basi ri Mypeys 24 youn vejepnu 1ayojuaur iğrey eyezna “2303 toldey “sOJIZYA Dulig UYOUUANY 10 *np2O -se op WAAny yevejo uyu vung 'ep uedek 1948) “ei OyUNİ *apojosama 11g yaySE şars vojey (sojosomı #kesy ('poppoulma (o yodigogos tutsvujo 4) «4 sun uopun3 yığıkese ıseulmpunıng oaşakIZvA 4g y78eg 1/9 vyope visıjod iğrey savjung 94 sr uupulyezu 19j4949€ ULUYUO503 «09 uizısşenijo 1g eydi iydez 1igöry ULOYSE 9219) “ug z0£ opuyıyep ayi ep ((nguvısp) V B ğrppsa 1g zısuyyeuı YTuyuyura) uığılese epıujay Lejunony nağop suyyep yoyajusau Uyülaş jay? Mesij epus « epusumy yigez SA YINıĞI fa zf uopunzn4 ij <zismiyegğ “pe 9pu'grey 10yd03 unsıjı 3 yesek » unjo zey! aıgpo) 1IGİIY 7993393 sunup UlacAlş oA rsevpidey U£oA iseuypiyeziğ sera) “Jig OPUN “ey taajunyso alokdayse HOYI YA 189p49p OjıYİSA nğnpjo uayjvul “utumajlasıj 19yse 9A 1sonujejsd Muokieyse ivan çoyesnur oi eAryso Igiyeş vp arseyeyurm npao youdag oplojun3 Yos Jıguynu vu aseuung #luyıpo opel Ululaojdu YULEpuY! Zp4 “12 #og yese uupnpdo UOLIĞEI EJEJEN UOJlYA VU) “oyna Isıppau Uoppeynu yedi Dpi Spusouuynı vojasomu öilese vurur? yiypeoynuz oyo1ezou eyieg dur? yoksa değil midir?. ve eğer böyle bir vak'a olmuşsa nasıl cereyan etmiştir, buna dair malümat isteyiniz,, dedi. Ondan sonra bir müddet mütees - sir olarak süküt ettik ve aradan epey bir zaman geçtikten sonra başka meseleleri konuştuk ve bi - lâhare dağıldık. Ertesi gün muayede merasiminde hazır bulun- mak üzere sarayı hümayuna gittim. Fakat sadra- zam paşa gelmemişti; muayede resminin hitamın- dan birkaç saal sonra sadrazam paşanın yalısına ittim; sadrazam paşa gene müteessir vaziyettey- di ve “Madem ki böyel bir hâdise olmuş; artık va- zifeye devam edemiyeceğim,, dedi. Bendeniz de, hakikaten fevkalâde müteessir olan sadrazam pa- şanın bu sözlerine karşı: “Müsaade ediniz efen - dim, meseleyi anlıyalım, belki önüne geçmek ihti- mali vardır,, dedim. Aradan iki gün geçtikten son- ra bayramın liçüncü günü Babıilide içtima ett vükelâ in'ikat elti. Esnayı müzakerede ar- kadaşlarmıza Mahmut Paşa mesele hakınkda bir sz söylen ondan sonra Süleyman Elbüstani e - efndi ve Oskan efendi söylediler. Zannedersem Cavit Bey bu içtimada yoktu, Mahmut Paşa, Sü - leyman Elbüstani Efendi ve Oskan Efendi iradı kelâm ettikten sonra istifa ederek çekilip gittiler. —480— AB vOppeAYE Nİ Uujo 9yyoun? uedala9 yeso Şijeynuz uouuuruş — Buuviğosd uejmafng 9e1f “pop yak -ng up öümeesoy UIĞI 16011121908 Jngwj nusny yeraj 0 yavktıyı iârey tucuğnp opdajleyeu Uvjo Zznuvva eiynsı 24 Hapaaysı nunpnuna UrUYUĞAp apzajak ızeg ojısıkvjop unJnz SA 3ıfzeş nİnpıo3 uvpodı -2s0 epi Ululeyy apo desi yoyouou! iesıi 2A unynz Uojipa EA OpUryaoş Unneyej) (9449 Yapupe) ULUCA UOp9 YLAZE) Iptyo nAynŞ “umsolnuunlag 424j)9 uray oji YJoyna hodoy apok ann iyasekis SA J04n193 nun3npjo oyyouaujıp - 9 yesoml 1jres oypaans dıseuojnu ajısodosop Uuva “Yng OPNYEP 'uuvazey 194180418 YOLIZDA 'Ulgavığ 9A nunğnpjo epyetuuuujıuese 9105 SA 4gp) 1g yok « olnunönp