19 Eylül 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

( Son dakika ) Berlin 19 (Sabaha karşı) Bu gece neşredilen bir tebliğ, Varşovanin teslimi işini müzakere etmek üzere beklenen Polonyalı murahhasın gelmediğini beyan ederek Leh payitahtına karşı askerî harekâta başlanacağmı ilân etmektedir. yil umhuri K KIR l OOİO Telefon: Başmuharrir ve evl: 22368. Tahrlr heyeti: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 Son dakika ) İSTANBUE CAĞALOĞLÜ Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: ktanbul, No. 246 n . vHll . . • •««n IU kylÛI 1 9 3 9 19 (Sabaha karşı) Varisyan çıktığı haber verili sebeb olarak, halkın slim olmak, askerlerin de mukavemete şiddetle devam etmek iste~ diği ileri sürülüyor. Bu hususta mütemmim malumat alınamamıştır. Rus ve Alman kıt'aları dün akşam Brest Litovsk şehrinde birleştiler, Mareşal Smigli Kutno'da Ingiltere hükumeti, vaziyette mukavemet etmekte olan tebeddül olmadığım söylüyor kuvvetlerin başında... Sovyet ve Alman gazeteleri Lehistamn taksimine aid haritalar neşrediyorlar Ruslar, Ukraynada 5 şehri işgal etti iki türlü hayat telâkkisi ahat yaşamaya alışmış insanlar vardır. Maaşlarmı tıkır tıkır alırlar. Ailevî vazıyetlerinin yolunda olduğuna emindirler. Hastahk, darlık, sıkıntı nedır bılmezler. Tekaüdlüklerini günü gününe, hatta saati saatine hesablamışlardır. Vakti geldiği zaman bir köşeye çekilip istirahate kavuşacaklarını iyi bilirler. Bu gibi adamlarla hayatmı bugünden arasında ne tezad! Birinciler, karşılanna çıkan en ufak bir arızayı bir felâket Bir Alman tahtelbahiri tarafından batırılan Courageous İngiliz tayyare gemisi kadar büyütürler. Çocuğun boğazı ağrısa Londra 18 (Hususî) Bu akşam | evvelden aralannda mutabık kalmış ol günlerce uykuları kaçar. Bir yerde üç neşredilen resmî bir tebliğ, Sovyetlerin malan ve şimdiki hâdiselerin, petrolüne kuruş kaybettiler mi, iflâs etmiş bir banLehistana girişi hakkında İngilterenin nok Almanyanm ve Basarabya'sına Rusya kere dönerler. Yarın ne yapacaklarını şatai nazarını bildirmektedir. Tebliğde şun nın göz dıkmiş oldukları Rumany&ya şırmış gibidirler. Nazarlarında ortalık karşı daha vahım bir tehdid teşkil etmesi lar kaydediliyor: kara bulutlarla örtülmüştür. Alışmamış « İngiliz hükumeti, Lehistan hâdi de ihtimal dahilindedir. oldukları bir arıza, hayatı onlara zehir Bütün mehafilde, bu suallere verile selerine Sovyetlerin müdahlesi neticesinde eder. tahaddüs eden vaziyeti tetkik etmiş ve bu cek cevabın ancak Sovyet Rusya ile AlEziyet içinde yaşıyan, muvaffakiyet hareketi haklı göstermek maksadile Sov manyanm Ukraynanın akıbeti hakkında uğrunda tehlikelere göğüs germesini biyetler tarafından ileri sürülen sebeblerin bir karar verdikleri ve ayni zamanda lenler ufak arızalan duymazlar bile. Onvarid olmadığı neticesine varmıştır. Ingil müşterek bir huducla mı malık olacaklaıı, larca hayat tükenmek bilmiyen bir mücatere, henüz mahiyeti tamamile belli olmı yoksa Aİmanya ile Sovyet Rusyayı yekdeleler silsilesidir. Büyük, küçük her tehyan bu hareketin inkişafım bekliyecektir. diğerinden ayırmak için minyatür halinde likeyi cesaretle karşılarlar. Meçhulü haBununla beraber, Sovyetlerin müdahaîe bir Polonyayı ipka mı etmeleri hususlayatm tabiî yolu olarak kabul ettiklerinf=i, Lehistana karşı deruhde ettiği taahhüd rını tayin ettıkleri zaman verilebileceği den, her mücadele onlara göre bir zevk leri yerine getirmek ve bütün kuyvetlie beyan edilmektfdir kaynağıdır. Moskovadaki sefirlere verilen harbe devam etmek hususundaki İngiiiz Kork'mazlar, tereddüdler içinde çırazmini değiştirememişhr.» notanın metni pmmazlar. Gayelerini bir an gözönünden Londradaki kanaat Moskova 18 (a.a.) Sovyetler Birayırmıyarak düşünürler ve çalışırlar. Londra 18 (a.a.) Rusya, Alman liğile diplomatik münasebetlerde bulunan yanın Ukraynalıları ve Beyaz Ruslan devletlerin Moskcva'daki büyük ve orta Ferdler için doğru olan bu görüş milhimaye etmesine kail bulunmamaktadır. elçilerine 17 ey!