14 Aralık 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3
14 1932 i Şimdiye z tasarruf kabiliyeti İstanbul ve Tasarruf kadar yalnız Iş Bankası 20 bin kumbara sattı kların, esnafın ve hanımların diğer sınıflardan Jazla görünüyor E bir atalar sözü vardır: & paranın kimde oldu - €z,, derler.. Ben de öte- | merak ederim: İstanbul halkı içinde kimler para tutuyor?.. / ziyade para birik - ; v / —— ye. ; Ti pri ii etrafında (tahkikat, ri Yaptım... Evvelâ İş Ü kumbara şubesinden ; m lem Çünkü tasarruf, pa” | İç siriktirmek fikrinin temelle- 111 i direği bu müessese Bankanın O kumbara | a Si Salih Beyle konuşmıya iL İstanbulda hangi sınıf ziyade para biriktiri- | pp Çocukları hariç bırakırsak la para biriktiren sınıf 6$- Tütüncüler, yemişçiler, kır iler, manavlar, . kasaplar, ılar, müvezziler, bak - » ahçılar, çiçekçiler, kahve- » balıkçılar, sütçüler, muhal- ir... Bundan sonra ha - , çi gelir., Bilhassa genç ke- rasında son zamanlarda : ka Bölmek fikri iyice iler- b "Şişli, Maçka, Pangaltı, | Eğe İstanbul cihetinde Fa- jay hanımlarının pek —,, Sn birer kumbarası vardır. | akat işler © kadar çok ki Sa- le uzun ve devamlı konuş- tij imkân yok... Bu sırada üç ” gişenin önüne geldiler. Üçü Sinaf tarzında giyinmişlerdi. in kumbarası açıldı, paralar 1, kumbara sahibi gülümse- > Memur efendi paralar ba- kokuyor mu?.. “> Yok efendim.. Neden sor- iz balıkçılık.. Dikkat edin likler uskumru kokar, | aluklar da palamut... İ & gülerek ilâve etti: , “iy > Efendi... Kokuların da fai- terim... Madem ki aldığınız A İnizini de beraber veriyor- Münci müşteri de gülümsedi: Ya Ben de kokunun faizini iste Yaş, Malüm ya serde kasaplık da Sırada gişenin önünde bir oldu: O Sali, ağabey.. a. Salih ağabey merhaba. teş Sih ağabey biz geldik. ini müşteri... Kardeş hi Kunbaralarını boşaltmı girl. Salih ağabey bana yy Ha onu da söyliyeyim e- iyi müşterilerimiz ii lr.. Bilkama erkek ço - A, rdenbir, aklıma geldi. Sa- İnbey.. Salik a a MO iç de yakma dağ Sakit, ikide bir söylediği i- Socuklar yz? . Salih ağa- arasında bir Salih sidiyor.. Demek Salih İ ağabey bu Salih ağabeymiş.. Öy- le ya geçen gün yeğenim babası- na soruyordu: — Salih ağabeye kumbaramı ne zaman gölüreceğiz?.. Salih ağabey çocuklar arasın- da Noel baba gibi sevimli bir tip.. Fakat genç bir Noel baba.. | Onların kumbaralarını © boşaltıp paralarını sayan, kumbara ikra - | miyesi çıkınca kendilerine haber gönderen, banka defterlerini ya - zan ağabey.. Salih ağabey çocuk- lar arasında pek meşhur bir tip- tir, Salih ağabey işini bitirdikten sonra tekrar sözlerine başladı: — Günde şöyle böyle 40 — S0 kumbara boşaltırız.. Asgari hesa- ba göre 40 kumbara diyelim.. Bir kumbara eğer yalnız beş kuruş- luklardan ve nikel (o paralardan dolu ise içinden 12 lira çıkar, On kuruşluklarla dolu ise 17 lira çı- kar, 25 kuruşluklara dolu ise 27 30 ira çıkar... İstanbullular daha ziyade paralarını cumartesi, pa - zartesi, perşembe günleri boşal - tırlar.. — Günde asgari 40 