16 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

İŞARETLER 3ir varmış, bir yokmuş ği) , tâ| İ6martbiten bir tarihin son gü- 0! südür, ir 16 mart başlıyan bir tarihin ilk © zünüdür. r4| Biten bir tarihinson günüdür. &,İ Çünkü Osmanlı İmperatorluğu 16 mart akşamı gün batarken son sö- | ünü söyledi. Babrâli 16 mart ak- ları söyliyordu: Bâzı eşhas teşkilâtı milliye sanı müs asri sitinda bir tertip teşkil ederek ve pa- dişah ile hükümeti merkeziyenin evamirin! hiç södetmekle harbin netaylei elimesinden Müsbütün tükenmiş clan ahaliyi askerlik için toplamak, anasırı muhtelife yanmdn nifak Sikararak ianel milliye behanenile ahaliyi mek tana na rağmen sulh konferansı vazifeni « A» devam etti ve nihayet İstanbulun Türk Maresinde kalmasına karar verdi. İşba karar Kulubu Osmaniyeyi mfüstarih Mecektir. Ancak bu kararları Babsâliye İbiig ettikleri zaman icrasının ne gibi şart Mara tabi olduğunu da ihtar eylediler. İşte Mrnit, vlâystı Osmaniyede bulunan hris - hayatlarmı tehlikeye bırakma - Mak ve elyerm düveli itilAfiye ile müttefik- lerinin kuvayi askeriyrleri aleyhine mite - Madiyen vuksı bulnant « olan hücumlara bis tazı vermekten ibaret kii. Hükümet mer - keziye bu ihtara karşı bir dereceya kadar göstermiş iss da teşkilâtı milliye Mim müstearı altimüa hareket eden eşhas Miatisesslif teşvikst ve tahrikâtlarmndan Vak geçmek istemediler. Bilâkis hükümeti hareketlerine iştirak ettirmeğe teşeb- Dün ettiler. Herkesin kemali heves ile bekle mi tahtı karara simacak ahkâmı sulhiyenin tatikini temin edebilmek Üzere tedabiri 18- Yİmeyi tecmmili etmeğe de mecbur oldular. Bunun için bir tek çare buldular. Bu da İs- tanbulu muvakkaten işgal etmekti. İşbu ka- Yar büçün mevkli icraya vazedilmektedir., Bü resmi tebliğ, batan bir salta- natın, batan bir zihniyetin, (son sözleri idi. Bu sözleri hiç bir dev- Tet, hiç bir müstakil devlet söyli- yemezdi. 16 martı benimsemek için edebiyat yapmağa lüzum yek. Kötürüm Osmanlı İmperatorluğu ve onun Babrâlisi lâzımdır. 17 mart sabahı artık İstanbulda ufumetli bir İmperatorluk leşi bul- du. Esi Osmanlı İmperatorluğu Mondo- ros kocakarı ilâcının tesirile ken- Gini zehirledi ve öldü. 5. 135 mart bir tarihi kaparken, bir tarihi açtı. 16 martta Şehzade ka» takolunda Türk neferlerinin göğ- #üne saplanan kasatura esirliğe bel bağlıyanları bile korku sarhoşlu- #undan kurtardı. 16 mart sulhü imzalamıyan iki İnsan düşmanın dövüşmesi değil- di. İnsanlığın bir parçasını kopar» mak, bir milleti müstemleke sürü- leri arasma sokmak © istiyenlerin bareketi idi. 16 martta emperyalizm (Türk söğsünde bir kere dhaa süngü ha- İinde battı. Fabrika karınlı, dritnavt ayaklı, “kasatura tırnaklı, batarya ağızlı, zehir nefesli ve yakalıklı yamyam, emperyalizm o gün Şehzade ka- Pkolundan başlıyarak bütün Türk- İesi çıtır, çıtır yemek için kımıl “danmıya başlamıştı. Şehzadebaşmdaki fâcia bu kan- İr tiyafete hazırlananlar ağız şa- Pirtrsı idi. 5 15 marita İstanbulda şunlar ko- Nuşuluyordu: “.— İngiliz himayesi “— Hayır, Amerikan mandası! 