10 Ocak 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

Hükümetimiz namına Ameri- kadan satın alınıp İspanya hü. kümetine veya General Fran- koya satıldığı söylenen tayyare kaçakçılığı hakkında bizi alAka- dar eden noktalardan tahkikata davam edilmektedir, General Frankonun Türkiye. deki ajanı Palenziya gazetelere gönderdiği bir mektupta, Tür- kiye hükümeti namma müba. yaa edilen tayyarelerin Gencrak Frankoya satıldığı hakkındaki yazıları tekzip ettiği gibi tayya. relerin İspanya hükümetine sa- dişinin ihbar ettiğini bildiriniş- tir, Dönen şayialara ve dün diğer gazetelerden aldığımız bazı ma- lümatta, tayyarelerin bir kıs. mmm İstanbul gümrüklerine geldikten sonra işin ortaya çık: tığı anlaşıldığı yazılıyordu, Hat- tâ tayyarelerin Frankoya satıl- dığı ve Kadiks ilmanma çika. rıldığının Fransa hükümetince ihbar olunduğu da en kuvvetli bir şayla olarak dolaşıyordu. General Franko ajanının mek tubuna göre, iş yepyeni bir ma- hiyet almaktadır, Beynelmilel kaçakçılık teşkilâtı Amerizadan aldığı tayyareleri hem Franko. | ya ve hem de İspanya hüküme tine satmış olamaz mı? Bu ta-| sine vaki talep Üzerine olmuş tıldığını bütün tafsilâtiyle : | 8 — VAKIT 10 İKİNCIKANUN 1939 Ispanyadaki muha- | riplere tayyare satış Frankonun buradaki mümessili “ihbarı ben yapdım diyor, Halbuki illkihbarı Fransanın verdiği yazılmıştı!.. Buna göre şebekenin iki tarafa da tayyare sattığı ihtimali akla gelmez mi? dinlenmek bahanesiyle Parlse kler, Macar hük Munkaoz mebusu V. gitmiş ve bir müddet sonra Pol |1€ Çe ümetinin göre, u Vozary, Jilon adlı bir Fransızla birlikte | teklifine uygun olarak, Munkaez | *stanbula dönmüştür. Dostin rına çok büyük bir iş adamı di. ye tanıttığı bu Fransız Beyoğ. lurua büyük bir otelinde otur muş, Ekrem şahsına veya dost larından birine ait bir hususi o tomobili bu adamın emrine tab- sis etmiştir. Pol Jllon, Fransadakl meşhur törlerinden ve sahiplerinden ©- Tup ölmüş olan Mösyö Jilonur oğludur. Babasından kalan bü yük serveti kadınlarla, kumar la, erittikten sonra dahi lüksü devam eden hayatını karışık İş- lerden ettiği kazançlarla idare edebilmiştir. İstanbulda bulunduğu müd - detçe, Ekrem Göynükün Beyoğ Tunda Tokatliyanın karşı Sıra stnda Şık sinemasının üstünde: kl apartımandaki dairesine de sık gık uğrayan bu Pol Jilonur Paris banliyösünde çok muhte şem bir şatosu yardır, Ekrem Pariste bu şatoda kalmış ve $6- bekenin kendisine tevdi ettiği i- gin ilk esasları bu misafiret es naşında kararlaştırılmıştır. EKREME MÜRACAAT Ekremin bu işe girişi, kendi- yi ajansı bildiriyor: civarını tahliye etmişlerdir. Çek hükümeti nakledilen malzemeyi isdeye amade olduğunu bildirmiş tir. Esirler mübadele edilecektir. Muhtelit komisyon müzakelerine İ devam etmektedir. ÖLENLER DÜN GÖMÜL, DÜLER Budapeşte, O (AA) — T ki. munusani hudut hâdisesinde ölen. lerin cenaze töreni, dün Munkaez Yeni Elazığ Mebusu : Ka : Yeni Eldzı7 mehisu Fethi Altay Çekler 1 Girdikleri Macar top- Munkaezden bildirildiğine gö. i | kumbaralar âtmış ve bunların üç Ankara, 9 (Telefonla) — DB meti nazır Jaross temsil