kumbara- dan ne kadar para çıkar?. — Vasati olarak bir kumbara darı“20 lira çıktığını farzedebili- riz. Çünkü ekseriyet 15 liradan yukarıdır. Çoğu da 25 — 30 lira arasındadır. Boşalan kumbaralar- dan vasati olarak yirmiser lira çıkar. Yani günde İstanbul halkı kumbaralarla 800 lira para birik- tiriyor demektir.. Ayrıca kumba - raya atmadıkları halde elden pa- ra getirip teslim ederler, tasarruf cüzdanlarına kaydettirirler.. Ta - bii bunlarla beraber yekün büs- bütün kabarır.. — Senede İstanbul halkının ne kadar para biriktirdiğini öğ - renmek kabil midir?.. Elden verilen paralar hariç 927 senesinden sonra İstanbullu - larm kumbaralarından çıkan para bir milyon 600 bin lirayı müteca- vizdir. — Şimdiye kadar satılan kum- baralar?.. — 19 bin beş yüzle 20 bin a- rasmda... Yani bu hesapça 928, 929, 930, 931, 932 seneleri içinde 20 bin kumbara sahibi beş senede bir buçuk milyon lira biriktirmiş- ler... Ayrıca elden o verilen para da hariç.. — Elden tasarrufla beraber bu beş sene içinde toplanılan para ne kadar?.. — İstanbul şubesinde 927 se - nesinden sonra elden tasarrufla beraber umum tevdiat 3 milyon 124 bin 393 liradır. Beş senede (İstanbulluların bu kadar para biriktirmesine de şükür... Berat kandili Dün gece Berat kandiline röst geliyordu. Bu münasebetle ca. milerae minareler geç vakte ka- dar elektrik ampullerile, elektrik olmıyan camilerde kandillerle donatılmıştır Yunanistan ve biz Tütünler .Rekabetiçinresim- lerin tenzilini düşünüyorlar Yunanistan hükümeti tütünden almakta olduğu resimleri ve ver- gileti tenzil etmiye karar vermiş ve bu bususta tetkikata maliye hezaretini memur etmiştir. öğrendiğimize göre; tütünler- den alınan resimler ve vergiler- den bütün cemiyetler, ticaret odaları, tütün birlikleri ve ofis- ler şikâyet etmektedir. Bu müessese'er Yunan tütün- lerinin Türk tütünlerine rekabet edememesinin en büyük sebebini vergi ve resimlerin çokluğun- da bulmaktadır. Bunun tenzili için şimdiye ka- dar yapılan mvhtelif müracaatlar Özerine Yunan hükümeti esas iti- barile resim ve vergilerin resim- lerini tenzil etmiye karar ver- miştir. Dün bu hususta Istanbul tica- ret odası tetkikat şubesi müdü- rü ve tütün komisyonu azasından Hakkı Nezihi beye müracaat et- tik. Mumaileyh Yunanistandaki tütünlerin resim ve vergileri hak- kında şu malümatı verdi: — Yunanistanda tötünlerden alı- nan vergi ve resimler bizimkilere l nisbeten ağırdır. Yunanistanın her tarafından | bu vergilerin azaltılması için te- i şebbüsler yapılmıştı. Maamafih ku teşebbüsler şimdiye kadar müsbet netice vermemiştir. Yunanistanda iken görüştüğüm bazı zevat bu teşebbüslerle vergilerin azaltılmasına uğraşa- caklarını söyliyorlardı. Fakat be- nim yaptığım tetkikata göre tü- tün vergi ve resimlerinin tevziline kolay kolay imkân yoktur. Çünkü bu vergiler ve resimler muhtelif şekilde tütün amelesine mahalli belediyelere, hayır işle- rine ve diğer birçok müessesata verilmiştir. Vergi ve resimlerden bir kısmı inerse bu müessesat