19 Nisan 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9
Dü yak R88 edibi Maksim Gor- çiteği haber * memleketimize ge- Be hah erilmektedir. Saha veren dün İtalyadan an bandıralı Konlean b, in Zeiagin yol- N epe4pey me temi Sorento İbreli i ke, > a Selmiş, Rus gemicile- tezahüratla ar, Gorkiye o Kouban m, fahri başdümencisi, N temi mişlerdir. Maksim | icilerle © konuşurken İ ” döneceklerini | rabın, *ye ve İstanbul yoli- Ming, « almca Türkiye ile çok! l dar olduğunu, son ik hi, Zn kendisinde hay-| Te hieri uyandırdığını, evvel kiye, bulunmuş olan bir ( e en Türkiye hakkın- ti Cih kârene sözler det diği > Türkiyeye gelmek İstan hattâ ayni va- a gelmek niyetinde İ agda çrkan bir ma- | AŞ r tan İçreli Aa red geldiklerini yazdığı- to, ay, Nevchâtel darülfü- ve rap Cemiyetine mensup Min ça dün Galata bir müsamere “veril- 1 i /N gençler | darülfünun by Ve talebeler; şerefine ve- A eglümerede Evreimoff i iy isimli Rus ik Toliere'in “La Jalou-| aş a farce de| & in., isimli on beşin- | . ve i Pazılı bir komediyi !$ şeklinde oyna- z pu sonra M. Eddy j em dokuzuncu asrın $0n- siyasi ve fikri a evzulu bir konfe- gd Mi j vam gençler şerefi- er eti tarafından i verilecektir, ; bir Sezinti i e kak İda ES vakar Gitmiş | ! i Maksim Wkiyeden bahsediyor Rus edibinin Istanbula gelmek ihtimali var areketini tehire mee' daha çok işler var!,, mem kl bulda ecnebi talebe darülfünun gençleri, dün bir müsamere verdiler İM rna talebesinin verdiği lid Gorki bur olmuştur. İtalyada Maksim Gorkinin ya- nında bulunan, (“Sovyet Güzel! san'atlar tiyatrosu,, nun müessisle rinden Nimeroviç Dançenko da memleketimizi ziyareti çok arzu ettiği için Rusyaya dönerken İs- tanbula da uğrayacağını söylemiş tir. Şimdi 62 yaşında bulunan Mak sim Gorki rutubetli (o havalar ci-! gerlerini müteessir ettiği için kıs| pr — » VAKIT Bulgaristanda Türk mezarı Nasıl ve kimler tarafından yıkıldı? (Baş tarafı birinci sayfada) küreklerle gelmeleri şüphe bırak- | tırmamaktadır. Mütearrızlar, evvelâ mezarlık bekçisinin kulübesini yakmışlar ve yangınm ışığı altında mezar - lığın yanındaki bahçeyi ayıran tel örgülü parmaklığı yıkmışlar ve sonra mezar taşlarına saldıra * rak hepsini kırip parçalamışlar ve taze ölüleri mezarlarından çı - şın ve ilkbaharla sonbahar mev-| simlerini sıcak iklimli memleket! lerde geçirmektedir. ! Sovyet o hükümeti en meşhur| Rus tıp profesörlerinden (o birini! kendisine hususi doktor tayin et- miştir. Bu doktor daima Gorki- nin yanında O bulundurmaktadır. Kendisinin sihhati son zamanlar- da çok iyidir. Kouban vapuru mü | rettibatı kendisine sihhatinin na-| sıl olduğunu sordukları zaman o şu cevabı vermiştir: “- Daha ölmeğe benim niye- tim yok, çünkü yapmak istediğim karıp ortaya atmışlardır. Bu taarruzdaş dehşete uğrı - yan halk, gece yarısı kaymakamı ve ertesi gün müddeiumumiyi a - rıyarak şikâyet etmek istemişler- se de ikisini de galiba yortu mü - nasebetile yerlerinde bulamamış » ! lardır. Bunun üzerine Sofyadaki resmi makamata telgraflar çeke- rek müracaat etmişlerdir . Bugün hâdise hakkında kendi- sinden malümat istediğim Dahili- ye nezareti umumi kâtibi, vak'a - yı tasdik ederek (Razgrattaki| Türklerin hükümete çektiği tel - graf üzerine derhal Razgrat kay» | “ makamını telefona çağırarak ma- | lümat istediğini ve kaymakamın verdiği izahatın telefonla anla - şılamadığı için bana vak'a mü -| sebbiplerinden © tevkifat yapılıp | : Akşam üstü etıbba muhadenet cemiyeti tarafından misafir darül fümunlular şerefine bir çay ziyafe- ti verilmiştir. Yunan darülfünunluları bugün bukuk fakültesini ziyaret edecek» ler, akşam üstü etıbba odası tara- fından şereflerine bir çay ziya- feti