28 Ekim 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
Sayıfa 4 250 - 300 Yıl Evvel 3 ingilterede Esnafın nasıl geliyorlar ,, dı ? Değnekleri gümüşten falakalı kavaslar — Fırmı önünde kulağından duvara mıhlanan ekmekciler! Boyacılar “Ve boyacılar her rengi bo - | yarlarsa iyi edeler, kalp etmiye- ler ve bezi taş üstünde döğüp| darbetmiyeler ve boyalı bezi yol | üstünde asmıyalar ve yol üzerin- | de taş üzerine dökmiyeler.,, l Bezzazlar “Bezzarlar dahi gözlene kim ibrişimi iyisine *haltetmiyeler ve arşınları eksik olmıya. Eğer ek « sik arşm kullanrlarsa tazir edip | ağaç başma bir akçe cerime'alı - NA.» Aktarlar “Ve aktarlar dahi gözlene: S- afranili, yağlı ve asalfur olmıya, her mata satalar onun on birden artığa satmıyalar. Ve baş şekeri üç kâğıttan zi - | yade sarmıyalar, Firengi şekeri i- | yi pahasına satmıyalar. (2) Sahaflar “Sahaflar dahi gözlene: Sat - tıkları kitap onu en dörtten teca- vüz etmiyeler. Ederlerse hakla - rından geline. Oduncular “Ve oduncular: Katır odunu- nun uzunu dört karış ola, eşek yükünün üç (baska nüshada iki buçuk) ola, deve odununun al karış ola ve dağda vafi yükletip şehre yakın eksiltmiye ve yük, a detçe ola.,, Burada himayesi hayvaant cemi - yetini alikadar edecek bir o hüküm daha ilâve olunuyor: “Ve davara miktarından artık yük urmıya ve nalsız yürütmiye ve semerleri bütün ola, İnat eden- lerin hakkından geline,,, Ayn; hüküm başka bir nüshada şöyle yazık: “At, katır, hımar nalsız yürü: | İ na. Ve yükle yemiş ki hadayikten İ gelir, yüzleme (Sapancada ve İne lara toplamak İ den gayri yerde ve taşrada kar$şı- miye ve ziyade yükletilmiye ve artık ve zebun davarı kullandır. mıya, Dinlemiyenleri Oomarifeti | hümişşer ile tazir (o ettire, Ama ziyade almıyalar.,, Sabuncular, mumcular “Ve sabımcular gayet iyi ede- ler ve mumcular gözlene: Mum - ları çirkli ve kokar yağdan olmı- ya, Fitili yogun olmıya, itidal üz- re ola. Ve sabun dahi iyi ola, piş- miş ola ve yarlu olmiya,,, Berberler “Berberler dahi ustura ve peş- | kir ve makrama (Elbezi, havlu) | larmı temiz tutalar, Arpacılar İ “Ve tahıl pazarında | satılan | buğday ve arpa ve hububat, her neyse, samanlı ve kesmik olmı - ya, pak ola ve tamam tutalar: Kile damgah ola. Söyle ki eksiği buluna veya artık buluna, mu - hakkem haklarından geline (ağaç başına bir akçe cerime alma.,, İ ve kadı vemuhtesep marifetile ola | mukaddema esvakta nida ve ten- | Onların marifeti olmadığı yerde | bar ile sekiz kavas dahi gönde - bih ettirip badehu hakkından ge- ! nark vermiyeler ve arşı ve dir - | rilip, cem'an 12 nefer gümüş değ inerek üç ağaca bir akçe ala ve | hem tutanlar damgasız tutmıya - | nekli kavaslar efendii mumailey- Manavlar “Ve dahi yaş ve kuru fenakih ve sair mekülât: Üzüm ve incir gibi ve onun emsali, onu on bir akçe üzerine satıla ve yaş yemiş olsa