26 Haziran 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3
GÜNÜN -—— — - —IŞARETLER Şükrü Kaya B. ve camı buz sanan çocuk Dahiliye vekili Şükrü Kaya Bey, bütçe meselesinden bahse- derken bir kaç cümle ile Tür- kiyanın portresini resmetti. Şükrü Kaya Beyin bir cümle- si arkada bıraktığımız, uzaklaş- mak istediğimiz eski Türkiyeyi bin ciltlik kitaptan, yüz bin nu- | tuktan, tomar tomar istatistikten daha canlı anlatıyor: “Cami buz sananlar vardı.,, s.. Osmanlı Türkiyesi kuruluşu itibarile insanların camı buz san- masını isterdi. Gerçi Osmanlının maarifi vardı. Fakat bu mektep bu maarif ilim diye ilmi hali anlardı. Osmanlı mektebi, Os- manlı devleti düüyayı ahrete benzettiği gün işini yapmış mu- vaffak olmuş sanırdı. Osmanlı devleti ve Osmanlı fikriyatı, son gününe kadar madığı, memleketi ahret haline koyamadığı için dertli idi, Padişahından sokak süpürge cisine kadar herkesin (Rabbıte- alâ) yı memnun etmek abrete zadüzahire biriktirmekle meşgul olduğu zamanda bakikaten mad- de insanların idrakinden uzak- tir. Bütün dini hakimiyet altın- da yaşıyan cemiyetleri göz önü- ne gelirin, lâvbanın ber yerde ayni OOlduğunu O güreceksiniz. Müstemieke memleketlerinin, is- tiklâli kaybeden is'âm ülkeleri- nin manevi budutlarını çizen, maddeye görünü kapayan insan- dır. memleketi, Osman: gözünü metafiziğe dikmiş, metafizik gö- | ren, metafizik düşünen bir meri- leketti ve bu metafizik, istismar- cı iptidai dere beyi itıkadiyatına daha sonra da ecnebi sermaye- sile birleşerek memleketi müs- temlekeleştiren sözde tanzimatçı devletin iktisat ve maliye usullerine, idare mantı- ğına dayanırdı. Şimal buz de- nizinde soğuk akıntıların istika- metini değiştirerek Sibiryanm iklimine bir manga nefere hük- meder gibi hökmetmek istiyen tekniğin yanında, camı buz sa- nan ipsan bugünün değil, dün- den kalan bir cinayetin eseridir. Bu cinayetle Osmanlı impara- torluğu ve şark vilâyetlerinin | derebeyi ruhu yalnız çocuklara camı buz zannettirmemiştir. Şeyh Sait isyanmda Elâzize gi- ren bedevilerden biri traş olmak için berber dükkânına girmiş, berber ustrayı eline almış, be- deviyi (o traşa başlamış. Fakat bedevi karşısındaki aynada ken- dini görür görmez,.. ne olmuş?. demeyiniz... Derhal çıldırmış 1. Biz, bu kadar ihmale uğramış bir ölkeden elektrik ve dinamo memleketlerinin yarışma girme- ye çalışıyoruz. SADRI ETEM Tevfik bey Türk tarihi tetkik cemiyeti azasından muallim Tevfik Bey, bugün Ankaraya gidecektir. İs- tanbul kız ve kuleli askeri lise- lerinde tarih muallimi olan Tev. fik B. maarif hayatımıza kırkbeş yl hizmet eylemiş, bu arada mastır idadisinde Gazi Haz- retlerine dört sene kocalık et- Tevfik Bey, tarih kongresinin imama ait hazırlıklar esnasın- “da bulunmak üzre Ankaraya da- mektebi, | bunu tam yaps- | modern | Günün Haberleri İstanbul mıntakası ticaret odaları | Bir ziraat kongresi toplanmıya başladı İstanbul mıtakası ve civarında-! ki ticaret odalarının senelik Long) isi dün İstanbul Ticaret müdürü Muhsin Beyi »riyaseti altında Ti-| caret odasında toplanmıştır. Kongreye İstanbul, Marmara, ve civarı ile Zonguldak'a kadar olan mıntaka dahilindeki bütün ticaret odalarının murahhasları! iştirak etmişlerdir. Kongreyi açan Muhsin Bey, al- tıncr kongreyi açmakla o memnun olduğunu söylemiş ve sonrademiş-| tir kiş — Göçen senelerdeki kongre temenni. lerinin