5 . — Hava Muharebeleri | ARAŞ Verdun Müdafii Navar Yazan: Jac gues Mortane Almanların < Albatrecs (O ve L.V.G. ları on sekiz, yirmi tayya- re olarak gelirlerdi. e Önlerinde avcı Aviatik'ler bulunurdu. Bom- | bardıman tayyareleri 2800 metre irtifadauçarlar, her biri, tanesi yirmi kilo olan ikişer bomba taşır, atar, dönerdi. Bu hücumlar Fran- | sız hatlarından yedi, sekiz kilo- metre geriye kadar yapılırdı. Başka bir manevra da şu idi: Yedi, sekiz Alman avcı tayyare * | si gelir, kendi hatları üzerinde dururlardı. İçlerinden birisini yem olarak ileri sürerlerdi. Bir Fransız tayyaresi göründü mü, hemen imdat işareti verir, bütün Almanlar hücum edip etrafını sa- rarlardı. Yalnız bu manevra her zaman muvaffak olmazdı. Navar böy- lece sarıldığı zamanlar, öyle bir| vaziyet alırdı ki, Almanlar, biri - birlerini vurmak tehlikesinden, a- teş edemezlerdi. Buna mukabil Navar gözü kestirdiğine ateş eder, düşürürdü. Bir gün, böylece muhasara e - dilmiş olan Fransız tayyarecile - | rinden Guignrud, harbederken mitralyözü bozuldu. Ölüm mu - hakkaktı. Fakat birdenbire düş - man'arından birisi yanarak düşmiye başladı. idi. yere »* Navar, Verdun'a geldiği za - man, hava vaziyeti bu idi. Nsyar gelir bir surette karşılan » alışmıştı. artık o, a gidi- orelim! ne hücum et - ırşısında şaşıran İ kaçmıya le» Fransız İ cağmı z | zamanki âdeki oldu; © yarenin kanatlarını sağa sola sal - | b yor, zafer haberi veriyordu. Fa - inmez, kumandan na çıktı, ve hid- mızı bir halde: irsiz, dedi, nediye uçtu - Burağını he. zanzettiniz. iri keyfine hizmet eden g- emem. Emirlere inti - si takdirde. 3! arın tabiatine ya düşman tayynaresi düşür: gönde - rildim; ve dü çalışıyo » rum. Emirle, ve muayyen saatte uçacak olursam, bu takdirde ye » Yetişen Navar | Her | Nakleden : 13— fe. gâne yapılacak şey, düşmanlara havada randevü vermekten iba - ret olacaktır. - Bu sizin bileceğiniz iş de - ğildir. Emir, emirdir. — Fakat eğer emre intizar et - seydim, şimdi düşman tarafında bir tayyare fazla olurdu. Nasıl? Ne demek istiyorsu - nuz? — Bir düşman tayyaresi dü - şürdüm demek istiyorum, — Bunu ne ile ispat edersiniz. Daha buraya geleli bir gün bile olmadı. — Telefonla sorunuz. — Teller kopuk. — Bekleyiniz öyleyse, elbet ha- ber verirler. Bu münekaşalar yapılırken ka- rargühın üzerine dokuz Alman tayyaresi ucuyorlardı. Navar: — Kendi kendime uçuş emri ve- riyordum. Diyerek hömen havalandı. Al- manlar, Navarın kırmızı tayyare- sini — O da tayyaresini Rihtho- fen'in sonradan yaptığı 'gibi kır- mızıya boyamıştı — görünce bom- gelmiş, balarını atip kaçmıya * başladılar. | Navar, peşlerine düştü. En sondaki tayyareye hücum etti. Alman, kaçmak imkânı olma- İ dığımı görünce dönüp muharebe- yi kabul etmişti. Navar daha beş | kurşun alar atmaz, Alman tayya- resi baş aşağı dönmüş, sırt üstü olarak düşmiye başlamıştı. Navar bunu, Almanm bir hile- | si zannederek peşini bırakmadı. K 4 teker lekleri hava . Navarm ak - r oyun yapmak ihti - malini