15 Haziran 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
Polonya elçisini kabul ettiler ANKARA, 14 (Hususi) — Rei- sicümhur Hazretleri bugün Çanka. yadaki köşklerinde Lehistanın ye- ni Ankara Büyük elçisi M. Potoc - ki'yi kabul buyurmuşlardır. Elçi itimatnamesini takdim ede rek bir nutuk söylemiş, Lehistanla | Türkiye arasındaki tarihi dostluk « *tan, Lehistanda yeni Türkiye ve Büyük Reisimiz hakkında besleni- len takdir ve muhabbet hislerin - den bahsetmiştir. Reisicümhur Hazretleri de aşa- ğıdaki nutukla cevap vermişler dir: “Büyük elçi hazretleri, Lehistan Reisicümhur Hazret - lerinin sizi nezdime fevkalâde mu rahhas ve büyük elçi sifatile tayin ettiğini bildiren itimatnameyi bü: yük bir memnuniyetle alıyorum. LONDRA, 14 (A.A.) — Londra da çok tanınmış bir sima olan Dol- Ifuss, nutkunda, inflation ile kıy - metlerin düşürülmesinden çekinil - mesini söylemiş, istihsalât ile ihra- i catm ve gümrük tarifelerinin ten - zil edilmesini tavsiye etmiş, Avus- turyanın gümrük mütarekesine iş- tirak edeceğini söylemiştir. M. Dollfuss'den sonra söz alan Asil Leh milletinin yeni Türkiye ve şahsım hakkında beslediği duy- guları ifade için kulandığınz keli- melerden bilhassa mütehassis ol - dum. Lehistan Reisicümhuru Haz- retlerine, taraflarından şimdi söy- lediğiniz sevimli sözlerden dolayı samimi teşekkürlerimle beraber, şahıslarının ve Leh milletinin saa- deti hakkındaki en sıcak temenni- lerimi ve Türk milletinin ve benim Lehistan hakkımda beslediğimiz de rin takdir duygularını iblâğ buyur manızı rica ederim. Memleketlerimizi zaten bağla - makta olan ananevi dostluk yeni Lehistanm doğumundan beri, kar- M. Neville Cbmaberlain, İngiltere- nin altın ölçüsünü nasıl terketme- ğemecbur olduğunu hatırlattıktan sonra aynı zamanda halledilme- si icap eden mali, iktisadi ve para meselelerinin aralarındaki sıki mü nasebattan bahsetti. İngilterenin fiyat seviyesini yükseltmek lüzu - mu fikrinde olduğunu söyledi. Fiyatların, dedi, yeniden tenzili hemen hemen tatbiki kabil olmu - yan birşey gibi oldu. Mahsuller fi- yatmı indirmek için takip edilen si yaset, milli varidatın azalmasına ve bundan dolayı vergilerin yüksel mesine bu suretle de bütçede mu- vazenesizliğe s6bep oluyor. Eğer insafsız siyasetin korkunç bir saf - hasını göstermektedir. Hükümetler gümrük manilarınm ortaya çıkardığı kötülüklerden ve zararlardan kurtulmak için bun - ndradaki Cihan Konferan- sına Para Meseleleri Hâkim Fiyatların yeniden indirilmesi hemen hemen tatbiki kabil olmıyan bir proje gibi görünüyor rak demiştir ki: “— Bizim memleketimiz diğer memleketlerin çektikleri arazdan filen korunmuş bulunmaktadır.,, Bu sözlerden sonra M. Litvinoff, dan sonra olsun manialar vücude | Sovyetler birliği hükümetinin itha getirmekten artık vaz geçmelidir -' Jât miktarını bildirmiş, murahhas- ler., yer yüzündeki milletler biri- | ları kendi memileketlerinin ithalât birine bağlidr. miktarını açıkça söylemeye davet Bundan (o dolayı milletler etmiştir. arasındaki mesai iştiraki esaslı bir M. Litvinof, ithalât ile ihracat ihtiyaç