20 Eylül 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
Ulus Basrmevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: Ulus - Ankara | Çarşamba 20 Çemberleyn bugün izahat verecek EYLÜL TELEFON 1939 Müctsese Müdürü — tlaa İngiltere'nin vaziyetine ve Fran- araa — sız kabinesinin bugünkü toplan- 5 KURUŞ 1962 ADIM tısına ait haberler 3. sayfadadır. Hariciye Ve B. Saraçoğlu son haftanın siyast vüziyetlerini bildirdi İnailtere ve Fransa ile yanılan nihati anlaşma görüşmeleri şayanımemnuniyef farzdadır Führer'in Danzig nutku Falih Rufkt ATAY Alman devlet reisinin Danzig'de söyliyeceği nutak merakla beklen- mekte idi. Öyle tahmin ediliyordu bir mesele ve garp demakrasilel ile sulha hazır olduğunu ilân ede- cekti. Edebiyat dekorundan tecrit edil- ü zaman, nutuk birkaç cümlede hülâsa olunabilir: hayat ve devam kabiliyeti olmıyan Versay Polonya- S1 tasfiye edilmiştir; onun yerine ta-| bil bir Lohistan vücuda gelecektir. İddia edildiği gibi, hudutsuz ihti- raslar peşinde dej; Menfaatleri- miz pek mahduttur. Ne Fransa, ne İngiltere'den bir şey istemiyoruz. Dost — İtalya'nın sulh tavassutunu Fransa ve Almanya kabul etmişlı di. İngiltere'nin inadı yüzünden harp çıkmıştır. Polonya'nın yeniden tanzimi dâvasında savyetlerle mu- tabılıız ve onlarla hiç bir zaman gafletinde bulunmıyaca- âaz. İngiltere ve Fransa harpte - rar ederlerse, bilsinler ki aslâ tes - lim olmıyacağız; sonuna kadar dö- güşeceğiz. Bu hülâsanm da hülâsası şudur: “Polonya mağlüp olmuştur. Siz de Almanya'ya harp ilân ederek şeref #özünüzü yerine getirmiş bulunu- yorsunuz. Başka bir tecavüz niye- tim olmadığına emin olunuz. Emri- wakii kabul ederseniz, meseleyi bu- rada bırakabiliriz!" Bu nutka karşı taraf şu iki ce- waptan birini verecektir: 1 — Hak: kınız var, silâhlarımızı bırrakalım. 2 — Evelâ 31 ağustos hudutlarına gekiliniz, sonra görüşelim! Birinin mânası teslimiyet, di nin mânası harptir. Bugünkü va; yete göre bu harpte Almanya, iki demokrasiye karşı yalnız bulun- maktadır. Savyet Rusya emniyet sahasını elde etmiştir ve demokra- silerle sulh halindedir. Almanya'nın toprak bütünlüğü Savyet Rusya'nın garantisi altında bulunmadığı için, eğer harp devam ederse, Almanya Lehistan'dan aldığını değil, Çekis- tan'ı ve Avusturya'yı dahi ancak garp cephesinde kazanacağı zafer- le muhafaza edebilir. İngiltere ve Fransa'nın bu nutk wereceği cevaba tekaddüm edeme yiz. Fakat ahval öyle gösteriyor ki Londra ve Paris'in cevabı, Führer'i hayal sukutuna uğratabilir. Karşı taraftan şimdiye kadar dinlediğimize göre, Almanya'nın elde ettiği harp gayeleri kadar, İn- giltere ve Fransa'nın elde etmekte asrar ettikleri sulh gayeleri vardır. artık hiç Danzig meselesi, yalnız girişilen bir| * taahhüt yerine getirilmek için de- Kil, bu gayeler elde edilmek - için harbe vesile olmuştur. Müttefikler Bu ağır mesuliyeti üzerlerine almak için, şüphesiz alman ordularının Polonya tarafından mağlüp edilece- ğine güvenmemişlerdi. Bilâkis Le. histan mukavemeti ergeç kırıldık. (Sonu 4 üncü sayfada) Hariciye Vekili bugünlerde yapacağı Moskova seyahatı