30 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9

5 > mektebinin bugün e lluş yılmı Kutlular |, 1 tarihini kısaca bir ip srelim: i sönesinde yeriçeri , pa yeniden münta- | 4 pi v galışılmıştı ve Mü ur ve alaylar teşkil “ Sülteli ve sinleri küçük ka » onbaşı, çavuşlardan ektep bölükleri yapıl f P yazma bilenler on İç Mülâzim seğiliyordu. a olanlar yazı öğre“ acemi kışlası (Şehza- | Yeniçerilerin kışlası,) Muş, ismine Talimhane | » Buradaki © çocuklara | | “Uruş verilirdi. Saip e - de bir zata nezaret va- ai işti, Bu mektep 1242 s“ilmişsa de araya Rus girince mektep dağıl: aradan üç sene gö * zum iyice | hiseölum 4 Mahimut böyle bir mek- istiyordu. Yaverlerins * basaya, bir gün bu $m:ş9, paşa da tasvip et- i ilk Harbiye : imi Akit hassa ordusu (mü t Fevzi paşa da te* i haberdar olmuş, 1247 | edi Harbiye t zamanında Ma ktebi Cümhuriyet devrine kadar ne safha ci Mahmu ve tamami, cerri sekal, * eğ | smda teesşüs etmiştir. Mektebin / -İ tesisinde bitçok dersler okutturul» -İ inasına kafar'verilmişse de ancak 135 sene sonra Bü dersler de, hendese, cebir » mukabele; cebrin hendeseye tat - olutulabilmiştir. ilmi tefazuli ilmi heyet, ilmi hikmeti tabiiye, ilmihal ve terkibi ecsam, fransızca, istihkâ - matı hafife ve sakile, tombaz köprü kurmak, resim, harita inşa» sr, top, tüfek, $i$ talimleri, piyade ve'süvari talimleri, yüzmek. Talebeler trampelelerle dersle- re giriyordu. Koğuşlarında gece nöbet beklerler, mutfakta yemek biki, ilmi manazır, mek de kendilerine aitti, Bunu nö- dı. Kol ve yakalarda işaret yok» tu. ya, sonra ressam Tevfik paşa o - askeri bir mektep a-| lan Tevfik efendi Parise, humba- yahaneden alay emini Emin Bey (paşa) Londraya tahsile gönde - rilinişlerdir. Bir sene sonra da Üsküdarlı Abdi, Silivrili Ali efendi Ahmet Hakkı Ahmet Mazhar efendiler de gene Viyanaya gönderilmişler- dir. 1252 de mektepteki talebeler inim alakili hir mizammalğ lanmıştır. ai sene roeki rn dürlüğü miralay Azmi beye (pa- saya) verilmiştir. 1253 te Selim | ilmiş olan Subyan bö- 5 e kışlasına » getiril - Y mi araya toplatılmıştır. ri edilmiş, dört yüz kir i “İ büyük mektep; kütüp- h Mam, hastane, cami ya - Tahsile yarıyan elât ve (8 Wupzdan , getirilmiştir. zabitan ve çavuşları ia Selim efendi, :senra GM paşa olmuştur. Sel il hmut efendi, yüzbaşı ili fendi (Sadrazam Kıb- (İk Met paşa) mülâzim Abdi *h Abdülkerim Nadir paşa), ımpaşalı Ali efendi. Ali efendi (Karaali pa- $ı Mustafa ağa, mülâ » Ki mülâzim Arif ağa.. ştur, him efendi (Ferik İbra *| i Yusuf o paşazade kay- Mazhar bey ilk defa ola» | ) de mektebe müdir ta- pu de mektebi har- efa olarak Maçka kışla” | Satı paşa mektebe nazır tayin o - lunmuş, 1254 te gene Viyanaya ve Berline ön efendi tahsile gön- derilmiştir. Selim Satı paşa mektep hak- kında bir'lâyiha, hazırlamış, mü- teakiben mühendishaneden çıkan Kâmil bey miralaylık rütbesiyle ilk defa olarak mektebe ders ne- zırı tayin edilmiştir. Bir müddet sonra talebenin #eçleti zabit kı * lıcma jahvil olunmuştur. Talebe - ler meşinden yapılmış birer çanta taşıyorlar buna bir yazı takımı, el- bise fırçası, iğne iplik korlardı. Resim. dersi. 