ve zarurettir. i arasında fark gözetme usulünden Konferans iktisadi milliyetçilik ! artık vaz geçilmesini tavsiye et - hareketinin, muhtelif memleket. lerde bugün görülen şekilde, rağ -! betten, itibardan düşmüş bir siya - set olduğunu ilân etmelidir. “Döviz kıymetlerinin tesbiti de, tıpkı gümrük manialarının azaltıl- ması gibi, pek lüzumlu bir hale gel miştir.,, Bundan. sonra M. Hull, müfrit gümrük tarifelerinin ve diğer güni rük manialarının harpten evvelki | seviyelerine tedrici surette indiril- mesini tavsiye ve iltizam etmiştir. miş, böyle bir fark ihdasının bir nevi resmi boykotaj mahiyetini gösterdiğini söylemiştir. Bundan sonra M. Litvinoff sözü ne şöyle devam etmiştir: “- Sovyetler birliği hüküme - tinin gümrük mütarekesi teklifi hakkında ileri sürecek hiç bir iti - razı yoktur. Bu mütareke ancak devletlerin bugün tatbik ettikleri iktisadi harp tedbirlerinden geri durmaları ve çekinmeleri halinde tesirli olabilir.,, şılıklı sevgi ve saygı havası içinde | buhrana ( çare bulmak için alman inkişaf etmiş ve beynelmilel emek | tedbirlerin muvafak olması iste - beraberliğinin şimdiki icapları ve | niyorsa harp borçlarına kat'i bir arşları önünde kendini gösteren! hal çaresi bulmak lâzımdır. sağlamlığını bulmuştur. Bu emek! Merkez bankaları bol ve ucuz pa beraberliği, zatı alilerinin biraz ev | ra siyasetini kolaylaştırarak müba M. Litvinoff, gümrük mütareke sinin tesbiti müddetinçe bu yolda tedbirlerin bırakılıp ortadan kal - dırılmasını tasviye etmiş ve bu me M. Litvindfün sözleri M. Hullden sonra söz alan M. Lit vinoff, Rusya ile Rusyadan başka memlektlerde mevcut bal ve vazi- | sele hakkında bir karar sureti ver- yetler arasında bir mukayese yapa ! meyi düşündüğünü bildirmiştir. vel tebarüz ettirdiği gibi müsbet ve verimli prensiplere dayanmakta - dır. “ Türklerle Leh milletinin istik- | lâlini yenidenkazanmak için giriş- tiği kahramanca mücadeleleri dai- ma heyecanla takip etmişlerdir. Memleketinizin müstakil milli ha- yatını yeniden tanzim uğrunda sar fettiği ve her sahada sarfına de - vam etmekte olduğu gayretlerin parlak neticelerini görmekteyiz. Bunların sulh ve terakki ülküsüne müteveccih olduğunu biliyorum. Kendine yeniden nizam vermek ve Türk milletinin terakki ve refahı » na matuf olan emellerini tahakkuk ettirmek başlıca vazifesi olan Tür- kiye Cümhuriyeti de, milletlerin saadet ve refahının en lüzumlu za- mini olan umumi sulh esasının ta- kipten geri kalmamıstır. Her iki hükümetçe takip edilen bu hedef beraberliği mazinin hatıralarına da inzimam ederek münasebetleri- mize büyük bir samimiyet vermek tedir. İ “İki milletin iktısat ve kültür sa | haşmila beraber çalışmalarma ge- | lince, bunu genişletmek ve kuvvet- lendirmekte her halde çok menfaa- | timiz olacaktır. , | | Beklenilmiyen pek müessif ziyaı | bizi derin bir surette müteessir e « | den selefleri, haiz olduğu yüksek vasıflarile, memleketlerimiz arasm da mevcut münasebetleri daha zi- yade sıklılaştırmıya çok hizmet et- | miştir “Zati âlilerinin de büyük ev | safı aynı yüksek vazife uğrunda