etmiştir. Macar cenaze mitinginde söylediği bir nutukta, Münknez'e muntazam Çek kıtaları tarafmdan yapılan hücum metodik bir surette ha - zırlanmış bir hareket olduğunu ve bu keyfiyetin Macar arazisin, de esir edilen Çekoslovak asker, lerinin Üzerinde bulunan vesika larla sabit olduğunu bildirmiştir. YENİ BİR HADİSE Budapeşte, 8 (A.A.) — Takri.! ben 200 Ukraynalı tethişçinin! dün akşam Ungvar civarında Ma car hudut muhafızlarma taarruz ettikleri gildirilmektedir. Hudut muhafızları mütecaviz. leri geri püskürtmeğe muvaffak olmuşlardır, Budapeşte, 9 (A.A.) — Macar Telgraf ajansı, evvelki gece Ung. var yakınında Nagyge Josce'de Yukua yelen hudut hâdisesi esna. sında Çeklerin yangın çıkararak lardır; jruer, Salâhattin Odabaşıoğlu, zalıklara Şüra başmuavinlerin. Hitay, Afyon valisi Durmu Evrendilek, evde yangm old Rıza Orkay, Burdur valisi tarih etmektedir, Bu ajans, bir Çek mülizrmmm hududu tecaviz etmiş ve Macar toprağmda yaralanmış olduğunu ilâve eylemektedir. ÇEKLER TAZMİNAT İSTİYOR Budapeşte, 9 (A4 A.) — Dün Macar — Çekoslovak huğdudunda “oval Toker, fettişi Adil, varidat umum mü dürü İsmall Hakkı, mil! em Wye teftiş relsi Rüştü Kuray tesbit edildi tine gösterdiği namzetler şun- Şüra relsliğine tanzimat dal. resi relsi İsmail Hakki Görekli, mülkiye dairesi reisi Mitat Ka- “)labalık, denvi dairesi reisi Saf- “ifet Tuncay, daire relsliğine Aza- sn Nuri Kayaalp, Nusret Doğ- den Talât Balkır, Memduh Öz oran, Zihni İnceoğlu, İhsan At- tilrel, vakıflar idare heyeti Aza- amdan Hakkı Haydar Berksun, İsmail Hakkı Yücel, vakıflar u- mum müdür muavini İsmet Ber- kil, AnMara hukuk mahkemesi relsi Naili JSezgören, İzmir ce- za hâkimi Ramazan Onat, mer. kez bankası mürakibi Naci' Ak- bay, dahiliye teftiş reisi Talât Bilecik valisi All Ab- dullah Savaş, eski Aydın valisi Tunceli vali mu. avini Sedat Erim, mülkiye baş- mütettişi Ali Server, iskân mü- lAk müdürü Kâzım Sargin, ma- orta tedrisat ümüm müdürü Ar- C. H. P, namzedi olarak Elâ - cereyan eden hâdiseler üzerine lg V O a ya ay m ŞA A Ve raf henüz bizce meçhuldür. Yal-| tur. Franko hava kuvvetlerinin nız dünkü yazılara ilâveten or-İ on uçağına karşı hükümet ha taya yeni bir takım haberler a-| ya kuvvetlerinin üç uçakla ha- kılmıştır. Ekrem Göynük'ün bir) va harbi kazanmaları nazarı dik #ralık İstanbula gelip buradan | kati çekmiş ve hükümetçilerin sahte pasaportla Romanyaya)elindeki Sovyet uçaklarının Al- gittiğini yazmıştık. Dünkü ha-|man ve İtalyan uçaklarına faik berlere göre, Ekrem Göynüğün, İstanbula gelişi öyle sebepsiz olmamıştır. Amerikadaki fabrikanm bu- raya gönderdiği 13 tayyareyi alip İspanyadaki muharip ta raflara gönderebilmek imkânı- Bı bulmak için gelmiştir. AVRUPADAKİ TEMASLARI Ekrem Göynükün Avrupada- ki temasları ve İstanbula gelişi hakkmda yeni malümatı şöyle- dir: Ekrem Göynük, beynelmilel silâh kaçakçılığı teşkilâtma gir. diği zaman memleketimizin mühim bir teşkilâtındak! vazi- fesinden çıkarılmış bulunuyor- du. Ekrem Göynük, ancak şa- hıslarına ve vatanperverlik duy- gularına büyük emniyet gösteri. Jobilecek