16 Şubat 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

| Hi p > | başlamışlar. Fakat o Sanfa 8 Hava Muharebeleri RR Verdun Müdafii Navar Yazan: Jac guess Mortane Navarın yerleşme işi, güpe gün düz yapıldı. Maksat gece düşma- nın dikkatini celbetmemekti. Ça- dırlar filân kurulunca, tayyareci - ler yatmak istediler. Fakat topra- Nakleden : fa, Yerleştiğinden bir gün sonra Navar, tayyaresi ils derhal hava | ilandı. Fakat tesadüfe bakınız ki, hiçbir düşman tayyaresi havada görünmüyordu. Navar sinirleniyor ğm çamur içinde olması, rütubet | du: buna mâni oldu, gidip traktörün minderlerine o çöreklendiler. Ertesi sabah, şehre giderek bi- rer şilte aramıya koyuldular. Şe - hirde, evler, altüst olmuş, kafese dönmüştü. Nihayet, yarı yarıya ha rap olmuş bir köşk gördüler. Bu - ranın eşyası oldukça sağlam bir halde kalmıştı. Yukarı çıktılar, o- © rada, karyolalara uzanmış iki pi yade neferi gördüler. Askerler, o kadar yorgun ve bitap bir halde idiler ki, ayakkaplarmı bile çıkar- mıya vakit bulmadan uyuyuver - mişlerdi. Navar onlara, bir tarafta şilte- ye dair bir şey görüp görmedikle- rini sordu. Müspet cevap Oalmca arkadaşlarını şilteleri gönderdi, kendisi de askerlerle lâ fa daldı. Bu askerler, meşhur “Ku.tlar , alayına mensuptular, İkisi de öy: le pis bir halde ve bit içindeydiler ki, Navar derhal alaya başladı, Askerler de oldukça pişkinmişler, © kendisinin de kim olduğunu tanı « © yınca kendisine şu hikâyeyi an | > Jattılar. Bir hafta bir vaziy cepheden geri dön- müşler, #hata © çekilmişlerdi. Üç dört arkadaş şehre girince boş bir eve gelmişler, (o temizlenmiye amaşırların- izlenecek bile hal kal- madığı için çıkarıp atmışlar, ve evin ötesinde berisinde, giyecek © çamaşır aramıya kalkmışlar, Ni hayet, bula bula, fistolu ve dari * telâlı kadın çamaşırları bulmuş - lar, mscburen giymişler, Ayni ak- şam, bu dört arkadaşa, bir keşif vazifesi verilmiş. Gitmişler, Al - manlar işin farkma varıp ateş e Jinbe içlerinden birisi vurulup öl. müs, büyük burunlu olan birisinin © burnuna bir kurşun isabet edip ya rısını alıp götürmüş, bu yaralıyı © arkadaşı geriye getirebilmiş, Za - —vallı; — Artık şarabın kokusunu du Yyamıyacağım. p Diye inlerken, birdenbire bir ç kahkahadır kopuvermiş. Arkadaş © ları bu neşenin sebebini sorunca: © <— Bizim arkadaşı esir aldılar. “ Simdi kendisini ararlarken fisto- Ta iç çamaşırları ile | görecekler, — kimbilir ne komik olur! t k j Diye cevap vermişti. p Navarla askerlerin konuşmala- « ri pek samimi bir şekil almıştı. Bu , aralık arkadaşları — gelmişlerdi. Geriye, k döndüler. Her taraf, çadırm, etrafımda, delikdeşik olmuştu. Toplar, şa © rapneller çadırın üzerinden aşi - çadırlarına yordu. Fakat tayyarelerle alçak | örtifalarda uçmak büyük bir tehli ke teşkil ediyordu. Navarın endi- sesi bunda idi. Birkaç gün evvel, | arkadaşlarından Delcamp, fran- sız topçularının tayyareyle nişan- gâhlarını tashih ederken, bir gül aramıya | di filotillâsma tayin evvel, gene böyle! “le kafasını koparıp uçurmuştu. İ Her öğleden sonra Navar yere iniyor, benzin alıp tekrar yükseli- yordu. Fakat gene kimse yok. Nihayet, bir sabah, Navar, ka leye doğru ilerliyen iki düşman tayyaresi gördü. Üzerlerine yürü- dü. Almanlar onu görünce geri döndüler, fakat Navar peşlerine düşmüştü. Almanlardan biri kaç- mak ihtimali