24 Kasım 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
ASAR 4 öğedir İOE tenin ani m iğ ela nk düm km e mp am İİ Hariciye vekili diyor ki: İktisadi bir tecerrüt aklı- mızdan bile geçmiyor Bugün, siyasete hakim olan ticaret, zirâat sanayi ve maliye vekâletleridir * Journal d'Orient ,, garetesi, sahibi Ziya Muttalitlin beyin Hariciye vekili Tevfik Rüştü bey | ile yaptığı bir wülskatı n» - mektedir. ve Son gümrük tahdidatı hakkın- daki fikirlerini soran Ziya beye, Tevfik Rüştü bey demiştir ki; — Umumi harptan sonra, dünya politikası garip bir surette değişti, Dünya bukranı, ve mah- telif akisleri, erazi, hudut ve 8a- ire mes'elelerini ikinci pilâna at- mıştır, Vaktile bir Hariciye vekili, da- ima Harbiye vekâleti ile müna- sebatta bulunur, kuvvetini ora- dan alırdı. Bugün, siyasete bâ- kim olan. ticaret, ziraat, sabayi, maliye vekâletleridir. Artık komşu memleketlerin nöbetçilerinin budutlarımızı aş- masından çekinmiyoruz. Çekindiğimiz nokta, emlianm, piyasamıza muayyen bir hatten faz'a girmesi Zira, bu emtiayı satın almak için pa- ra vermemiz lâzımdır. Buna mu- ecnebi kabil bizim istihsal ettiğimiz za- | bireyi, topraklerımızdan Çıkara- cağımız madenleri almazlarsa ti- caret müvazenemiz aleyhimize olur. Türkiyede, iktısatçıların *“İnvi- sible,, dedikleri ihracata mazle- ! sef malik değiliz. Sultanların idaresinde iken Türkiye daima hariçten istikraz yapardı. Diğer taraftan vatan- daşlara para biriktirmek ve bu- dutlar haricinde iş yapmak fır- satı verilmemişti. Netice olarak, harici borçları ödemek, buna mukabil onlardan birşey alma- mak vaziyetindeyiz. Binaenaleyh gayrı müsait bir hesap müvaze- nemiz vardır. Eğer bu böyle de- vam ederse iki senedir istikrar peyda etmiş olan paramızın va- ziyeti teblikeye maruz kalabilir. İşte hükümet, bu tehlikeye mani olmak için tertibat aldı ve itbalâtı tahdit etti, Tahtidat hiç bir hükümeti is- tihdaf etmektedir. Herkes'e dos- tane münasbalımız vardır ve idame ettiriyoruz. Baykotaj ve yahut iktısadi tecerrüt aklımızdan bile geçmektedir. Biz, bilakis beynelmilel mübadelelerimizi çe- nişletmek istiyoruz, şu çart'a ki, bize mal verenler, bizden buna | i İ mulcabil, heman hemen aynı kıy- mette eşya almalidirlar. Bu kat'i kompansasyon siste- | Hariciye vekilimiz T. RUştü B. minin, tatbik sahasında güçlük- lere tesadüf ettiğini biliyorum. Bunun önünc geçilemez. Bu, son zamanlarda tehlikeli bir surette artmış olan umumi buhranıu ne- ticesidir. Zengın ve kuvvetli birçok hü- | kümetler de bu tedabire teves- sül etmişlerdir. Bizim tayin ettiğimiz konten- jantman sistemi sadece altı ay içindir. Bu müddet içinde tec- rübeler ve hükümetin telkinatile vaziyet daha zivade tavazeh ede- cek, bü suretie de kat'i bir ka- Darülbedayi Temsilleri Mi Ki Mi. m b , i ii 4 perde İl | Yazan: | L Fulda ili pl Tercüme eden: iii TN | Seniha Bedri ça Halk, Talebe ve Zabitan gecesi, Yakında: AKINI Yazan: Fruk Nafiz. Cumartesi, Pazar tenzilâtlı ha'k gecesi, &nlet dersleri Darlaedayide. serbest alet dersleri » vücutları dansi eiverişli genç ir bu meccant derslerden iste edebilirler. Arzu edenlerin her gün saat vğn kadar rejisöre müta- ii. Büyük