vatandaşlara tevdi e- dilebilen bu mühim vazifesini kendi şahet hırslarını temine de vasıta olarak kullanmakla ft ham edilmiş ve mevkiinden 15- tifado edörek şantajlar yapma- Ba kalkışması, verdiği raporlar. Gan bazılarının tahkikat netice. sinde hakikate uymaması, bil. hassa şahsi hayatı, faraza otur- duğu apartımanın sahibini teh- dit ederek iki yıl on para kira rermemesi gibi halleri bir bu- çuk sene kadar evvel işinden çıkarılmasına sebep olmuştur. IŞ ARKADAŞI Ekrem, bunun zerine biraz olduğu anlaşılmea Frankoya yardım edenler Amerikanın son sistem “Martin” bombardıman uçaklarını satın alıp Burgos or- dusuna göndermeğe karar yer- İ mişlerdir. Bunun üzerine Ame- "rikaya başvurulmuş, fakat Ruz veltin, bitaraflık kanunu muci- bince İspanyaya silâh sattırma- dığı ve bitahsis Martin uçak» larının ise ancak Fransa, İngili- tere ve Türkiyeden başka hiç İ bir devlete ihracına müsaade « âllmediği öğrenlimiştir. Movzuubahis yabancı derlet- ler bunun Üzerine Fransada böyle karışık işlerle uğraşan Pol Jilonu hatırlamışlar ve A- merikadan Fransa namına U- çak alıp Frankoya göndermeği tasarlamışlardır. Onun Pariste King Jorj 5 cad. desindekl yazıhanesinde yapılan birtoplantı üzerine bu işin Fran sada yapılamayacağı anlaşılmış İye o zaman umum! harpte bir İ Alman binbaşısı İle arkadaşlık etmiş olan Ekrem hatırlanmış ve gizli ajan olmak üzere Pari se davet edilmiştir. Ekrem İstanbuldan Jilonun kâtibi Lökont ile birlikte Parlae gitmiştir. ALINAN KOMİSYON Pol Jilonun İstanbula geli- sinden sonra, malüm şebeke ha- zırlanınca Amerikaya 50 uçak sipariş edilmiştir. Bu 50 Mar- tin bombardıman uçağı dörtpar tehlike anmda böyle bir gey dü. şünülemez ama, ah bu kadınlar! En milnasebetsiz zamanlarda bi. | İe dalma güzeliklerini düşünme. | ğe ne kadar düşkündürler. Fakat bir Pransız fabrikatörü burun da çaresini bulmuş, zehirli gaz maskelerini kadmlarm gürsiiği. ni gösterecek geffaf mnddeden Yapmaktadır, Fakat her şeyde ol. | duğu gibi, bu pek modern gaz maskeleri da esas maske'fiyatla. rından Wç misli fazladır. Allah muhtaç etmesin! tide teslim edilecekti, Kaçak- çılık ve sahtekârlık ancak 12 uçaktan mürekkep &ön partide meydana çıkmıştır. Ekremo bu işten dolayı ko misyon verilmemiştir. Ekrem bu muvaffakiyet! Üzerine mer kezi Pariste King Borj 1 de o. lan şirketin ortakları arasına sirmişve bir ydda hissesin" 500 bin Türk lirası geçmiştir. EKREM HASTAHANEDE Ekremin Fransada hastaha- Dede kalışını mucip olan otomo- leri almıştır." B, Fethi Altay, 1890 da Elâzığda doğmuş, Eliziğ idadisinden me zun olduktan sonra Yüksek Ti caret Mektebini bitirmiştir. Elârğ askeri rüştiyesinde ziraat dersleri muallimliği ve müdür muavinliği, Elâzığ idadisi türkçe muallimliği vazifelerinde bulunduktan - sonra ispirto ve İspirtolu içkiler inhisa- rı muhasebesinde çalışan B. Fet hi Altay 1930da Elâzığ İktisat bankası müdürlüğünü deruhte et - miş ve 1934 te Ziraat Bankasına intisap etmiştir. 