6 Ocak 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

— 6 — VAKIT 6 Kânunsanı, Asmalımesçit 1931 Pomanımsı hakikat, Z4 hakikatirısiromanı 35 Bu cuma günü gene parasızdık, —el'an da öyledir ya— Necip esasen yazı yazarken hirçinle-| şır, yüzündeki rakamlar — bu buluş Peyami Sefanındır — harekete geçer ve bir kerrat cetvelini andırır. Bir meka nizma kuruluğile tek heceli küfürler savurur, kılıfını değiştiren bir yılan ka dar hassas ve titiz olurdu. Kalktı. Bir başka masayn gitti. Masanın üstüne hüsnü hat müsveddesi yapan bir ço- cuk gibi abandı. Yazamğa başladı. Ya- vaşça ensesinden baktım. Serlevha (Açlık) idi. Bir göz gezdirdim. Hatı- rımda kaldığına nazaran Necip açlığın insana (perspective) hususunda vermiş: olduğu hisleri tahlil ediyordu. Bu ara hık tanıdık bir arkadaş kapıdan görün- dü. Necip Fazıl farkında olmadan kendisinden birkaç lira aldım ve bir denbire: — Haydi, dedim, yemeğe gidelim. Durdu. Hayretle yüzüme baktı. Bir şey söylemeden kalktı, (Amerikan) Iokantasına gittik. Necip her ihtimale karşı kapıya yakın bir tarafa oturdu, az yedi. Fakat doymuştu. Hiç konuş madan çıktık, tekrar pastahaneye ge- lerek birer kahve ısmarladık, yazıları mıza, yine ayrı ayrı masalarda, deva ma başladık. Necip düşünüyordu. elindeki kalemi kemiriyor fakat bir türlü açlık nesrinin sonunu getirmi- yordu. Nihayet yerinden fırladı: — Allah belânı versin, dedi, karnım doydu, açlık fikirleri kayboldu. Sonra önündeki yazıyı aldı, Yırt tr. Başka bir nesre başladı. Bu (Ölüme dair nesirler) idi. Necip Fazılın açlığı kaybolunca ölü- mü düşünür. Bu iki his onda sabittir. Fakat biri ruhuna öteki uz» iyetine hâ- kimdir. “yu ou old ecip Fazıl oynar. Kazanmak için *Tıpkr Dostoyefski gibi. Ve onun gibi tripoya gider ve her zaman kay- beder. O, bunu bilir fakat (mazlum) un (zalime), (aldatılanın) (aldatana) te- fevvukunu de bilir. Oraya, tripoya, bu hislerin meful olnalarmı duyabilmek için gider. Burada inun için asıl olan © heyecan İptilânın azabı, bütün kaidele rin üzerinden bir dev adımile aşmak ve bunu alenen yapmak dürüstlüğünün verdiği hız ve hazdır. Bilerek kayebtme nin, istiyerek aldanmanın zevki, kazan mak hırsile oynamanın, başkalarını al- datmak için herkesi aptal zannetmenin aczinden güzel değil midir? Hangi. miz bir iptilânm esiri değiliz? Bir gece gene parasızdık. — Elân da öyle — Eve döndük. Parasızlığın verdiği üzücü sıkıntıyı unutmak İçin yattım. Necip, mindere, yere, uzandı. ©, Soyunmamıştı. Yüzünü duvara çevir- miş bütün vücudu, asabiyet şimşekleri — mizin paratoneri imiş gibi titriyerek! » ertesi gün (Hayat) mecmuasına satıl.! mak üzere bir şiir yazmağa uğraşıyor du. Bu şiirin ilk iki mısrar Şu İd: İçim öyle dolgun ezgin ki Ağlarım, değmesin dizime dizin Yataktan, yarı aralık gözlerle ken- — disini seyrediyordum. Kalktı, köşesine çekilip perdeyi ka- — pattı. Necip burada bir «mum yakar, yazısına yazar, hem de — gülmeyiniz— aşıkla ısınırdı. 