29 Ekim 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 14

a e a 14 — VAKIT — 29 Teşriniervel 1934 Yılda 160 kilometro 7” demir yoluyapıyoruz! - Satınalınan hatlar-Yeniden yapılma- & sına başlanılan hatlar - işletme şart- larında yapılan değişiklikler Cümburiyetin 10 uncu bla çelasi -İ| Garp Anadolusunun bu mühim şe- | folumacaktır. Hattın boyu da 300 dan bir sene sonra yapılacak mu - hasebede demiryolları, sulama ve yol işlerinde bir hayli kabarık ra- kamlar kaydedilecektir. Son bir yılın demiryolu faaliye- ti itibarile göze çarpan hâdiseler şöyle tasnif edilebilir: A) Satım alınan yeni hatlar B) Yeniden yapılmasına baş - lanan hatlar C) Mevcut hatların işletme şartlarında yapılan tadilât, Geçen sene Türkiye Cümbhuri - | yeti yeni bir hat daha satın almış- tır, Bu hat yapılış itibarile Ana - | ilk hatlardandır. doluda hemen Bu, itibarla tarihi bir kıdemi yar - dır. Bugün İzmir — Kasaba adını taşıyan bu demiryolu şebekesi ön- ce bir İngiliz kumpanyası tarafın- dan yapılmıştı. Hattım İzmirden başlıyarak i - çerlere doğru gidişi o zaman mu - ayyen bir plânm ifadesi idi. 19 uncu asrm ortalarını düşü - nümüz. O zamanki İngilterenin ik - tşat politikası, bu politikanm is “inat ektiği askerlikçe ve diplomat- a hedefleri hatırlayınız. İzmir — Kasaba hattı bu he - 4ef için bir vasıta bir çıkar yol sa- salmıştır. İngiltere Hindistana giden ka- ra yollarını tutmak arzusundadır. Bumür için birçok tedbirler *al - maktadır. Çünkü henüz Süveyş Kanalı açılmış değildir. Süveyş kanalı açılmış olmadı - Yıma ve kanalm açılmasının da he- nüz filiyatma girişilmediğine gö » ' re bu yol Küçük Asyadan başka bir yerden geçemiyecekti. kim xıx uncu asırda Hindistana gitmek istiyenlere hep Küçük As- yanm muhtelif sahalardan yol- lar işaret etmiştir. Fransiz projesi Suriyeden, Rus projesi rondan, İngiliz projesi Palestin ve 'Anadoludan geçen batlarr ken - disine ülkü edinmiştir. Türkiye topraklarında üstün bir iktisat hareketi ile faaliyete geçen İngilizler olmuştu, İzmirden başlıyarak Bağdat, Musul ve Hint yolunu tutacak olan yolun başlan | gıcı İzmir — Kasaba battı olmuş- İ tu, 1869 da inşasına başlanan bu | yol kusurlarını tehakkuk ettirecek bir şekilde tamamlanmadı yarı kaldı. Zira 1869 dan sonra İngil - tere için Hindistana karadan bir | demir yolu ile geçmekten ise de - niz yolundan daha kolayca yara - bilmek imkânı hasıl oldu. Çönkü artık Süveyş kanalı açılmıştı Bu - nün üzerine hat güdük kaldı. Bu hat başlangıcı itibarile e - | hemiyetli sahalardan geçmekte i - | di. Türkiye için garp sebillerini iç mıntakalara bağlıyan bu hattın iktisadi ehemmiyeti her. şeyden üstün idi, Halkm, aklın ihtiyaçları ba -| krmından bu hattın millileşmesi bir zaruret halinde idi. Bunun için | Nite » | İskende * | bekesi devlet tarafından satın a » dı. Yeni yapılacak hatlar Cümhuriyet hükümeti senede vasati olarak 169 kilometre kadar yol yapmaktadır. Dünyanın her ta- rafma karşı süratle yol inşasına devam etmektedir. Sıvas — Erzurum hattı başlan» mıştır. Demiryolu Elâzize girmiştir. Bu yol Haydarpaşadan itibaren bakır yolunu takip eden bir yol - dur. Elâzize varan hat muhtelif ba- İ nin ehemmiyetli kazançlarını ifa» de eder. Fevzipaşa — Diyarbekir