16 mart alevden bir lokomotif #ibi memlekete efendi arayanla- rm, haraç mezat vatanı satılığa Şikarnaların kelleleri (o üstünden Zeçti, O gün; “— Ah Avrupa, ah ey insanlık Şanı neşrettiği resmi tebliğde şun- Tepebaşı bahçesi ile Şekeri Bahçeler Kiracının elinden oynuyorlar ! Şarap ve likör ka- alınıp başkasına (50 kuruştan 60 kuruşa çakcı'ığından mu- verilecek mi? - (hrlamasına sebep olan hakeme ediliyor'ar Garden Bar, Darülbedayi, Asri sinema bi- nalarının müsteciri J. Leman dün| C€ZASIZ kalmalı miya . belediyeye bir istida ile müracaat! istanbulda üç dört gündür şeker etmiş, bahçe ve binaların mukave-| hirdenbire fırladı. Daha bir kaç lesinin mayısta bitmekte olduğu- gün evvel okkası elliye, elli ikiye nu bildirmiştir. ,, İsatılan şeker birdenbire elli sekiz, 3. Leman Garden Bar binası ile! elli dokuza ve küçük mahalle bak bahçedeki yazlık sahneyi kendisi | kallarında altrıışa kadar çıkt. yaptırmış olduğundan mukavele- | Fiailerin bu yükselişine sebep nin hitmamda belediye bunları sa“! acaba ne idi? tn alacak, pazarlıkta uyuşup ala- mazsa müstecire kaldırmasını bil- direcektir. Son şekle göre Garden Bar bi- nası ile yazlık sahnenin yıkılması icap etmektedir. J. Leman dünkü müracaatinde belediyenin kendisine ait olan bi- na ve tesisatı alıp < almıyacağını sormuştur. Belediye daha henüz hiç bir cevap vermemiştir. Ayni adamın isticarında bulu- nan Taksim bahçesinin de muka- velesi sonbaharda bitecektir. Sa- rayburnu park gazinosunun da beş senelik mukavelesi bitmiş, müste- cir kendisine ait olan bir krsrm eş | “* # : : < yalarını almıştır. aranmalı, meydana çıkarılmalı ve Belediye; İstanbulun en © güzel cezalandırılmalıdır. bahçelerinden olan (Sarayburnu, Li N e “Tepabaşı, Taksim bahçelerinin gü: Seyrüseler işlerini telkik için zel bir şekilde işletilmesi, buralar-| O Seyrüsefer işlerini tetkik etmek da asri tesisat yapılmasını istemek e Viyan: diyece bir me tedir: Bu Sale idare vi ran e Karay veril rafında esaslı tetkikat yapılmakta” | miş ve eltmer şube müdürü Faik dır. Bu arada Taksim bahçesinde | Bey seçilmişti. Faik Beyin gönde- büyük bir Luna - park yapmak İ- İrilmesi için Dahiliye Vekâletinden çin evelce teşebbüsatta ( bulunan! müsaade istenmiştir. Bu müsaade Macar grupu ile de temas edilecek- | yakmda gelecek ve Faik Bey he- tir. Maamafih tetkikat neticesinde | men karcket edecektir. e Ke bekiepie Faik Bey Viyanada bir sene ka- İçen beki Bir karar verilecskkir; lacak, Süreli işlerini iyice tet- Fen fakültesi taiebe cemiyeti kik edeceği gibi Viyana belediye senelik İrongresi memurları kursuna da devam ede- Darülfünun Fen Fakültesi Tale- | cektir. be Cemiyeti senelik kongresini dün Muallimler Birliği binasında yap- mıştır. Kongre üç taat sürmüş ve |. bu müddet zarfında bir hayli mü- nakaşalar olmuştur. O Eski İdare Heyetinin senelik faaliyet raporu ve bilânçosu okunmuş, tastik edil- miştir, Sonra cemiyetin yeni sene faaliyeti esasları görüşülmüş, ni- | ne muamele dün tekrar başlamış- zamnamenin 14 üncü maddesi de: | tır. Dolar dün borsada 0.47.69 da ğiştirilmiştir. Tadil edilen madde. açılmış, 0.47.77 de kapanmıştır. ye ver olar “ de ve rim? Bu rakamlar doların Türk lira- senede bir eğişecektir. Mü-! sına nazaran kıymetini göstermek teakıben yeni idare heyeti intiha» | tedir. Yani bir Türk lirası doların batına geçilmiş, zümrelerden nam | dünkü kıymetine göre 47 çent ka- zetler gösterilmiş ve yeni heyete| dardır. Doların bu kıymeti Ame- Nezihe H. ile Naci, Ibrahim, Fik* | rikadaki son bubrandan evelki pi- ret, Nazım, Kemal, Suat, Can Bey- yasasile büyük bir fark gösterme- rıwayetleri