12 Temmuz 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

© “güncü Yıl *Sayı: i Gençlik Çocuk Sıncı 7inci sayıfalarda TA VAKLKL Bir kaç söz daha! Sabık halife Abdülmecidin Pötiparizyen gazetesi muhabi- rine verdiği mülâkat hakkında dün bazı mütalaalar yazmıştım. | Bugün yene bu mevzu üzerine birkaç söz daha ilâve ederek bu mütalaaları ikmal etmek isterim, » Öyle görülüyor ki Abdülme- cit Osmanlı hanedanına ait iş- lerden bahsederken yalnız iyilik gören gözünü açmış, fazla ola- rak iyilikleri mübalağalandırmak için bu gözüne bir de pertevsiz takmış, fenalıkları görmemek için öteki gözünü kapatmıştır. Bilfarz Osmanlı hanedanı içinde bu memlekete hizmet edenler- den bahsettiği halde bunların yaptıkları zararları ve hasarları tamamen süküt ile geçirmiştir. | Evet, Osmanlı hanedanı vaktile « bu memlekette bir imperatorluk urmuşlardır. içlerinde Yavuz Selim gibi, Fatih gibi, Kanuni Süleyman gibi büyük adamlar gelmiştir. Fakat yene bu hane- | danın içinden saltanat makamına geçen mecnunlar da görülmüş değil midir? Yene bu hanedanın “içinde bin bir türlü seyyiat ile ba. balarının eserlerini yıkmış olanlar meydanda değil midir?Nihayet şah si menfaatlerini düşünerek müta- salan iyirmele miklebes hiyemet ver » hanedan erkân değil midir? Bunlar içinde şabsını zikrede- rek icraalın metettiği Abdül'aziz değil midir ki Bağdat hattıni Yapmak için Avrupadan büyük bir istikraz akdetmiş, sonra bu istikrazdan aldığı (milyonlarla şimendifer yapacak (yerde sırf kendi keyif ve zevki için İstan- bulun her tarafına birçok saray- lar yaptırmıştır. Hiç bir işe ya- ramıyan bu sarayların masrafla- rını zavallı millet bugün ödemek için tahammül edilemiyecek de- recede müşkilât Oo çekmektedir. Eğer Abdül'azizin bu israf ve sefabati olmasaydı, alınan istik- Tai yerine sarfedilerek mem- yağ şimendifer © yaptırılmış md bugün memleketin ali böyle mi olurdu? Abdülme- cit babasının bu fanalığına niçin hiç temas bile etmemiştir? Bahu- us kendi cürüm ve cinayetlerini e aa geçiştirmiştir? ünç olan taraf dur ki —— Abdülmecit kendi hane- anlarının elinde batmış olan bu. memleketi gene kendi itiraf ettiği gibi sırf Gazi Hazretleri- nin dehası kurtarmış ve eski imparatorluğun yerine ondan da- ha kuvvetli milli bir devlet kur- muş olduğu en açık bir hakikat iken memleket idaresinde ona akıl vermeğe kalkmıştır. Gaz Hz. Afganistanda Amanullahın Şına gelen şeylerden ibret almalı imış, Nadir Han gibi mu- tedilâne bir yol tutmalı imiş. Anadolu Türkiyesini Afganis- tana, Türk milletini Afgan ka- bilelerine kıyas eden bu adam bir zaman Türk milletinin mu- (Alı tarahı dönü sayıfada) Mehmet Asm 931 bütçemizde Ankara, 11 (A.A.) — 1931 bütçe ka” nunu lüyihası M. Meclisi heyeti umu miyesine sevkedilmiştir. M. Meclisi nin salı gününden itiraben müzakere sine başlıyacağı bu kanun O lâyihasi cümhuriyet idaresinin 8 inci yılına ait bütçe kanunudur. Bütçe encümenini : esbabı mucibe lâyihasında o cihan ik- tısadiyatının geçirmekte olduğu buh- ranlı devrede iktisadi — tekallübatın geniş ve kısa müddetler zarfında bü- yük tahavvülât arzedebilecek mahiyet te bulunmasına nazaran haddi zatınde kararsız bulunan umumi vaziyet içim-! de velev bir senelik (o bir zaman için olsa dahi yapılacak tahminlerde fazla isabet aramak mümkün olmadığı işa. ret