hakkında malümat verdi Ankara, 19 a.a. — C, H. Partisi Meclis Grupu bugün 19/9/1939 öğleden sonra saat 15 te Reis Vekili Seyhan Mebusu Hilmi Uran- ın riyasetinde toplandı: İlk defa söz alan Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu, son hafta » nın siyasi vaziyetini bildirmiş ve bu meyanda İngiltere ve Fransa ile müzakere edilmekte olan nihai muahedenin görüşmelerinin şayanı memnuniyet bir tarzda ilerlemiş olduğunu anlatmış, bu - günlerde yapacağı Moskova ziyareti hakkında da malümat ver- miş ve vekilin beyanatı grupun umumi tasvibine iktiran etmiştir. Bundan sonra bütçe encümeni rel-| ce'nin bugü si Isparta mebusu Mükerrem Ünsal | de bazı te icaplarına göre idare- er alınması hakkındaki l söz alarak dünkü meclis ruznamesine dahil iken encümen namına kendi yaptığı teklif e gelecek celseye te- hir edilmiş olan ve Büyük Millet Meclisi binasında bir sığınak inşası için başka bir tahsisattan münakale icrasına dair bulunan maddenin daha vel Partide müzakere edilmesi mak- adiyle tehiri istenilmiş olduğunu an- latmış ve bu bapta cereyan eden mü- zakere sonunda şimdilik meclis bina- sında sığınak yapılması için münaka- le yapılmaması kararlaştırılmıştır.. Grup ruznamesinde dahil diğer iki takrirden Manisa mebusu Refik İn- menfaatleri şümullü teklifinin daha evel grup ida- re heyetince teşkil edilecek bir ko-| misyonda müzakeresi tasvip olunmuş ve Konya mebusu Dr. Osman Şevki Uludağ'ın hava tehlikelerine karşı halkın korunması tarzına müteallik alınacak tedbizler hakkındaki sualine de Dahiliye Vekili Faik Öztrak tara- fından cevap verilmiş ve bu cevap| grup umuümt heyetince tasvip olun- muştur. Ruznamede müzakere edilecek başka madde olmadığından riyasetçe celseye nihayet verilmiştir. Hitler Danzig'de bir nutuk verdi ve İngiliz devlet adamlarına hücum ederek dedi ki : Almanya'nın gayeleri mahduttur ! Hitler'e göre Polonya artık yoktur Ne Almanya ne Rusya garp demokrasileri uğrunda bir tek adam feda etmiyecekler ler nttkunda sivil halkın bor. bazdımar. ed'lmediğini söy- lemiştir. Yukarıdaki resimde Varşıva da b nb rdıman edilen sivil halkı görüyorsunuz. (Hitler'in Danzig'de söylediği mutuk beşinci sayfamızdadır.) © Poznan VARSOVA e olodz 0» o Kieke OKrakov Doyçe İllüstrayte Saytang ismindeki alman mecmuasının neşrettiği bir haritaya göre Polonya'ü rus ekalliyetini ı_Sılaı't harita; yukarda ince taranmış kısımlar,Beyaz Rusların bulunduğu mın takayı, aşağıdaki sık ve gölgeli taranmış yer Şarki Ukranya'yı ve buradaki ukranyalı ekalliyet ALMAN GAZETELERİ Sovyetlerin Polonyadaki yeni hududunu çiziyorla: göstermektedir. Bükreş Büyük Elçimiz bugün Ankara'ya geliyor Varşova Büyük Elçimiz Romanya'da bulunuyor İstanbul, 19 (Telefonla) — Bükreş büyük elçimiz B. Suphi Tanrıöver, bugün Romanya vapuriyle Köstence-| den İstanbula geldi. Büyük elçimiz rıhtımda Romanyanın İstanbul baş- konsolosu, yakınları ve dostları tara- fından karşılandı ve akşam treniyle Ankaraya gitti. Bay Suphi Tanrıöver, sorduğum muhtelif suallere cevap vererek de -« di ki : * Gazetelerin neşrettiği baberler | vaziyeti