5 Özbek bir fener, bense İçinde yanan bir mum : şirini de burada yazmıştır. Köşesine çekilmiş olmasına rağ: men, ben, onun aklından geçenleri bir Yaz günü, öğle üstü, yeşil pancurları « kapanık beyaz bir köşkün içersinde ge esrarlı şeyler gihi müphem bir em görüyordum. t Birdenbire Necip yerinden fırladı, Aynaya yaklaşırken başını tavana! "gsrpti. Okkalı bir küfür savurdu. Bağ- fi Jap bağlana kaytana dönmüş kravatı ün düzeltti. Ensesini şişire- üne hilâlin kavsini resmettirip aynada bir süzdü. Ve bir kel Söylemeden fırladı. Sokak kapısının kapandığını duydum, ev, sallandı. Uyadım. Bilmem na kadar sonra odanm kapı #rayni şiddetle açıldı. Necip Fazıl yum e ruğunu yüzüme doğru hizalamış ke limenin bütün mana ve adiliğile sırr tarak içeri hücum etti, — Kalk be, dedi, otomobil duruyor. Ah bu otomobil merakınız! Bir za- manlar köprüyü geçmek için paramız; olmaz ve Beyoğlundan Babâliye oti- mobille gelir, ya Cümhuriyetten yahut, Peyami Sefanın tabiinden bir lira ö- dünç alıp otomobil parasma verirdik. Bütün bunları bir saniyede düşündüm. Necip Fazıl muhakkak otomobille gez- dikte n sonra parayı verememiş, ayni kapıda İbelâya benimde başımı sokmak istiyor- du. — Haydi, diyorum, kalksana, Peya- miye uğradım yok, Mes'ut Cemile uğ-! radım, yok. Eşref Şefik te yok.... Necip hem beni tartaklıyor hem de bunları söylüyordu. Şüphelerim teey- yüt etti ve düşündüklerimi söyledim. Necip güldü. Bir elini kalçasıan da yıyarak tahkir edilmiş bir şövalye va- xiyelini aldı ve: — Aptal, karşımda kim var zannedi- yorsun, İşte kart vizitim.. diyerek, bir deste para fırlattı. Saydım tam 180 li- ra, Necip hayatında ilk defa — şüphe siz sonuncu — kumarda kazanmıştı. * TASHİH: — dünkü yazıda, nasıl- sa gene birkaç hata var. Tekrar af di- leyerek tashihini rica ederiz; 19 uncu satırda: Nasıl bir Pikadilli kendisi, fdendisi) diye okunacak. İkinci sütunun sonuna doğru: Ha kiki bohem her şeyden evvel çalışır ve hakikat eseri meydana getirir; cümle. sinde hakikat değil (san'at) okuna Gene biraz sonra: Bir cuma günün den evvel bir cümle atlanmış, O da şu: İ (Necip Fazıl bohemdir.) Cevap SABIK ADLİYE VEKİLİ MAHMUT ESAT B. İN BİR TELGRAFI CelâT Nuri Beyle sabık Adliye Ve- kili Mahmut Esat B. arasındaki müna kaşadan dün bahsetmiştik. Mahmut B- sat B. (Halk Dostu) gazetesinde bu münasebetle söyle bir mektup meşret- miştir: “S5. M. İmzasile sırf şahsım aley- hinde yapılan neşriyata karşı Halk Dostunda verilen cevabı okudum. Hak- kımda gösterilen tevecciihe teşekkür ederim. Bu gibi yazı sahipleri le mü- nakaşa kabul edemem. Bundan sonra sizin de zahmet etmemenizi rica ede- rim. Yunan parası, Gümilleünede Çer- kes Etem ve hoca Sabriler tarafından çıkarılan bir gazete dahi benim iğin böyle söylüyor! Hafız İsmailin Mısır. da casus Lavrensin idaresinde çıkart- tığı kazete de beni ayni şekilde ithe- ma çalışıyor bu gazeteler alâkadar ves mi makamlarda mahfuzdur. Vekilliğim zamanında vücuda gel- miş eser yapılmış iş varsa hepsi hükü- melindir. Büyük Meclisindir. Bundan Kimsenin telâşa düşmemesi lâzımdır. Ber olsa olsa eserlerin noksanına mu- hatap olabilirim. Meselâ kanunu me Lotüs davasını kazandığımdan, öksüz. lerin parasını şerialçıların elinden &- larak sekiz milyonluk eytam bankası kurduğumdan, bütün bir muhalefete rağmen Ankara Hukuk mektebini açtı- gımdan, bütün bunların iyi olmadığın dan, mes'ul edileceğim günlü saba- nın başında korkusuz bekliyorum. Her halde beni