edilerek denilmektedir ki: “Mül hakbütçeler varidatının kat'i neticesi Dün öğle trenile şehrimize geldi Hariciye vekili Tevfik Rüştü bey dün öğle treoile şehrimize gelmiştir. Tevfik (Rüştü bey “Taydarpaşa istasyonunda vilâyet Tevfik Rüştü B. Haydarpaşada İ erkânı ve muhtelit mübadele ko- misyonu Türk murahhasları ta. rafından karşılanmış, mübadele komisyonu murahhas heyetimiz reisi Şevki bey ile komisyon iş- leri hakkında görüşerek bazı i- zahat almıştır. Tevfik Rüştü bey Haydarpa- şadan, motörle doğru Yeniköyde yaz için kiraladığı köşke gitmiş- Üstat — Tam otuz uğraştıktan sonra anladım Gazeteci — Şu halde misiniz ? ki Üstat — Hayır, nasıl mümkün olur, bulunuyorum 1 Geçen sene yekünuna na- , zaran 42 milyon liradır biningilizlirasıverilecektir ih İmali ' W parçadır. Edebiyat Bugün 12 Sayıfa m dari kz eva mi , e 4850 Idare yeri: Zetanbul, Ankara ca. Vakıt Yurdu Pazar 12 Temmuz Ginciay) 1931 © Telefon: (İdare) 24370 — (Yaz işleri) 24977 Sayısı 5 Kuruş ei. m muz * z b ark Eka a e a A en ae a 3 Bu Salıdan itibaren Bütçe müzakeresine başlanıyor yapılan tasarruf de dahili hesap edilerek yüksek mecli-| se arzettiğimiz 144435599 liralık varidat OYekünu tahmin hususunda isabete en ziyade yaklaştıran esas ve karinelere istinat etmekle beraber va- tandaşları 1931 mali senesi zarfında tediye ve iştira kabiliyetlerine güre tahavvülâta maruz kalabilmekten ma- sun değildir. Bir taraftan ovaridat yekünu üzerinde büyük bir tenezzülün mevcut bulunması diğer taraftan 1950 senesi bütçesinin 222 milyon 752. bin lira ile ifade edilmiş olan varidat mu. hammenatı üzerinden tahsilât ile ta- akkuk eden varidat miktarının ancak 190 milyon küsur Jira bulunması dola- yısile hazinenin pek tabii olarak cari seneye sağla mnakti o vaziyetle CAK tarafı 5 nel sayfada) EN Hariciye vekilimiz) Yeni pullarımız Şehrimizde basılmıya başlandı Bütçede yapılan tasarruf do- layısile yeni posta pullarının Is- tanbuldaki Dam- | ga matbaasında fig basılması karar-)| laştırılmıştı. Bu i |nacağım. ralıktır. 250 ku- ruşluğa kadar 19 parçanın rengi ayrıdır, o Adedi 120 milyondur. Pulların hepsin- de Gazi Hz. nin portreleri var- dır. Resmimiz 25 ve 250 ku ruşluk yeni kullarımızı gösteri Y Musul petrollarında Türkiyenin hissesi akındahükümetimizeâ0 Musul meselesi halledilirken Irak! o Musul petrol şirketi bu tazyik ürü hükkmeti ile aktettiğimiz itilâfname- rine bilâhara istihsal edilecek petrol- de Musul petrollarına âit bir maddellardan alınacak hükümet (“hissesine vardır. o Bu madde mucebince Musul|mahsup edilmek üzere her sene dört madenlerinden çıkarılacak ; petrollar.|yüz bin İngiliz lirası vermeğe, Musul dan Irak hükümetinin alacağı hissenin! petrollarınr'da nihayet beş sene zarfın onda biri Türkiyeye verilecektir. Ya-'dü mutlaka işletmiye başlamak t ber aldığımıza göre hükümetimiz iledüne girmiye muvafakat etmiştir. Irak hükümeti arasında ahiren bu mad! o Bu taahhüt mucebince dört yüz bin denin ciheti tatbikiyesi görüşülmekte İngiliz lirası verdiği gibi önümüzdeki dir. kânunusani ayı gelince yine dört yüz Zira Irak hükümeti Musul petrolla.