muganniye ve en fazla sevilen sinema kralıçelerinden JEANETTE MAC DONALD'ı REGINALD DENNY ile beraber temsil ettiği AŞKA SUSAMIŞ &w son ve muazzam filminde alkışlamak üzere gidecek ve sair harikalar meyanında Vagnerin “Tristan ve Yse- wlt'in ölümü,, sahnesini tamamen taganni ettiğini işideceksiniz. Yann akşam MARA sinemasında TOLSTO''nin meşhur BASÜBADELMEVT eserinden muktebes k Çarlar Rusyası hayatına dair Volga Sahilierinde muazzam filmini takdin ediyor. MASLOVA rolünü büyük artist tatlı ve mubrik sesile LUPE VELEZ tarafndan temsil ediliyor. Sahne E arkadaşı genç ve güzel san'atkâr JOHN BOLES'in sesi de lâtif ve sevimlidir. | Garbi Trakya Türkleri Başmakalemizden mâbaat| | bir takım alçakların ve hainlerin vicdanları üzerinde yaptıkları taz yiklerden şikâyet etmektedir. Me! selâ Garbi Trakyanm muhtelif yerlerinde Müslüman camaat he-| yetleri vardır. Bunları başında! hiyanetleri dolayısile Türkiyeden kovulmuş Olan yüz elliliklerle hemhal bir taam adamlar bulan-! maktadır. Gömülcine müftisi har! fız Nevzat, İskeçe müftsi hafız! Hüseyin, Dimetoka müfüsi haa Veliyyüddin, Gömülcine camaat reisi hafız Hasan, İskeçe camaat reisi Çatalbaş Ahmet Ağa gibi a- damlar yüzünden Garbi Trakya| Türklerinin çekmediği o yoktur.| Buradaki müftiler hemen umumi yetle şapka giyenleri k le ham ederler. Şaplı kâhlarını yapmazlar. ka g yenler öldükleri zaman cesetl nin yıkanmasına ve namazlarının kılınmasına muhalefet © ederler. Camaat mektsplerinde hâlâ Arap harflerile tedrisat yaptırımlar. Ye- ni Türk harflerinin kullarılmas| sına mâni olurlar. Yalnız İskeçe. camaat heye inde (açık fikirli veiyi vic dânlı bir kaç aza vardır. Bun ların israriyle on zamanlarda İs-| keçe mekteplerinde yeni harflerle Wwdrisat yapılmasına karar verile- bilmiştir. Fu'sat burada bile v len kararın ilânmda büyük m külât çekilmiz"'». Bi: taraftan Ja üfü“i yeni harflerle ted- risat icrasıca karar verenleri tek- fir etmiş, resmen protesto mekiu- bu gönderiniştir. Yunan makara- nı âliyesine sikâyet edeceğinden bahisle (!) azayı tehdit etmiş- tir. İşte dost Y mmanistanın idaresi altında olan topraklardaki Türk ve Müslüman kardeşlerimizin çe ükleri bu gibi işkenceleri düşün- dükçe bizim için derin bir elem hissi duymarmek mümkün olmu- yor. Türki i ini nunlart ile > ul ed clan şapka, yahut Türk harfi | medeni vevs ilmi vessilin Garbi Trakya Müslümanları tarafmdan istimaline bölü mumaraat edebi! len Türk ve Müslüman camaat heyetleri re si ve azaları ile müf- tüleri bulünabilmesine doğrusu mütehayyi: oluyoruz. Babusus Yu nanistanda vicdan hürriyetine bu İ kadarac; vs hattâ resmi bir su-| relte tecavüzalta bulunmak cür'e- tini göscerrn adamların Türkiye Cümhuriyetinin can düşmanı olan yüz elliliklerle hemhal kimseler. den ibaret oldu? ımu öğrenmekle diyoruz. Bununla beraber biz Türk — Yunan dostluğunun Garbi Trakya daki Türklerin hayatları üzerinde herhalde hayırlı tesirleri olcağı- a şüpher'z göruysus. Bu itibarla Yunan idaresinin Müslüman kis- i ek Gabi Trakya in vicdanlarını tazyik w den biyanet ve taassup çetesinin tasallâtlarına bir nihayet vermesi- İ ye intizar ediyoruz. kalbim'zds derin bir etrap hisse- Mehmet