12 Kasım 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 7

Gen, Mnyesag, Simplon tüneli. 20 kilometre sü yer altı yolunu şimendifer ikada katediyor. Böylece N üçüncü defa olarak mağlüp Ni oluyor. Arzın içerlerine | İnsan cüretinin açtığı bu yo| Allar “dim Bir tünelin açılıncıya kadar geçirdiği manzaralar in Yapmak Metrelik halda bo; için, başın üstünde 1500 ir kaya yığını olduğu Taya Bucu bir hava içinde ve adan kilometrelerce uzak- Bi ışmak icap etti. de olduğu halde 12200 metre deli ışeendaki Mont — Cenis tü - ; ğymş metre uzunluğunda UN k — Gothard tüneli 11 se- ti, « 2Zıldığı halde 20 bin metre- amplon tüneli takriben 8 sene nihayet buldu. ».. ne aiları delmek hususunda bu Mi, “nt — Cenis tüneli başlanıldı- Falan kazma ve barut vardı. Tagi, üterken Sommeiller'ın keş - bir a tazyikli hava ile çalışan vi Budan istifade edildi. ie — Gothard kazılırken di- Mas, iye rg burgusu kullanıl - dü enildi. Bu burguyu dön - Nemi için tazyikli hava yerine 1 su kullanılıyordu. Sinyi, bu son iki vasıta iledir ki aldı, on geçidi gibi bir harika ya- ii ge liyebilmek için müsait taraf- de N açılan iki tünelir nihayetin uy lan dört burgu kayalara Braniş; €diyor, çelik gıcırdıyarak “Yuyor ve biraz sonra içeri Şamit fişeklerinin koyulaca r açıyordu. “ing di Me e geliyordu. u salışmayı tasavvur edin: ,*$ metre in niha metre genişliğinde bir gale- Yetinde ve gün şığından ) i lerce uzakta, - bir seyyah bu tahtelârz ce - uy, 08 masıl indiğini anlatıyor: d ükürt kokan bir elbiseyi giy- Yin kil çlere Faydalı Bilgiler : Rİ ünyanın en uzun tüneli nasıl açıldı | ve Yalar, tazyikle parçalanıyor, ! Ye edilecek toprak yığınları | için nasıl kuvvet bulduklarına şaş- mamak kabil değil.,, ..” Beklenilmedik ne kadar müşkül, başarılacak ne mania, ne kadar can sıkıntısı. Evvelâ su. Malüm olduğu veç- hile yer yüzüne düşen sular dahile doğru süzülerek toprağı yarıyor, oyuyor bu suretle kendisine mecra lar temin ediyor. Eğer tesadüfen bu mecralar kesilecek olursa sular birikiyor ve bir sel halinde önüne gelen herşeyi alıp götürüyor. Ge - ki yer yüzündeki membaları nehirleri yapıyorlar. Bir gün İtalyan sathı maillerin- ve 1200 lire su boşaltan böyle bir mec raya tesadüf edildi. Ve tünel baş - tan başa su altnda kaldı, Bütün amele süratle kaçtı ve suyun akma sı nihayete erişinciye kadar bekle» nildi, Su cereyanı bitmiş ve amele tek rar işe başlamıştı. Fakat ayni za - manda tünelden 700 metre irtifa - da olan ve 12 Teşrinievvel 1901 den beri dakikada 600 litre gibi mühim miktarda su veren Nembro membaı da tamamile kurumuştu. Anlaşılıyor ki bu membar besliyen sular tünel tarafından cezbedilmiş ne bu tahtelârz su cereyanlarıdır | de Mone—Leon da dakikada| *lar devrilen iri kayaları parçala - | havada çalışmak değil, hatta ba- tı. Filhakika bu başı boş ve gayet sert akan sular muharrik kuvvet ve elektrik istihsalinde kullanıldı. Bu sularla kayaları oyan burgu- lar harekete getirildi. Gene bu su- makta, ezmekte ve harici methalle re kadar sürüklemekte kullanıldı. Bu suretle beyaz kömür, zama - nımızın en büyük kuvveti, Simp - londa işçilerin en belli başlı bir yardımcısı olmuştu. Gene su idi ki burada, ezeli düş- manları olan ateş ve hararete kar- şı yardıma çağrılıyordu. Tepenizde 1500 metrelik bir ka- ya yığını olduğu halde toprağın! 