23 Eylül 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

. İsmet Dün Ankara su men- balarını tetkik ettiler Ankara, 22 (Hususi) — İsmet Pş. Hz. bu sabah refakatlerinde Dahiliye, Iktısat, Maliye, Milli müdafaa, Nafia, Ziraat vekille rile Ankara valisi ve mühendis- ler olduğu halde Elma dağına giderek su menbalarını tetkik ettiler. i ve refakât- lerindeki zatlar otomobillerle evvelâ Elma dağı eteğindeki Yakupaptal köyü civarma git- mişler, orüdan sonra atlarla yola devam ederek dağa çıkmışlar- dır. İsmet Pş. Hz. dağın en | yüksek yeri olan 1850 rakımı» | na kadar çıkmışlar ve refakat- lerindeki zatlarla birlikte köy bahçelerinde kır yemeği yemiş- lerdir. Başvekilimiz bu esnada köylü- lerle hasbuhal etmişler, arzula- nmı, dileklerini dinlemişler, köy- lüler İsmet Pş. Hz.le çoktan tanıdıkları bir arkadaş gibi dert. leşmişlerdir. Heyet saat onbeşte Ankaraya dönmüştür, Başvekil Hz, Bu gün şark vilâyet- lerine seyahate çıkıyorlar Ankara, 22 (Hususi) — Beş vekil Ismet paşa Hz. Şark vilâ- yetlerinde yapacakları seyahate yarın başlıyacaklardır. İsmet paşa Haz, yarın (bugün) akşam saat yirmide kalkacak hususi irenle Ankaradan hare- ket edecekler ve pazar günü sabahi Fevzi paşa İstasyonuna vartoış bulunacaklardır. Başvekil Hz, bu seyahatlerinde Maraş, Gazi Antep, Urfa ve Diyaribekire gidecekler, oradan Flâziz yolile Malatyaya geçerek Firat neh- ri özetinde Kömürhan mevkiin- deki büyük köprünün açılması merasimine riyaset edeesklerdir. İhracatımız için yeni tetbirler Bazı devletlerle iktı: sadi müzakerelere girişilecek Ankara, 22 (Hususi) —- Ve. killer heyeti, Iktısat vekili Celal Beye bazı devletlerle iktisadi müzakerelere girişmesi için sa- lâhiyet o vermiştir. Bu müza- kerelerden maksat ihracat mal- larımıza yeni mahreçler temini ve satış miktarını artırmaktır. Bu müzakerelerde aramızdaki ticaret müvazenesi aleyhimize olan memlekelere bazı talepler serde- dilecektir. Meselâ Japonya senede Tür- kiyeye beş milyon liralık ihracat yaptığı halde bizden aldığı mal bir kaç bin lirayı geçmemekte- dir. Bu gibi vaziyetlere nibayet vermek üzere kısa bir zamanda radikal tedbirler alınacaktır. Wübadillere verilecek! bonolar Ankara, 22 (Hususi) — Emlâki etabli Rümlâra verilen mübadil- yara mıyacağı lere dağıtılacak bonoların sureti tevzi hakkındaki talimatname hazırlanmıştır. Talimatname di- vanı - muhasebatın — tetkikinden geçtikten sonra gelecek ay ba- şında tatbikine başlanacaktır. Müzakereler ümit verici VAKIT Silâhları Azaltma Kontetansı değildir Almanlar konferansa girmedikçe faydalı bir işde görülemez Almanyaya dair münakaşa || Kimyevi harplere,gaz muha- geçmedi, sebebi hiç bir işe | |rebelerine mani olmak göz boyamaktan ibaret mi ? kanaatidir . Yarn» Devletler Cenevrede konuşa dursunlar", 7 z Cenevre, 22 (A.A) — Silâhları azaltma konferansı divanı, dün sabah mütekaddim hiçbir siyasi me hatta Almanların içti- mada hazır bulunmaları mesele- sine temas et, ol ndan öğleden e Ka ir ta mubarriri M, Benes'in tanzim Se 2 edilmiştir 5 Proğram, konferansın 22 Tem- muz tarihli karar suretinde mev- zuu bahsolan meseleleri dörde Evvelâ sivil ahaliye karşı tay- yarelerle taarruzuü kat'i surette memnuniyeti kimyevi harpletin memnuniyeti ve kontrolu gibi evvelce haklarında itilâf basıl olmuş: noktalara ait metinlerin tanzimi, Saniyen, bütün bava bömbar- dımanlarının ilgası, ağır toplâra ait çapların tabdidi, tanklar için azami bir tonaj nisbeti tesbiti gibi haklarında itilâf hasıl olma- mış Olup müzakere edilmeleri icap edön ve fakat prensipleri takarrür etmiş (bulunan mese leler. Salisen, ordu mevcutları, milli müdafaa masraflarının tahdidi, silâh ticatet ve imali, milli silâh- lar müeyyideler gibi haklarında henüz ibtilâf mevcut olan me- seleler. Rabian, umumi ve