derbal şikâyette bulunacaktır. Maamafih tenzilât umumi boş- nutsuzlığa meydan vermeden ver- ginin çok az indirilmesi ile, o da zorla yapılabilenecektir. inhisarların tevhidi Tütün müskirat ve tuz inhisar idarelerinin (tevhit muamelesi 933 senesi başında kâmilen bit- miş olacaktır. Tevhit işi ile uğraşan komis- yon, merkez Ankaraya nakledi- leceğine göre yeni bir kadro hazırlamaktadır. Bu kadroda Istanbulda kalacak memurlar ile Ankaraya gidecek memurlar da teebit edilmektedir. Ankaraya gidecek memurlara Ankara zammı olarak ayrıca bir de zam yapılacaktır. kya mğmller Balıkesirde üç temsil Cümhuriyet gençler mahfeli âzası dün Balıkesire bir seyahat tertip etmişlerdir. Bu seyahatte gençler temaşa grubu Balıkesir- de üç temsil verecektir. Seyahat cumartesiye kadar devam ede- cektir. şimdi i | Kafasını dövüyor ama para eder mi? Maktül Evantiya (Katil Antuvan Beyoğlunda Rumeli hanında zengin bir kadının elektrik teli ilç boğulduğunu ve kas lerin yakalandığını yazmıştık. 55 yaşm- da Evantiya ismindeki bu kadın apartı manda kendi dairesini pansiyon olarak kul Ianmaktay'dı. Kati Antuvar ve Pandeli bir buçuk &y evvel Yunanistandan İstanbula (ogelmişler ve Kumbaracı yokuşunda bir eve pansiyon Garak yerleşmişlerdir. Kendilerine komiz- yoncu süsü veren bu iki arkadaş bir gün madam Evantiya ile tanışmışlar, kendisin. den pansiyon olarak oda istemişlerdir. Ka- tller madamm zengin ve kimsesiz olduğu Du anlayınca kendisile münasebet de te- #s etmişler ve bir gün madamdan ticaret yapmak için bir hayli para İstermişlerdir. Madam bunlara itimat edemediği için para vermemiş ve hatla biraz de yüzünü çevir. miştir. Bu vaziyet üzerine kadından para alamıyacaldarını anlıyan katiller bir gece kadının dairesine girerek tehditle para İs- temişler, verilmeyince elektrik telini söke- rek mutfağa kaçan kadını orada boğmuş- lardır. Katiller dün adiiyeye otesiim eğil. mişlerdir. Çaldıkları mücevberlerie 700 lira- dan başka diğer paralar henüz ele geçi- ni dövmektedir. Birkaç gün evvel İstanbu- Ja gelen karısr kendirine dün sabah sütlü kakao getirmişse de kati; — Boğazrmdan hiçbir şey inmiyor, İkt gündür bir şöy yemedim. Bunu dn al götür! demiştir. — Komünistlerin muhakemesi Istanbul ağır ceza mahkeme- sinde, dün bir kısım komünistler hakkındaki muhakemeye kapalı celsede devam edilmiştir. eminim. Limon kıralının muhakemesi Limon kıralı Diyamandi efan- i dinin mubakemesine, dün adli- yedeki ibtisas (o mahkemesinde devam edilmiştir. Dünkü muhakemede bazı mü- dafaa şahitleri (o dinlenilmiştir. Gelecek celsede karar bildirile- cektir. rilememiştir. Katil Antuvan şimdi kafası. ( z k Muhtelit mahkemede arsemeeesrnsnmesasanans san 5000000 0mea0ens aa Dokuz dava Biri Tayyare cemi- yetinin aleyhine neticelendi Türk - Fransız mubtelit hakem mahkemesinde dün sabah dokuz davaya bakılmıştır. Bunlardan iş gayet mühimdi. Birine'si şu dı; Donanma cemiyeti, Ogüsten- norman şirketine barpten evvel gemiler ısmarlamış, ilk taksit olarak 