16 Şubat 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

ip i İ Sayıta 4 GFKANLI DEVLE 7 İĞLÜRKE!!... Mabarrri: Celâl Nuri ” İktibas neki! tercime hakları mahiazdur Mahkemei şer'iyede kad, allahi nası! msi memleketi balın > ve Amerikadan çok geri kalmakla beraber gene ilmin, fennin hulö- © İüme, nüfuzuna karşı gelememiş ti. Büyükler de, küçükler de, an- — lamışlardı ki vapuru, şimendiferi, bunca fabrikaları, otomobili, tay- yareleri, tahtelbahizleri, telgrafı. telefonu, gramofonu, her nevi e -| yaratan dir. Garp ilmi: lekirik tatbikatını “yalan bir ilim değil — Ben varım! diye bağrıyor. Ne k r gözlerimizi yumar - wmalım, kulaklarımızı tkar- Men, ilim dalga dalga bi- © ze kadas geliyor ve bizi sarıyor. İlmi inkâr edenin haddi varsa © gözlük kullanmasın, hastalanınca, © üzerinde bir cperesyon yaptırma» © sm. Evet! Tasdik edelim ki, Osman b diyarlarında, ilmin bu maddi © kismı inikir olunmuyordu. En yo- | bazlarımız, en o mmüleassıplarımız © bile bu terakkiyatr kabul etmekte. » idiler. Fa'at bunlara belki “ilim. © demiyorlar, manas: daha hafif ol- duğuma zahip bulandukları “mari © fet, kelimesini kullanıyorlardı. .. Pek âli, Avrupada ker ilim - ilerler de insanla? arasindaki ni * ğ rakki edebileceğ! b © Eskiler bankayı ve poliçeri, v gi? rika. £ , “ N zaları helleden hulesk ilmi ilerle pami? (Tanzim #) tenbesi hükümet kekeliye ke': hukukun da te i #öylemek is — tiyor, fakat, cok vakit hükümetin — sesi boğuluyor. Dünya değişmis, çünke vok çek: ve kambiyoyu, borsa ve sigertayi, kollektif, komandit, limitet, aro- nim şeki'lerindeki teri, hiss > sensilerile sehimlerini, tatillerini bilmezlerdi. Nakil ve ietihbar Va - büsbütün deği © kümeti müdrikti; ç “ resenin ötesinde, bi — “berişinde, üstü kurşunlu k sıtalarının İS00 ssnove nispetle iğ'nİ Osmanlı bü Ecnebilerle her gün alışverişteydik, Onların nasıl iş gördüklerini biliyorduk. b © Bununla beraker... Evet, bunun Camiişerifin halilarından geçi- lir, müteaffin bir yol, harap med- ük çmarın © taş bina görüyor musunuz? © maklıkları gayet paslı. Her tarafı em ve küf kokuyor. Duvarlar çatlamış. Kulbesi çınçın ötüyor; yi örümcek ağları pencereyi kapla - mış. Altı toprak.. Duvarm bir ete - ğinde bir sedir. Üzerinde kokmus wo yırtık bir seccade. Bir tarafta bir soba yanıyor; yanıyor değil, tütüyor. Orasını boğucu bir du - man kaplamış. Sedirin üzerine ok- kalı sarıklı yaşlıca bir zat bağdaş kurmuş. Karşısmda da kendisin « den daha genç diğer bir sarıkı diz çökmüs, talik yengi ile bir sey ler karalıyor. Öte tarafta dairenin ali ede- miyeceği derecede fazla bir kala - balık: Kadm, erkek, çoluk, çocuk.. İstanbul şehrindeyiz. Sağrmız- da, solumuzda muhkem ve konfot- © İn binalar yükseliyor. Sedirin üze- z tüze zata (kadı dee ilim, | mahküm etti ? Bu daireye (mahkemei şer'iye) | ismini vermişlerdir. Bu mahkemei şer'iye, şi oto » mobil ve telsiz telgraf asrında. 