siyasi me- selelerdir ki bu meyana emnü selâmet ve teslihat sahasında müsavat meseleleri dahildir. Öğleden biraz sonra hemen müzakerata başlanılmıştır. M. Litvinof, mazbata mubar- riri tarafından takip edilmesi lü- zumu ileri sürülmüş olan usulün aksedilmesini teklif etmiş ve da- mühim meselelerin takdimi talebinde bul . Mu ileyb, könferansın ilk safhasının pek te ümidibabş olmıyan bir takım neticeler vermiş olduğunu söylemiş ve bunları söylemek için M. Hendersonun geçenlerde intişar eden beyanatından cesa- ret almış olduğunu beyan eyle- mişlerdir. Bir teessüf Bundan sonra, gerek kendi namına ve gerek bütün arkadaş- lârı tamına Alman murahhasla- rının gaybubetine teessüf ettik» ten sonra Almanların tekrar konferansa gelmeleri temennisini izhar eylemiştir. Mumaileyh; konferans divanı bütün silâbların üçte bir nisbe- Alanya 29 eylül tarihinde silâblanmak meselesi hakkımdaki notasını Fransaya ver- mişti, Fransa 10 eylülde buna cevap verdi. Bu işin Almanya ile Fransa arasında hususi müzakereler ile halledilecek bir mesele ol madığını, bu vazifenin Akvam &emiyetine sit bulunduğunu söyledi. Bunun üzerine Al- man hariciye nazın Von Neurath Cenevre tahdidi teslihat komitesine bir mektup yazı- rak 21 eylülde başlıyacak olan içtimalara Almanyanın iştirak edemiyeceğini bildirdi. Almanyanın bu suretle tahdidi teslihat kon- ! yy gg yy gg miştir tinde tahdidini tavsiye eylediği takdirde Cenevrede bir Alman mümessilinin (geleceğini dahi ilâve eylemiştir. Bunun üzerine M, Benes, prog- ramı müdafaa ettiğinden usule dair uzun bir münakaşa başla- mış ve bu münakaşa esnasında Frawsız mümessili M. Pavl Bon- cour, divanının kendi fikrince rolü neden ibaret olduğunu tarif eylemiştir. Mumaileyh demiştir ki: Bütün nihai kararları, bizzat konferan- sa sal icap . umumi komisyon için sarih me tinler ve bal suretlerine ait tek- lifler hazırlamak lâzımdır. Münaziünfib, meselelerin tek- nisyenlare (Obavale (edilmesini reddeden mumaileyh (siyaset adamlarının şimdi artık kat'i sürette karar vermelerini talep etmiştir. M. Paul Boscour'un bu tavsi- yesi hemeu kabul edilmiş ve başlangıç olmak üzere kâtibi umumi, evelee yapılmış olan mesai ianesile kimyevi harp memcuiyeti meselesi s0“ olan suailere icap eden cevapları (o bazırlamıya memur iştir. Kimyevi harp Bu münasebetle İspanya mu- rahhası M. Madariaga, kimyevi harp memnniyetine karer ver- menin göz boyamaktan ibaret olacağını, fenalığın, sulh zama- nından itibaren kimyevi harp Almanya kendi bildiği gibi silâhlanmağa başladı feransından çekilmesi şüphesiz mühimdir. Fakat bundan daha mühim olan cihet Al man kabinesinin devletler tarafmdan verile- cek kararları beklemeksizin fiilen silâhlan- mağa başlamış olmasıdır. Filhakika Alman kabinesi son teşebbüslerden sonra Alman- yada bütün gençlik teşkilâtlarının silâhlan- dırılmasına karar vermiştir. Diğer taraftan gene Cenevre tahdidi teslihat konferansının kararım beklemeksizin 10,000 tonluk bir zırblı kruvazörünün İnşası için emir ver- istihzaratını menetmek suretile, kökünden izele edilmesine çalı- şılması lâzım geldiğini söylemiş- tir. Kontrol meselesine ait müza- kerelere bu günkü celse tahsis edilecektir. Almanların bazır bulunmaları hususunun tahdidi teslihat kon- feransı divanında katiyen müna- kaşa ve müzakere edilmemiş olmasi şayanı dikkattir. M. Heriot, akşama Parise av- det edeceğinden pek yakın da böyle bip gapaskere yapılmaması Bu zahiri alakasızlık kısmen devletlerin battı obareketlerinin mesuliyetini Almanyaya birak- mak istemelerine kısmende bu kabil bir müzakerenin hiç bir şeye yaramıyacağı Okanaatine bamledilmelidir, Hakikatte Alman izzeti nefsi için açık ve hesap edilmiş bir tevbihten daha ağır alan bu süküte rağmen meselen'n yakın- da Cenevrede icra edilecek