bir çoğu is'af edilmiş ve birçok mühim ve eyi neticeler almıştır, Fakat bazı ticaret odaları memleket-| lerini ve mıntakalarını alâkadar eden! bazı mahalli temennilerde bulunmak. tadırlar o Bunlarm is'afı, iktisadi ve| mali vaziyetini göz önüne getirmek suretile anlaşılıyor ki, çok müşkül. dür, Bu seneki kongreye, beş senelik EEE EE REİNA Ene SE NEERENE AE ERYAMAN EERAN IN Kararı öğrenince Haykırmıya başladı! | Meşhur kadın yankesicilerden Zehranın sinde görülen muhakemesi dün bitirilmiş, hakkında beş ay 25 gün hapis kararı verilmiştir. Ka- dın yankesici bu hükmü öğrenir | öğrenmez haykırmıya, ağla'rıya | ve Üstünü başını yırimıya başla” | mıştır. Mübaşir ve zabıta memur- ları Zebrayı zorla salondan çı karmışlardır, Zabıta memurlarına | taarruze kadar Vatan yankesici Zehra; memurlar tarafından gö- türülmüştür. Arnavut Süleymanın muhake- mesi devam ediyor Fazla eroin koklatmak sure- tile Sofya isminde bir kadının ölümüne sebep olmaktan suç'u Arnavut Süleymanın muhakeme- sine dün ağır cezada devam olunmuştur. Geçen celsenin ka- rarı mucibince, Arnavut Süley- man tarafından tabanca ile vaki olan korkutma filinin Sofyanın ölümünü tesri edip etmediği tıbbı adiiden sorulmuştu. Dün, buna el'an cevap gelmediği an- dei ei a Lİ Sea ipe İ yerlerden alınmakta olan maktu i vergilerin tahakkuk ve tahsilinde İ tesadüf edilen miişkülâlın sebep- İ yerlerin birinci sınıfından altmış, laşılmıştır. Mazoun vekili müekkilinin has- ta bir adam olduğunu ileri sü- rerek tahliyesini istemiş eğer lüzum görülürse kefalet de gös- terilebileceğini bildirmiştir. Iddia makamı tahliyenin reddinde israr — kalp felcinde tabanca ha- isesinin rol oynayıp oynamadığı hakkındaki tıbbı adli sail şok yakında geleceğini ve buna göre bareket olunacağını anlat- mıştır. Maznun vekili, ölümün “Tesemmümü küuli neticesi fel- ci kalbi,, den ileri geldiğinin tıbbı adli raporlarında vazih bir surette tesbit edildiği, binaen- aleh yeniden bir rapor bekle- menin doğru olamiyacağı iddia- sında bulunmuştur. Mahkeme he- yeti müzakereye çekilmiş ve uzun süren bir müzakereden sonra tahliye talebinin reddine, rapor hakkındaki müzakerenin tekidine karar vermiştir. 9 Tem- muz Cumartesi günü muhake- meye devam olunacaktır. Hukuk talebesi Rusyaya gidecek Hukuk talebe cemiyeti ağus- tos ayı zarfında Rusyaya bir se- yahat tertip etmektedir. Buse yahat on beş gün sürecektir. kongre temennileri ile iktısadi mmta| kâlar mevzulu iki mühim rapor verilmiştir. Bunlardan başka her mıntaka, kendi vaziyetlerine göre| bazi raporlar da vermişlerdir » | Muhsin Bey, sözlerini bitir- dikten sonra, kongreye gelen ra- porların umumi heyette okunup, okunmaması konuşulmuştur . Ne- ticede, raporların umumi heystte| müzakeresi suretile pek çok za! man kaybedileceğini, bunun çin raporların bir komisyon tara» fından tetkikini teklif etmişlerdir.| Bu teklif o kabul edilmiş ve Vehbi, Sıtkı, Alâmdarzade Şe- rafettin, Ragıp, Zühtü, Hasan Bedrettin ve Hasan Beylerden mürekkep bir komisyon seçilmiş- tir. Fakat rapor sahipleri, Vehbi ve Nezihi Beylerin, raporların bu| celsede okunmasını teklif etmele-' ri üzerine müzakere uzamış | Fiatlar da indirilmeli ? Eğlence yerlerinden alnan maktu vergiler azaltıldı Barlar ve ince saz ça'ınan leri şehir meclis'nce araştırılmış ve tarifede tenzilât yapılmasına karar verilmişti, Yeni tarife be- lediye