1200 senedenberi harfine doku - nulmıyan bir hukuk ilmi ile hare- ket eder. | o Kadrefendi fetvaların âlimidir. O fetvalar bin küsur tene ev - velki ihitiyaçlaradr çıkan ihtilâf - ları bel için pek büy“” ulema ta tafmdan bulunan çarelerdir. O pek büyük ulema, bugün me- zarlarından kalksa ve şa mahke - mâciğe misafir, dinleyiği sıfatile gelse ne der, ne yapar; bilir misi- niz? — Ey kadı efendi, der, zatıâli &iz bir miktar yanılıyorsunuz... > Esaf banlladı Esnafa para vermiyecek Belediye tarafından verilen bir | karar üzerine Esnaf (oOBankası esnafa pöra ikraz etmekten vaz geçmiştir. Öğrendiğimize göre banka bundan sonra yalnız idarei hu - susiye ve belediyoden maaş alan | | maztlimler ve memurlara iki ke » İ Kl imzası mukabilinde para ikraz İ edecektir , Esnaf, ismi taşıyan bir barka- nin esnafa yardım etmemesi bir | çok şikâvete sebep o'maktadır. Atılan balıklardan | gübre Yenmiyen balıklardan gübre istihsal edilmesi için Almanyadan bir müessese İstanbul Ticaret © * | dasma müracaat etmiştir, Bu mücases> Türkiyedeki balık i vaziyetleri hakkında malümat is- temektedir. Msi (Müretlipler cemiyeti İ Bizim telif edip şu kara kitaba derzettiğimiz fetvalar, Bağdalta Emeviler znmanındaki işlere datr- di. Fakat biz mezardan çıkt İ banka ve a ıtlak olunan mü - ecseteleri » Nazım yeni âdet- İ lerini araştırdı. Bu asısdn insan İlar nasıl doğuyor, rot, evleni- yor, ölüyor. Bu cihetleri de biraz tetkil: ettik, Merhamet ediniz, ka- dı efendi hazretleri... Vur dedik se öldür; demedik ya! Her şeyin ölçüsü ayrıdır. Arşmla su, okka ile yol, geniş dirayet bi Bu devrin işlerini de bizim Memun halifenin Zağsanında tasarladığı sİ miz terazi ile hükmedemezsiniz. Galata veyahut © Mahmutpaşa kadısı mezarmdan çıkan bu faki- he ne yapardı; bilir misiniz? Ek - meğimizs mâni oluyor diye onu hapse tıkârdi... İşte Ozmanlı hü kürceti hir taraftan nizamiye mah- kemeleri açar ve garp kanunlarını kopya ettirirken, .Übür (o taraftan nazarboncuğu gibi bu mahkeme - çiklerin salamurasım yapardı. Vakıâ devlet bu mabkertelerin | | | kat gene'şahsa ve aileye âit bütün işler bu rütubetli müzelerde görü- lürdü, » . Şer'iye mahkemelerinin her isi pürüzlü idi; her kadı mürtekipti gibi bir iddiada bulunmak harilık olur. Fakat sistem berbattı. Her ilim, her usul bin seneden beri ilerler do bu ilim, bu usul yerinde sayabilir mi?. Dünya pek basitti. Gittike: çapraşık oluyor, Bu mahiremeler - se gayet sathi idi. O şekil bhiley- çok müsaitti, (Hilei şor'iye) o u- sulleri tasvir edici na güzel bir ta- birdir! Gümrükten mal kaçırır gi- İ İ bi allahtan hak kaçırmak.. Cena - bıhakkın âma olduğunu hiç bilmi: | yordum. Faiz haram. Lâkin devri şer'i yapıyorlar ve faiz helâl oluyor. Şöyle: Ben size bin lira borç ve - riyorum. Müddet bir sene. Faiz miktarı yüzde yirmi beş. ki yüz elli liraya mukabil ben size bir tes bih veya (Halebii kebir) namı kita bı satıyorum. Siz de alıyorsunuz. Sonra bu edevatı siz bana hediye ediyorsunuz.. Şeriati