olmadığını görünce | yere indi, ötekisi de, aşağıdan a- çılan ateşle düşürüldü. Şimdi artık Verdun havalarm- da düşman tayyareleri eskisi gibi görünemiyordular. Piyer Navar yaralanıyor Navar kardeşinin nihayet ken- edildiğini haber aldı. Bu haberi aldığı za - man Navar, kardeşinin Verdun ci- varımda nöbete çıkacağmı bildiği için hemen tayyaresine binerek o nu aramıya gitti. Navar, kendisine yaptığı kü - çük bir ihtiyat iniş mahallinin ü - zerinden geçerken, orada, düşma- nım gözünün önünde duran bir Ne suport tayyaresi gördü, alelâcele insrek, onu bir kenara saklamak. bu suretle düşman topçusunun nazarindan kurtarmak istedi. Tayyareye yaklaşan Navar i çinde kimse olmadığını görünce biraz daha dikkatle baktı, bu tay- yarenin kardeşi Piyerin tayyaresi olduğunu anladı. Ayni zamanda tayyarede kan izslri de vardı. Navar kan lekelerini görünce büyük bir heyecana düşüt ve ağlı yarak çadırına koştu. Orada ma- kinisti vardı, Makinist: — Merak etme, dedi, yok. — Ne oldu? — Bir muharebede kolundan yaralandı. 3 kurşun isabet etmiş. — Dumdum kurşunları mı? — Evet. — Çok fena. , — Doktor bir tehlike olmadığı nı söyledi. Merak etme! tehlike — Nasıl yaralanmış? — Bir düşman tayyaresini dü- şürürken, — Muzaffer olarak mı? — Evet. iŞ Çok iyi. Hiç olmazsa bu bir tesellidir. Hemen gidip kendisini kucaklıyayım. — Olmaz. Doktor “yarın gel - İ sin, dedi. Yaralıyı heyecanlandır- şilte bularak | mamak lâzım. Ertesi sakah Navar derhal ya - ralınm yanma koştu. Orada Piye- re ilk ameliyat yapılmıştı. Fakat kâfi derecede burada bakılmadı ğından şikâyet ediyordu. Kendi sini başka hastaneye naklettiler, ve kendisine askeri madalya veril di. vücudu ile de parça parça olmuş layyarenin sağa sola iğilmek su #İnm huzurunda yapılan açılma | Susurlukta i Yeni bir mektep yapıldı, açıldı Susurluk Hususi Muhabirlmizden: Kazamıza bağlı (Karapürçek) köyünde, köyün parası ve bütün ! köylünün emeği ile çok güzel bir mektep binası inşa edildi. Köyün İ havadar bir yerinde Okurulan bu bilgi yuvası bir çok kaza ve nahi- ye mekteplerinden daha çok mü - kemmeldir. | Binaya on beş kadar basamak- İl bir merdiven ile çıkmakta İ ve altmda kışlık tenefüshanesi bu- lanmaktadır. Yukarıda geniş bir salonu, bir muallim odası ve iki büyük dershanesi vardır. Salonun bir kısmının ufak bir tadilâtla, iki dershane daha ilâve edilerek ica- | bında beş smıflı bir mektep haline ifrağı mümkündür. Mektep, üç bin sekiz yüz liraya çıkmıştır. Bu paranı altı yüz lirası mu - hasebi hususiye, diğer kısmı köylü tarafından temin edilmiştir. | Fakat mektebin hakiki kıymeti | miyetini Büyük beş sene Fransız meclisinde meb'usların mühim ifşaatı ra Bu hata sebebine az kalsım Ma- rudaki muvaffakiyetimiz hiçe gi- diyordu. Ordu mühimmatsızlık yüzün - den durmıya mecbur oldu ve hü- kümet, orduya mühimmat tedarik etmiye imkân bulamadı. Bütün madeni ve harbi güçlüklerimizin membaı budur. Buna galebe çala- bilmemiz, pek büyük bir mucize eseridir. O bu devrin insanları ve eşyrsı hakkmda hüküm yürütüyor ken bu ciheti göz önünden ayır mamalıdır. (Çok doğru sesleri). Sualler biribirini takip ediyor. Efkârı umumiye bunlarm ehera » ihata etmiştir. Parlâ - mento meseleyi tavzihe mecbur dur. Evvelâ şu mesele: Fransa harp | ten evvel kıt'anın demir filizi iti- barile en zengin memleketi idi.