917 de 5 inci ve 6 ncı fransız ordularının taarruzu 60 bin ton cephaneye ve 450 milyon altın franga, 20 ağustos 1917 Ver- dun taarruzu 40 bin ton cephane ve 280 milyon altın franga, Malme- zon ve Şampanya taarruzlarından biri 30 bin ton cephane ve 260 mil- yon altın franga, diğeri de 40 bin ton cephane ile 280 milyon altın franga mal olmuştur. Fransızlar ve ingilizler, sefer- berliklerini tamamlamak ve bir dar- beye uğramamak için, alman ordu- larının şark cephesindeki meşguli- yetinden kâfi derece istifade etti- ler. Biraz sonra bütün yük, iki cephe arkasındaki harp endüstrisi ile ban- ka kasalarına ve iktısat cihazlanma- sına düşecek. Eğer Ruzvelt bitaraf- lık kanununu tadil ettirmeğe mu - vaffak olursa, iki müttefik muaz- zam bir yardım kaynağı elde etmiş olacaklardır. Almanya dahi kendi istifade edeceği kaynaklar olduğu mütaleasındadır: fakat gerek ingi- liz ve fransızlar, gerek almanlar bu kaynaklardan faydalanmak için al- t stoklarını harcamıya mecbur- durlar. Bitaraflık kanunu tadil edil- miş olsa bile, harp borçlarını öde- miyenlere Amerika'nın kredi açma- sını meneden bir de Conson kanunu (Sonu 4 üncü sayfada) Sovyet ve Alman hükümetleri orduların vazife ve hedefleri hakkında müşterek tebliğ neşrettiler Londra, 18 a.a. — Rigadan bildirildiğine göre sovyet kıtaatı Vilnaya varmıştır. Almari - Sovyet askerleri karşılaştılar Moskova, 18 a.a. — Buraya gelen haberlere göre, alman ve sovyet ordularının ilk müfrezeleri, Brest - Neazket ziyaretleri Dün gece saat 2 deki fransız radyosu, bu haber etrafında mütemmim malümat ver - miş, ve Kızılordu ile alman ordusu şefleri arasında daha şimdiden Brest - Litovsk'ta nezaket ve samimiyet ziyaretleri yapıldı - ğını bildirmiştir, Bir danimarka gazetesinin haberi Dün daha Brest - Litovsk'ta telâki vaki olmadan Royter Ajansının Danimarka muhabiri, Danimarka gazetelerinin mü- talealarını anlatırken şu havadisi ver- miştir: Londra, 18 a.a, — Politiken gazetesi, şu satırları yazıyor : “Bugün alman ve sovyet askerleri şef- leri, Polonyanın nasıl taksim edileceğini kararlaştırmak ve yeni sovyet - alman hu- dudunu tesbit etmek için Brestlitovsk'ta mühim bir içtima yapacaklardır. Berlin'den verilen alman - sovyet müşterek tebliği Berlin, 18 a.a. — Resmi teb- liğ: Polonya'daki alman ve rus kı- talarının vazife ve hedefleri hak- (Sonu 4 üncü sayfada) Dük dö Vindsör askeri bir vazife alacak Londra, 18 a.a. — Harbiye Nezaretinin Tebliği : Dük dö Vindsor, genel kurmay vazifesi almak üzere, pek yakında yabancı bir mem- lekete hareket edecektir. Kıral, böyle bir vazife görebilmesi için, Dük dö Vindsorun muvakkat bir zaman için, ingiliz ordusu mareşalı rütbesini terkederek 3 eylül tari- hinden itibaren general rütbesini alması- na müsaade eylemiştir . Litovsk'ta buluşmuşlardır. Slovakya'da asker isyan etti 2000 asker silâhları alınarak hapsolundu Belgrat, 18 a.a. — Havas: Bratisla- va'dan bildiriliyor : Alman başkumandanlığı, slovak or dusunun terhisini istemiştir. Filhaki- ka geçen perşembe günü Bratislavada yeni bir asker isyanı vuku bulmuş ve alman subaylarına itaat etmek iste- miyen 2.000 asker silâhları alınarak hapsedilmiştir. Zilna'da da buna benzer bir hadise vuku bulmuştur. En ziyade serkeşlik edenler en es- ki sınıflar olduğu için, slovak milli müdafaa nezareti 35 ilâ 40 yaşındaki ihtiyatların derhal