93000 logiliz lirasını şir- kete göndermişti. Bilâbare do- nanma cemiyeti ilga edilerek besapları tayyare cemiyetine de- vir olunmuş ve tayyare cemiyeti şirket aleyhine ya gemileri yap- mak veya taksiti geri vermek için bir dava açmıştı. Uzun bir müddettenberi devam eden bu davanın kararı dün sabah veril- miştir. Tayyare cemiyeti taksiti verdiğini vesaikle ispat edeme- diğinden mahkeme şirket mü- messiline yemin teklif etmiş ve mümessil yemin edince dava tayyare cemiyetinin aleyhine ns- ticelenmiştir. Ikinci dava ise, Ogüstennor- man Şirketi tarafından Türkiye hükümeti aleyhine idi. Dünkü celsede Oo mahkemece ( Norveçli Stok Hansen isminde bir müte- hassıs bu davaya ehli hibre ola- rak gösterilmiştir. Bu zat şirkete ısmarlanan gemi pilânlarının bu " günkü terakkiyati femiye ve harbiyeye uygun olup olmadığını tetkik edecektir. çüncü davada, Fransız mü- hümatı harbiye şirketi tarafın- dan Türkiye hükümeti aleyhine idi. Bu davada ehli hibreye ha- vale edildi. Tarafeyn dört hefta zarfında aralarında bir ehli hibre tayin edemezlerse mahkeme A- mistardam techizatı harbiye fab- rikası müdürünü ehli hibre ola- rak gösterecektir. Diğer davalarda şunlardı : Madam Linzler - Münir paşa davası hakkında mahkeme selâ- hiyet kararı vermiş, Lukas ismin- de bir Fransızın eşyasının zap- tından dolayı Türkiye aleyhine açtığı dava bükümetimiz lehine neticelenmiş, Mehmet Ali Beyin Krediliyona bankasına harpten evvel bıraktığı 3500 altın biranın iadesine karar verilmiştir. ar A EE TONONUUK UN 0084 SEAN BANU TEPE MABEM Terkosun devri ——— —. Belediye reisi Muhiddin beyle fen heyeti müdürü Ziya beyin bir kaç gün zarfında terkos işi etrafında görüşmek üzere Anka- raya gidecekleri haber verilmek- tedir. Terkosun belediyeye devri için 16 gön kalmıştır. La e İstanbul belediyesi ile Terkos | şirketi arasında terkosu satın almak için yapılan müzakerelere devam edilmektedir. Öğrendiğimize göre terkosu satın almak için icabeden esas- lar tamamile tesbit edilmiştir. Müzakerenin bu hafta sonunda nihayetleneceği de anlaşılmak- tadır. Müzakere bittikten sonra ka: rarlaştırılacak esaslar nafıa ve- kâletine gönderilecektir. Vekâ- letçe heyeti vekileye sevkedile- | cek olan bu esas kat'i şekilde Esaslar tamamen tesbit edilmiş, müzakerenin bir hafta sonra bitmesi takarrür etmiştir hazırlandıktan sonra belediyece satış muamelesi ikmal ediles cektir. Istanbul belediyesi terkos şir- ketini mübayaa için müzakerele- re devam ederken diğer taraf- tan da teşkilat için hazırlanmak» tadır. Verilen malümata göre 31 kânunucvvel 1932 akşamı belediye tarfından devralınacak olan terkos şirketinin bu günkü teşkilâtı aynen ipka edilecektir. Terkos şirketi ile belediye arasında tesisat masrahı için ay- nca müzakereler de cereyan ets mektedir. Bu müzakerelerde esas takdiri kiymet © komisyonunun raporu olacaktır. Bu komisyonun tesisat için tesbit edessği rakkam her ne olursa olsun belediye tarafından senede 100 bin lira verilmek suretile ödenecektir.