mes'ul edecekler; na- sılsa düşman yangınından O kurtulan sin evimi devlet işleri içinde niçin sat- tığımı soramıyacaklardır. Üst tarafı- nı düşünmiyorum bile.. Biz hepimiz gelip geçleiyiz. Öz türk milletisağ ol-i SUN Sabık Adliye Vekili Mahmut Esat Tüzar “Filozof, tefrikamız münderecatımızın çokluğuna mebni bugün dörcedilemedi Ticaret âlem'nde : Mallarımıza rağbet Ticaret odesins gelen mek- tupler bir tekim teklifleri ihtiva ediyor Ticaret oduna gelen mektup- lardan hariç piyasalarda Türk mallarma karşı olan rağbetin arttığı anlaşılmaktadır. Bilhassa Alman tüccarları Türkiy ile mu- amele yapmak için büyük bir arzu göstermektedirler. Ezcümle dün Berlin ve Müni- hin meşhur fabrikatörlerinden dördü ticaret odasına müracaat ederek Türkiyeden mühim mik- tarda siyah mazı, işlemeler Bur- sa ipeklileri, ceviz ve tahta kap- lamalar, barsak almak istedikle- rini bildirmişlerdir. Diğer taraftan bir çok grup- lar da Türkiyede dekovil hatları, şimendifer malzemesi parke, her nevi inşaat yapmak istediklerini bildirmişlerdir. Muhtelif Italyan, Fransız mü- esseseleride her nevi Türk ihra- cat maddeleri, koyun ve keçi derileri, portakal tütün, incir, fındık gibi emtia üzerine iş ya- pan milli müesseselerin vekâle- tini istemişlerdir. Irende afyon inhisarı Ticaret odasına gelen malü- mata göre İranda ilk defa olarak afyon ihracatı inhisar alına konmuştur. İnhisar senede asgari 6500 sandık afyon ihraç edecek ve hükümete sandık başına 800 Türk lirası resim verecektir. Bun- dan sonra İranın bütün ihracat maddelerini bir inhisara vermesi muhtemeldir. Teminat mektupları Hengi benksler tarafından ve nasıl verilecek? Milli Bankaların verdikleri te- minat mektupları hakkında Ma- liye vekâletinden ticaret müdür- lüğüne dün mühim bir tamim gönderilmiştir. Bu tamime göre 1931 senesi kânunusanisinden itibaren yalnız Osmanlı, Selânik Sanayi Maadin, Iş, Emlâk ve Eytam bankaları bilâkayt ve şart teminat mektubu verebilecekler diğer bankalar ancak sermaye- lerinin yüzde 80 i nisbetinde ke- falette bulunabileceklerdir. Bun- dan mada bu bankalar verdik- leri mektupların altına teminat mektubu yekünunu yazacaklar ayrıca her ay mektuplarm bir listesini vekâlete gönderecekler» dir. Tediye edilmiş sermayesi yüzbin liradan aşağı olan ban- kalar hiçbir mektup veremiye- ceklerdir. Mısır ve hayvanlarımız Mısıra hayvan ihraç eden tüc- carlarımız dün hayvan borsası komserliğine müracaat ederek Mısır hükümetinin memleketi- mizden gönderilen hayvanlara koyduğu ağır resmin kaldırılma- Sını istemişlerdir. Komiserlik bu- nun için Iktısat vekâleti vasıta- sile Miri müracaat edecektir. Üç rapor Ticaret odası harici ticaret raportörü Hakkı Nezihi B. mem- leketimiz ziraati hakkında üç rapor hazırlamıştır. Nezihi B. yarın Ankaraya gi- decek ve raporunu ziraat kong- resine verecektir. orlin sergisi Bu ayın sonunda Berlinde beynelmilel bir ticaret ve ziraat sergisi açılacaktır: Buna hükü- metimizde çağrılmıştır. —— ———— Söz refikimiz Kıbrısta intişar etmekte ola Söz refikimz 1931 senesinin birinci gününden itibaren tama- mile Türk harflerile intişara başlamıştır. Mi iyetle kayd- mıştır. emmi Vm (Üst carat 1 İnci sayıhamızda| mândani