5 Ekim 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

K ' , “e | letanbulda “Ha - e - hücumlarından okoruma (o cemiyeti, » ismile bir ocemiyet Okurulduğunu ha « “ber vermiştik. İs - - tikbal harplerinde “tayyarenin ne bü- yük bir rol oynıya - - cağını ve hava hü- © cumlarınm en kor - kuncunun (zehirli “gaz bombaları ol - Yeni gez “duğunu artık bugün biz de idrak o etmiş bulunuyoruz. Dream bususi teşekküllerin de lerle karşılanmıştır. Son za « anlarda yapılan neşriyat arasın - zehirli gazların tesirleri ve “bur an korunma çareleri bahse mevzu olurken bir aralık “umumi © ke ,, mahalleri için şehirde »- i İİ klanitan kalma mahzen ve - sarnıçlardan istifade edilebilece - eri sürülmüştür. Bazılarınca, Seli milyon lira gibi bir masrafla mahzen ve sarnıçlarda yapıla- e tesisat, koca bir şehir halkını ehirli gaz tehlikesine karşı koru - “ mağa kifayet edebilecektir. müzeler idaresile temas ettik. Ze - hirli gaz mevzuu üzerinde uzun — müğdet uğraşan ve geçenlerde ge- SAKİ mevzu etrafında darülfünun ç salonunda konferanslar veren kim C ya profesörü Ömer Şevket Bey ve müzeler müdürü Aziz Beyden ih- tısaslarına göre ayrı ayrı sorduk: > 1 — Hava hücumlarının en kor | kuncu zehirli gaz bombalarile ya - pılarlar mıdır? 2 — Zehirli gaz bombalarının esirleri nelerdir? Ne şekilde öldü- ri ül er? 3 — Zehirli gâz bombalarından Korunma çareleri nelerdir? Zi, — İstanhulda mevcut mahzen a re sarnıçlardan, bir hava hücumu karşısında istifade edilebilir mi? Yedi yüz bin nüfuslu İstanbul hal kını zehirli gaz hombalarınm te - sirlerinden nasıl korumak kabil o- Tabilir?... ba nevileri ve 'esirleri Profesör Ömer Şevket Bey, bi « rinci sualimize: © “Evet, diyor; zehirli gaz bom baları, hava hücumlarının hiç şüp- hesiz ki en korkuncudur, o Çünkü ip olmıyan memleket seke - nesini, memleket halkını tehdit e- e © Zehirli gaz bombalarının nevi - ini ve tesirlerini, Ömer Şevket şöyle anlatıyor: '— Gözleri yakan, göz yaşı ge - tirten, aksırtan, boğup öldüren, ildi yakan zehirli gaz bombaları P ırdır. Tayyareden gaz bombası - ni atacak adam vaziyete göre ha - reket eder: Gözleri yakarak halkı telâşa vermek isterse göz yaşı ge- bombalar atar. Bu gaz, göze ın kaçmış tesirini yapar. Halk n bağırmağa başlar. Aksırtı. gaz bombaları, maske takmış insan maskelerinden tecride rarar. Maskeden geçen o arsinikli i kokluyanı aksırtmağa ve neti- Çoktan beri | ete geçen resmi makamlar - | vücut bulmağa başlayışı, memnu -, » Dün, bu hususta söz söyliyebile- | cek mütahassıs bir zatla ve ayrıca | ağ — VOKIT 5 B. teşrin 1933 - Hava hücumları ve biz dakikasında veya 24 saat sonra öldüren zehirli gazlara karşı | başlı iki tedbir maskeler nden bir kaç nümune mecbur eder. Tayyare hücumunu yapanlar, bu suretle halkı maske - lerinden ayırınca gazları öldürücü bombaları kullanırlar. Maamafih son zamanlarda bu aksırtıcı gaz - larm maskelerden geçmesine mâ - ni olacak şekiller ve usuller icat e- dilmiştir. Bu tarzda yapılmış olan maske kartuşları, aksırtıcı gazla « rı dahi zaptetmektedir. Cildi ya - kan zehirli gaz bombalarına kar » şı, lâstik elbiseler giyilir. Öldürücü gaz bombaları iki kı- sımdır: Bir kısmı, koklıyanı der » hal öldürür. İkinci kısım gazlar, ancak yirmi dört saat sonra tesiri ni gösterir. Geç öldüren