| Şarkta, garpta, Pirenelerde, Nor: mandiyâda demir vardı. e Maden| sanayii demir filizleri üzerine is-| sekiz, on bin liradır. Çünkü bina «! nın kerestesini, kiremidini ve sair | bütün malzemesini köylü tedarik etmiştir. Bu güzel irfan ocağının cuma | günü açılma resmi yapıldı. Kara- pürçek köyü bu vesileyle bir bay- ram gününü yaşadı. Mektebin açılma resmi vali Ib- rahim Etem Bey tarafından icra edildi. Kaza kaymakamı Salâhat- tin, vilâyet maarif müdürü Vasıf | Beylerle umumi vilâyet meclisi Susurluk Oâzalarının, Susurluk muallimlerinin, bütün köy halkı - resmi çok samimi olmuştur. Merasimi müteakip bütün da - vetliler mektebi gezdiler.. Ve bu güzel eser karşısında köylüyü ay- rı ayrı tebrik ve takdir ettiler. Davetliler öğle yemeğini köy - lülerle beraber yedikten ve köyü gezdikten sonra saat ikide kadın, erkek,, çoluk çocuk yüzlerce hal - km samimi tezahürleri arasında köyden ayrıldılar. Yeni mekteple eskisinin arasın - da çok büyük bir fark vardır. Es- ! ki bina yenisinin yanımda pence - iresiz, dar, karanlık ve iki odadan ibaret hali ile âdeta bir hapishane- i den farklı değildir. Güzel bir irfan müessesesi vü- cude getirmek suretile (o maarifs hizmet eden Karapürçeklileri tak- dir ve tebrik etmek bir borçtur. i Okkası 40 paraya | kömür ! Susurluk, (Hususi) — Kaza - mızda havalar bu sene çok güzel gitmektedir. Ekseri günler bir ba- har gününden farklı olmiyor . E- sasen ucuz olan odun, kömür fiat- ları kışın bu sene böyle hafif git- mesinden büsbütün ucuzlamışlır . Geçen sene bu aylarda yüz elli j kuruşa satılan bir araba odun; bu ! sene elli, altmış kuruşa kadar düş- | müştür. Gene kömürün okkası iki i kuruş iken şimdi elli paradır. Hat- tâ bu pazar okkası kırk para üze - i rinden kömür satan köylüler ol - muştur. : Yahyaköy köprüsü tinat eder. Çünkü yüksek fırmi| kok kömüründen iki misli fazla maden filizi istihlâk eder. Maden sanayii daha tabii, ve daha ko- lay bir surette ademi merkeziyete sevkedilmesi için Fransadan mü- nasip memleket yoktu. Şu halde| niçin milli müdafaanın esas unsur- larından biri olan maden filizi iştihsali ve maden sanayii şarkta hudutta ve Metz istihkâmlarının topları altında teksif edildi? Na - sıl oldu da hükümetler bu nokta- | yı hafifleterek daha az maruz di») ğer mıntakalarda sanayii.madeni- ye merkezleri tesisini düşünmedi; | ler? (Çok doğru sesleri) Birinciden daha az mühim ol- mıyan diğer bir sual daha vradır: Sanayii madeniyemizin ruhunun bulunduğu hudut noktaraız açık - ti. dafaasız kaldı ve mücadele- siz terkedildi. Briey mıntakasındı | harpten evvel müdafaa mıntakası | haricindeydi. Oraya yalnız 1913! te bir avcı taburu gönderildi. Bu tabura verilen emir, eğer yanılmır yorsam, tehlike görür görmez ric- at etmekti. o Erkânıharbiyemizin plânında Periyenin terki göze e işliyen otobüsler, kamyonlar ak - tarma yapmak suretile yolcularını ve eşyalarnı nakledebilmektedir - ler. Bu köprünün uzunluğu seksen beş, eni beş metre kadardır. Köp- rünün tamiri halihazırdaki vazi - yetine nazaran iki âya kadar de - vam edecektir. Çok mühim bir yolu bağlıyan bu köprü çabucak tamir edilecek olursa şimdiki aktarma (işinin müşkülâtı bir an evvel bertaraf e- dilmiş olacaktır. M. Kemalpaşa hapis- hanesinde kanlı bir vak'a M. Kemalpaşa kazasında Yol - bağından yedi seneye mahküm | Musa isminde bir