bu- susi mükâlemelerde mevzuu bah- sedilmesi mühtemeldir. Muhtelif mehafilde ve bilhassa Ingiliz heyeti ile teması bulunan mabfellerde hâkim olan fikir, Almanyanın iştirak etmemesi yü- zünden bâdis olan meselenin ancak burada ballolunabileceği merkezindedir. Diğer taraftan Almanya işti rak etmedikçe faideli bir iş gö- rülemiyeceği de bedihidir. RR Mn Hariciye Vekili Ce- nevre yolunda Sofya, 22 (A.A) — Cenevre- ye gitmekte olan Hariciye Ve- kili Tevfik Rüştü Bey Sofyadan geçmiş ve İstasyonda Başvekil M. Muşanof ile Türkiye elçisi Tevfik Kâmil Bey ve sefaret er- kânı tarafından selâmlanmıştır. Ankara, 22 (Hasui) — Hükü- metimiz tarafından davet edilen Sovyet kendir mutahassısı ya- kında Kastamoni ve havalisinde tetkikatına başlıyacaktır. Suudiye kırallığı Cidde, 22 (A.A) — Hicaz ve Necit krallıkları, bundan böyle “Suudiye,, krallığı ismile anıla- caktır. imdi artık üzerine rulmuş edilmi ma SovyetMütahassısları inhisar vekili bu gün Istanbulda Ankara 22 (Hususi) — inbi- sarlar vekili Rana Bey bu akşam Istanbula hareket etti. RanaB. İstanbulda, yeni kararnamelerin tatbiki işlerine nezaret edecektir. itemi Mühendis mektebi müdürlüğü Ankara, 22 (Hususi) — Mü- bendis (o mektebi rektörlüğüne müderris Fikri Beyin tayini yük- sek iradeye iktiran etmiştir. mtnliğiiiine Macar kabinesi istifa elti Budapeşte, 22 /A.A) — Dahili siyasetin tevlit ettiği vaziyet do- layısile kabine istifa etmiştir. Naibi hükümet kabinenin istifa- sını kabul etmiştir. w nü y ai Yalnız mı kalacak* j (Başmakalemizden devam) il mak meselesinde ortaya dava Fransayı hakikaten bir vaziyete sokmuştur. gazeteler bu vaziyeti Avrupani” 1914 senesinden evvelki hali9* dönmek suretinde tefsir ediyo” lar. Bu hadiseyi insanlık için yeni ve büyük felâket başlangı” olarak gösteriyorlar. ş Bir Italyan gazetesi ise şöyle demiştir: “Bir taraftan dünyanın en bö yük ordusu Fransa, ve en bi” yük donanması İngiltere vs” Diğer tarafta onlardan aşağı b” seviyede kalmıya mecbur edi mek istenilen memleketler var# Gene bu vaziyetin ice olarak kugünlerde Italya ile AF manya ve Rusyamn bir grvP (ittifakı müselles), İngiltere il8 Fransa ve Lehistanında diğer bif muhalif grup (ittifakı müsenns ) teşkil ettikleri tarzında şayislaf çıkarılıyor, 1 Hülâsa bütün bu karmakarışı£ sözler gösteriyor ki Almanyanı” silâhlanmak davası bütün bugün” kü Avrupanın âdeta temellerini sarsmıştır. Beynelmilel siyaset âlemi hakikaten bir dönüm nok” tasına gelmiştir, Bu dönüm nok” tası acaba hâkikaten insanla”! 1914 senesinden evvelki vaziy€” te mi getirecektir? Ittifakı mü” sellesler, ittifakı müsennalar yeni” den meydana mı çıkacaktır? AK manyanın iştirak etmiyeceği bif” İahdidi teslihat kodTeransi içi umumi bir tahdidi teslibat neti” cesine varmak mümkün olmıy#” cağına göre dağılmaktan başk* “yapacak bir şey var mıdır? Fr kat konferans bu şekilde dağ” lırsa bunun neticesi me olacak” tır? Bu suallere bugünden kati cevaplar vermek mümkün d© ğildir. Şu kadar var ki bugünkü e han buhranını atlatmak için efkif umumiye Almanyadan değil, İr giltereden ve fransadan bir şef” ler bekliyor. Eğer Fransa siyasetinde israr ederse lngil! renin Lozanda aktedilen itilâf? rağmen tahdidi teslihat koni” rapsinda kendisini terkedi Italya ve Amerika gibi devlet” ile birleşerek hareket etmi ihtimalleri hatıra geliyor. Mehmet Ası" “4 Kontenjan liste! iki gün sonra neşredilecek Ankara, 22 (Hususi) — yel kontenjan listeleri basılm'y? “rilmiştir. Kararnameler ot Ji edildikten sonra aglebi i resmi (Ogazetenin pazar ve: pazartesi günkü sayısında ”” redilecektir. Moskova elçimi? Ankarada kulunan Meri büyük elçisi Hüseyin RagfP cumartesi günü Ankarad?” (£ nlacak ve bir hafta kadi” tanbulda kalarak orada” tarikile Meskovaya gide Fransız efkârını neşreden b8” gr EE