27 Şubat 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10
e ie i *minaıpnuoy eğ Beovu «njo ourayı UruAa ye TjelAS LİEYEAEYLİ UyuoK Us nsumyny eknığop urpnığop aus yereysipyey uoppyarpa opunjumu 1sopsa yus£ apumodeya 185498 Ulugkıiye VŞexAa TyapMALpI ruepdolu va tutğssapıpo put a42193 İn uyoppnu! *ifouos 1:g ng sulszn dapeş yevujo Usa uepuyuzu vir - (y vauos 9u9$ dig vojyns “olanrenopsasynu ng “oppey nğnpjo zaareynur opuiozn okryeu 1ye4A3 1$ -a90j1pa akıp yyapog uk ye y laa “BIUOS 9U38 »1g UoYms DA iprojğrmdek suzyusjsanynu ig yey öpsaygıy ekreuyy zruiiepseyyemu wiz'g ep -u1svusa yezoyeznut ng uapıpa vadı ayı vÂueujy TTJAYANM YIS TAYH “aydır “gedek ayyresağ naz yekeB zıuzğızeuyışeı SA Unpeu - dek mağ tuyrapasoyeznu uejung 1/ dpava Ziniz -2aynsı Dpi am$onu tsokıpaj çereşo 1Geayy Ipuetus0 YA yapea 9495 4ig ue İipsajfirumuns muraw vuag vuğyu uzumyusı noUnön JA SUN yeyej “uarı$rvu »dek dog rutzuayısı oipyeu TA yi ejo Srjıpa odop yeneşo dijye yyıgeynu ep efusujy 'umo4dny « 4oy üepuseyunjo pitiyey eieyueg ng Ununyni suşarı fon Külman evime geldi ve (Altınlar geldi, bunların sureti istimali henüz takarrür etmedi, hal buki altını meydanı tedavüle çıkarmak doğru de - ğildir, buna bir çare bulunuz) dedi. Ben de kendi. sine ancak düyunuumumiye vasttasile buna bir ça- re bulunacağını, fakat İngiliz, Fransız deinler ve- kili muvafakat ederlerse Osmanlı bankasile yapı» lacak muameleden daha sağlam ve esaslı bir mu- amele düyunu umumiye ile yapılabileceğini söyle - dim ve ilâveten dedim ki: Madem ki Osmanlı ban- kasına Paris ve Londra komitelerinden iyi bir ce - vap gelmemiştir, artık banka ile yapılacak bir iş kalmamıştır; Osmanlı bankasının kâğıtları remle- kette haizi revaç olmasinın sebebi, bankanın itiba- rı ve bu kâğıtların altındaki imza sahiplerinin ban- kanın resmi : mümessilleri olmasıdır. Fakat Hasan beyi veya Ali beyi reis yapıp onların imza - sile bu evrakı çıkardığınız vakit buna piyasada kimse emniyet etmez. Bankara bir komite teşkili de gayrimeşru oldu ğunu ve Osmanlı bankasından istenen muavenetin bir hak olarak değil bir muavenet şeklinde istenil- diğini, çünkü Osmanlı bankasının nizamatı muci bince devlete bir buçuk milyon liralık itibar aç - maktan başka bir mecburiyeti olmadığını, halbu- Eba —9 — “arap «94 ekeövd yeje |, MOJYY9A porezou kre voUJp!3 Suydağ *Ynpaokıpığ eumınön “1g op ojuegnj ved yiroujıp? urzuuş soğ! Uryoyajuzdur YOpUa uğ » Ye YpAR uvpedmay “tiiajlos tu(ğa9aj1go| » Tp yoUoA NUN OlOZN YOULOUIŞ9 ZNABDOŞ 1Kwaıj uok “10 3s9p Ön uesayıgejo ur ouğ990jip? MzuY) uu sv 2989 vkeğed şejey JoAA9 uopzouyı$ tâtdnsay “ipje iagey epslo ru1ğaoaju94 ale -198 AYI uofjru #ag ayarezau ng 94 UNP! eprdnuay uag yıyea Ağ Jpyoio) yarezou oğel 'uos UZ “rpeurejo Fyejjeanıu apo4spı ng “ıpjmoA ( okoklaoyse goy! IğI SİNT OPUSAONDU