14 Aralık 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
Sayıfa Tasarru haflası münasebefile Maarif vekili radyoda bir nutuk söyledi “Gençlerimizin kuvvetli iktisadi unsurlar olarak yetişmeleri, yetişmeleri kad iyi asker olarak ar mühimdir.” —> aa — i Ankara, 13, (A.A, ) — Mil | iktisat ve tasaarruf haftası mü- masebetiyle Maarif Vekili Reşit | Ga'ip Bey bu akşam radyoda şu nutku söylemiştir; Muhterem dinleyicilerim ş Oş- | maplı İmparalorluğuna bir mezar | taşı dikmek lâzım gelse bence bunun üstüne şu cümle kazın malıdır. “Bin Türlü günahından başka cihan iktisadiyatının ee olduğunu anlamadan ve millete öğretmeden öldü, allah taksiras tmı affeyleye,,, Cümkuriyetin göze çarpan vasıtlarından biri devlet temelini iktisadi esaslar üzerine kurmak karar ve gayre- Wdir. Cümburiyetin iktisadi sis | yaseti başlıca şu dört prensibe | dayanıyor ; 1— Möstahşili korumak, ve — korumak, : ler ilk sanayi ve işçiyi ke 4— Demiryollar ve şoselerle siyasi olduğu kadar iktısadi va- tan birliğini korumak. Bu pren- Pi doğan tedbirler ve mların milletçe kavranması be- nimsenmesi sayesindedir ki dağ- lar kadar yıkılmaz, gökler kadar çökmez sanılan memleketlerin zelzeleler içinde sarsıldığı azgın iktisat buhranında genç cümbu- riyet dünyanın imrenerek baktığı bir mukavemet kudreti göster- nd Mene, önüne katarak savoran i inkişaf cihazların vag mler kuvvet gibi kullanı!- Memlekete giren malla mem- çikan mal arasmda muvazene gözetmek devlet bütçesinde ma. sarifi gelire uydurmak gibi buh- rana karşı şimdiye kadar bulu. nabilmiş belli başlı koruma Üç larını bulmakta ve Kullanmakta Türkiye cilmhuriyetinin biç bir devletten geri kalmantış ve bel. ki buluş ve kullanış isabetinde hir çoklarını geri bırakmış oldu- ğunu bu milli iktisat haftasında sevinçle, iftiharla hatırlıyabiliriz, Eski sıralarda askeri kuvvetleri üstün olan milletler zayıf kom- şuların cizye ve haraca bağlar- lardı. Makine kuvvetinin sanayie tatbikinden yani aşağı yukan yüz yıldanberi bu haracın şekli değişmiş iktisadi haraç devri başlamıştır. Milli sanayiini kurmanış, istihlâkini teşkilâtlandırmamiş memleketler baraçgüzar- ların yerine geçmişlerdir. Tari- | hin acı ve çetin tecrübelerile | hayat bilgisinde vukufu, ibtir sam kemale eren Türk milleti | iktisadi sahada dahi artık baris ağızlar içinde sivrilen keskin dişlerin isıramıyacağı, istismar | oklarının işliyemiyeceği sağlam anlayışla zırhlanmıştır. Türkiye cümburiyetinin maarif siyaseti, umumi devlet siyaseti. sin tebii ieeplenedan olarak , emil iktisat terbiyesini progrü- ve eski nubin, ana prepsiplerinden sayar yavrularımızın, gençlerimizin kuy- vetli iktisadi unsurlar olarak yelişmeleri, iyi askerler olarak yetişmeleri kadar mühimdir Zira milletlerin hayatı Bugün arık serahatle askeri ve ikti sadi çarpışmaların biribiri pe- şinden yürüyüş manzarası almığ- tır. İlim, fen, san'at, edebiyat insan fikrinin ve kudretinin bö- tün tezahürleri ancak bu cihağ- şümul hekikata uygun olarak inkişaf ettikleri zaman kıymeti haizdirler. Bu esas milli olduğu kadar beyhelmileldir. Milli refah ve saadeti güttüğü kadar beyr nelmilel refah ve saadeti göze- teidir. Beynelmilel ebedi sulba | hizmet edebilmek için beyne milel bir kuvvet olmak, beynel- milel sulhün hizmetine samimi va maksadın yüksekliğine haki- keten inanmış yeni ve büyük kuvvetler katmak lâzımdır. Türkiye Cömburiyeti bu milli ve insani gayelere en kısa za- manda en büyük Küvvetle vara” bilmek “için “iktisadi - varlığını bilgi ile, bilgiye dayanan Leşki- lâtla yükseltmeyi ve bunu artıcı muvalfakiyetlerle yapabilecek ne- siller yetiştirmeyi en mühim va- zife ve mes'uliyetleri sırasına koymuştur. Bizim milletçe gös” terdiğimiz ve maarifçe terbiye İ esaslarımız arasına koyduğumuz iktisadi meflürenin