1937 denberi ban kanın Bolu şubesi müdürü bulu - nuyordu. dil kazası, Nis yolu Üzerinde vü- kuagelmiştir. Bu kaza Ekre. mila mensup bulunduğu kaçak- yılık çetesi tarafından mahsu- sen yapılmış ve Ekrem “sol &- yağının aşık kemiği İncinmiş tir” gibi sudan bir bahane İle hastahaneye yatırılmıştır. Bu hastahaneden kendisinin kaçı- rılması tehlikesi olduğu da “öylenmektedir, FRANKO MÜMESSİLİNİN SÖZLERİ Frankonun Türkiye mümeş- di dün, şunları söylemiştir: i “Geçen yaz mayıs ayı İçinde Burşos hükümetinin Amerika- Aaki ajanları oradaki en büyük tayyare fabrikalarından birine Türkiye namına büyük bir sipa- Iş verildiğini ve bazı noktalar. tan şüphelenmiş olduklarını »İldirmişlerdir. Bu vaziyet kar- smda Burgos hükümeti hemen Türkiye mümessilliğini haber- lâr etmiş ve mümessil de Anka- yada harleiye vekâletine müra- saat etmiştir, Bu sırada Hariciye Vekili Ter tığı Için, kâtibi umumi Numan zığdan ittifakla mebirluğa seçilen gimal hududu uzunluğunca yeni | YUFarInÇ, Nafia tottiş reisi Çemberlayn bugü Romaya gidiyor Mosoliniya şu sual sorulacakmış: o İk “İspanyadaki kıtalarınızı çeke misiniz, çekmiyecek misiniz'fk! Londra, $ (A.A.) — Başvekil müdafna tedbirleri ittihaz edil . miştir, tarafmdan ya: Pilan tahribat dolayısile tazmi , nat istemektedir. İ Siyasi mahfiller, Çekoslovak hükümetinin “Bu gibi hâdisele . rin tekerrürü beklenilmiyen ne. | tieeler doğurabileceğini, anlıya. cağmı Ümit etmektedirler, Macer hllkümetinin teklifi 1 - ,Zerine Çekoslovak kıtaları Mu - kacevo mıntakasmı derhal tahli. ye etmislerdir, Cek hükümeti de esirlerini mü, badelesini kabul etmletir, Çemberlayn bu sabah Londraya dönmüştür. Öğleden sonra na- 'MACARLAR ÇEK ZABİTLERİ. serler meclisi toplanacaktır. Bu NE ATES ETTİLER toplantıda e ir Z & müzakerelerin teferrüatı tespit - Mi ağ gü eş e ap Ungvar civarmdaki taarruzun larak İngilterenin Japonyaya alâkadar Çekoslovak kumandan. karşı alacağı battıhareket de lığma bildirilmesini müteakip görüşülecektir. Dubhe'ye iki zabit gönderilmiştir. Başvekil B. Çemberlayn Ye Bu zabitlerin kolunda uzaktan | berleiye nazırı Lord Halifax, ya- görülebilecek boyaz bazubentler rın sabah, refakatlerindeki ze bulunmakta idi, vatla birlikte “Altınok” Paris Zahitler ilerlerken Macarlar ekspresiyle Londradan hareket mütemayiden ateş etmekte idi . |edeceklerdir. ler, Lonüra, 9 (A,A.) — Yarın Frantisek Hacha isminde olan'Paris ve Römaya hareket ede- bu zabitlerden birinin göğsüne! sek olan B, Çemberlayn'in bura- kurşun isabet ederek ağır ya.| Ja bulunmadığı müddetçe ken- ralar açmıştır. Diğer zebitin ka-| dişine an'aneye uygun' olarak putu mermilerls delinmistir. Bu.isir John Simon vekâlet edecek nurla beraber bü zabit Macarla. |şiz. 18 kânunuşanidon önce Ka* rm mütemadi ateşi altmda yara. | bine toplantısı mutasavver de-| hı arkadaşmı Velkelar'a kadar ta. | gildir. şımağa muvaffak olmuştur, FRANSIZ MATBUATININ Almanyada tereyağı | ,, Av”, sıkıntısı var Çemberlaynin Roma soyahati Köblenz, 9 (A.A.) — Havas: İhakkındaki tefsirlerine devam Muhtelif mıntakalarda tereyağ İstmektedirler, tedariki hususunda çekilen silent) Figaro güzetesi diyor ki: dolâymile Ren mmtakası etzak vel “Duçe, her şeye hazır olduğu. 