gazın ko- kusu ve rengi yoktur. Koklıyan; ilk anlarda hafif bir İ baygınlık geçirir. Pek az sonra ge- çer, bir şey kalmaz. Gazım tesir yapmadığına zahip olunur. Fakat, 24 saat sonra, hiç umulmadık bir zamanda, ansızın öldürür. Fosgen gazı böyledir. iki çare Zehirli gazların tesirlerinden ko runma çarelerine gelince; belli- düşünülmüştür: Maske takmak, sığınaklara sığın- mak, Sığınak; harici havayla alâkası kesilen, yahut, havanın tasfiyeye uğradıktan sonra içeri girdiği ma- hallere denir. Herkes evinde ufak ve pencereleri az bir odasını “sığır nak,, şekline koyabilir. Pek az masrafla odanın pencerelerine, ka pı aralıklarma harici havanın gire miyeceği lâstik tertibat (oyapmak imkânları vardır.. Umumi sığınak lar, mantıki cihetten, büyük bir istifade temin edemezler, hücum- lar çok defa apansız olur. Evlerin. | de bulunan halk, umumi mahalle- re sığınmak için zaman bulamaz - lar. Umumi sığınaklar, bana ka - lırsa, o anda caddelerde, sokak - larda bulunan kimselerin sığına « bilecekleri yerlerdir. Maske takmak, sığınaklara sı - ğınmak için halkın evvelden, bir! gok şeyler öğrenmesi lâzımdır. Bir çok tecrübeler yapılmalıdır. Aksi takdirde böyle bir tehlike karşısında şaşırır kalır, bir şey ya | pamaz. İ Umumi sığınaklardan manda | her evde ve apartımanda şimdi - den birer sığınak mahalli hazirlar | mak zaruridir, Konferanslar vere. | b Istanbul sarnıçları, mahzenleri işe yarayacak halde mi? | asar resmen v0 09081 sAN 101 VENN BESA cumlarından koruma teşkilâtı beş 1 — itfaiye kısmı. 2 — Sıhhiye kısmı. 3 — İstihbarat kısmı. (Teşkilâ tm bu şubesi top, silâh atmak ve sair usullerle tayyarelerin gelişini ve atılan bombaların nev'ini hal - ka bildirmek vazifesile mükellef- tir.) 4 — İnzıbat kısmı. (Bu kısım, gaz maskesi olmıyanın, gaz mas . ' kesi olanın elinden maskesini gas- betmesine mâni olur.) 5 — Fenni cihetleri idare eden kısım. (Bu kısım, atılan gaz boni- balarınm nevilerini bildirir. Sığımaklara giren ve maskeleri » ni takan, halk, fen şubesinin, gaz- ların zail olduğuma dair, istihba - rat vasıtasile bildirilecek fenni ra- porundan sonra yerlerinden çıka bilecekler ve maskelerini çıkarabi leceklerdir. Zehirli gazların zail oluş ve da « ğılış müddetleri, cinslerile ve ha - vanın rüzgârlı, sakin bulunuşu ile alâkadardır. İstanbulda mevcut mahzen ve| sarnıçların birer sığınak haline sokulup #okulamıyacağı bahsine gelince....,, Istanbul sarnıçları Ömer Şevket Bey bunun için de | şu kısa cevabı veriyor: — Bu hususta bir şey söyliye « mem, mahzen ve sarnıçları bizzat görüp tetkik etmek lâzımdır. Yal- | nız, mutlak bilinmesi lâzım gelen nokta şu ki, usulüne muvafik ha - zırlanmıyan sığınaklar, oraya siğr nanlar için birer mezar olurlar!..,, Müze müdürüne göre Memleket Malatyada bir cinayet iddiası Malatya o müddeiumumiliğine vel İspendere nahiyesinin Bahri köyünden Osman oğlu Cemal ile kardeşi Azizin döğüştükleri ve kendilerini ayırmak istiyen kar - deşleri UÜmmühanı öldürdükleri cesedini kaybettikleri bildirilmiş - tir. Bunun üzerine Ümmühanın me zardan çıkarılarak cesedi üzerin - de otopsi yapılmıştır. Otopsi ne- ticesinde Ümmühanın eceliyle öl- bir ve şiddet eseri görülmemiş - tir. Bir katil 15 seneye mahküm aldu Menemenin Alaniçi köyünden Naciye isminde bir