10,000 metre içerlerine sokulmak bile bile tehlikeye atılmak demek değil miydi? Hele hararete gelin - ce: Malümdur ki muayyen bir de - rinlikten sonra toprağa nüfuz et - tikçe, derinlik nisbetinde arzmi- çindeki hararette artar. Mont — Genis de azami hara - ret 29,5 derece, Saint — Gothrad da takriben 30 derece idi. Simplon da ise sıcak membalar dolayısile bu hararet 42 dereceye yükseldi. Böyle bir hararette, rütubetle meşbu ve zehirli gazlarla dolu bir zan hayat bile imkönsızlaşıyordu. Hararet 29 dereceye yükselince âmeleler tuhaf bir hastalığa tutu - luyorlardı: Kansız kalıyorlar, iştahları ka - panıyor, kuvvetten düşüyorlar hu- lâsmten çalışamaz oluyorlardı. Ay- ni zamanda ameleler çalıştığı müd detçe işliyen büyük vantilâtörler tünele saniyede (50) metre mikâ - bı taze hava sevkediyordu. Diğer bir takım makineler de kızgın ka - ti, Mit sonra ben de amelelere ka- Yağı ri ehşetli is çıkaran zeytin - ötg,, mıbaları yanıyor, lokomotif Yor, * yuvarlanır gibi ilerli- a diliyor tünelin granit antre- İY İs ağ biz ara kubbeleri yalıyor ve z Ünal lar titrek ziyalarının Ye çı , amadığı karanlık bir gece leri kğ, e Dakika, iz boğul bal ec, da diyor ve boğazı yakıyor. uyorsunuz. Dağ nasıl delinir, tünel nasıl açılır sathı oruz. Sıcak bir buhar göz- | maillerinde fışkıran 60 derecelik Son zamanlarda İsviçre sıcak bir membaın suları taştı ve adı Asıl mühendisliğin sırrı bu can | cehez mühendislerine mükemmel bir ; amların böyle öldürücü | sıkıntılarına galebe çalmak, hattâ | makinelerine, evvelki ameliyeler - Yevmiye 8 saat çalışmak | onlardan istifade yolları bulmak - | den elde ettikleri tecrübelere isti « terden ve nefessizlik. | tüneli yakıcı buharlarile doldurdu. | ve çok defa bu yüzden işler tatil Hariçteki İ Binnetice muvakkat bir zaman i -| ediliyordu. arın hararetinin bile 55 de | çin işler tatil edildi. yükseldiği böyle bir hava - yalarr serinletmek için üzerlerine buhar haline gelmiş su serpiyorlar dı, Bütün bunlara rağmen hararet gene mühim bir surette yükseliyor | İnsan kütlelerinin, bilgi ile mü - | 7— a ği Şişli Genç Resmini dercettiğimiz o gençler! Cümhuriyet Halk Fırkası Şişli na- hiyesi himayesindeki Şişli gençler | birliği idare heyeti gençleridir. X işaretli genç idare heyeti reisi Mümtaz Beydir. Mümtaz Beyin sa- ğında oturan genç umumi kâtip İb İ rahim Osman, ayakta duranlar sol dan sıra ile muhasip Tahir Şevki, Mutemet Recep ve idare müdürü Bülent Beylerdir. C.G.M. Kış Cümhuriyet o Gençler mahafili geçen cuma gününden itibaren bü- tün kışlık faaliyetlerine başlamış -! tır. Temsil şubesi her sene olduğu gibi mutat on beş günde bir kışlık İ temsillerinden birincisini (o geçen hafta Halkevi Beyoğlu kaza mer- kezi