gelirdi, ve srt üstü olarak uçmuıya başladı, muvaffak oldu. Sonraları bu yeni numarayı tat - bik ederken, hep bu düşürdi tayyareyi Filhakika düşmana düşman, “Bu ne hatırlardı. Navar, sırt üstü olarak hücum edince, şüp, düşmediğini takdir edemez, birân tereddüt ederdi. Navar da bu tereddütten istifade ederek ü - ine çullanır, baş aşağı vazi yette ateş ederek düşmanı düşü - rürdü. » *» Navar, Alman tayyaresini dü - sürdükten sönra alelâcele yere miş ve tayyarenin olduğu yere tmek istemişti, İndiği yerde Sipahi efradı | vardr. Navarı şiddetle alkışladı - Bu âskerler, tayyarede bir tek adam bulunmasına hayret e - diyorlar, bir kişinin hem tayyare - yi kullanıp, hemde bharbetmek ihtimalini kabul etmek istemi - lar. İ yorlardı. Navar, Sipahilerden birisinin atına binerek, tayyarenin düştü - ğü yere gitti. Tayyaredeki iki Alman ölmüşlerdi. Askerler on - si, Alman - bir ları soymuşlardı. iniformalarından kanlı parça uzatarak Navara verdi: — Bir hatıra! Dedi, Navar azkalsın askerin gırtlağına atılacaktı. — O dakikada, “diyor Navar, o kadar büyük bir istikrah duy - muştum ki, tarif edemem. Bu biçim tayyare!,, diye şaşırır, dü - | Bilmecede kazanan talililer Dört hafta evelki bilmeceyi doğru halledenler arasında İstan * İ bul Fatih Çarşambada 28 numa - rada Ali Beyin kerimesi Rezan hanıma birkol saati hediye ede - ceğiz. Rezan Hanımın Perşembe günü öğleden sonra (hediyesini idarehanemizden almasını ve ge- lirken bir de fotografını getirme - sini rica ederiz. Bir kulu mimar oyuncağı kazanan 1 — İzmirde Karenlinn Hacı Kasım sokağında 9 Dur ber Hanım. hallesinde da Müzeh- Kitap kazananlar 1 — Bitlis 11 İnci mektepten Zeki, 2 — Akhisar doktor Cevdet Bey kızı Zühal, 3 — Askara Askeri tevkifhe sw, 4 bi 2 ipel sml 110 Saadet, mektebi beşinci senı İstanbul Haliç Penre Tulumba sokak $ No. da Vahdettin, 7 cü sem! 493 Tahaip, a Kız ortamekte- fer Biri Kasımpaşada Tekke sokak Mehmet, 9 — Ki Eyret Bey İst Huriye, 1 de Hasar Halit Beyler ve Hanımlar. Birer paketi çikulata kazananlar 1 — Galatanaray 578 Balm, 2 — Orta- İeliy Dereboy Feriköy ni KAmiran Hafi, 7 Mektebi &ö te 11$ Fethi Rıza, Osmunpaşa orta mektebi 3 Öncü (sm Feridun, 9 — Şehzadebaşı Balaban ağa ma- hallesi Sütçü sokak 20 Noda Hayri, 10 — Tibbi adi umum müdürünün oğlu Aytekin 11 — Pertevniyal Maca amıf 3 te 134 Naci | Safa, 12 — Çatalca orta mektebi 45 Lârul — Ger nıfla 10 Uğuz, 14 — Bakırköy Yenimahalle. de Üçüncü sokak 55 No.dn Muvaffak, 15 Ayasofya Üskülüp mahallesinde 24 Noda Şaziye Hanrm'ar ve Beyler, Bisküvi kazananlar 1 —Beyoğlu 8 uncu ilkmektep Sin. Gi smıftan 437 Melma, 2 Firin sokak 23 Noda Ürmüğüldüm, $ — Heybeli adada #k Mahire, 4 -- 1 mektep 8 ür mektep 5 imei amıftan 2 inci çuheden Mehri: re Hirmet, 5 — Ala Dülo, 7 Vefa orta mektebi Mehmet Muvaffak, 8 — Yeldeğirmen ta) sokak 21 No.da Neriman, 9 Yeni mâhallâde 58 Nodn Vodis 10 — v4 Kar- Topla Kâtip İsmal, 11 Turğut Oğu - zisktep 899 uncu ilem ret Şev A üncü iltmektep 383 t, 13 — Şehğsdebaşında 