hiç bir mad- İ maddeperest tarafı yoktur, Türk milleti parayı zepginliği, iktisadi kudret ve inkişafı, ancak Türk milletinin ebedi şeref ve hayatı, Türk milletinin cihan saadeti ne ve medeniyeline daha büyük imkânlarla daha büyük öl gülerle — hizmeti - için arar, Vatan yangın (içinde bir ateş çocuğu (olarak doğmuş olan Cümhuriyetin 800 bin kis lometre murabbaı genişliğindeki yangın yerinde maddi, manevi we ürpertici muazzam müş- k illere râğmen açtığı İleri gidiş cığırlarından bugüne kadar ka» zanılan mesafe istikbal için ru humuza sakin bir emniyet, ka» famıza ve kolumuza en ümitli | kuvvet veraçek mertebededir, - Yolumuzun bizi sağlam iktişa- di temeller Üzerinde kurulmuş en kuvvetli en yüksek medeni. yetli Türkiyenin bütün insanlık , İçin yeni ve parlak saadet ufu- ları açacağına inanıyoruz, yük tarihi © vazifenin milletçe hazırlanıyoruz, Aziz dinleyicilerim; milli bün- yemizin en hayırlı uzuvlarından biri haline. giren milli tasarruf ve iktısat cemiyetinin bimmetile ber yıl tutluladığımız tasarruf ve İktısat haftasının mana ve ehemmiyeti ile müspet faydaları yıldan yıla artmaktadır. ” Muhterem cemiyetçe miti ik- tisat terbiyesinin en doğru esas- larla kökleşmesi için yapılan de- ğerli hizmetleri, maarifimiz na- mına şükranla anarım, Bu- ifasına Ankarada Borçlar mese üre ayran aşamaya “Gazi günü, çok İngiltere Amerikaya bot cunu ödeyeceğini bildird 'M. Heriyo da ayni mealde bir notâ hazırladı, fakat meclis encümenle tarafından kabul edilmedi güzel olacak Ankara, 13 (Hususi) Reisi cümhur Hazretlerinin Ankaraya ilk ayak bastıkları günün yıl dö nümünü tesit etmek üzere 27 kâ- nunevvelde yapılacak tezahürat | için bazırlıklara devam ediliyor, O gön çok parlak tezahürat yapılacak; Ankara ve civarından 800 atli milji kıyafetlerile mera- sime iştirak edeceklerdir. Şehir tenvir edilecek, muhtelif yerlerde eğlenceler yapılacaktır, i Kubilây inkılâp şehidinin hatırası taziz edilecek lsmir, 13 (Hususi) — İnkılâp şehidi Kubilây ve arkadaşları" nın şehit edildikleri günün yıl dönümünde İzmir Halkevi bü: yük bir ihtifal tertip edecektir, O gün ihtifale iştirak eden zatlar huşusi bir trenle Mene mene gidecekler, Menemende merasim © yapılacak, O Dutuklar söylenilecek, aziz şehidin hatı- rası tebeil edileçektir. a Tayin Ankara, 13 (Hususi) — Bor dur sıhhat ve içtimai muavenet müdürü Fadıl Berki Bey Kütah- ya sıhhat müdürlüğüne, Kü- tahya sıhhat müdürü Febmi Bey de Diyarbekire tayin edildiler, Samsun sergisi Ankara, 13 (Hususi) — Sam- sunda açılacak sergide teşhir edilecek o malların daha vcuz nakledilebilmesi için Seyrisefain ve demir yollar idareleri hususi tenzilatlı tarifeler tatbik edecek- lerdir. Ibrahim Tali bey Ankarada Avkara, 13 (Hususi) — Istan- bul meb'usluğuna seçilen birinci umumi möfettiş İbrahim "Tali bey dün akşam geç vakit buraya geldi, Izmirde bir kadın yandı Izmir, 13 (Hususi) — Bu gün burada bir kaza neticesinde biri yanmıştır. Yanan 65 yaşlarında Ester adlı bir kadındır. Cigara- ateşile elbiselerini tutuşturmuş, evile beraber yanmıştır. Metre usulü ölçüler Izmir, 13 (Hususi) — Yılba- yudan itibaren tatbik edilecek olan yeni ölçüler kanunu için belediye hazırlıklara başladı, Kuş palazı Izmir, 13 (Hususi) — Şehi deki Kuş palazı hastalığı ye hafiflemiştir. Gediz köprüsü Izmir, 13 (Hususi) — Yeniden yapılacak olan Gediz köprüsü 194 metre olacaktır, hükümeti tarafından Amerikaya gönderilen ve Vaşingtondaki In- liz sefiri vasıtasile Amerikan ükümetine tebliğ edilen yeni notada 15 kânunüevvel taksitinin ödeneceği teyit edilmiştir. Bu notada İngiliz hükümetinin son motasındaki maksadın 15 kânunyevvel taksiti hakkındaki kendi” vaziyetini açıktan açığa anlatmaktan ve mezkür taksite ait tediyatı yapmıya ne gibi ah» val ve şerait içinde karar