binası dahilindeki salonunda varmiştir. Evvelâ Mücteba Salâhattin B. mahfilin bu seneki ( faaliyetinden bahsetmiş ve bundan sonra pro - fesyonel artistlerimizden birinin mahfile hediye ettiği bir komedisi oynanmıştır. Eser, o kadar mizan- senlerle süslenmiş idi ki seyirileri iki saat hiç sıkmadı. Roller mah- filin on, on beş senelik cn tec rübeleri amatörlerine (o verilmiş, bilhassa teferrüata çok itina edil - mişti. Rol sahiplerinden Nezihe Ha » nım mafilin temsil şubesinde gi- ren yeni bir âza olmasını da na- zarı dikkate alacak olursak göster miş olduğu muvaffakıyeti bir kat daha takdir edilir. Mimar Hüsnü ve ka. rısı rolündeki gençler de muvaf - fak oldular denebilir. Yalnız her ikisi de eserin temel direği olma - KAKAAŞANASAASASTIN naden cesim dağlara karşı açtığı bu cidal bütün gayretlere rağmen çok defa korkunç ve öldürücü ne-| ticeler verdi. O kadar ki bu iş her ne kadar muvaffakıyetle neticelendiyse de insan, para ve zaman itibarile he- sap edilemiyecek kadar pahalıya | milyonlara, senelere ve yüzlerce in | sana mal oldu. Simplon tünelinden geçen sey - yahlar bilirler ki bu iş uğrunda ö - ler Bir VAKIT 12 2.nci tesrin 1933 m , ... liği Şişli gençleri halki mahsus bir kütüphane açtılar, kuvvetli amatörlerden mürekkep bir caz heyeti teşkil ettiler böylece çalışıyorlar Birliğin idare heyeti şimdiye ka dar bir çok konserler, müsamere - ler, çaylar ve gezintiler tertip et» miş ve âzalarıma âzami surette fay dalı olmağa çalışmıştır. Bundan başka halka mahsus büyük bir kü- tüphane açmış, iyi ve kuvvetli a « matörlerden müteşekkil bir caz he yeti teşkil etmiş ve nihayet spor şubesini de açarak bütün faaliyet- lerini tamam etmiş bulunmakta «- dır. p temsillerine muvaffakiyetle başladı ları itibariyle daha canlı oynadı - lar. Bacak Cemal rolünde Nurullah Kâzım Bey bu temsilde bildiğimiz bir çok tiplerine yeni bir tip daha ilâve etti. Biz şimdiye kadar Nu- rullah Kâzım Beyi bu türlü tipler- de hiç görmemiştik. Ümidin fevkinde ve son derece muvaffak oldu. Hele makiyaj (Ove kostümüne azami surette itina etmişti, O kadar ki en ufak bir teferrüatı bile ihmal etmemişti, Nurullah Kâzım bu sene sahne- ye çıkışının on beşinci yılını tes- it ederken bize yepyeni bir karak « ter ve tip yaralmışlır. Cem rolünde Al; Zühtü Bey bi - zede kendisinin tam © bir komedi artisti olduğunu bu oyununda is- bat etti. e Ali Zühtü Bey bilhassa genç rollerde çok muvaffak olu - yor. Uşak rolünde Adnan Baha Bey bir harıka idi. Umumiyet itibariyle tam mâna- siyle bir eser seyrettik. Gençleri candan tebrik ederiz, Melih Nazmi ESAS LA YAA SGNAUBAKUYA YAA SUASAK IAEA ASASAEASSSESAKAYAAKE YANAN lenlerin hatırasını yâd etmek için tünelin methaline konan bir lâvha üzerinde bu zavallılarm isimleri yazılmıştır. Bu liste, devrilen bir kaya yığı - nının altında kalarak ezilip ölen mühendis Alfred Brandt ile başlar ve daha bir çok ezilen, sıcak bu - harlarla kasrulan, boğulan, hastas liktan ölen amele ve mühendisle « rin isimlerini ibtiva eder. Bedi Nuri