ıl! 1939 sabah tevdi o letler için de aynen variddır. Dünyayı Siyasî mehafilde şöyle denilmektedir: lunan Sovyetler BirHği hükumetinin nodolduran insan toplulukları arasında ö y 1 Alman ve Sovyet menafiinin, tası aşağıdadır: lelerine raslıyoruz ki, tarih boyunca köşedoğrudan doğruva karşılaştıkları zaman, Büyük elçi, sinde oturmuş, maaşı tıkırında giden bir aralannda bir musademe vukua gelmesi Sovyet hükumetinin Moskova'daki kalem memuru gibi etliye sütlüye kanşve bundan Aİmanya ile Sovyet Rusya a Polonya büyük elçisine hitab eden 1 7 eymadan basit bir hayat yaşamıştır. Mürasındakı münasebatta daha büyük müş lul 1939 tarih'i notasmı ilişik olarak ib meyyiz vasıflarını ferdlerine de aşılayan küller zuhur etmesi de mümkündür. lâğ ederken Scvvetleı Birliğinin memlebu kütielere «memur milletler» demekte [Arkası Sa. 6 sütun 1 del 2 Almanva ile Sovyet Rusvanın hata yoktur zannediyorum. Bütün korkuları, rahatiarının kaçmasmdadır. Siyaset dünyasmın geçirdiği her fırtına bunları zangır zangır titretir. Urkek nazariarla etrafa bakarlar. Uzak, yakm komşulara hitaben, «aman bana dokunma da, ne yaparsan yap!» gibılerden bağırdıklarını duyarsmız. Sosyal hâdiselerin de tıpkı meteorolojik hâdiselerde olduğu gibi bir takım inişler, çıkışlar yani hareketier gösterebileceğine bir türlü inanmak istemezler. Onlara sorarsanız rüzgâr da, fırtına da, sıcaklık ve soğukluk da gayritabiî birer hâdise sayılmahdır. Çünki kendilcri zahmetsız bir hayata alışmışlardır, maaşla geçinmektedirler. Bu gibi milletlerle, ekmeğini taştan çıkaran milletler arasındaki fark büyüktür. Bu ikinciler, en uzak devirlerdenberi binbir badire atlatarak tarih fırınında adamakıllı pişmişlerdir. Millet olarak atıldıklan hayat mücadelesinde tehlikeden korkmamayı iyi bilirler. Denizde bora olduğu gıbı siyaset dünyasında da zaman zaman büyük, küçük fırtmalar çıkmasını yadırgamazlar. Londrada bir resmı tebliğ neşredildi Polonya, cidajejlevam ediyor Muharebe vaziyeti ŞARKTA Leh kaynaklarından gelen malumata göre, Polonyalılar, düşmanın faikiyetine rağmen her cephede mukavemet etmektedirler. Müdafaa kuvvetlerinin sonuna kadar cidale devam edecekleri bildiriliyor. Ordu başkumandanı Mareşal Smigli Ridzin Kutnodaki kuvvetlerin başında bulunduğu teeyyüd etmiştir. Sovyet ordusunun akını devam 4'tiKk.i:;, Düa oijanıa badar b taatın 160 kilometre ilerlediğini bildiren Sovyet Genel kurmayı, Garbî Ukraynada beş şehrın işgal olunduğunu, Kızılordu kuvvetlerinin şehirlerde sevincle karşılandığını ve akşam üzeri bu kuvvetlerin Brest Luovsk'de Alman kıtaatile birleştiğini haber vermektedir. Sovyetler, Baranovieza'daki şi mendifer iltisak noktasım ve o civarda bulunan üç şehri işgal etmişlerdir. Almanlar, ric'at halindeki Leh ordularının gittikçe infisah etmekte olduğunu haber veriyor, fakat Lublin önünde ve Varşova varoşlarında çok şiddetli muharebeler cereyan ettiğini bildiriyorlar. Leh kıt'alarınm Lüblin şarkındaki ric'at yollarının kesildiği de geç vakit alınan haberler cümlesindendir. TAARU SOVyE ,KUY VETLERl Lehistandaki son vaziyeti ve Sovyet ordularınm Leh topraklarına hangi noktalardan girdiğini gösterir harta Zigfrid hattı önündeki harekât Moselîe ile Ren arasındaki cephede yirmi kilometre ilerliyen Fransız kuvvetleri, her taraftan Alman topraklarına girmiş bulunuyor GARPTA Son 15 gün zarfında, Fransız ordusu, Majino hattı önünde Müzel ile Ren arasında 20 kilometre ilerliyerek her taraftan Alman topraklarına girmiştir. Almanlar, Zıgfrid hattı önündeki mevzilere yerleşerek araziyi müdafaa etmekte ve durmadan şark cephesinden getirdıkleri kuvvetleri garb cephesine yığmaktadırlar. Zigfrid hattının bombardı manından sonra alınan