verilecektir. Misafir darülfü- Dunlular yarm Yunanistana döne- ceklerdir. Ankara sergi binası plânı ANKARA, 18 (A.A.) — Şeh- rimizde yapılacak olan sergi bi- nası için açılan plân müsabakası önümüzdeki perşembe günü saat 3 te kapanacaktır. Milk O İktisat ve Tasarruf Cemiyetinin umumi merkezine şimdiye kadar bir çok plânlar gönderilmiştir. Bu müsa- bakaya mimarlarımızın büyük bir alâka gösterdikleri (o anlaşılıyor. Plânın seçilmesinden sonra der- hal inşaat müsabakası ilân edile- cek ve inşaata (mayıs ayı içinde başlanacaktır. yapılmadığı hakkında (sarih bir şey söyliyemiyeceğini ve, maaha- za Razgratın tabi bulunduğu Rus- çuk mutâsarrıfının tahkikat yap- mak üzere Razgrata gönderildi - | ğini ve ayni zamanda bugün Sof- yadan sureti mahsusada bir mü » fettişin de Razgrata izam edildi- ğini, hükümetin hâdiseden müte * essir olduğunu ve takbih ettiğini, müsebbiplerinin tecziye edilece - ğini söyledi. Gene mumaileyhin verdiği ma- lâmata göre, hâdisenin mezarlık arazisi meselesinden çıkmış olma- sına ihtimal verilmektedir. Razgrat belediye meclisi evvel- ce bir Türk mezarlığımn beledi - yeye müledilmesine ve Türklere başka bir mezarlık yeri gösteril - mesine karar vermiş ve bu karar Türkler tarafından güya kabul e- dilmişken Razgrat müslümanları ölülerini gene eski (omezarlığa gömmeğe devam etmişlerdir. Hâdisenin, belediyenin kara - rmı emrivaki yapmak istiyen ve mezarları sökerek yerine ağaç di- ken gençler tarafından bu se - Bundan yarım asır evel Yazı maki ”. pe nesi kimin tarafından icat edildi ? O vakıt bu makinenin günün birinde çabuk yazı yazmağa yarıyacağına inanılmıyordu. Şimdi ellinci yıl dönümünün tes'idi teklif olunuyor ! “Asrımız, makine asrıdır.. Fa - aliyetimizin bir çok cihetlerinde, bunun yardımından istifade edi - yoruz.. Bu arada, yazı makinesi de mühim bir yer tutuyor. İnsan, bundan iki nesil evvel, çabuk ve kolayca yazı yazmanın nasıl te - min edilebildiğine akıl erdiremi - yoruz. Yazı omakinesi, çalışma hayatımızda şimdi çok kuvvetli yer tutmuş bir makinedir. Bunun- la beraber, Avrupada bile daha ancak yarın asırdanberi kullanıl maktadır. Elli sene evvel, iş hayatımıza karışmağa başlamıştır.,, Asrupa gazetelerinden biri, bu başlangıçla yazdığı bir yazıda, bu öllinei yıl dönümünün tesi'de de- geri olduğu fikrini ileri sürerek , bilhassa yazıhane, ticarethane, İ fabrika ve malt müessese sahip - lerini bu hususta alâkadar olmağa davet ediyor.. Ayni zamanda Ya- zı makinesinin tarihçesini araşir- | rıyor: “Yazı makinesinin babası kim- | dir?, Bir çok icatlar için olduğu | gibi, bunun mucidi olarak ta muh- telif kimselerin isimlerinden bah- sedilmektedir. Fakat, dikkatli bir araştırma neticesinde, bunu iptidai olmak - İ la beraber, esaslı bir şekilde ilk ortaya koyanm bir Avusturyalı olduğu neticesine varılmıştır. Bu adam, Parçinde yaşıyan bir marngozun oğludur. Peter Mit - terholfer, ismindedir. Kendisinin vücuda getirdiği ilk yazı makine- | si, tamamiyle tahtadandı. Hükü - met, bu icadından dolayı, o vakit kendisine 200 lira mükâfat ver - miş, bu suretle eserini takdir et- miştir, Fakat, bu adam, icadmı daha mükemmel bir hale koyamadı, etraflıca reklâm edemedi. Çünkü, parası yetişmiyordu. 