Kullânacaklarından şüphe etmiyo: | 4 rum, Büyük elçi hazretleri, zatiâlileri. ne Tüfkiyeye hoş geldiniz der ve | deleyi arttırmak çarelerin ve şart- larımı temin etmelidir. Kambiyo - j nün istikrarı için iki devrede te - şebbüsleri yapmak lâzımdır: Birincisi, dünyanın başlıca dev- letleri arasında takribi bir istikrar yapmak, İkincisi, altın ölçüsünü bırakma- ğa mecbur eden sebepleri kaldıra- rak altın ölçüsünü yeniden kabul etmek. M. Chamberlan, heyeti murah - hasaları bilhassa kambiyo üzerin- deki memnwiyetlerle meşgul olma- ğa davet etmiştir. Amerika hariciye nazı- rının nutku LONDRA, 14 (A.A.) — Ameri- kan Hariciye nazırı M. Hull, ikti- sat konferansında söylediği nutuk- ta demiştir ki: “— Her hangi bir millet konfe- ransın muvaffakıyetsizliğe uğra - masına sebep olursa, bu millet bü- tün insanlık âlemi tarafından tak- bih ve mahküm edilmiye hak ka - zanmış olur. Her milletin umumi kalkınma hususundaki çalışmaya mali, iktisadi bir takım tedbirlerle az çok iştirak etmesi gerektir, Bey nelmilel bir iktısadi proğram ha - zırlamak lâzımdır. Iktısat sahasın- da milliyetcilik beynelmilel ticare- ti boğup öldürmüştür. Bu halin ne- ticesinde beynelmilel ticaret elli milyar dolardan on beş milyara düşmüştür. Bu rakkamlar harp * ten sonra takip edilen basiretsiz ve ——>—ğ—ğ—ğ——.— ——ğ— en samimi yardımımla Cümhuri - yet hükümetinin müzaheretinin şimdiden size temin edilmiş oldu- ğunu ilâve eylerim.,, Yunanistanda | —..reran saramaarner ere seeee Muhalifler | Hükümet fırkasile barışacaklar mı ? ATINA, 14 (Hususi) — Suikast tahkikatı devamdadır. Hükümet, tahkikatın neticeleri hakkında a-| zami ketumiyeti muhafazada de -| vam ediyor. Yalnız yeni bazı tey » kifat icrası kararlaştırıldığı anla « şılmıştır, | ATİNA, 14 (Hususi) — Hükü - met mahafili, askeri bir darbei hü- kümet arifesinde bulunulduğu şa- yialarmı tekzip ediyorlar. Resmi mahafile göre hükümet dahilde sükün ve asayişin muhafazası ve siyasi kin ve garezlerin patlak ver- memesi için çok müleyakkız day- tanmakta ve icap eden tedbirleri almaktadır. ATINA, 14 (Hususi) — Başve- kil M, Çaldaris, gazetelere © vuku bulna mühim beyanatında yekdi: gerine düşman olan #iyasi fırlcılar arasmda o ahengin tesisini tavsi - ye etmiştir. Başvekilin bu beyanatına ce - vap veren muhalifler, heyecanda bulunan efkârın teskini ve barış- manın vukuu, hükümetin elinde bulunduğunu Ove bu barışmada hükümetin ön ayak olması ve ken di adamlarının ve gazetelerinin tecavüzden vaz geçmeleri lâzım geldiğini beyan eylemiştir. Yunan Darülfü- nunluları Başvekil Paşa misafirleri kabul etti NKARARA, 14 (A.A.) — Şeh- rimizde bulunmakta olan Yunan Darülfünun talebelerile dün gece Halkevinde bir hasbiha yapılmış - tır, Meb'us ve müderris Sadri Mak - sudi Bey Türk inkılâbının ana hat- larını çizmiş ve Ankara kültürü - nü tarih çerçevesi (o içinde olgun i mukayeselerle göz önüne koymuş- tur, Gazinin kültür (o sahasındaki inkılâplarını anlatmıştır. Bundan sonra M. Panapolis söz almış, Balkan Birliği ve Türk — Yunan dostluğu cephelerinde her iki melket gençliğinin ne