satalar. Bir defa yaş yemişe ! ağalığı talimatnamesinden şu fıkrayı “ Hakkından rüdü diye tekrat nark vermiyeler ve müşteri elinde tura bulunup tutulup eksiği talep oluma, kişinin günahını setr için ben şuna aldım dediğine itibar olunmıya.. Tartıp, | tahkik olunup, eksiği olıcak sa - tanın hakkından geline, tazir olu- boluda yaptıkları gibi) (oOolmiya, ağzı nece isc aşağısı dahi öyle o- In. Ve kavun ve karpuz ve hıyar görüle ve bunların emsali yemiş gibi görüle, karıştırma olmıya.,, Alış veriş yerleri “Alışverişi bir yere, ve pazar - esas (siyasettir: “We'pazar yerinden gayri yer- | de bey eylemiyeler ve eğer istik» | bal ederlerse mrahbtesep tutup si - İ yaset ede.,, Ayni hüküm başka bir yerde dila tekrar olunuyor: “Ve yelen eşyayı pazar yerin- layıp alanlar tedip olunup mene- dile. Mahallât arasında arpa ve buğday satanm hakkından geli - | ne; Sair eşya dahi satılmayıp men | için esvakta nida ve tenbih olu * na. Ve alemdarlar ve sair ehli dervaza (dervaz şehir ve kale ka- pısı demektir) düşembih (pazar) ve perşembe gününden gayri dev retmiyeler.,, Başka hükümler Kamannamenin belediye işleri hak. kımda bir top teşkil etmiyen baş- ka hükümlerini “Ve şehir içinde cüzam (Mis - kin illeti) taifesin' yürütmiyeler ve bilcümle ehli birfelin satmasın | da ve almasında muhtesep nazır ola, Ve eksik satanları tutup, mü- himce akçe cerime alma ve her - kesin hasılın ve harcın ve serma yesin görüp, onun on birden ziya- de nark vermiyeler ve begayet merhametli işte onun on iki üzeri ne nark verip ziyade vermiyeler görüyoruz: lar ve kâh kâh kilelerin ve arşın- | ların ve dirhemlerin yoklıya, ek - | sik olmuya, eksik nesne ile satıl - mıya. (Meşru ve menkulden teca- vüz edenler tazir ve tecrim olu - na.) “Müşteri elinde eksik nesne veznedip satanın hakkından ge- line, | “Ve teraziler gözlerinin iki ta- rafı beraber olup okkalarmın da- | hi biribirinden tefavütü olmuıya.,, Nihayet kanünmime standart mal emrediyor: “Her nesnenin iyisini ve fenasını temyiz edip haltetmiye - ler.,, Gümüş değnekli kavaslar İhtisap kanunnamesi nasıl tatbik ediliyordu? Okuyucularımıza malümat vermeyi başka bir zamana İrakarak yalnız 1242 tarihli ihtisap bunun üzerine alacağız; . “Dairei sadrı âli kavasların - dan İstanbul kadısı efendi kona- ğında yevmiye nöbetle dört kavas İ dan 2000 “kadar kimse, bugün | ceyi işsiz amele milli komitesi Açlar ordusu Londrakapılarında Londra, 27 (A. A) — Bir “Açlık yürüyüşü” hazırlıyanlar- Hayd Park'â doğru ilerlemişler- dir. Hizmetlerinden istifade edi- lebilecek bütün polis'er, vazife başındadır. Pu yürüyüşü yapanlar, dörder kişilik ssflar halinde bulunmak” tadırlar. Kendilerine atı ve pi yade polisler refakat etmekte» dir. Bir kargaşalık çıkmasına mani olmak için son derecede sıkı tedbirler alınmıştır. Şimdiye kadar herşey, sükün içinde