'için * İspanyalı "meşhur ressamlardan Mösyö Şi » tans getirilmiş, Mısmrda talimci * lik hizmetinde ; bulunan ; Mösyö Mavuni'de getirilerek mektebe pi- yade muallimi tayin olunmuştur. Diğer dersler için de hocalar tayin olunduktan sonra mektep talebesi dört sınıfa taksim edilmiş, talebe- ler için gümüşten onbaşı nişanla- rı yaptırılmıştır. Talebeye de bu sırada talebe unvanı verilmiştir. pişirmek, taşımak, karavana sil » betleşe yaparlardı. Elbiseleri kır renkte çuliadandı. Meç takarlar 1331 de mülâzim İbrahim, Ça vuş Üsküdarlı Ahmet, Rüstem, | yüzbaşı Mehmet efendi Viyana - 1253 te Selim Satı paşa mekte» be karakol bölüğü namı verilen bir bölük asker getirtmiş, talebe- İeri karavana taşımaktan, yemek pişirmekteri kurtarmıştır, Bir bö - lük asker kâfi gelmeyince sonra - dan bir bölük daha asker getiril miştir. Dersler İntizam dairesinde © * kutulmuyor, bir kitap bitti mi di- ğerine başlanıyordu. Talebelerin inektepten ne zaman çıkacakları belli değildi. 1255 senesinde tale- belerin ihtimanları yapılmış sını - fı geğenler anlaşılmıştı. Nişanlar hazırlanmış ve nazırın odasında 80 talebeye onbaşı, 60 talebeye çavuş, 12 talebeye de başçavuş nişanı verilmiştir. Başçavuş olarak Harbiyeden çıkanlar, Ali Bey, Üsküdarlı Ali Bey Karaali (pasa) Bursalı Esref efendi (paşa), Yaylâlı Osman & - fendi. Mahmut feni (paşa) Be- lulu Şakir efendi, Karahisarlı Mustafa Asım efendi Manastırlı Aptullah efendi, Karagümrüklü Saffet efendi (pasa), Lâlelili (Mehmet Vasfi Paşa) Manastırlı Zültikar Efendi, Ispartah Hüse - yin Efendi. 1257 de Selim paşanm ayrıl inâsihi müteakip mirlivalık rülbe- siile Emin paşa mektebi harbiye ye nazır Layin olunmuştur. Harbiyedön 38 muallimlerile Bu sırada M. Santanders muallim | olarak mektebe getirilmiş, talebe- ler meç ve kılıç talimleri öğren - miye başlamıştır. Yapılan imti - hanlatda muvaffak olan talebele- re derecelerine göre mülâzimi ev- vellik, mülâzimi ganilik, rütbele- Ti verilmiştir, Harbive Maçkadan taşınıyor 1258 de mektep iki kısma ayrılmış, birine mektebi ulümu herbiye, diğerine “mektebi fünunu idadi namı verilmiştir. O zamanlar bir katl olan Topbanei Amire hastanesine (Şimdiki Har - biye binasının yeri) kütüphane, dershane, mütaleahanc, koğuş ve ahırlar ilâve edilerek burasının senesinde çıkan talebe mektebinin tarihine bir bakış çka kışlasında açılan Harbiye lar geçi Harbiye mekte harbiye sınıfı reisliğine Üs- küdarlı (o Ahmet Bey erkânı harbiye mirlivalğiyle mektebin ikinci nazırlığına Rüstem Efendi istihkâm mirlivalığına tayin olun» muşlardır ve hemen Beyoğlu kı#- lasında iki alay istihkâm taburu! teşkil edilmiştir. Bir müddet sonra Emin Lübhana gitmiş, yerine ferik Ri- Paşa bir aradâ fat Paşa tayin olunmuştur. Bu sırada Fransadan ve Al * birinci ve ikinci sınıf talebeleriyle idadiyenin beşinci senesi talebele- ri ihtiyat namile Şabamın 9 uncu ve onuncu günler taşınmışlardır. Beheri 26 kişiden ibaret bulunan bu üç sınıfın mecmuu 78 efendi idi. Diğer talebeler de yedi, se » kiz sınıfa taksim edilmiştir. 