gibi va- zifeler alabilmesini siyasi ve il « mi noktai nazarlarla uzun uzadıya | anlatmıştır. Salon çok kalabalık - tı. Bu iki kıymetli konferanstan sonra Halkevinin gençleri Akın - dan bir perdeyi Oo muvaffakıyetle temsil etmişler ve milli oyunları - mızdan birini oynamışlardır. Bugün misafirler şerefine Bü - yük Millet Meclisi umumi kâtibi Veysel Bey tarafından Gazi çift - liğinde bir öğle yemeği ( verilmiş- tir, Yemekten sonra Böşvekil İsmet Pasa Hazretleri çiftlik müdüriyet binasınla misafirleri kabul etmiş Ve kendilerile hasbihalde bulun mustur , Misafirler yarm akşam şehri - mizden ayrılacaklardır. Almanyada yeni i bir moratoryom Başmakaleden Dere” İ bankalarından yapmış olduki : tiktazlar moratoryum kararı” j hariçtir, İ | Oşte bu ciheti nazarı ei i lan Fransızlar Almanyanın , i ile Amerikanın Londra ye sında takip edeceği siyaset gre i da sıki bir münasebet, bir ağı?” Tiği görmektedir. Amerikalılar © ya buhranına karşı alınacak ted seli İ lerden biri olmak üzere A milletler ve memleketler ari altın mevcudunun yeniden aksi edilmesini, beynelmilel yeni ra ihdas olunmasını, me! paraların bu vaziyete göre 8f* rında kıymetçe teadül vücude ak vilmesini istiyorlar. Hakikate? manyanın ilân ettiği moratsiiii ve bunun için ileriye sürdüğü rinci sebep Amerikalıların e lifini teyit edebilecek bir mahiyetindedir. i Diğer taraftan Almanlar ve lerini döviz moratoryomu ii sevkeden ikinci bir âmil olarak nelmilel ticari muvazeneleriniğ, zukluğunu gösteriyorlar. B: tai nazardan da gene Alm mevzuu bahis moratoryum ile nelmilel ticari muamelâtın kol” laştırılmasını isteyen Amerik* yasetini takviye etmiş oluyo Nihayet son moratoryum dan Amerikalılara ait b istisnası ile Amerikayı ayrıca”. nun etmek istiyorlar. Cihan buhranı başladıktan ra her memleket muhtelif iktısadi ıstıraplara uğradı. F! şimdiye kadar her memleket di ıstıraplarını mümkün oldu dar hudutları dahilinde tut çalılşı, Ancak zarurt vaziye gi bir PE geri , 2 e bu ıstırabın tesirini harice aki” di. Halbuki iktisadi konfi toplanması yaklaşınca bazı i leketler ellerine bir neşter # henüz açılmıyan yaralarını id meğe başladılar. Adeta kendi i leketlerinin çektikleri | ıstırab* ğer memleketlere sirayt ettirmM”,» çin istiyerek tedbirler aldılar: ”, merikanm enflasyon kararı, iları ödeme usulleri, Al yeni moratoryum kararı ber j hiyettedir. Denilebilir ki, mi iktisat konferansını her derde" bulacak bir doktor tarasdiğliğe içlerinde şimdiye kadar ya ları dertleri açığa an ranstan ilâç istemek için koşuyor!. Mehmet Asi” Ankarada yar ve stadyom yeri vi ANKARA, 14 (Hususi) rai kara yarış yeri ve stadyof P gi” lerinin tetkikine başlamış ri heyeti bugün topl: ler üzerindeki tetkiklerine etmiştir. Jüri heyeti yarın (© li hel kara veni jelerden birini seçecektir» ii amg Istanbula gelenl€” wi! ANKARA, 14 (Hususi) “7 ge" sir sefiri Abdülmelik Ha le İsviçre sefiri H. Henri rik Bİ Giresun mebusu Halik” eni ve bir çok mebuslar giti” trenle İstanbula hareket büyd? Tren çok kalabalıktı. Be ei i mutat vaktinden 11 dakik* y reket edebildi. i