aldattık. Fa iz de helâl oldu.. Aşkolsun bu usu- lü bulana... Mehtap mekan sordum: p ina göredir.) Bu kaide bir hadisişe nbul mürettipler cemiyetin -| den: l 1 — İstanbul Ticaret ve Sanayi| odasının 1—1—933 tarihinde ga-! zetelerde çıkan tâmimi veçhile bilümum san'at erbabının mensup oldukları cemiyete kaydedilmele - ri mecburiyeti bulunduğundan ce- miyetimiz buhu nazarı dikkate a - larak faaliyete başlamıştır. Bilü - mum mürettip, mücellit, makine - ci ve saire bütün matbaa işçileri - nin her gün saat 12 den 14 kadar wrkezine Da Se a da kanun ahkâmmm tatbik ei ceği, 2 — Fransızça ve Almanca lisan | larını bilen arkadaşların cemiyet merkezine müracaatları ilân olu - nur, ————— ! Martin ikinci persembe günü ak- Bu akşam AR İN MARTMA TİSTIK' te“ EGEA ( PACL FRANK ın GRAND Sonderece neşeli musiki ile “bir “çok FOX JURNAL W nutsunu söyle Müveten ; Muhtaç kadınlara bedava adli izahat Kadm birliği kâtibi umumili - 8 ginden: Pazar günleri saat Sten6G ya | İ kadar Cağaloğlu Kadın birliği!ğ - merkezinde âzalarımızdan muk-| tedir bir avukat hanım tarafmdan | umum memleket kadınlarından adli mesail hususunda danışmak ihtiyacı olup da müracant edenle: re işleri hakkında izahat verilir ve istidaları yazılır.. O—— Maşııkı âzam balosu “Türkiye Maşr'ki âzam balosu,; zamı Maksim salonlarında veri- lecektir. Balonun mükemmel ve muntazam olması için her türlü tertibat alınmıştır. Biletler Mayer, Karlman, Ol - yon mağazaları ile kambiyo bor- sasında Muzaffer Nedim, ve Ga - latasarayda Panaya apartımanın - da 2 numarada doktor Bahaattin | Lütfi Beylerde bulunur. dei Bir izah Aldığımız mektuptur: Akşam gazetesinin sinema ar « o tistleri müsabakasaşla , aberim İl olmadan bugün veşmimin ini / ettiğini gördüm. Müsabakaya da - hil bulanmadığımı ve resmin ar- Zum hilâfma fotografhane tara - fından verilmiş olduğunun tav - zihan neşrini rica ederim efendim. | Beşiktaş Valde çeşmesi 6 numarada: riften alınmıştır. Bu devri şer'iden maksat, haramı olan faizi almak - ir. İmdi alınan peranın da ha- yam olması lâzımzeolmez mi? Muallim efendi, ki bir kazas « oldu, kaşlarını çattı, yüzünü ekşit- ti, bir dakika düşündükten sonra: — Öyle değil, oğlum, buyurdu. Bu işten maksat günahtan kaçm- maktır. Devri şer'iyi yapmakla ni- yetin fona olmadığı zâbir oldu. sw. Zahir oldu ama bu çürük, kopuk, kokmuş, kurtlu. “mantığa Ben inanamadım, Zannederim siz de... - , Hilei şer'iye bir fen haline gel: misti. Kadı efendi bazen mahke- medeki camaati koğar, ya dava - ciların her ikisine, yahut birine bir dakika sonra kendi huzurunda | söylenmesi (o lâzımgelen sözler öğretirdi. Baş efendiler gayet kurnazdı. Koca Osmanlı saltanatınm ka- yıları pek eksik, pek müzevver ol- duğundan baksi geçen mahkeme: cikler ölüleri diriltmek, . dirileri öldürmek, bir çocuğa baba bul » raak gibi kususlarda mütehassis tlar. O devir de kapandı, tarihe def nedildi. Vefatı gününe kadar Os- manlı diyarlarında şeriat mahke melerinin vücudu roye benzerdi, bilir misiniz? 