'ik Rüştü Aras Türkiyede olma. zahire ticareti grupu, aşağıdaki'nu ve Hiç bir şeyden korkmadı- tebliği neşretmiştir? Bin: Çemberlayna anlatmak için mehemencloğlu vazl, ws dorhal| “Muhtelif sebeplerle ve bilhas.İhütün cüretini kullanacaktır. WAkadar olmuş ve Mill Müda- sa zon soğuklar dolayasile süt İs-İ Bu oyun, tehlikeli olmakla be Tan Vekâletiyio temas edildik- tihsalâtı mahsus miklarda azal - sn sonra, Frankonun mümesal. mıştır, Bunun neticesi olarak mu ine, Türk'ye hükümetinin böy- yakaten tereyağı tedariki husu - 3 bir siparişten katiyen haber- sunda sıkntı çekilmektedir.,, lar olmadığı bildirilmiştir.Fran :o hükümeti de, tayyarelerin çildiğini bildirmekte fakat vaziye" Mükümetçilere teslimine MANİ çi nazarı itibara alarak perakende-'dakl münasebetlerin her şey - »)mak Uzere lâzımgelen tedbir- eilerden vermiyecekleri şeyleri is-'den evvel normâl bir sâfbaya tememeğe davet etmektedir.,, İgirmesi lâzımdır.” raber Musolini, bütün melhuz tehlikeleri gözönüne almıştır.” Petit Journal şöyle yazıyor: “Fransa halihazırda yeni bir Grup, halka buhranın önüne ge.|dörtler konferansı kabul ede - per. Fransa ile İtalya arasın - Devlet Şürası Reis ve özalıklar gösterilen namzetler raklarından çekildiler Dün müşterek encümen tarafın Esirler de mübadele edilecek Budapeşte, 9 (A.A.) — Macar de yapılmış ve bu törende hükü-İhiliye ve Adliye encümenlerin a-,3etik, Çorum posta İş 'brahim Besen, (oSümi teftiş müdürü Esat A! nan fen heyeti relsj Fi tapu fen rolsi Halit Zi İ kan, iş dafresi Diyarb busu İhsau, İsparta zi Daldal, maliye hul viri Kemal, tbrahim AH Fazlı Güleç İzmir Yı za Çevik, Muhtar Ustun, Mithat Saylam, Umum Müdürü Nael B' Rüknettin Nasuhoğlu, soy, Nedim Nazmi © Süreyya Kip, Salim G hariciye birinci dalre 1âI, Besim Kadırgan, A rel, esk! devlet dem mum müdürü Rıfat, hiç Koryürek, Doktor Tok, Edip Cemil Ayha Şasa, Ali Kemal Arar. Şüra reisliğine bü“ gösterilen namzetler bulunan Meclis Reis Vi den Refet Canıtez ile trak bunu bir Jtimat et ki etmekle beraber, çalışmalarına devami tiklerinden bu işten teye dahil edilmemele! terek Encümenden ric#”j lerdir, il Encümen bu ricalari »J etmiştir. Mecliste seçim çüri nü yapılacaktır. tej © “e k Ül Ordra şöyle diyor: “Hiç bir ademi müd nülü İtalya ile Alma »anyaya kütle halinde * © etmek hakkını ve müdahale, vicdan! tasi” te ve Akdenizdeki menfaatlerimizi teh Jürmektedir,” Çemberlaynin, Mu vacağı yegâne sual şuö”” “Londra itilAfıma © talarımızı İspanyads5 misiniz, çekmiyecek 7 Amerikanın b i proyraml Nevyork, 9 (A.A.) — Times gazetesinin Vat istikbar na göre, kon; bine arzedilecek olan $ Tâm şimdiye kadar larına konulmamış det yük ve süratli iki zmn mı ihtüva edecektir. Bu lerin başlıca bariz dir; 4$ bin ton hacmi isti Esliha: 16 pusluk 9 © 30 ilâ 33 mil sürat. Gemilerin teslihatı edilmek üzere bulunan tuk kruvazörlerin teslil olacaktır. Tonaj fazla. milerin zırhı artt: muhafaralarını isiğh sâ” fade elilecektir. İlk neşrolunan hal bu gemilerin her birinin dâ 110 milyon delarâ tır, Gemiler, Panama çebilecek surette inşa bütün asri tekemmülit hez olacaktır,