fotoğrafiar, Alman istihkâmlarının alelâcele inşa edilmiş bulunduğunu göstermek tedir. Fransız tayyareleri, dün Sarbrück ile Sar Louis arasındaki şimendifer hattını bombardıman etmiş ve münakalâtı durdurmuştur. Sabahtan akşama kadar her iki tarafın topçusu taciz ateşlerine devam etmişlerdir. Denizlerde faaliyet, günden güne inkişaf etmektedir. Londra, dün, ıkı Alman tahtelbahirile bir İngiliz tayyare gemisinın Alman tahtelbahırlerinden biri tarafından batırıldığını haber vermiştir. Courageous adlı bu tayyare gemisinın içinde tam tayyare hamulesinin bulunmadığı ve mürettebatınm kurtarıldığı anlaşılmıştır. Gene ayni kaynaktan alınan malumata göre, Farmer adlı bir Amerikan gemisi Atlâs Okyanusunda torpillenmiş, İngiliz hava kuvvetleri tarafından da Alman denizaltı gemilerinden birçoğu bombalanmıştır. Bir ingiliz tayyare gemisi batırıldı Polonyalılaı «Sonuna kadar cidal!..» Sovyetler İşgal edilen şehirler AlmanSovyetpakiının gizli altı maddesi Vaşington 18 (Hususî) Sovyetlerle Aİmanya arasında altı maddelik gizli bir anlaşma mevcud oldufu haber veriliyor. Mez" kur anlaşma mucibince, Rusyanm 1914 teki hududları aynen ihya edüecektir. Şarkî Prusya hududu müstesna olmak üzere LebManm Sovyetler B'Hiçile Aİmanya arasmda müşterek hudud bulunmıyacaktır. İki devlet arasında küçük bir Lehistan kurulacak" tır. «IIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIIIII1 Mlll 11 11 1111111 • I rl I • 11M111111 1 linilllllUIIIIIIIIIIHII llllllllllllllllllllllll llllllllllllim Belgrad, Sovyetleri tanıyor Belgrad 18 (Hususî) Niyabet meclisi, kabineye tam salâhiyet vermiştir. Şimdiye kadar Sovyetlerle diplomatik münasebatı olmıyan Yugoslavya, Alman Rus dostluğu üzerine Sovyetlerle münasebat tes'sine karar vermiştir. Rumen köyleri bombalar altında Bükreş 18 (Hususî) Milliyeti tespit edilemiyen bazı tayya" reler Rumen Leh hududunda kâin Rumen köylerine bombalar atmışlardır. Bombardıman neticesinde ölenler ve yaralanan vardır. NAD1R NADI lArkast Sa. 5 sütun 6 da] Bükreş 18 (a.a.) Sovyet radyosu, Varşova 19 (Sabaha karşı) Vaışova garnizon kumandanı miralay Lipıns dün saat 21,40 ta Polonya ordusunun zaki radyo vas't ısile asağıdaki izahatı veı yıf bir mukavemetile karşı'aşan Kızılormiştir: «Almanlann müteaddid taarruz dunun Baranovieza'da şimendifer hat larına rağmen Vc»rşo\a kahramanca m<ı tının iltisak noktasım ve Rovono, Dubno, kavemet ediyor Vaziyette hiçbir deği Zbaraz şehirlerini isgal ettiğini bildir siklik yoktur. Varsova'nın garbmdan ya mistir. Sovyet tayyareleri 7 Leh tayyarepılan bütün ta<ırruzlaı püskürtülmüş ve sı düşürmüslerdir. r düşman ağ: z.ıyiat \ermiştir. Zaleszczyki'nin işgali Bükreş 18 (a.a.) Polonyada ZaAlman tayyartleri bugün Varşova'} ı 12 defa şiddet!° bombardıman ettiler. '"szczvki şehri bu sabah saat 8 buçukta Müdafaa teskı'âtımız birçok düsman tay Sovyet kıtaatı tarafından işgal oiun yaresini düsümıeJe muvaffak oldu. rnuştur. Kıtaatımız, muvaffakiyetle neticele Kd'piar BrestLitovsk'da nen mukabil Udrmziarda bulundulaî. Almanlarla birleşti Rusyanm müddha'.efine rağmen Ingiltere Londra 18 (Hususî) Sovyet kıta ve Fransa ile bır'ikte kat'î zaferı kazana atı bugün Lehistanda 160 kilometre ilercağız. Almanva ile Rusya vatanımızm liyerek Brest Litovsk'ta Alman kuvvetlemukadderatı hakk:r.da aralarında anlaş rile birleşmis'p'dir. malar yapmış oldbilir, fakat biz, son ferMüşterek tebliğ dimize kadar nıücadelemize devam edeLondra 18 (Hususî) Bugun neşceğiz » redilen Sovyet Alman müşterek tebüği, Başkumandan Kutno'da... iki devletin Leh milletine yardım edecekLondra 18 (Hususî) Leh orduları lerini ve Lehıstanın devlet olarak yaşıyaBaşkumandanı Mareşal Ridz Smigli, bilmesi içn icab eden tedbirleri alacaklaKutno'da mukavemet etmekte olan Leh nnı bildirmektedir. kıtaatımn başında bulunmaktadır. 'Arkası Sa. 5 sütun 3 te]