10 p 135 Fuat Nel, 14 — ki, muallim mektebi tetbilnt mekte. bi talebesinden, 15 — Uaktdar or VW talebesi Kart postal kezananlar Kartpostal kazananların hadiyeleri * bs posta ie adreslerine gönderilmiştir. Dikkat $ Hediyeler her perşembe günü öğleden sonra idarehanemizde verilmektedir. $ Üş hafta hediyesini almıya - nın bakkı zayolur, Derhal hediye- lerinizi alınız. Müracaat : Çocuk sayıfasma ait bütün ya- zılar, bilmeceler için doğrudan doğruya “Çocuk sayıfası mubar- rirliğine,, müracaat ediniz. —ean. zavallı adamların ölümüne acı - yordum. Fakat, daha bir kaç gün evvel ölen bir yü 8iz tayyarecisini hat dimi teskin ettim. ı Fran - ken- de olsa, | Ne karşı tarafta, bu iki ölünün ar- kâsndan ağliyanlar bulunacağını bir türlü aklından çıkaramıyor * duma, (Devamı var) Portevriyal lsasl 3 Un- | Salim, 13 — Ankara Gazi lisesi O uncu m- | — Fatih Manisalı | bul Topkapı 34 üncü fk. | Şehzadebaşı 10 uncu | Adnan Beyler ve Hanımlar, | “Biomik vibkp neden beş sene sürdü ? Fransız meclisinde meb'usların mühim. ifşaatı AN Üçüncü EN Niçin bu işin ha- kikatini ihata etmiş olan ve vazi- fesini namuskârane yapmak is - tiyen yüzbaşı İsidor mağlüp ol - du? Dördüncü sual: Buidschelder- in sarfettiği paranın menabii ne * ! rede idi? Acaba buadam serveti- ni nasıl tesis etti (gürültüler). De- mirhane komitesinden yalniz bu şüpheli yabancı yoktur. Bundan | başkaları da vardır. Meclisi hayre- te düşürecek bir şey haber vere - ceğim. Harp esnasında Fransa hükümetinin ihracat kontuvarı başında bir Alman tebeası bulu- | nuyordu. Bu adam M. Goldsberg- tir. İM. Charles Bernard — Bunla rın hepsi büyük rezaletler. | M. Barthe — M. Loucheur son celse esnasında bu Alman tebea- sından kurtulmak için o elinden geleni yaptığını söylemişti. M. Goldsberger'in pederinin Berlin - de fabrikatör olduğuna itiraz e - | decek kimse yoktur zannında - yım. M.dö Vendel — Sözünüzü | kesmesem alçaklık etmiş olurum. | Demirhaneler komitesinin müdü - rü değil, fakat bir memuru olan bu adam hakkında... M. Barthe — Müdür İ müdür muavini. | M.dö Vendel — Bu adam hakkında vazıh bazı malümat ver- mek mecburiyetindeyim. M.-Gol- | dsberger bir Fransız kadını ile f evlenmiştir. Validesi Molhavzlu- dur. Büyük validesi (oFransızdı. I Zevci vefat ettikten sonra 1871 meclisi teşriisi azasından M.dö Janzenin oğlu ile evlendi. M. dö Janze M. Goldsbergere bütün ser- İ vetini bıraktı. Herhalde bu adam I nmauslu bir adamdi. Babası M. Goldsbergere gelince kendisi fil hakika İsviçrelidir. M. Berthe — Almandir. M. dö Vendel — Menşei mandır. Ersurumlu | değilse, Al - beraber kabul ediyorum. olduktan sonra oğlu da Alman ol - mak lâzım gelir. M. dö Vendel — M. Goldsber. | gerin oğlu İsviçrelidir. 