çıkaranlar Bazı şeker işi yapanlar (o şirdi- den sonra memlekete hariçten şe- ker gelmiyecek diye ortaya bir ri- vayet çıkarmışlar ve fiatlerin yük- selişi bundan ileri gelmiştir. Halbuki bu rivayetlerin aslı, esa 8ı yoktur. Şu halde üç dört gündür okka başına yüklenen ve (zavallı halkın dar kesesinden çıkan altı- şar, yedişer, sekizer, dokuzar ku- ruş ne oldu, bu paralar nereye git- ti. Ortaya aslı olmıyan şayia çıka” rarak bu suretle, şekerin okkasına böyle lüzumsuz zanilar yaptırma” ğa sebep olanlar kimlerse bunlar ler geçilmielerdi. Beş kişilik bir | mektedir. Me de re tonra | Amesikadaki buhran ve onu ta amaaan | kiben doların dünya borsalarında diye işgal ordularmın şehre girişi- muameleden kaldırılması üzerine ne alkış tutmaktan elleri nasırla- | Arterika parasının kıymetten dü- nan avareler bile bu faciadan hi- | $e€€ği zannedilirken bu, doğru çık cap duydular, kıpkırmızı oldular, | mamıştır. Dolar üzerine muamele 16 mart böyle bir gündü. başlayınca tekrar eski (o kıymetini rami bulduğu görülmüştür. 13 sene sonra 16 martı düşman | Bunun sebebi Amerika Hükü- ateşinde dövüle, dövüle çelikleş- | metinin milli parasını korumak i- miş, doğan darağacını göre göre i»| çin şiddetli tedbirler e almasıdır. deal için ölüme © kanıksamış bir| Diğer bir sebep te buhran başladı. milletin olgunluğu ile bir varmış, | ğı sıralarda İngiltere ve Fransanm bir yokmuş diyorum. paralarmı gayritabit bir yükseliş- A Sadri Etem İten kurtarmak için Londra ve Pa- MA e e ğe ivğleği la muamele cereyan eder.” Adliyedeki 9 uncu ihtısas mah kemesinde İliko ve Mişel isimle- rinde iki Rus, kaçakçılıktan muha- keme edilmiştir. Çorapçı İliko Efendinin Yere- batandaki evinde bir (miktar el rapla likör bulunduğu kaydile ya- pılan muhakemesinde, şöyle demiştir: — Efendim, şarap denilen şey, İ sira; likör denilen şey, şuruptur. Vişne şurubu. .. Benim kaçakçılıkla ve kaçakçı: larla hiç bir alışverişim (yoktur. Yaş üzümden yapılan şira ile viş- neden yapılan şurubu, karım, mi- safirlere ikram için yapmışlır. Bun lar, kaçak şeyler sayılamaz. Mik» tarlarına da itiraz ediyorum. Şira- nın içindeki “pislik” te tartıda he: sap edilmiştir. İliko Efendinin “pislik” dediği şeyin “tortu” olduğu anlaşılmış, neticede içlerinde bulunan ispirto- nun çok az olmasma göre, kaçak şarap ve likör iddiası, doğru bu- lunmamış, beraet ve şira ile şuru- bun geri verilmesine karar veril- miştir. Ancak sahibi, şirayı, eğer bozulmamışsa, alacaktır. iliko Ef. nin akrabasmdan olan çorap boyacısı Mişel EF. de, ayni evde kendisine ait olarak bulunan seyin, inhisar İdaresinin rapotu i- le de şira olduğu anlaşıldığından, beraet etmiştir. O da, şirayı, eğer bozulmamışsa, alacaktır. üsküdar tramvaylari Üsküdar Tramvayları hissedar- ları 31 martta şirket merkezinde senelik umumi içtimalarını yapa- caklardır. İçtimada şirketin bir se nelik bilânçosu tetkik olunacak ve hattın Kadıköyüne temdidi mese- lesi de görüşülecektir, Şehrimizde doların kıymeti ve vaziyeti Istanbul borsasında dolar üzeri- | riste mühim miktarda dolar satın almalarıdır. Bunun için bu iki hü- kümetin dolarm düşmemesini isti- yecekleri tabiidir. Bu vaziyet İn- giltere ve Fransanın aldıkları do- larları ellerinden çıkarıncıya ka- dar devam edecektir. Fakat ondan sonra ne olacağı, doların şimdiki kıymetini