1264 senesi Şabanında iratihanlar yapılmış, dokuz efendi yüzbaşı lıkla ilk defa olarak ülaya çıka * rılmışlardır. 1265 Şabanında | da beş efendi erkânı harp; zabit” i Mektebi Harbiye (olmasa ve Maçkadaki kışlanın mektebi ida- di ittihazma karar verilmiştir. 1260 da Dolmabahçe sarayının te- ferruatından olan Çinili köşke mektep tamamen taşınmış, Maç - ka kışlası ile Tophanei âmire he- tanesinin tamirine başlanmıştır. Talebeler Çinili köşkte derslerine devam aderken Avrupaya giden talebeler dönmüş herbiri birer va- zife almıştır. Abdülkerim Nadir a e YE, YAŞ e e A kolağalıkla, on bir efendi süvari mülâzimliği rütbeşilye şahadet - name almışlardır. 1265 senesinde de baytar sınıfı ihdas“ olunmuş : tur. "Harbiye mektebi Taşkışlade 269 tarihinde Rus harbi çıkınca bazı binaların hastahane ittihaz edilmek üzere boşaltılması İstan - bula gelen müttefik © devletlerin! binin 328 yılı mezunlarından bir grup 30 AĞUSTOS 1934 mx rdi? — Fransa piyadeaskeri yerleştirilmiş harbiye talebeleri de ( Serasker kapısmdaki Taş kışlaya ve idadi talebesi de Üsküdarda Yenima » hallede bir mektebe naklolunmuş- tur, Harbiye talebesi beş sene kadar Taşkışlada kalmış, sonra idadiye ile birlikte Gülhanedeki Tıbbiye İ mektebine nakledip 1279 tarihine | kadar burada kalmıştır. Harbiye mektebi yanıyo” > Müherebe sebebiyle Fransz a3 keri yerleştirilen Harbiye mek * tebinden bir gece yangın çıkmış , yangın ctnasında hava çok rüz* gârlı olduğundan mektep tamami- le yanmıştır. o Yangını müteakip derhal bir komisyon teşkil olun * muş ve harbiyenin yeniden yapıl » masına başlanmış ve bir buçuk se- ne zarfında bina iki katlı olarak yapılmıştır. Talebeler (o yeniden #nekteplerine dönmüşlerdir. 1280 tarihinde, askeri mekleplere muk- tedir muallim ve muavin yetiştir- mek üzere bir muavin sınıfı tesis edilmiştir. Harbiyeden çıkan talebelerin zekileri buraya alınırdı. 1285 se- nesi derslerine başlanacağı zaman harbiye birinci sınıfı teşkil edecek manyadan hocalar getirilmiştir. | : 1263 senesinde de (tamiri biten talebeden 28 Efendi kur'a ile harbiye mektebine, Harbiyerir Topçu sınıfına ayrılıp mühendis - haneye gönderilmiştir. 1286 sene - sinde umum askeri mektep imti- hanlarının zamanı yaza tahvil © - dilmiştir. 1288 de mühendishanenin har- biye ve idadisi mektebi harbiyey© naklolunmuştur. 1291 senesinde mektebi Trbbi yei harbiye idadisi, harbiyeye ik *İ hak olunmuştur. 1292 senesinde muhatebe dolayı siyle talebeler çabuk okutturula » vâk üç sınıf birden çıkmıştır. 1283 senezin» kadar Fransızca dersleri pek eksik gidiyordu. Av » rupadan getirilen hocaların ders « leri Fransızca takrir etmeleri lâ * zıradı, Fakat gelen muallimler Türkçeyi (o öğrenemedikleri için tercümanlar vasıtasiyle derslerini taktir ederlerdi. Tercüman ho - cadan alabildiği ( sözlerin başte birini talebeye söylerdi. Bu su- askerlerini yerleştirmek lüzumu! yetle bocnnın bir saatlik o dersini hasıl olmuştur. , Bu arada harbiye mektebine Latte sayıfayı çeviriniz) N Pr İLE LR Pe m0