Asım Rıymayın bize yahu! Taşnaklar gene bol keseden tehdit savuruyorlar! Berutta Taşnak cemiyetinin se» nci devr yesi münasebetile yapı- lan bir içtimeda Taşnak rüesa- â| sından Obannesyan demiştir ki: “— Benim fikrimce arkadaş- çok hata etmişlerdir. Ce- izin ideallerini tahakkuk hususunda çok yanlış ve mücadeleyi larımız ellirmek yola sapmışlar tuf telâkki etmişlerdir. Bizim düşmanlarımız yalnız Türk ricali değil, aynı zamandada Türk mületidir. Ümit ederimki bu yanlış hattı hareketi yakında 1s- lâh edeceğiz ve mesaimizin se- | tenkit ediyorlar. yalnız Türk ricalinin şahsına ma- | biliacasiiğir ki i ebedi Çinle Japonya razı değil, fakat... Mançuriye Çin — Japon ihtilâfile meşgul o- len Akvam cemiyeti Mançeriye bir kik komisyonu göndermek istiyor. Komisyonun bir Fransız, bir İngiliz bir Amerikalı dan mürek ması ve bir Ç rin de bu heyete refakat elmesi düş nülmektedir. Kömleyonun teşkil ve izamma ait o katür süreti de hazır - lanmak üzeredir. Dün gelen telgralların bildirdiği reis M. Briand, Çirlilerin ka. eleri ve Japonların oşayanı arı için tahkikat in aponlar tarafından fahliyesi wa tahkikat komisyonunun ne iptidarile beraber, başla - masmı istemesinden neşet etmekte dir. : Japon heveti, bu husus linkkında| kat'i teminat vermekten imtinr eyle-! mekte ve tahliye meselesini, oemenü selimet meselesine tâbi tutmakladır. M. Yoskizawa, Tokyo hükümetinin bidayette Mancun vaziyetinin yalnız ı alâkadar etmekte olduğu- münasebatını karıştırmaktan (obaşka bir iş ramıyacağım ileri sürerek Man- çuriye bir tahkik komisyonu gönde - rilmesinj reddetmiş olduğunu söyle - mektedir. Mamafi, bir uzlaşma zi niyetle Japonlar bir (tahkik deği tetkik komisyonu tayin edilmesi tek- Hfinde bulunmuşlardır. Çin mümessili Dr. Sze, İse Çin heyeti murahhasasmın Cemiyeti Ak- vam tarafmdan âlınacak her yeni tedhirden evvel behemehal tahliyenin icrasında israr eylemekte oduğu söylemiştir. Bütün bu itirazlara rağmen Ak - vam Cemiyetinin Mançuriye bir ko - misyon göndermek suretile bu içtima devresini de bitireceği anlaşılmakta; dır. | M. Briand, Cemiyeti Akram mec- lisi azasından olan arkadaşlarına yarm bir ziyafet verecektir. Meclis mesaisinin çarşamba günü (akşamı ve perşembe sabahı biteceği tahmin olünmaktadır ; Japonlar, mütemadiyen ilerliyorlar Londra, 23 (A.A.) — Daily Maile bildiriliyor: Bir Çin membamdan bildirildiğine! göre Japonlar, < Tsitsikat'dan Koc - hân'a giden hat üzerinde mütemadi- yen ilerlemektedirler. Mançuride yen! bir hükümet b Mukden, 23 (A.A.) — Israrla de »; yam eden son haberlere göre. bütâda teessüs eylemiş olan cümhuriyetçi ma hiyeti haiz yeni bir hükümetan, istik- lâlinin İlânenı müteakip pek yakında! Helung — Kiang muntakasındaki Mukden ve Kirin vilâyetlerile bunla. ra inzimam edecek olan Jehol vilâye- tini de kontrol edeceğini “e ilân eyli.! Hatbinden meresini göreceğimize Ümitva- TE.» Bundan başka Kahirede çıkan Hsaper gazetesi taşnaklarm Huy» bon lara ittikakı münasebetile neşrettiği bir makalede diyorki: “ Hasımlarımız bizim Huybon cemiyetile teşriki mesai etmemizi rası eyice lag Huybon ilihaktan maksadımız düşmanımız olan Türk milletine en kahir darbeyi in- dirmek