ezeyeymu ng öö pyevekimuyey Uupkanu vyezva ni agiğ dodipa 41897 ogduy wp ng “sodyurajıpa uyu « 03 is9ğel Ununpapd,, sevunjo opus Uuakoyse n -2y12 AYUNİ *npjosyeg nnzAavı (s9u1jıpa 1paaj a434 -Moyse ns3yıo uruağeı yerejo 15991)9U1 unung 3A na snppegvı yejeplayi Zısy9feyıu epusese aday oöel olajayse sesejo yıgrı yad e1uos zeüg YEYEJ IYASG AAHATYANSV (LİHT9 NINISYİ “pi ng “pi uap9 urea3p UYLAa wığıpıs8 syonymy uog Sanğıuşo Jnsgyosaj 4)191 evvelâ borçlarımız, sonra devletin ihtiyacalı saire- si. Eğer aksinde ısrar ederseniz ben çekiliyorum, yerime başka bir maliye nazırı tedarik ediniz,, de- dim. Bunun üzerine düyunu umumiye müessesesi birçok vesilelerle mevzuu bahsoldu. Ben bü mües- sesenin devletin itibarı malisinin mihek taşı oldu” ğunu daima tekrar ettim, buna her ne suretle olur sa olsun dokunulmamasına mâni oldum. Bankaya gelince, Almanlardan beş milyon li « ra istikraz olunacağını demin arzetmiştim. Bili - yorsunuz ki, bazı memleketlerde devlet bankaları nm altın olan nakit mevcudu her ne ise onun üç misli nispetinde banknot çıkarılması kavaidi mü - meddinedendir. Bunu bizde de tatbik etmek üze re Enver paşa ve Talât bey Almanyanın vereceği beş milyon liralık altını depo edelim ve bunun mu- kabilinde on beş milyon liralık evrakı naktiye çı- karalım.,, dediler. Osmanlı bankası bu işten haber- dar oldu ve o vakit Osmanlı bankasının Ingiliz ve Fransız müdürleri de burada idiler. Ben, bunun muvaffak olmıyacağını söyledim. Avrupadaki dev- let bankaları ile bizdeki devlet bankası ara maye ile müteşekkildir. tarafından idare olunur. Bizde ise Osmanlı banka- —1s1— —r gepuyj Uyİ Wo zDJ9s yuşsajasou evdeğnu ojyans ng *unpunng msnggofajş akıp Ziaje znon yep ej4va ed uisod oA Mipufe5 uepepeyşeje 'npoktuişe ek 841) gg - Ze Un peğeurayog “umpjo ingoou oltu. yerejo iyersewi ğe ruruusry 1g wryneu Wed zıunğıyoyes epeyyindi od rörey olopyjuyaoş Ysayv uejo Jarasıynur Nanyz epurez 2498 PAJ *npgodrurujıdek a8 114 ige) UOPUIĞIPIp9 olaguşnu okip 1yöe (mgueiej ULAeA Töre OMLUJZOS ng yeyej “uya zeşyi rusauydo3 ounuo uığı ng ya4apasyeg epyoyna 151/991 Nung uag 'npıo4njo Ayeg viran ulg 89g “Hep sepieyez Muyok Ge “nu eung SA SPULİK Heye 4SEŞEGOYYUN DA 12499 Pep < Jngurasj ıyeani 0091 unung “ıpayıpo vefegnw ua Teanö 009p 9pun3 sozu Hero OKISONDA Is SA UĞ «ad gs epujaez vppnu ng “uupajue nunSnpjo $iuyo WeAop e bj! Ulyey ng uedijdeg v4uo8 ÂR 11g, uoygmuğ eiednsay 34 uya »bpn Majasowu 39U “23 aşağımaş. PpRağıı üplolıpappa AİNDNPO MÂ, “yi yersen ea 000'OST YULASA uyöş ysoğeş uruispeye (guesj eprejyes3joş ng “upje şe15j(9j yyyıde up » Kog unğepj sejuewrez wun$npun;ng epeusdlA VUVd NIHGJL8YS NTİT ISASVI NMINANYISI DÜYUNU UMUMİYE VE MÜESSESATI MALİYE Halit bey (Divaniye) — Demin“ arzetmiştim, müeşsesatı maliyeye, meselâ düyunun umumiye, Bankı Osmani ile diğer