uizıuyeekıs tyegynsi esya “npeyyeua ejo r9y eye org yeumpıvw yi es epuyeg ziurodıgaey Hodızea eoyloyna nhodoy um3ng öjlams9 ng 94 9yyauaylay9 ureaop opjey nğnpjo seğnd syokımağonı 1yesesa IpıyAoj OpyOZUZON UJUJUANU UL yesefyi — odigrey'uğiye e49A nopeyoa yıfuspucut nöeg “ipemjo (gey Meyzeu YPYJOYNA Yusundu? unğıpojfo Jipşoş Turjuyiaz ozozn ysune Je3 ğı oyy -esotu ng 1gı3 ninpjo ayyanrouma very rig eej “oyna hodey epunpyey olneluy yıasosu sıyreoymul ayoyojıuacu yeejepnd 1gı3 igeye) Teusavmu uepei VAKIT m ilâvesi — neticesinde anlaürm ki maatvessuf pek ziyade mü- terakki devletlerde de bu kabil yolsuzlukla mış. Meselâ Fransa idarei örfiye kanununda, bi- zim kanunumuzdaki “Tahdişi ezhanı mucip neşri- yatı tatil eder,, kaydi “meneder,, suretinde cl ondan bundan bilistifade Fransızlar da sarsö vazıyet etmişlerdir. Reis — Bu sun! hakkında başka bir omüta var mı?. (Hayır sedaları) Onuncu sunlde: “Dahili memlekette bir bercü- merci idari vücuda getirerek ve hürmet can ve mal ve ırza musallat bir takım çetelere müzahevet ederek ika eyledikleri fecayic iştirak eylemesi, mevzuu b lan maksat teşkilâh mah - susadır. İsmail Canl öy Denim zamanımda böy- ir şey olmam Binaenaleyh Oo malümatım ur. Maamafih öyl iyorum ki o teşkilât Yalnız bu memleket iç münasebetle evvelce vaki receğim: Nezarette bulur yaptıklarım tama sini tadat edemem. Nezarette bulunduğum vakit meşgul olduğum meselelerden birincisi tehcir edil- — 69» — 41 ayfeunı epe1j9 oA iprogng SA ulenzasmı YUyULAvy 94 afısesanunuey — epumuyığosd vesou Uunıdng geli epıepens uda sop3 aygnlop Yurjarezou okjıy -eg,, :unkeknyo “og — 49g yejnguez jivwusj “iznunsnu anyo ızruşureuuşnsş — (sapny) £og ıgığsiiy dığey “Mipouapoges yiye yeyeş !1pojsi opvusmhur eyep un8 öag uo eğtd Yeje opjvy UNĞIpop zuwva - np öpsu'gey,, :op Ud unuo ug İyi 1s9j9891 Eİtg AJAUJ OP Jig vpvusa 0 “IpJ98 ını vkvdnuay eötg Jejej “Pop 'züeded tuuos uoyyipjoğ *yok ape ep vug “sopo desi IĞIyaLuyo ejnsi untuag 2s29un9 Jnguj 9a unlopo şıp wymeJ,, inpzodıp - 18 9 (Ujsog) Svg Tejez Op UN3 1s9)49 “Ippol vi “Ed Te) PEP? yiye Sumopar uvpednlay 'dueğ *“d VEL ve Supoj4 71pp93 tar ursoposoua ng uoydepednay wöeg yeme SA Gyo veası Op supa Vag “ıpouno zeayı osu uğ eğe Jeo) *ulpop “seyr5 uopuğı rarepe ng #Mhuy,, :3A Wp - zeaje4 sutsıpuay ouuazn unung "nya reryi nung ep deg #AUJ epey “ıppıposyeg ep uepuöegj 1 “ey etsy vfasonu uepaejuefruno sızvu puro O *mpap “wewsunma (o epunje 19y9| UrU0jU .#eg opyey ıZıpvuyo uuyeun3 Uruog Nyunö İuseu «mng sejerepe 1gı3 unung oPZMMEİJ *appdop 9 Çünkü ahvali adiyede azil için sebebi kâfi olan ahveli nazarı dikkate alsaydım hiçbir veli yerinde duramazdı, Meselâ geçenlerde vefat eden (Bursa) velisinin idaresizliğini evvelce biliyordum. Hatta ona suiistimal de atfediyorlardı. Fakat ben neza- role geçlikte nsonra faaliyet gösterdi; hatta ben suiistimal mezelesi hakkında tetkikat yapmak i z2»e müfettiş göndermiştim, Fakat bu tetkikatın cesini ben nezâaretten çekildiğim için