ve her ne vasıtayla olursa olsun bu milleti mabvetmektir. zim gece gündüz düşündü- üz şey ber fırsatta Türk culara gü | Cemiyeti akvamın komisyonU gidecek! yecektir. Bu böyle olduğu #ahİEİ; yeri hükümet dört vil£yeti altında bulunduracak demektir. Nankin, 23 (A.A.) — Sabık kil doktor Wellington Koo, İ nazırlığına tayin edilmiştir. kam, “bir teşrinievvelde vuku istifasındun beri münhaldi. Japon kabinesinde değişik Tokyo, 23 (A.A.) — Japon ye nazmı ahiren memleketin © bulunduğu büyük siyasi ve vali külleri iktiham edebilecek milli hükümetin o teşekkülünü liz lemiştir , Siyasi hamafil, şimdiki kümete itimadı olduğunu söyleme beraber Japon mensfiinin hüküm y yerâne meşgalesi olmasını derecede vaziyeti vahizn gören “di bu beyanatma büşük bir ehe! atletmektedir. Denildiğine göre ©, vekil Baron Wakalsuki M. Ada İ win noktai nazarma müzahret er olduğundan Kore valii umumisi i ral Ugahi'nin riyaset edeceği bir”, bihenin veya bir koalisyon kükü”” tinin teşkili daha şimdiden W İ bahsolmaktadır. Şimdiki siyasi yetin tevlit etmekte olduğu mü: ai ta rağmen her türlü kabine buk J tehlikesi © mevcut değildir. c M. Wakatsuki M. Adadsinin nazarını tasvip etmektedir. Japonlarla Çinliler haydutir* karşı teşrik! mesal ediyor" Tokyo, 23 (A.A.) — Rengo ağır” Mançuri vakayiinden beri ki “ den hiç bir haber alımmımış olaf bık Tengehem askeri polis ei nının iki yüz kişinin başmda ol w halde tekrar ortaya çıkmış ve biF halli polis kıt'ası efradını öldür” ve şehri yağma etmiş olduğunu wi dirmektedir. , Çim-enlin kuryetila harahar. BA ket etmekte olan polis kıt'ası Tarı tardetmiştir. Rusya ne diyor? Moskova, 23 (A.A.v — Tas w İzvestiya gazetesinin bir maksi rederek Mançuri vaziyetinin * güne vehamet kespetmiş olduğulU daha tehlikeli hadiselere sebebiyei rebileceğini yazdığını bildirmekti » üyük devletlerin ve Cemiyeti ye sam meclisinin hattı hareketini kit eden bir gazete ilâve ediyor" "Sovyet güra'ar ittihadı, muf, bazı kuvvetlerle emperyalist bir e kım teşkilâtın Japonlarla Ruslar birine saldrirank istediklerin; pe bilmektedir. Fakat uz o Japo Kusyaya karsı b'r harekele irisi sürüklenebileceğini © zani y Ganimeti taksim etmek hayalind? Yi Yunan empayalişt düşmanlarım yer) kuvvetleri Mançuride hezimete yi dığı zaman kendisine karşı Çit ketine müzaheret etmiyecekleri" yi ir Japonyanm elinde biç bir yoktur. Yalnız bu nokta, Jnponyay” ya ile münasebatının gerginl: p sine dikkat etmiye sevketmelidir. # ya, hakikaten sulhpetverane bii w yaset takip eden vegâne bir mf y İkettir. Rusyanm, aksayı şark emi list tahrikâtınm ateşliyeceği “ği rut fıçısı halinde bulunduğu bi” 4 da ne aksayi şarkla ne de ğe” a bir hedefi yoktur milletini koyun # ve bu suretle intikamımıZ!. maktır, Gayelerimizden biri#* “ Türkiyede fitne çıkarana yi halkı tesmim etmektir. 300, milleti Türk kanının gözü abi de aktığını görmezse hiç ” etmez. Biz kürt harekâtı kafi g da lâkayt kalamayız, Çönkü s ların yolu bizim yo'umuz de" Ür Pariste çıkan Heraç de şunları yazmaktadır. v “ Ermeniler artık yakı0d? tanlarına dönecektir. Her “iğ »i bugün Türk milletini yy düşman ve din düşman lidir. , SEPİL İSE ESS SE YA SI A> e rr a e a