geçmiştir. Lordro,27( A, A. ) — Açlık yürüyüşüleri dün akşamdanberi Londra kapılarında bulunmakta- dırlar. Bunlar, parlâmentoya bir da verecekler ve işsizlere muzir olan dasarruf tabirlerine “karşı protestoda bu'unacaklardır. Nümayişçilerden 2,500 kişi ge- tarafından kedileri için ihzar edilmiş olan 9 merkezde geçir- mişlerdir. Nümayişçiler, dilekleri tama- mile temin edilinceye kadar Londra'da kalmak niyetindedir- ler, Birçok muazzam nümayişler ve bilhassa yarm Hayd park'ta ve pazar günü Trafalgar Sgnere da birer nümayiş yapılacaktır. Sah günü saat akşamın 7sin de wümayişçiler, her banği bir grubun Vesimin'ster'e oyaklaş- masını menmelmiş olmasına rağ- men, islidalarm psrlömentoya wermeğe teşebbüs edeceklerdir. Elektrikle nebatat yetiştirilmesi Leningrat, 14 birinci teşrin — | Leningratda nebatat enstitüsünde elektrik cereyan harareti altnda nebatatı yetiştirmek için tecrübe camekânı yapılmaktadır. Camekün lâmbaları ile ziya landırılacaktır; bunlar ise soluk bir ziya verecektir. Bu ise hu- bubalın ve ekinlerin kış mevsi- minde pek kuvvetli surette ye- tiştirilmesine yardım edecektir. skemmeninaz ç30z2 AEEA ADADA DEE AEE TASAR İLİREI İ Selânükliler bagün 28 Tegrinlere #7 Bugün MAŞJIK sinemasmda EMD Fılmini muilaka görünüz. İüveten Bugün 11 de Bugünkü maç Heyecanlı olacak Bugün günün en mühim maçı Karagümrükte Halk stadında yapılacaktır. Karşılaşacak tukim- lar Karagümrük 4 Pera muhte- litile Selânik Yunan muhtelitidir. üçüncü ve son maçlarını yapacakları için | bu maçı kazanmıya çok çalışa cakların söyliyorlar. Bu itibarla İ dönde yazdığımız gibi maçın i çok teyedanlı olacağı muhal kaktır. Bundan başka bugün Edirne- kapı baricindeki Otakçılar saha- sında İstanbal İdman birliğinin kupa maçlarina devam edilecek, sant üçte Şişhanede Millet te yatrosünün dn Ooldvkça alâka uyandıran böks macları yapılar ! caktır. Azerbaycanda Lâtin harflerinin on senelik hayatı Baka, 17 birinci teşrin — Ye- ni Türk turdfatım tatbiki 10 sene v'muştur. Yeni hurufatın tatbiki Azerbaytcamn hars inki- şalında büyük tol oynamıştır. Yalnız Bakude yeni hurufat öğ- renehlerin sayısı 340 .kini bu - muştur. 1926 sönesindenberi ye- »i burufatla 80 tane ayrı ayn isimli kitap neşredilmiştir. Bun- ların umum miktarı ise 57 bin nösba olmuştur. 1931 senesi ise 725 tane ayrı ayrı isimle kitap neşredilmiştir. Buzların umum | miktarı 4460 bindir. Yeni hurufat tamimi için “Yeni el, ; gazetesi büyük ol oynamıştır. Bu gazete hali ba- zırda 35 bin müshaya yakm ba- sılmaktadır. Bu gazetenin önun- cu yıl dönümünde Baktüde bir caddeye “Yeşi el, ismi verik miştir. Ali mekteplerde ise “Ye- vi e), namına birkaç talebeye hin önünce yürüyerek iktızasına göre, ahzü girift ve darb ve te - dip misillü hizmetlerde istihdam olunması.,, Kulaklarından mıhlanan ekmekceiler ! (Cümlei umuru