|bin İngiliz lirası daha verecektir: On ; rıni işletecek olan şirketi son seneler/dan sonra her senenin ka vE ; tarfında tazyik etmiştir. Şirkete bulde dörder yüz bin lira tediye k. | petrol madenlerini işletmesini, yahut|tir. 5 iy k ğini bildir. u halde bu seneden itibaren hükü- mler hakkını feshedeceğini bi Ş 7 pr lay Mep e i -—— — Jİ mi Büyük Millet Meclisinde Matbuat müzakeresinin: ; en hararetli safhasında.. “Hakikatlerin tağlit olunmasından veha- kikatlerin anlaşılmamasından faide bek- liyen zihniyet mahzı şerdir,, Iden başka bir mahareti görülmiyen “3 İbazı gazetelere bir bakın! Tisanlari Galip Bey (Niğde) — Mühterem gr) oaha temkini, itidali ve -vekarile tas « Kadaşlarım, en son sözü bendeniz “ÖY-İ mış türk milletinin Lisanına hiç ben İiyeceğim. Yoruldunuz, binaenaleyh #Aİ iyor mu? İbareleri Türkçe (oolmasa # yet kısa ve muhtasar maruzatta bulu- bunlara insanın Türk ga değil. ” . .İdir diyeceği gelir. Şimdiye ar işit Bazı matbuat neşriyatının SİdİŞİ| wediğimiz. hiç bir yerde tesadüf ede filhakika istikbal için endişeli bir man) yek okumadığımız müstehçen elfazm zara göstermekte olduğundan bu husu) a gatçesini merak edenler ancak bü- sa dair bendeniz de birkaç söz söylelyada bulurlar. Hürriyeti matbunt mek istiyorum. vardır diye yapılan ve adma tenkit Bilmem edendir. Bizde matbustİ denilen şey, alabildiğine | hatsiz hür hürriyeti hemen daima suiistimal edile) dutsuz bir surette şunun bunun hay- “ rek bundan maksat (oolan faideli giyet ve şerefine tecavüz etmek vebir gayeden uzaklaşılır şahsi tecavüzler ve gün sonra tekzibe uğrıyan asılsız, © i tenkitler baş gösterir. (Dünkü sayımazdan mabat) sassız şeyler ile halkın efkârını sü Memleket afakmı bulandırıcı ka-İtemadiyen teşviş eylemek midir. ri rartıcı yazlar bilâteemmül yazılmağa'de yaşadığımız iktisadi bahağı başlar. İşte bagünkü vaziyet ve manza mütevellit sıkıntılı günlerde mağ ? İra da bundan başka bir şey değildir. (attan beklenen ve beklenecek (olan yor. —— e aa a tir. Tevfik Rüştü bey gazeteci lere, istanbulda hasta bulunan ç0- cuğu için geldiğini, pazartesi gü- nü Ankaraya döneceğini söyle- miştir. —— sene edebiyatla, tetkik ve tetebbüle ben bir hiçmişim. âleminden çekilecek Artık meşhur olmuş Buna dair misaller o mi lâzımdıç (isabetli, ilmi vatanperverane müta- İ &rzedeyim : — Milletin lisanı ( olduğullealar bunlar mi olaca'tır. iddin edilen ve fakat hakikatte tezvir (Alt tarafı 8 inci sayıfada) kimkazandı? Feysal | Hz. 4 ba eşi ar Le Dün Yelovadan “İ iki yüzbin lira avdet ettiler (| 48839 numaralı İngiliz sefiri tarafından şe- bilete çıktı reflerine bir ziyafet verildi. — Onuncu tertip tayyare piyan- J gosunun son keşidesi dün öğle- den sonra darülfünun konferans salonunda , çekilmiştir. Havanın İ fazla sıcak (olmasına rağmen İ bu keşidenin ikramiye ve mü- kâfatları zengin olduğu için sa- lon tamamen dolmuştu. En bü- İ yük ikramiye olan 200000 lira 48839 numaraya çıkmıştır. ikinci | büyük ikramiye olan 50000 lira 5741 numaraya, 400800 lira34193 numaraya, 10000 lira 35129 nu- maraya çıkmıştır. Ayaspaşada madam mergarit | 40000 Büyükderede o Leon efendi 10000 lira (o kazanmış- lardır. Dün bin numara çekil- miştir, Bagün de bin bumara çe- kilecek ve keşide bitecekrir, Dün çekilen numaraları sıraya konmuş bir halde iç sayılamıza bulacaksınız. gs Evvelki gün Yalovaya giğtzirek kıral Feysal hazretleri ve maiyef. | leri dün saat 14,30 da Erturğrul Ya j tile Dolmabahçe sarayına dönmüğ Gütfen sayılayf çeviriniz) ,