muhafaza edip edemiye- ceği meçhuldür. Para borsası komiseri İhsan Ri- fat Bey dün bu hususta bir muhar- ririmize şunları söylemiştir: “— Aym dördünden, yani Ame- rikadaki mali buhran başladığın- danberi İstanbul borsasında dolar üzerine muamele olmamıştır. Do- lar üzerine tekrar muamele başla- dığı zaman kıymetinin (düşeceği tahmin edilirken böyle olmamış” tır. Dolar buhrandan evelki kıy- meti üzerinden tekrar (o muamele görmeğe başlamıştır. Avrupa borsalarında da bu, böy ledir. Esasen, İstanbul borsasında Avrupa borsaları fiatlerine ( göre a m Oxobüslerin fazla yolcu al SOHBETLER Sinemadan beklediğimiz Geçenlerde, bir Fransız yazıcı" nın, sinema için bir sözünü oku - muştum. Bu yazıcı diyor ki: i “Sinema yalnız âdetlerimiz ara sma girmedi, bizim için bir ihti yaç oldu. İstatistiklere göre, dün- ya istihsalâtında, (buğdaydan sonra sinema geliyor.,, Doğrusu, sinema bir ibtiyaç ol- muştur. Ancak, bu ihtiyacı, yerli filmlerimizde, vodvil seyrine, tak- | lit dinletmeğe, çıplak vücut gös - | termiye inhisar ettirmemeliyiz. | Memleket haberlerini, memleket kımıldanışlarmı, sinemamız bize, canlı olarak aksettirmelidir. | İnsan, sinemaya gidip te, ccne- EPİN maznun | bi dünya haberlerisi seyrederken, hem sinirleniyor, hem de kendi kendine soruyor! “Acaba bizim | memlekette, hiçbir hareket olmus yor mu? Acaba bizim memleket- te herkes olduğu yerde mi oturu » yor,, l Yabancı memleketlerden gelen havadis filmlerinde, talebe nüma- yişlerini, başvekil gezintilerini, asker resmi gecitlerini seyrediyo- ruz. Her gün, hemen her sinema: da M. Mussolininin bir nutkunu, | M. Herriyonun bir sözünü dinli * yoruz. Buna mukabil, bize dair, bizim sinemamız bize ne gösteri « yor? N Sinemadan, “Yarın,, için çek | şey bekliyoruz. Fakat bugün, bi » | ze, bizim memleket beberlerini, hiç değilse ehemmiyetlilerini göz termesini elbette bekleriz. Gazi Hazretlerinin İstanbulu şereflendirmesini, İsmet Paşa Hz. nin tayyare seferini, iktısat veki < limizin Anadolu seyahatini, Re * cep Beyefendinin Halkevlerinde: ki nutkunu, sinema perdösindö 5 görmek, dinlemek arzusunu mu - hakkak, ki benim gibi herkes du- ğ yar ve bunu da sinemacılığımız « dan ister, j Meselâ evelsi gün M. Papanas- tasiu İstanbula geldi; dün Yunan ve Türk heyetleri Bükreşe hare - ket ettiler. Behzat Hâkinin jübile © si için, Vali konağında bir toplan tı oldu. Bütün burlar, sinema se- h yircilerine gösterilecek günün ve- ya haftanın canlı havadizleridir. İ Sinemacılığımızdan, şimdilil:,' memleket hareketlerini, memle < ket aktüalitesini takip edip, biz3 seyrettirmesini ister ve bu işi ya masmı bekleriz. Cİ Selâmi izzet mamalara dikkat ediliyor. Zabıtai belediye memurlrat ©* tobüslerin fazla yolcu almamalari- rı gayet dikkatli bir surette kont rol etmektedirler. Taksim - Büyü dere hattında işliyen otobüslerix 14 müşteri yerine 20.24 müşte i aldıkları ansızın yapılan tefti: le anlaşılmış, bu gibilerden 20 lir« ceza alınmıştır. İki otobüsçünü de ruhsatnameleri bir müddet için geri alınmıştır. Eyip » Keresteci- ler hattında işliyen otobüslerden üçü de çok eskidiğinden çal: v tan menedilmişlerdir. 0 080 BE EREN ENE AMENNA 15 Yıl evelki VAKIT ram vü 16 Mart 1918 — Hidiviyeti Misrıye kapı kethüdüm Cp iâletiin Fefit Paşa, kadılar Ahmer'relsesi Lebibe H. Viyanadan Dersaadet gelmiştir.