kızı kaçırma - ğa teşebbüs edenlerden Ahmet, İb rahim ve İbrahimin kadreşi Ha - lilin muhakemeleri İzmir ağır ce- za mahkemesinde bitmiştir. Bunlardan Halil, hadise esnasın da kızın feryadı üzerine yetişen müştü, Halil, on beş sene üç ay ve on Halilin kardeşi Ibrahim 10 ay, Ahmet sekiz ay on gün ağır hapse mahküm olmuşlardır. Koyun sürüsü meselesi ve cinayet Sökenin Özbaşı köyünde ko - yun sürüşünü otlatmak meselesin- den bir hadise çıkmış ve Hacı Sa- it oğlu Mehmet, tabanca kurşunu ile çoban Osmanı yaralamıştır. Ca rih yakalanmıştır. Yalova: müddeiumumiliği Cer - rahpaşa hastanesine ağır yaralı bir hasta göndermiştir. Hüseyin ismini taşıyan bu yaralı bir kaç saat sonra ölmüştür. Hastanenin müracaatı üzerine Elli milyon lirayla mükemmel | İstanbul Müddeiumumiliği adliye birer sığınak haline çevrilebilecek leri söylenen mahzen ve sarnıçlar | hakkında, müze müdürü Aziz Be- yin bize verdiği malümat şudur: 1 — Binbir direk sarnıcı: Bele- diye civarındadır, 64 metre uzun « luğunda, 56 metre genişliğindedir. doktoru Hikmet Beyi göndererek cesedi muayene ettirmiştir. seyin Efendinin midesi biçakla ve karni muhtelif yerlerinden gene bıçakla delinerek öldüğü tesbit e- dilmiştir. Hüseyin Efendinin nasıl bir ci- Üstü kâmilen kapalıdır. 3,30 san- | nayete kurban gittiği hakkında İs tim aralıklı on dört sütunu havi 16 sıradan mürekkeptir. Kurudur. Ferah ferah on bin kişi alabilir. 2 — Mangana sarnıcı: Gülha - ne civarındadır. Aya Yorgi kilise- sinin bodrumuydu. 1921 de bulun- muştur, 80 metre uzunluğunda, 12 metre genişliğindedir. Üç bin kişi alabilir, 3 — Yerebatan sarayı: İstanbul daki sarnıçların en büyüklerinden biridir. Su doludur. 140 metre u - zunluğu, 70 metre genişliği var « dır. Otuz bin kişi alabilir. Fakat, suları boşaltılmak lâzımdır. Buna da imkân olup olmadığı araştırıl - mamıştır. 4 — Karagümrük sarnıcı: 29 metre uzunluğunda 17,20 genişli- | gindedir. Bin beş yüz kişi alabilir. 5 — Kilise camii bodrumu: Fa- tihte zeyrektedir. 28 metre uzun * maskelerini attırmağa e memleketlerde hava hü - rek şahsi korunma usulleri hakkın ! luğu, 11,40 genişliği vardır. Bin da halkı tenvir etmek, şahsi korun | kişi alabilir, maamafih yarısı top- ma ve umumi korunma tarzlarını | rakla dolmuştur. öğretmek için kuvvetli bir teşkilâ- | O 6 — Fethiye sarnıcı: ta lüzum vardır. Bu teşkilâtın bada Fethiye camiinin şarkındaki Halk Fırkasının himayesinde ol - | taraca altındadır. 21,60 uzunlu - ması, Tayyare ve Hilâliahmer ce. | ğunda ve 6,80 genisliğindedir. Beş miyetlerile de irtibatı bulunması | yüz kişi alabilir. Bu sarnıç ta ha - çok yerinde olur. * len toprakla doludur. Çarşam » Bunlardan başka bilinen | belli; lidir.,, | tanbul müddeiumumiliğinde ma - lümat yoktur. Yalova müddeiu - mumiliğinden istenilen malömat gelinciye kadar ceset morgta mu- hafaza edilecektir. başlı sarnıçlar arasında, Me sarnıcı, İmrahor sarnıcı, Nuruos » maniye sarnıcı gibi (sarnıçlar da vardır. Müze müdürü Aziz Bey diyor ki: dır. Her yeni inşaatta, ortaya yeni bir ihbar yapılarak sekiz gün ev-' e ildın, geceleyin evinden meçhul şa- düğü anlaşı mış, ceset üzerinde ce | eskici Süleymanı bıçakla öldür - Hü) 0000 AM aa a Haberleri ersen eren esmek Bir kadın iki defa tecavüze uğradı Kuşadasında Güzelçanlı köyün