düşman müessesatı maliye ve iklisadiyesi meselesi o zamanlar pek ziyade movzuubahsolmuştu, seferberlik ilân olunduğu va kit biz gene istikrazlarımıza karşılık gösterilmiş o- lan varidattan tahsil edilenleri düyunuumumiyeye tevdie devam ediyorduk. Hatta bu mesele hak - kında ağustos ayı zarfında meclisi vükelâda sert bir münakaşa oldu ve harbiye nazırı askerin ihti- yazı varken düyunuumumiyeye borçlarımızın kar- Sı verilmek lâzımgelmediğinden bahsetti. Bu - n üzerine bendeniz kendisine cevap verd “Ben nezarette bulundukça böyle olacaktır. Bu, devletin vazifesi, namus, haysiyeti icabıdır; ben paraları bankaya veremem. Askerin ihtiyacına glince: Seferberliği ilân ettiğiniz vakit, maliye nezaretinden devletin kudreti maliyesini sormak - İğınız icap ederdi. Halbuki seferberlik bana so - rulmaksızın yapılmıştır, maamafih hazinei devlete olan par. verebilirim, fakat ecnebi hâmillere it olan varidatı size vermiye muktedir değilim, —9sı— ZeJYNS OYUN) “unpdodipo yesevi “oğwog spina saymdap (um8323p9 asayznuu isi ng “suy *Pgöan eyyueg lr ürzeyeurye yayyvey 444 Mep ais <2kıpa yrejo urje uepuyese) ekuvujy ulejzeiin Ay MARE ŞIR Ag OO ŞE AŞAR AŞA COŞAN AAŞEYMN. Tae: oOlaRO A AŞAMA. ARNE ŞİŞ IŞ pay REŞAD KEŞ AŞ 525 opediz uapauos Dji epursese Yıyioş Miueyuvg Ale oğunyaz Uünsojosowu ısuyuvg Yususg illdvVA WI TMVAZVUMUSI NVAVYANYVTIV , *1ppipo rezeuiaes apak “17Ey aoans Yozil Ng Yişat eruos uepung 9A Wp7YÂ 1uuğaakımapa yuzişii koliye taJoyuznu! 95494 e OZAUİĞZBA 24 TUTĞLPJSİ ZE YaİsİZEA apadı pey naans uojül ng UIĞI yemeyjo tüyyyeui varşuedız 24 serez ndng opzajı SA Wipajkos uuğıpeLra -ue nunğnpjo psey uopasau opzıg Yuraepıyyı 1epE 1ağ 19y epuısuusa drey ng up? urrsap Maguspou -2s İeyaşg A nunğnpjo ppyinur uşulsorepi eyueg lu Sayokımajııa yalınığanı oğı ng elarşunury yevej “dek oA uüyya yepe; tuzeyvu unung ep uvez © U3g 'rejipdos — UOpUG Jeiyoj 1ojosau OULMAZN ki bu meblâğı da tamamen aldığımızı fon Külma- na söyledim. Bunun üzerine (Külman) : “Bu son karar mıdır?.,, diye bana sordu. Ben de cevap ver dim. “Benim son kararımdır ve ümit ederim ki meclisi vükelâ dabi bundan başka karar vermez,,. Bunun üzerine ilk sarfiyat altın olarak vukubuldu. OSMANLI BANKASINI SATIN ALMAK MÜMKÜN MÜ? Bir müddet sonra Evver paşa, Halil ve Talât beyler bana müracaat ettiler ve: Osmanlı bankası: nı satın almak mümkün müdür?. diye sordular. Bu fikir de tabii Enver paşanındı. Meseleyi uzun uzadıya anlattım. Bunun müm. kün olmadığını ve bu hareketin nizamatı mevcu- deye muhalif olduktan başka mucibi töhmet ve sual bir bali tecavüz olacağını söyledim. Bu mu- havere esnasınde söylediğim sözlere Halil bey, hukukşinas olduğu için kani oldu. Ve banka niza- matı mucibince bir şey yapmak imkânı yok dedi, BANKA RİYASETİ IÇIN TEKLİFLER O zamanı banka riyaseti için kime müracaat «