riyasetince tasdik edilerek tatbik mevkiine konmuştur. Ka- faşantan, balozların birinci sını- fından alınan 375 lira aylık re- | sim 150 ye, ikinci 'sınıfa git 225 lira 100 liraya, üçünsü sınıfa ait 150 lira 75 liraya indirilmiştir. Dans mahallerile 822 çalınan ikinci sınıfından 45, üçüncü sı nıfından 37,5, dördüncü sınıfın- dan 22,5 ve beşinci sınıfından 15 lira alınacaktır. Duhuliye bileti | kullanmayıp parsa toplamak suretile seyyar bir şekilde ve açıkta icrayi san- at eden canbazların birinci 8i- mıfından ayda on beş, ikinci si- mfından 7,5, üçüncü sınıfından | üç lira yetmiş beş kuruş alına- caktır. l ——— m Bir sür'at rekoru | | Belediye 8 mart taribinde şu- belere b'r tamim yollıyarak, şose ve köprüler kanunu mucibince ibtiyar heyetleri tarafından dol- durulup belediyeye verilmesi ica- beden cetvellerden henüz bitiri- | lip gönderilmemiş olanlar varsa | bunları yapmıyan ibtiyar heyet- leri hakkında kanuni takibat ya- pılmasını bildirmişti. Bu tamim 28 mayıs tarihinde tekit edilmiş ve cevap gönderilmesi için bir hafta müblet verilmişti, Aradan bir hafta değil, 25 gün geçmiş ve bu vazıyet karşısında beledi- ye dün şubelerden yeni bir emir- le üç gün zarfında cevap iste- miştir. Cuma günleri dükkânların açanlar Evvelki gün şehrin bazı yer- lerinde xabıtai belediye memur- ları tarafından cuma günü açık bulunan dükkânlar teftiş edilmiş bazı dükkânların cuma ruhsati- yeleri olmadığı halde açık bu- lundukları görülmüştür. Bu dük- kâncılar hakkında zabıt tutularak yirmişer lira cezaya mahküm elek; ç denize düşmüş ve tam o esnada i mutoru altmda kalmıştır, moto- | ran pervanesine çarpan Nuri re- nihayet hararetli bir münakaşa başlamıştır . Nihayet münakaşanın müsbet bir semere vermediğini gören kongre reisi, her iki tarafın fikir- lerini birleştirerek, şöyle bir tek- lifte bulunmuştur: İ — Raporlar komisyonda tetkik e dildikten sonra umumi heyette mü- zakere edilsin. Bu teklif her iki fikir taraftar- larını memnun etmiş ve müttefi-| kan kabuledilmiştir . Ayrıca komisyonun salı ve çar- şamba günü öğleden evvel içtima ederek raporları tetkik etmesine ve neticesini çarşamba celsesinde umumi heyete vermesine karar verilmiştir . Bundan sonra kongrenin top- lanması münasebetile Gazi Haz- retlerine, (Başvekil (İsmet, ve Meclis Reisi Kâzım Paşalara ve İktisat vekiline tazimat telgrafları çekilerek celseye nihayet veril! miştir Bir çocuk kuyuya düşerek boğuldu Galatada Lüleci hendek mar- yam apartımanında oturan Fres- ko Efendinin yedi yaşındaki kızı Futini dün yan taraftaki apartı- manın bahçesinde oynarken bir kaza netees'nde ağzı açık bulu- nan kuyuya düşmüş ve boğula- | rak ölmüşlür. | iki yankesici tutuldu Zabıta Şeref ve Ramazan isim» lerinde iki sabıkalı yankesiciyi cürmü' meşhut halinde yakalıya- rak mahkemeye vermiştir. Denize düştü ağır suretle yaralandı Dün Haydarpaşa önlerinde bir deniz kazası olmuştur. Mavuna- sını Haydarpaşa rıhtımından ayır- mıya çalışan Nuri reis, bir ara- lik müvazenesini Okaybederek oradan geçen Ahmet kaptanın is bacaklarından ağır surette yaralanmıştır. Kazazede hasta- baneye kaldırılmıştır. Tabkikata başlanmıştır. Kamyonla otomobil çarpışlı Şoför Nihadın kullandığı oto- mobil dün Arnavut köy - Bebek yolunda İstepanın idaresindeki kamyonla çarpışmıştır, otomobil- lerin ikisi de parçalanmıştır, Tah- kikat yapılmaktadır. Köprü