de Nazike Hanım isminde bir ka- hıslar tarafından kaçırılmıştır. Hâdiseden sonra Nazike Hanım Kuşadası merkezine gelmiş, bu defa ikinci bir tecavüze uğramış, gece vakti bir otomobile bindirile rek Selçuk stikametinde bir yere getirilmiş, ertesi sabah şehrin s0- kak'arına bırakılmıştır. Bu garip hâdise tahkik ediliyor. Adapazarında esrar kaçakcılığı muhakemesi lığı yaptıkları iddiasiyle hakla - rında takibat açılan ipçi Hüseyin ve arkadaşı Niyazinin muhake «- mesi, adliyedeki dokuzuncu ihti - sas mahkemesinde dün neticelen- miştir, Mahkeme, kaçakçılığı sabit görmüş, Hüseyini bir sene, arka - daşı Niyaziyi altı ay hapse mah - küm etmiştir. Ayrıca Hüseyinin 3,635, Niyazinin (2,623 lira para cezası ödemelerine karar verilmiş i tir. Niyazi, iki aydanberi mevkuf - tu. Mevkuf olmıyarak muhakeme edilenedilen Hüseyin, mahkeme « de tevkif olunmuştur. Çankırı panayırı Çankırı, 4 (A.A,) — Yıllık Çan kırı panayırı bugün kuruldu. Pa. nayıra pek çok hayvan getirilmiş- tir. Çankırı vilâyetinden başka civar vilâyet ve kazalardan da iş- tirak edildiği için panayır çok ka- laba'ık ve zengindir. Yalovada bir.cinayet İğlarp matülleri teşebbijsij Beşinci ve altıncı dereceden malül maaşı almakta iken evvelce bunlardan on-seneliklerini men - sup oldukları malmüdürlüklerin « den almış olanlar hakkında ahi - ren harp malülleri birliği tarafın- dan yapılan bir teşebbüs-üzerine bunlara tekrarmüaş tahsis edil - “mesine karar verilmiştir. e Yalnız | evvelce almış oldukları paraların fm mahsubu icra edildikten sonra ma aşlarından istifade edecekleri bir- liğe bildirilmiştir. Harp malülleri birliği buna mukabil o Müdafaai Milliye Vekâletine gönderdiği ce vapta, mahsup muamelesinin uzun süreceğinden ve melüllerin peri - şaniyetini mucip olacağından bah- sedilmiş ve bu mahsup suretinin maaş tahsis edildikten sonra ma - aşlarının dörtte birinin kesilmek suretile tekrar maaş itası hususu « nun temini rica edilmiştir. Etlerin tartılması Etlerin kesildikten sonra tartıl- — Bizanslılar, bir düşman mu- | ması için belediye Avrupadan o- basarası karşısında susuz kalma -! tomatik basküller getirmiş ve bas mak için şehrin her tarafında bü «| küller mezbahaya yerleştirilmiş « tün binaların ve büyük abidelerin | ti, Bir aralık bu basküller bozula- altına sarnıçlar, bodrumlar yap -| rak mışlardır. Şimdiye kadar meyda-| yapılmış, basküller et na çıkanlar, toprak altında mev »| başlamıştır. cut sarnıç ve mahzenlerin pek azı” | yapılmaktadır. Bozukluk tartmıya Şimdilik tecrübe işletilememişti. Yakında kesilmiş etlerden alı - İ bir sarnıç ve mahzen çıktığını öğ- ! nacak belediye resmi için bir tari- Adapazarında esrar kaçakçı » reniyoruz. Pek çoklarımızın evle -| fe yapılarak şehir meclisine veri « rinin altında bir kücük sarnıç ve -| lecek, tasdik edildikten sonra et - ya bodrum bulunması ihtimelleri | lerden bu tarife üzerine resim a - çok kuvvetlidir. Fikrimce, vilâyet | lmacaktır. makamı, mıntaka dahilinde bir| Bundan sonra ayakta hayvan tamim yapmalı, mevcut sarnıçla - | başına tahmini bir resim alınma rın ve bodrumların mevki ve tak» | usulü terked'lecektir. ribi büyüklüklerini alâkadar me - murlarının araştırmalarını isteme- söylemiş, Avnştayna muhabbetle- rini bildirmiştir. M. Chambelain, kısa bir nutuk