kâfi derecede tenvir ediyor- lar. Benim bunlara ilâve edecek bi: sözüm olamıyacağını teslim edersiniz. Varşova elçimiz B. Cemal Hüsnü, se- faret erkânı ve memurlar Romanya'- nın Cermoviç kasabasında bulunmak- | tadırlar, Diğer ecnebi sefaret erkânı | da oradadırlar.., Bay Suphi Tanrıöver, Ankara'da Hariciye Vekilimizle görüştükten son ra tekrar Bükreşe dönecektir. Garp cephesinde Alman faarruzu geri püskürlüldü Mühim bir hareket yok Paris, 19 aa. — 19 eylül sabah teb- liği : Sarre'ın şark mıntakasında düşmaz nin geçeleyin yaptığı kısmi bir taar- €Sonu $ üncü sayfada) Moskova, 19 aa. — Kızıl ordu ge - nel kurmayının tebliği: 18 Eylülde kızı! ördu kıtaları, Polon ya ordusu kıtalarını geri atmağa de - vam etmişler ve akşam üzeri aşağıdı- ki mevkileri işgâl eylemişlerdir. Şimalde, garbi Bielorusyada Swien elang şebri, Lida demiryolu iltisak noktası, Novorudek şehri, Nilmen ü- zerinde Orlicsa köyü, Slonim, Volko Vysk şehirleri, Minsk - Brestlitovsk demiryolu üzerinde Jaglewiczi istas yönu, Cenupta garbi Ukranyada, Sarny demiryolu iltisak noktası, Luck, Stan- wow, Haliez, Karsne, Buczacz şehir- leri. Kizil ördünün ileri kolları Lwow ve Wilnoya yaklaşmışlardır. Brest - Litovsk Vilno sovyet işgali altında Muhtelif mahreçlerden gelen ha- berlere göre, sovyet kıtaları pazarte- si günü saat 21 den itibaren Vilno'ya girmeğe başlamış ve Polonya asker- leri ile sokak muharebeleri yapmıştır. Şafaktan itibaren binlerce Polom askeri Litvanya topraklarına iltica meğe başlamış ve orada silâhlarınd tecrit olunmuştur. Sabahleyin şehr sövyet askerleri tarafından işgali mamlanmıştır. Silâhtan tecrit edil Leh askerleri evlerine dönmekted Şehrin civar mahallelerinde bazı yı gınlar vuku bulmuştur. Dün akşam bu sabah erkenden müsademeler yağmalar kaydedilmiştir. Sovyet askerlerinin Brest - Liter ka girdiklerine dair verdiğimiz hal Anadolu Ajansının şu - telgrafi: teyit olunmaktadır : Amsterdam, 19 aa. — Westphal che Landes Zeitung, rüs — kitaatiz Brestlitovsk'ta alman kıtaatiyle ten sa geldiğini yazıyor. Sovyet kıtaları Ramanya hududunda Bükreş, 19 a. & — Söovyet tankl nın dün sabah Kuty ile Vicneceo a sında Romanyaya giden köprüyü g tikleri huduttan bildirilmektedir. E (Sonu 4 üncü sayfada Havas ajansının bir haberi Çekya'da Almanlara karşı isyan başladı Yüzlerce kişi tevkif edildi Kopenhaş, 19 a.a. — Havas: Gelen bazı haberlere göre, SI vakya ve Bohemya'da tethiş başlamıştır. Skoda - fabrikaların işçisi arasında vuku bulan isyan üzerine Gestapo yüzlerce kişi te kif ve bazı kimseleri idam etmiştir. İdam edilenlerin ailelerinin matı tutmaları menedilmiştir. İdam ceza rının amelenin çıkarmış olduğu k C. H. P. Umumi gaşalıkların soh derece şiddetle te kil edilmiş olduğu Brno'de icra olu İdare heyetinde duğu tahmin edilmektedir. .| Siovakya'da slovak memurlarına ) C. H. P. Umumi İdare Heyeti / bulan tevkifat hakkında olsun hat dün mutad haftalık toplantısını | verilmeden birçok idamlar icra cd yapmış ve Partiyi ilgilendiren | miştir. Yalnız Slidzilina makamatı işleri görüşmüştür. (Sonu 4 üncü sayfada)