hattının Elâziz şubesinin açılması ile kazanılan şeyleri hazırlamak i» çin yaktile Almanlar tarafından İ istikameti tayin (edilen Bağdat hattımın bugünkü manzarasını ha- urlamak kâfidir. Bugün bu hat bir hudut işare - | tidir. Tabii bunun ne siyasi, ne as- keri, ne de iktisadi manası kal * mıştır. Bir memleketin en emin bir sahada bulunması lâzım gelen yegâne mıntakası iktisadi mües seseleridir. vâziyetile emin değildir. Aynı za» manda Türkiyenin şarkı cenubi vilâyetlerinin iktisadi menfaatle » ri de bu yeni hattın inkişafına bağ- dır. Bakır madeninin işlenmesi ancek bu hattın çalışmasile müm kün olacaktır. Şarkı cenwbi vilâ » yetlerinin bu hatta ve bu hatın ih: | raç limanı olan Mersine bağlan * hakkukuna atılmış adımlardır. Ana vatanı şimalden cenuba bağlıyan hat Cümburiyet'n ilk on | senesinde tahakkuk etti. Ve garp- | tan şarka gidecek 1800 kilomet « İ relik yolun yarıdan fazlası gene bu on sene icinde alındı, Sıvas — Erzurum hattı 700 ki lometre olacaktır. Bu sene Sıvastan itibaren 113 İ kilometre Malatyadan itibaren 73 kilometrelik sahada çalışılmak - tadır, Bu hat için 58 milyon ira | İ sarfedilecektir. Hat 1940 senesin- de tamamlanmış olacaktır, Bu hat İzmir — Kasaba ve A- İ nadolu hatları arasında bir irtibat tesis edecektir. Şimdiki halde bu hattım, Af - yon — Karakuyu, ve Bordur — Isparta kışmı üzerinde çalışılmak- tadır. 1935 de 150 kilometrelik kı- sım tamamlanmış olacaktır. Antalya — Afyon hattı, ce - nup sahillerimizi Orta ve Garbi A- * itibarile Cenup vi « | yaşıyan milyon - | nadoluya (bağlamak İ çok mühim olacaktır. lâyetlerimizde İarca halkın işine © yarıyacaktır. Türkiyede denizlerle kara yolları- İ nın, bilhassa şimendiferlerin mü- | | him bir tenazur teşkil ettiğine şüp- | he yoktur. Bu tenazur cenup hat - imın Antalyada Akdenize kavuş- masile tamamlanacaktır. Bu hat için 21 milyon lira sar - kımlardan Türkiye cümhuriyeti » | Şarkı cenubi hatiz bu | mış olması büyük bir davanın ta » | İ nüne geçmek ve münakalâtımızı | kilometreyi aşacaktır . On birinci yılın demir yolu ça- işma kadrosunda Ereğli hattının Felyos kısmında 92 kilometrelik lusım da önümüzdeki sene ta- mamlanacaktır. Bunu pieikeimii on birinci yılının en mühim hareketlerinden biri olarak kabul edebiliriz, Türki- ye cümbhuriyeti mevcut hatlarda (yüzde altmış) a kadar tenzilât yapmıştır. Bu tenzilâtlarm tarzlarmı şu üç esasta hulâsa etmek mümkündür: . 1 — Yurttaşlar arasında turiş- ! tik fanliyeti artırmak, muhtelif şe- | hirler arasında tenezzüh seferleri tertip etmek için. 2 — Türk mahsullerini dünya | pazarlarına kolayca sevketmek ve | | Türk müstahsilini korumak için 3 — Şehirlerin gıda ihtiyaçla - rm: ucuzca temin eftirmek için. Devletin tenzilâtlı tarife etra- fındaki düşüncelerini Nafia Veki - li Ali Beyin şu beyanatı daha iyi anlatmaktadır: “ seneyi mütecaviz #amandanberi mütezayit bir $): detle bugün cihanda deyam Vi iktisadi buhranın münakalât üze- rinde yaptığı menfi tesirler ma - lâmdur. Memlektimizin bu teşirlerden | masun kalmasına bittabi imkân yoktur. Bühranı müteakip yolcu ye eşya münakalelerimizde harp » ten sonra normal addedilebileçek İ senelere nazaran mahsus tenezzül: ler kaydedildi. Bu tenezzülün ö- imkân