1914 de, büyük har- bin ilânında, Osmanlı devletinin lem kei ortaları sev $ keti Met eta ertan v0 ece za atbaamıza gelen eserler vananın 9s Kadro mecmuası Kadro mecmussmın 13 Üncü sayısı çik » 1. Kadro, bu sayırile ikinci yaşma girmiğ O | işlerini azalttıkça azaltmıştı. Fa *| kerdi va sonra şeyhülislâm (bile | 'wor. #iymetli yazılar okumak ve cihan ik Sısadiyatı haktunda fikir edinmek Wüyen - lere tavsiye ederiz. Turgut Reis Eski bir bahriyeli olan Ali Rızs Seyfi B. birçok tetebbü ve tetkik neticesi olarak bu büyük korsana hayatını bir kitap halinde deşretmiştir. Kıymetli vozlkaları, tarihi ce simleri ihtien eden bu değerli eder biihassn tavsiyaya lâyıktır. Tashnli Aş Matsan “Türk Limited Sirketi #nrafından tabölun muştur. ra a a Sadri Etem in küçük bikâyeleri iki cilt halinde çıktı Bacayı indir, Bacayı kaldır! Silindir şapka giyen köylü! Tevri veri: Vakıt idarehanesi Yeni icra ve iflâs kanunu şerhi dk Murbatrileri Kayseri meb'usu Sait Azmi, Tokat meb'usu Nazım izzet çıkmıştır. | Tevzi yeri; Muallim Ahmet ve fantezi SANTA LUCİA sır müelüü romanından iu Oo T > filminde - görünecektir. OTTO STANSK mükemmel şarkılar : Başvekili A. vesalte ii man HİTLER sen a BORSA 15 Şubat 1933 Nukut Satış) 0 Sila Av 1 Persia 1 Mark 1 Znlesi 1 Peszö S0 Ley 24,— 20 1 77.80 wi. MM 1, Belçisa 20 Brahmi 20 isviçre 20 Leva m— 1 ileris Köye 196 Binme B) Kuron Çek 132— i 1 çervaneş © Çek fiatları 1 Alsın (sap, sa, 16) (2061 Po 1s 13025 Vivana 04707 Madrir 0.2315 İ Perlia 33880 | Varşown #15325! Peşe 2.4466! Tükres 66.46— | Pelgrat 1.1786 İ Meskov Esham 1— | Teke Çime Ünyün He Şark Heç 4.30 | Mtâlya 34,— | Şark m ie 26,25 i Telefon razlı Tahvil st, dahin 05,25 ! Eletırik Sark M.yollan o #30 | Tramvay D.Muvahbide ©8806 İ Tünel Gümrükler 55$ | Bahtım Save ah 433 / Anadolu Bağlar 175 | Apadotg vw Aks iye A, Mümessil ASE VE Perşembe Cama yazl 6 Şuhakss17 Şübil 21 Şevval 22 Şe Gün doğuşu Güs 1otşi Sabah gamazı Öğle samazt İkindi namazı Akşam namaz Ya se nürâzı İmsak Yılın çeçen günle kalan Paris ondra NersYork Milâna Brüksel Atina Cenevre Sotya Asterdam Iş Nankas Asağola Peit Şir. Hayriye Tramvay 6—i 4341 18, U. Sizoru Tamonu istikrazlar t7 1702 6,01 as 181? iLe UN $1z MAVA — Yeşi'köy ankert rasat m İ sinden verilen iialomata göre, beygtin tamamlie kapalı ve karayelden ku gör olacaktır. Kar ihtimal kı Dünkü srcakiık en fazla 7 en az 3 hava, taryiki 757 milimetre Jâl Radyo: IBTANBUL — Saat i8den 718,45 Saz (Nebil oğlu İsmail Hakkı Bey) ten, 1970 kadar Orkestra, 1920 gan dar Fransızca derş (İlerlemiş olanlar” maa), 20 dean 29,30 kadar Saniye H. dan 21,30 kadar Tanburi Refik Bey kadaşları, 21,40 dan 2230 kadar G Ajans ve borun haberi, sânt aydır, istanbul Belediy Darülbedayi Şehir 2 : Mİ ; Nakili: Bedia i. Galip Hanım Komedi 4 perde | in TM UMUMA |; Yeni çıkı Nasıl düştü ? ği Meşhur tarihçi Emil Fi vig'in bir tiya