şaki hapishane- ! de dam çavuşu Kâmil ile kavga et- tikten sonra eline geçirdiği bir br- çakla hapishanenin içinde bıçağı ile sağa sola saldırarak mahküm» lardan üç kişiyi yaralamıştır. “> harp ne i retinde görülen muhalefetlere Yaralılardan Rasim ismindeki mahkümun yarası tehlikelilidir .. Susurluk (Hususi) — Balıkesir Zabıta Musaya biçak getiren şah: retile riuvazenesini temin ederek | — Bursa şosesini bağlıyan Yah -| sı adliyeye tevdi etmiştir. yere inebildi. ük dilo? di ya köy köprüsü bir aydan beri ta- (Devamı var) — İmir edilmekte ve bu yol üzerinde! dir. A Tahkikata devam edilmekte - Gİ ei e ai İN Gİ ZAKİR Dk me a me A den | sürdü Pi aldırıldığı söylenilebilir. o | Şurasını söylemek O hakika! reştlik icabındandır ki, hül tin kuvvetlerimizi o huduttan kilometre içeri çekmek hakkınd" ki kararr üzerine Brieyin tabhli edildiğini iddia etmek abes ol Briey mıntakasımın terki | evvel den karallaştırılmıştı. (Soldan en soldan alkışlar). Şu halde, kat'iyyen eminim erkânı harbiyemiz bu Briey kö sinin iktısadi ehemmiyetini bili yor. Ve Fransa için nasıl bir tal ye esası teşkil ettiğinin gafili i Alman erkânıharbiyesi bur: nı biliyordu. İlânı harpten iki evvel Lüksemburg büyük di ğını işgal etmiş ve ilânı harpte! bir gün evvel de Brieyi ve hav! nm mühim noktalarını işgal et * miştir. Bu noktanm Almanya ii zayıf ve müdafaasız bir nokta duğunu biliyordu. Filhakika Al * manya bütün maden filizini bişi mıntakadan alıyordu. Brieyin tabiye noktai naza dan ehemmiyeti bizce pek büyük laş tü. Her vakit Briey © havzasını bahsederler. Bu suretle isim ver mek doğru değildir ve o mesel karıştırır. Briey © havzası Lo maden havzasının Fransız kis Ni mıdır. 1871 hududu bu havzayı İki, kiye ayırmıştı. Bunun en mühi kısmı Almanyaya ilhak edilen rende kalmıştı. Alman maden nayii harpten evvel maden filizi” nin hemen tamamını oradan isti” ği sal ederdi. a, İşte bu bapta rakarılar: 1913 te alman toprağından çi karılan 33 milyon ton maden lizinden 29 milyonu bu Loren hu, dudundan istihsal edildi. Almanya bundan başka milyon ton maden filizi ithal edi” yordu. Bunun 4 milyonu Briey mdf?” takasından sevkolundu. o Böylecii* » hududun bu köşesine nüfuz ede 1“ rek ve hatta sadece müdafaa ed rek alman madenciliğinin maddesini topumuz altıma almfi" olacaktık, Almanya uzun bir har bs girmiyecekti. Alman maden nayicileri de bunu mükerrer del lar tasdik etmislerdir.. Ve demifi lerdir ki: “Eğer Fransızlar hud dun bu köşesini muhafaza etse diler, harp, altr ayda ve Alman z yanın mağlübiyeti ile nihayet bi” lurdu.,, Niçin Briey müdafaa edilme | © di. Muhakkaktır ki jeneral | Ser) 9 de Böiyer'in eski müdafaasız pls İ nında Briey mıntakası ve Ni terkediliyordu. Bu harici siyaset fp * cabatındandı. Fakat 1875 te Bri 'fj ey havzası henüz o keşfedilmemi! ve orada sanayii madeniye fal kaları tecessüs etmemişti. O zamandanberi harbiye ne2#'i.. 4 men Nansinin müdafaası tertip dilebildi. Meslektaşlarımızdan b çoğu bu meselede büyük ( fazil& göstermişlerdir. e En başta ce Driant gelir, (Alkışlar) Daha s0 va mösyö Marow vardir. Bütçe K misyonundaki ısrarı bütün mf niaları devirmiş ve 1914 te Nal nin müdafaa haline sokulmssf mümkün kılmıştır. o (Alkışla” Fransız parlâmentosunun bü teki muvaffakıyetleri bu gibi lerdir. 1 N (Devamı var) | Se 71 Sağ se İMERA İİ li