derecesinde tedricen inki » şaf ettirmek için derhal harekete geçmek “lüzumuna kail, olduğu: muzdan vaziyeti esaslı bir surelte tetkika başladık. Bu tetkikatı mıntaka mıntakâ yaptığımız seyahatlerde gördüğü» müz ihtiyaçlar ve aldığımız inti - balarla itmama çalıştık. Nazarı dikkatimize ilk çarpan nokta memleketin nüfusuna göre yolcu harektlerinin kaydettiği nisbetsiz- liktir. Bu vaziyeti islah için halkı- mızda seyahat arzularını besle Elâzizde şifendifer., İç Anadoluya doğru ilerli yen medeniyet devri. i İ Marea iyi İ denmesi gi | dee mek, çoğaltmak ve bunları bir iti - yat haline getirmek ve bu suretle ! Devlet Demiryolarımıza yeni mü- nakale mevzuları tedarik etmek i- cap ediyordu. Bu maksatla şebe - kenin muhtelif kısımlarında gayet İ mutedil ücretle tenezzüh tertip eyledik. İstanbul — Sapan ca, Ankara — Çankırı; Adana — sun — Amasya, Kayseri — Tuzhi- sar kısımlarında ve İzmir — Kasa- İ ba hatlarında tahrik ettiğimiz te » İ nezzüh trenleri halk nezdinde bü - ların batlarımızla gayri iktisadi bir surette şiddetli bir rekabet ha - linde bulunduklarını sördük, Bu vasıtalarla yapılan nakliyatta yol- cular her türlü istirahatten mah - rum olduğu gibi hayat selâmeti de içtinabı imkânsız tehlikelere ma » ruzdur. Bu hâlin devamına müsaade 0- lunamazdı. Yolculufün emniyeti" İ ni temin ve voleuluk şarilermı 1$- lah için demiryollarında iktisadi esaslara tedbirler almak izap ediyordu. Bu mıntakalarda derhal tarife lerimizi ıslah ve halka en emin | nakil vasitası olan şimendiferlerle seyahat imkânlarını temin eyle - dik. Cihan barbi dalavisile heryer | de ancak mübrem ibtiyacların sev- j kile seyahat edilmektedir. Bu im- | kâni arttırmak icin bütün Devlet Demiryollarr üzerinde tenzilât nisbeti vasati vüzde 50 ve yakla » şan gidiş ve dönüş biletleri ihdas | eyledik, Bu tedbirin fevkinde olmak ü- zere milli istihsalin, milli ticaretin dili trenleri | | Mamure, Adana —- Mersin, Sam- | yük bir rağbete mazhar oldu. Dir | ğer cihetten hatlarımıza'muvazi | bazı yollar üzerinde “pek - iptidai | bir surette işlemekte olan kamyon: | istinat eden müfenazır | yetin yaptır a demiryolları. ve milli sanya'in müni ait yolculuklar için ayrıc# lar düşündük. Cümhuryef metinin milli iktisadiyat İ ve inkişaf ettirmek fehin& i ve almakta olduğu tedbirli sinde sanayi faaliyetimi? yeni inkişaf sahası gö dir. Gerek zirai mahsu rekse yeni kurulan © f8 sürümünü teshil için bu lerin dabili piyasa ve ve mütekabilen dahilde larrmızın mühim ticaret Gi merkezlerimizle devami! münaşebetler tesis eyle divordu. Bu maksatla yet biletleri namı altında $$: i dil ücretli bir tarife ha Wi ! biletler on beş günlük; vali iki aylık olmak üzer€ iy rinden tertip edimi ii ret biletinin hamilleri mutedil bir ücret mu billa tün Devlet Demiryoll vi leri istasyonlarda inmek vii ve durmak hakkımı lardır. Bundan başks Vi | müsaadesine ilâvete” | kiloya kadar nürun? Halk ticaret bilerler hakkında size bir | çin herhangi bir mevkide en beş gün i€ İ bir ay için 30 lira, ze | Birinci ve ikinci: medi çin ucuzlukta aynı ler tatbik edilmiş biletletin, zevkleri decek olan vatahdaf bt turistlere pek MÜ Faşılasız seyahat “e i mecçanen naklet! | ücret vereceğini için asla ei (Devamı 16 wi