bilmiyo- rum. Maamafih bu hususta Talât Paşanın da tesi- satı yoktur, diyemem, hatta böyle bir iki kişiye yer aramakla meşguldü ve siz de bazılarının âyan azalığına tayin edileceklerini işitmşsinizdir. Hası- İ: ben, iş başına gelir gelmez memurların azil ve tebdili taraftarı değildim. İlyas Sami Efendi (Muş) — Talât Paşanın Ce- mnl Paşayı kabineden çıkaracağını vadett Sel sö ; ştiniz, sonra bu mesele ne oldu?, ismail Canbulat Bey Evvelce aldığım vait- lerin izra edilmediğini görünce daima meseleyi mevzuu bahse $ ben hastayken Cemal Papa (Budapeşte) ye gitmişti. Hatta Cemal Paşa (Bu- dapeşte) de bulunduğu sırada meseleyi da açmıştım, bu suretle işi rezalete vurdum ve: “Bu adam bizim aramızda bulunacak vaziyet- — 468 — yyl yedejlo PALA yek “yiji “opjuy ığıyo uvdag yokuyıs dıomu Hadım s9 #punpşey yez sig uoyoj -A9p TAyjoyna Mejop UoppEAYE wejo yayızua rasyep Yiyep ümesn,garı nakay rSeyLig anrpek ig uvpurs » wze uesn,goyy,, :10lıpruop sJ498 3poppvwu pug znjo ouvjo dagas ezmniğipyeuunng epeıng unziğ YPUNĞ vrsezot şeyeş apokype huyeyerı OPEJpe DA Tjaas Oku TUvAlp ojigosuy yakın sata pie Su - 9JEZ9U VOŞIZLA 2A Tut4og ŞUUN ope 2A yezosi sağa Şl407993 apj0y95 Sn all e uruyayna op - Uuopappuu VUK! ZNJ0 'Z04O Urusesonunu"Y. “UMLOKNAYI Sey 4g Od1uoj49s majzgs 4p9 dTAoISI UApUUN VA U149)Z05 99 » 9ğıKos og Teyey — 4g vejague) prevsj (grepepar a£epg) “gunp » WoJ9 Tw TEA Kai ig yevepmos eyseg — soy me 9repp yen »oA Horuzou 'vivdg Ep vauos uepug “ipaj8 oy04 -ezou uorugnı uopun3 ;s9)19 SA uUpropugf yerek 0 ejavz ag torreuejiysi Sulsozn UNUN “GöNOLE * 3 vurureyevu “iyunığ vivzes “uipusu nis Ure$ » Ye GyeyyeH “pop “ursurun;ng spemg uog 0s£oj| - 4O,, sep wöeg 'urpop “uğoaaa duno$ reşn sı pan weğyy,, :0a tnpso3 rulsıpuoy NUN3 :693 17 “arpa, d84v9 du110)Z98 wıuufud uag 'npanj tin mucibi mes'uliyet olması İizimgeliyor ki a- caba bu mes'uliyeti mucip,, kaydından ne raana çı karılıyor?. Sonra maddenin nihayetindeki “Muha keme,, tabirine göre divanı âliye sevk keyfiyeti de kanunu esasinin doksan beşinci maddesinde mu - sarrahlır, onu okuyorum: “Divanı hüküm yedi heyeti âyan ve yedisi divanı temyiz ve istinaf ve yedisi şürayı devlet rüssa ve âzasından olmak ü zere divanı âli âzasınm yirmi bir neferinden mü - rekkep olarak dairei ithamiye tarafından müuha- kemesi lâzım olduğuna karar verilmiş davalar hakkında azayı mürettebenin sülüsanı ekseriyetle katiyyen ve kavanini mevzuasma tatbikan hük - meder, Hükümeri kabili istinaf ve temyiz değildir. De mek ki divanı âli, kavanini mevzuasına göre hü - küm verecektir. Şu halde bir nazır, kavanini cüz- iyemizin her hangi bir cürüm addedilen cürüm - den dolayı mes'ul edilmek üzere isticvap edilebi- İecektir, Ben bu meseleyi kendime tatbik ediyo - rum ve kavanini mevzuaya tatbikan hakkımda hükü mverilebilecek, mes'uliyeti mucip bir fiil yoktur; binaenaleyh belki benim divanı âliye sev- kolunmak için buraya gelmekliğime bile hacet yoktur ve ben malümat almak üzere ifadatıma mü- — 471 —