1893 sene - sinde zaruret içerisinde ölürken, Avusturyanın hemen her tarafın- da, kendi kurduğu iptidai şekil - deki örneğinden istifade ederek daha kullanışlı bir şekilde baş - kaları tarafından yapılan ve orta- ya sürülen yazı makineleri, büro | larda tıkır tıkır işliyordu. Hattâ, o ölmeden bir kaç sene evvel, ya- zi makinesinin ilk şöhreti, ağız - dan ağıza, kulaktan kulağa bü - bepten dolayı ika edilmiş olma - İ tün dünyada akisler bırakmıştı. sına Bulgarlar tarafından ihti -| i mal verilmektedir. Polisin müdahale ettiği, fa -| kat kilise inzibatiyle meşgul ol - duğu için geç kaldığı söylenmek- tedir. Hükümetin resmi orğanı Zna «| me gazetesi, ölülerin mezarların- | dan çıkarıldığı noktasını mesküt geçerek hâdiseyi olduğu gibi yaz- dıktan sonra, hükümetin vak'a | müsebbiplerini şiddetle takip ve | tecziye edeceğini söylemektedir. Sefir izahat verecek ANKARA, 18 (Hususi) — Ni- sanın 14—15 inci gecesi Bulga - ristanda Razgratta vukubulan mezar yıkma şenaati hakkında, buradaki Bulgar elçisi yarın (bu- gün) gazetecilere izahat verebile- ceğini söylemiştir . Diğer taraftan, yazı makinesi, proje olarak, marangozun oğlu tahtadan bir örnek vücuda getir- meden de vardı. O, bu düşünüşü, ilk defa şekillendirmişse de, baş- | kaları da akıllarından geçirmiş - lerdir. Meselâ, büyük fizik âlimi Jan Bernar Leon Fukol, körlere yazı yazmak imkânını verebile - cek olan böyle bir makineden ta- savvur halinde bahsetmişti. Ancak, bu âlim, tasavvurunu tatbik etmemiştir. Bisikletin mu- cidi Dre de, çabuk yazı yazma" ğı temine yarıyacak bir makine yapabileceğini düşünmüştür. Bunlardan başka, Burt ismin- döbbir Amerikalı bu yolda bir te- şebbüs yapmıştır. Hattâ, 1873 se- nesinde Malling Hansen namın - da bir papas ta, Viyana dünya sergisinde bir örnek teşhir etmiş- | se de, şimdiki yazı makineleri İ- İ çin örnek olan, şekil ve taksimat itibariyle, marangoz çırağınınki - dir. Amerikalı Burtunki, kullanışlı bir şekil göstermiyordu. o Papas Hanseninki eksik düşünülmütşü . Mitterhoferinki ise, kuruluş nok- tasından bugünkü yazı makinesi örneğine hemen tıpki tıpkisine uygundu.. Yalnız gene hayli ıs « i lâha muhtactı. Bu ıslâh yapıldık - bilirdi. Islâh işini lâyıkiyle ya - Şols ismindeki tabiin muvaffakıyetle neticelene- miyen pan, Amerikalı ıslâh icin uğraşmasından sonra harekete geçen Filo Renin gton ismindeki bir fabrikatördür, O, hayli işe yarıyacak bir hale getirdiği yazı makinesini, önce - Amerikada, sonra İngilterede ve nihayet bütün Avrupa memleket- lerinde benimsetmiştir. Tabii, o zamandanberi de ya- | zı makinesinde bir çok tadilât ya- pılmış, bu arada daha hafis, ye « rinden kaldırılması daba i bir hale de getirilmiştir. kolay Bir çok icatlar karşısında oldu- ğu gibi, yazı makinesi örnekleri İ için de, bir çok kimseler, hattâ teknik işlerle uğraşanlar tarafm » dan, ümit kırıcı sözler söylenil - miş, zamanında dikkate değer hu- suşiyet gösteren Mitterholferinki karşısında bile dudak bükülmüş, “böyle bir şey, çocuklara oyun - ! cak olabilir, iş adamına faydası Ne kadar mükem - melsetirilirse mükemeleştirilsin , tatbik kabiliyeti yoktur. Hele ya- zıyı çabuk yazmağa yarayacağını | dokunmaz. maktır, Bir makineyle, elle olduğu | kadar çabuk yazı yazabilmek, ii kat'iyyen imkânsız bir şeydir!,, | denilmiştir. e Bugünkü vaziyeti göz önüne getiriniz!,, ananem süse: epey 10 v8uaeaen0nE Na LAN 280 08 01 eaaea0 i o Çorumda Arapça ezandan suçlu olanların muhakemesi devam ediyor ÇORUM, 18 (A.A.) — Ağır ceza mahkemesi Bursada Türkçe ezan için toplu olarak evkafa gi- den 24 suçlunun o mahkemesine başladı. Sorguya çekilenler (| suçlarını inkâr, tevil ve bazıları (da itiraf ediyorlar. İstinabeler için mahke me 25 nisana bırakıldı. ÇORUM, 18 (A.A.) — Bursa müftüsü Nurettin efendi ile Tıb- İbı Adliye gönderilen Uzunköprü- İ lü Ferit için yerlerinden cevap ve rapor gelmediğinden muhakeme leri başka güne bırakıldı. Kemalpaşalı İmamı Oo Türkçe ezan okutmaması için tehdit et- mekle suçlu Habibin mahkümiye- ti olup olmadığı sorulacaktır. Beyşehirli Ali ve Yusuf hoca- lar beraat kazanmışlardır. tan sonra, adamakıllı işe yaraya: | tasavvur etmek, hayyale oyna -"