1904 de yani harpten on söne evel ihracat kohiuvarına girmiştir. On senede bir memurun ahlâkı ve evsafı hakkında bir fikir peyda etmesi mümkündür. Bu inüddet zarfında bu memurun her şayanı takdir | bir adam, hem de kıymetli bir fert | olduğunu anladık. Buna verebile- ceğim'en iyi delil şudur ki düş - İ manla harbederken ölen âmiri yüzbaşı Labriolle (o çocuklarının emvalinin idaresini M. Goldaber - gers tevdi etti. M. Goldsbergerin | harp esnasındaki tavrı hareketi de her türlü şaibeden münezzeh - ti, K ar ine o müdiriyetinden Ömat İ e lüzum gördük. . Goldsberger aleyhine olan it- lar üzerine polis müdiriye - malümat istemeğe İüzum İ gözdük. M. Geldeberger aleyhine | olarak bir tebligat yapılmamış - tr, Fakat M., Goldsberger İsviçre- Ti idi. Ecnebi idi. Hükümet onun milliyetini nazarı itibara alarak kendisine tevdi olunan vazifenin geri alınmasını istedi. M. Barthe — İsviçreli değil « dir. İşte size resmi bir vasika: “1885 senesi Ağustosunun on al- tıncı günü Zürihte doğan ve Jof- rua sokağında sakin M. Goldsber- ger şehadetnameleri mucibince Berlinde fabrikatörlük eden Fe liks Goldsberger ve Jaklin Karo- lin Kohn'ın reşit oğludur.,, Şuna hayret ediyorum: Bir | devlet müessesi açıldı ve bu inhi- sar harp ortasında tesis edilerek milli müdafaayı fevkalâde alâka- dar ettiği halde nasıl olur da bu i- şin başma bir Alman getirilir? (Imza solda ve bir çok sıralarda şedit alkışlar). . M. Ernest Lafon — M. dö Ven- delin ve M. Luşörün biribirine uy» mıyan beyanatı arasında bahsolu nan ecnebinin tam vaziyetini an- lıyamadım. M. dö Vendel gayet i sarih bir surette ve israrla: “İş İ tu okurken bu adamın: Bu ciheti ben de sizinle | M. Mayeros — Babası Alman | di aleyhinde olan itham - ! başında değildi. Sadece memur - du,, dedi. Bilâkis M. Vendel ken- di elile yazmış olduğu eski bir no- “Gayet mühim bir hizmet başmda oldu - ğunu,, aynen söyledi. Mutlaka bi- risi yanılıyor. Hangisi olduğunu anlamak istiyorum. Bunlar öyle mühim şeylerdir ki bunları nazır mesleği icabı olarak M, dö Ven » del de mesleki (sol cenahta kah « Kahalar) icabı olarak yapılma * lıdır. (Ön sel cenahta alkışlar). Sınai ihya nazırı — Dediğimde israr ediyorum. Reis — M. Barthe'ın müsaa- desile söz M. Vendeldedir. M. dö Vendel — Mesele şup- hesiz mühimdir biraz evsel M. Labriyolun muavini (olduğunu söylemiştim. Yüzbaşı oLabriyol harpte ölünce yerine başkası ta- yin edilmedi. Maamafih birisinin İ(Ön soldan müstehzi (alkışlar, sol taraf sıralarından çoğunda sesler: “bu sadete memur!,, ses * leri). M. dö Vendel — İşlerin idare si için birisinin bulunması ve şu" be reisi işinin yapılması : lâzım * dı. Aksi takdirde lâalettayin biri" ne işi gelişi güzel yaptırmak ça” resi kalırdı (gürültüler). M. Emile Konstans — Bir Fransıza yaptırılması kâfi idi (al- kışlar). İ Reis — Söz M. Barthe'mdır. M. Barthes — Bu meseleyi or * taya atmaktan maksadım böyle nazik vazifeler için kökünden Fransız tayin etmek lâzım geldi” (alkış * ğibi ileri sürmek içindir lar). amı bar) —— — ———— Beyoğlu Hilâllahmef kongresi Hilâliahmer Beyoğlu Kaza şi besinden: | Hilâliahmer Beyoğlu kaza ŞU besinin 1933 senesi meclisi umumi İsi 15 Şubat 933 Çarşamba cant 17 de içlima edeceğinden yi muhteremenin teşrifleri rica lunur.