belediye) son za - manlarda kadıların bu vazifeyi nasıl yaptıklarmı, tarihi askerii Osmaniye- den şöyle naklediyor: “Ekmeğe verilen narktan nok- san çıkaran ekmekçiler envaı ce- zaya müstahak olup bazı kere sadrazamlar tebdil gezerken, ek- sik ekmek gördüklerinde, fırının önünde ekmekçiyi kulağından du vara mıhladığı gibi İstanbul ka- dısı dahi arada kola çıkıp ve kır- mızı çukadan puşide içinde fala- ka ve değnekleri omuzunda hâ - mil mahsus adamlarla gezerek te- razi tutan esnafla ekmekçilerden günde beş on adamı alâ melein - nas sokakta toprak ve çamurlar üzerine yatırıp tabanlarını dar - betmek kaidei belde idi.,, Ne dersiniz? Bu hikâyeyi dinliyen esnaf gene o zamanları arıyarak: bekleyip efendii mumaileyh kola “Geçmiş zaman olur ki hayali cihan nark olunduktan sonra vanıp çü- | çıkacak olduğu gün Babrâliye ih- | değer!,, diyebilir mi? meccâni iaşe temin olunmuştur. (Tass) Cihan matbuat sergisi Tiflis, 14 ikinci teşrin — İkin- ci teşrinde Tifliste bütün cihan milletlerinin matbuat sergisi açı- lacaktır, Bu ise tarihte en bü- yük ve 1928 senesinde kelude :R.K. O halihazır dünya Korsaf Kruaz?. tenzilatlı maine İN e dahi olan beynelmilel matbuat sergi- | sinden 7 kere büyük olacaktır. Sergide 282 memleketin ve 205 lisanda mevkut matboat gösterilecektir. (Tass) TAKVIM Cuma Cumartesi 28 T.evvel 29 T.evvel İİ 27 Cema.ahir 28 Cema.ahir 5 5 67 wn İLANI 043 045 itgm 1158 131 14,51 un ra 1544 24 “47 “ TRADER HO” (Tüccar Hore) Filmlerin kralı - Eserlerin & nil ve en Terki gi Dün akşım GLORYA * Emsalsiz bir muvaffakiyet Bugün 11 de tenzilârlı fis Metro - Goldwyn ” Fitmi Istanbul Beledi Darülbedayi Şehir Temsilleri : 28/10/932 vuma matine Snat 15,30da JAkşam21,30da Blöf Komedi 3 perde Yazanı GEORGES DELANCE Nakleden ı M. Feridun Umuma mahsu$ Kadıköy Süreyya sinemesin' v ADALAR şan” La Rumba D' Mümessilleri: Tape Welez. Mievrerii 27 T.evvel 1932 “kat (Sn9 “0 £. Beige 20 Drahmi 20 İeviçre pr 20 Leri tdi 4 1 Florin 85— | 1 Mecişe “Yor 20 Kasren Çek yaş | 1 me, Al — Looüra 004 0 (te YA1Ş$ Çimento Ar 4s$ , Ünyon Dey. 190 * Şar” “Day. sa—/ Yaya 197 ' Şark ce m Talafon istikrazlar oo Tahvili” pak , Şark Dıyolları 5,53! Tramvay “vs Tünel S0) Babtami 420, Saadolu 3 450) Anadstu v1 Yağı Şark demiryollar! | “ai iyö katarlar! Cümhuriyet bayramı betile | Istanbuldan yec€ a 1,20 de hareket eden 42 ” ii ralı katarın 28 - 29 Teşri N Cuma * Cumartesi ve 29-X £ rinievvel Cumartesi - Pazâf. celeri sefere konulaca; huhur. Istanbul, 27T. R Müdüriyet İstanbul Halkevi Re Cümhuriyet bayramı mün” tile 29 Birinci teşrin Cu! günü akşamı Halkevinin Gö parkı methalindeki (Alay Güzel Sanatlar Şubesinde lerecek Mete temsiline nin bütün azası davetli duğundan arzu edenlerin tiye almak üzere her gü” / ondan ön sekize kadar nin İdare Memurluğuna W* atları ilân olunur. ; “di mi A