terhisini emreyle- miştir. Çekya ve Slovakya'da tethiş var! Belgrat, 18 a.a. — Havas: Harbin ilânındanberi Slovakya'da ve himaye (Sonu 4 üncü sayfada) İngiltere'nin resmi. fikir: Haâdiselerin tam mânası henüz ortaya çıkmamıştır İngiltere'nin harbe bütün enerjisi ile devam etmek kararı değişmemiştir Londra, 18 a.a. — İstihbarat neşretmiştir: nezareti, aşağıdaki deklârasyonu İngiltere hükümeti, Sovyet hükümetinin emri ile Polonya'ya karşı yapılan hücum neticesinde vücuda gelen vaziyeti tetkik eylemiştir. Almanya'nın kendisine karşı gönderdiği kahir kuvetler altında ezilir bir halde iken İngiltere'nin müttefikine karşı yapılan bu hücum, ingi- liz hükümetinin fikrince, sovyet hükümetinin ileri sürdüğü sebeplerle muhik gösterilemez. Bu hâdisel mamıştır. in tam henüz ortaya çık- Fakat İ#giltere hükümeti, bu münasebetle, şurasını beyan eder ki, vukua gelen hiç bir şey, bütün memleketin muzaharete malik bulu- nan ingiliz hükümetinin, Polonyaya karşı olan taahhütlerini yerine getirmek ve neticeler elde edilinciye kadar harbe bütün enerjisi ile d etmek £ Üi daki kararını değiştiremz. Bombardıman tayyareleri Ankara üzerinde göründüler Hava tehlikesine karşı pasif korunma Dün saat 9.45 te şehrimizde bir “ha- va hücumlarından korunma,, tecrübe- Si yapılmış ve tecrübe bir saat de- vam ettikten sonra çok muvaffakiyet- li bir şekilde sona ermiştir. Başveki- klimiz doktor Refik Saydam ve Dahili- ye Vekili B. Faik Öztrak, Ankara valisi ve belediye reisi Nevzat Tan- doğan, Polis müdürü Şinasi Tolgay şehirde dolaşmış, hazırlık ve faaliyet- leri bizzat tetkik etmişlerdir. Hava genel komutanı general Hüseyin Hüs- nü Kılkış, kurmay başkanı Emin Ni- hat da tecrübeleri takip etmişlerdir. Alarm işareti verilince resmi müesse- selerdeki bütün memurlar alt katlar- daki sığınaklara dolmuşlar, evlerde de halk alt katlardaki odalara çekilmiş - tir. Cadde, sokak ve meydanlarda o- lanlar da en yakın sığınaklara iltica etmişlerdir. Bu sırada Eskişehir isti- kametinden gelen 14 tayyare şehrin muhtelif yerlerine gaz, yangın ve tahrip bombaları atmıştır. Tayyare - ler uzaklaştıktan sonra koruma ekip- leri derhal faaliyete geçmiş, iperitli yerleri temizlemiş, mefruz yangınlara muvaffak Dün Ankara'daki tecrübe iyetli neti ce verdi Tayyareler gittikten sonra gaz bombaları isabet eden yerler temizleniyor Saat 11 de tehlikenin geçtiği haber verilmiş ve halk tekrar işine gücüne başlamış- tır. ve çöküntülere koşmuştur. (Tecrübeyi yakından takip eden bir arkadaşımızın yazısını ve husust fotoğrafçımızın aldığı resimleri 5 in- ci sayfamızda bulacaksınız.)| Batırılan ingiliz Courageous tayyare g Ki Bir Alman denizaltı gemisi ingilizlerin "Courageous,, tayyare gemisini batırdı (Yazısı 4. üncü sayfada| Göbbels niçin susuyor ? Harbin başındanberi sesi duyulmaz oldu Amsterdam : 18., aa. — Almanya- dan gelen yolcular, muhasamatın bi- dayetindenberi Dr. Göbbels etrafında muhafaza edilen süküttan alman hal- kının hayret içinde bulunduğunu bil- dirmektedir. Almanyada bir kaç hafta (Sonu 4 üncü sayfada) Almanya'da yahudi mücadelesinin şefi tevkif edilmiş Londra : 18, a.a, — Dily Exspress, Almanyadaki yahudi aleyhtarı müca- delenin şefi Julius Streicher'in Gö- ting tarafından tevkif ettirildiğini bil- dirmektedir. Verilen malümata göre, Hitler'in müdahalesi sayesinde ölüm- den kurtulmuştur.