üzerinde feci bir kaza Ahmet isminde bir çocuk köp- rü üzerinde bir otomobilin altın. da kalmış ve ayağı kırılmıştır. kazayı yapan şoförün takibine başlanmıştır. Selânik muhtelitile yapılacak maç Istanbul fakirleri menfaatına | Selânik mubteliti ile Fenerbahçe arasında yapılacak maç hazırlık- larına devam edilmektedir. Dün halk evinde alâkadarlar topla- narak konuşmuşlardır. Yapılacak msç temamen halk evi içlimai yardım şubesinin himaye ve mü- rakabesi altında cereyan edecek- tir, İ Maçın fevkalâde şekilde ihzarı için tertibat alınmıştır. Bu gün balkevinde hayır ce- miyetleri mümessilerinin de işti- rakile tekrar bir içtima yapıla- cak ve hasılatın tezyidi, ve tev- ji geleceğinden Günün — Meselelerinden Mütehassısının ihtarı | Son zamanlarda Konya taraf- larında tetkik seyahatı yapmış olan ziraat mütehassıslarından bir zat bir muharririmize seya- hatı neticesi hakkında malümat zamanda gelecek senelerin zirai vaziyetini şimdi- den nazarı dikkate almak lâzım bahsederek de- vermiş ayni miştir ki: — Konya taraflarında bu se- ne ziraati arzu edilen inkişafı göstermiyor, Bunun sebebi ha- vaların kurak gitmesidir. Konya ve havalisinde geçen sene ey- lülünden bu sene baziran on beşine okadar 145 milimetre yağmur yağmışlır. Halbuki nor- mal olarak bu mıktar 250 mili- metre olmalıydı. Aradaki fark yağmurun noksan olan derece- sini gösterir. Bunun için bu se- ne Konya bavalisinden arzu edilen mabsul alinamıyacaktır. Diğer taraftan Comru ovasım da gördüm. Malüm olduğu üze- re bu ovada vaktile 500,000 dönüm araziyi sulamak için dört mühim baraj vücuda getirilmiş- tir. Bundan başka bir takım tali kanallar da vardır. Fakat şaya- nı dikkattir ki bu ıska vasıtala- rından da kâfi derecede istifade edilemiyor. Geçen sene Comru ovasında 300,000 dönüm kadar arazi sulanıyordu, Bu sene sula- nan muktar yarıya inmiştir. Yani 150,000 dönümden ibarettir. Bu suretle sulanan araziden | istifade etmek için yalnız arpa ve buğday ekmek kâfi gelemeğ. Mütenevvi ziraat lâzımdır. Maa“- lesef bunun için halkda hazır" olmadığı gibi onları hazırlıyacak' bir hareket de yoktur. Bu nok- ta hükümetçe nazarı dikkate alınırsa ehemmiyetli bütçe me- selesi olmaksızın bir çok işler yapılabilir. Fakat bence daha mühim ©- larak düşünülmek icap eden bir. şey var. Bu da bundan sonraki" a senelerin daha kurak olması ih- timalidir. Almanyada (güneşin lekeleri hasebile devir devir arz üzerinde vuku bulan kuraklık meselesi (o bügünlerde şiddetle efkârı umumiyeyi işgal ediyor. Gelecek 1932, 1933 seneleri- nin kuraklık ve kıtlık olması | ihtimali bizim içinde hayati bir meseledir. Onun için bu ciheti daha şimdiden nazarı dikkate alarak vaziyete göre gelecek senelerin istilzam ettiği tedbir- leri şimdiden düşünmelidir. Yol parası ve fakirlik" hududu Ayda kırk lira kadar kazancı olan malöller fakir addedilerek yol parasından istisna ediliyor- lardı. Ahiren maişette mabsus derecede busüule gelen ucuzlük dolayısile malüller de fakirlik haddi kırk lirsdan otuz liraya indirilmiştir. Ekmek narhi Ekmek narı dün değiştirilme- miştir. Borsada ekmeklik unlar Üzerinde muamele azdır. Dahâ i ziyade çavdarlı ve ikinci nevi İ unlar satılmaktadır. Geçen haf- ta fiatlarda görülen tenezzül de ekmeklik unlar üzerinde olma- dığı için Ekmek narkının değiş" o mesini icap ettiren bir sebep mevcut görülmemektedir.“