ver- diğini izah etmekten ibaret ol- duğunu kaydeylemek arzusunda olduğu beyan edilmiştir Her'ot kabinesinin teklifi Paris, 13 (A.A) - M, He- zırlar meclisi meb'usan meclisi- nin öğleden sonra yapacağı İçti- mada (Vaşington hükümetine İngiliz kabinesinin ileri sördüğü ihtirazi kayıtlara benzer kayıt- ları bayi bir nota gönderilmesini teklife karar vermiştir, Fransız meçlisinde M, Herriot, borçlar meselesini i gfaki bir surette vzah GETDiŞii harp esnasında vukubulan mü- daheles'ni ve harbe iştirakini tebeilen birkaç söz söylemiş ve mütarekedenberi oAmerika ile mevcut olan sui tefebhümlerin Versay muahedenamesini ikmal etmeti ve İngiltere ile Amerika tarafından imza edilmesi lâzım gelen emniyet misakının itibar ve meriyelten sakit olması hadi- sesi izah etmiştir. 000 SOM (Başmakalemizden devam) İ yetiştirmekte oldukları bu hay- yanların mahsulleri üzerine dö» ner. Bu hayvanlarım bir kısmını besledikten sonra kesilmek için satarlar. Bir kısmının şütlerinden yaylalarda peynir yaparlar. Yün ve derilerinden mahalli ihtiyaç» | Jar için istifade ederler. Bu hayvancılık işi son seneler» de Erzurum ve havalisinde hayli sarsılmış bulunuyor. Gerek ka | saplık hayvanlar, gerek hayvani mahsulât para etmemektedir. Bu: | nun sebepleri muhteliftir. Alâka. darlarının dediklerine göre deri, yün ve et keyfiyet itibarile düş- kündür. Çünkü hayvanlar iyi beslenmi» yor ve muhtaç oldukları tuzu ala» mıyorlar. Bunda halkın fenni hay van beslemek usullerine vakıf ol- maması müessir olduğu gibi tu- zun da pahalı oluşu bir sebep teş» kil etmektedir, Peynir, yağ, para etmiyor. Çün- kü iyi ve dayanıklı peynir yapa» madıkları gibi bunları iyice mu hafaza edecek tertibatları da yok- tur. Harice hayvan sevkiyatı o güç ve pahalı oluyor. e Menzil teşki- | lâtları yoktur, Kesilmiş hayvan Londra, 13 (AA) İngiltere | rlotnun riyasetinde toplanan na- | Mumaileyh; Amerikânın büyük” | Hükümetin teklifi kabul edilmedi | Paris, 15 (A.A) — Mebuff meelisi hariciye ve maliye eni menleri birlikte akdetlikleri » içtimada M, Herriol'un izahi dinledikten sonra 15 kânun vel taksitinin kükümet (ara dan ileri sürülen ihtirazi kay dairesinde ödenmesi 9 mul reye karşı 24 reylie reddetmi Borular patla Ankara susus kaldı, halis” tedarikine çalışıyor Ankara, 13 ( Fusuşi) — karada eski mahallelerin su tiyacını temin etmek Üzere gi sarda inşa edilen depoyu di durmak için buyün tetrübi yapılırken su tabii tazyikile d kadar çıkmış, Main ki apa'boru bu yüke taz TEssinde patlamıştı” *Yemşehir deposunda very olarak bulundurulan bin tor * yun da bilmesi Üzerine bölü çeşmeler kurumuş, şehir su kalmıştır. Sür'atle başlamlan ti miri gece saat üçle bitmeşi yann akşama doğru şehre gelmesi bekleniyor. Sakalar hir haricindeki çeşmelerden İ taşımakta, bir kısım halk kuy' olan evlerden su tedarik etme'l tedir. AA CA 2 2 AAA A il zineye Hayvancılık işi ! sevki için tertibatları yoktur. zalara karşı sigortaları yoktuf! İ Mezbaha reşimleri, vapur nayi ları ağırdır ve gayri malümduf Şu kısacık malümat gösteri) ki memleketimizin hakikaten yük bir servetini teşkil eden vancılığı tamamile (o hüdayi ve iptidai bir halde ve bu yü ciddi tehlikelere maruz : maktadır. Hülrümetçe hayvan hastal İ rma karşı sigorta muam! tetkik için bir mütehassısın rılmış olması, tuz fiztmn vilâyetinde indirilmiş bulun” İ hayvancılığı korumak yo” | hayırlı alâmetlerdir. Buna * yok, Fakat mesele etraflı bi kike, ve esaslı bir çok tedbi çabuk ve şiddetle muhtaç Pi”) de görünüyor. En çok hayvan yetiştiren takalardan başlıyarak, hay” İ tiştirmek, onlara bakmak, etmek usullerini öğretmek, sullerini satabilmek için ko lıklar bulmak, teşkilât mak ve saire.. Bu yolda akis len tedbirlerden olabilir ki b rın hepsi meseleye ciddi al İ istilzam eder. | Na.A