Kâzım Paşa, Emniyeti umu miye müdürü Tevfik Hadi, dahiliye hukuk müşaviri Ekrem Deylerden mü: teşekkil bir heyet toplandı. Heyet örfi idare mmtakasmda hey- eti vekile kararile. ciheti (askeriyeye tevdi edilecek vazifeleri konuştu. Bu müzakere neticesi hakkında bir karar name tanzim edilerek heyeti vekileye ve rilecektir. Vekâletteki içtimada Istanbul, Balı- kesir, İzmir, Manisa ve Antalya zabı ta memurlarile jandarma zabitleri 4- rasında yapılacak tebeddüller ve İstan buldan maada zabıta teşkilâtının, ye. ni kanun meclisten çıkmeıya kadar tet- kik edilerek muhtacı ıslah cihetlerinin| görüşüldüğü kuvvetle tahmin ediliyor. Bu menatıkta bulunan mülkiye mü- fettişlerindem de tetkik seyahatlerin! deki teftişlerin daha geniş ve derin bir şekilde yapılması için alâkaadrlara di- rektif verilmiştir. İZMİTTEN GÖNDERİLENLER İzmit, 5 (Yakıt) — İzmitte Menemen hâdisesile alâkadar tevkifat yapıldığı doğru değildir. Ağır hapse mahküm 14 mevkuf müddetlerini doldurmak ü- izere İzmit hapisanesinden İstanbul ta- rikile Bursaya sevkedilmişlerdir. ŞEYH ESAT HASTA Şeyh Esat doktor tarafından mua- yene edilmiştir. Doktorlar şeyhin da ha çok yaşıyamıyacağını söylüyorlar. AVUKAT HASAN FEHMİ BEY SERBEST BIRAKILDI İzmir, 4 — İstanbuldan gelen mev- kuflar arasında bulunan avukat Ha- san Fehmi B. isticvap edildikten son- ra serbest bırakılmıştır. Yarı nistan- bula hareket edecektir. İFŞAAT İzmir, 5 — Manisa Menemen yolu- na kadar mehti (1!) ile gelen, sonra ayrılarak Manisaya giden çoban Ra. mazan İfşaatta bulundu. PAŞA KÖYÜNDE DE İzmir, 5 — Nalbant Hasan ifadesin- de: Mehti (1) Mehmüdin Menüihene! gelmezden evel Paşa köyünde halkı şriat bayrağı altına toplamıya çalıştır! &mı, fakat halktan yüz veren omladı., ğını söylemiştir. MANİSA VALİSİ Aldığım malümata gö- Fuat B, hakkmda mül kiye müfettişleri tahkikat yapmakta» dır. Fuat B. Menemen hâdisesi dola. yısile mes'uliyeti tahakkuk ederse ve kâlet emrine alınacaktır. YENİ TEVKİFLER İzmir, 5 — Nalbant Hasanın ifşa- atı üzerine Başa köy muhtarı Abdür. rahman tevkif edildi. Mümaileyh eşkiyayı görmediğini, fakat köye geldiğini haber aldığını I söylemektedir. Muhtar, keyfiyeti hükümete ihbar et mediği için divanı harbe verilecektir. İzmir, 5 — Manisada şeyh İbrahim isminde biri yakalandı. Bu adam vakti le şapka aleyhinde v&iz vermiş, der vişlerin gizli içtimalarına iştirak etmiş tir. Menemene sevkedildi. ŞÜPHELİ MEKTUP İzmir, 5 — Hacı Rahmanlı köyünde Hasan usta ismindeki şahıs yakalandı.| Bunun şeyh Esat ile alâkası vardır. Bu şahıs tevkif edildikten sonra İz» mirde Ali Osman ismindeki arkadaşı na mektup göndererek beni İsticvap İ- çin çağırdılar, merak etmeyiniz. Arkamdan dua ediniz diye yazmış- tır. Bu mektubun mahiyeti şüpheli igörüldüğünden Ali Osman da yakalan- GÖRDES İLE KULADA İzmir, 5 — Kula, Gördes ve Kırka- ğaçta yakalananlar Menemene sevke dildi. SADI TARİKATİNDENMİŞ İzmir, 5 — Manisada yakalanan Ab dülgani Fazlı, kendisinin nakşibendi olmayıp sadi tarikatinden (olduğunu söylemektedir, MENEMENLİLERİN İFADESİ ALINIYOR İzmir, 5 — Şimdiye kadar Menemen halkımın yüzde onunun ifadesi alınmış tır, denilebilir. ADLİYEYE VERİLEN KADINLAR Menemende vaziye düğünde yakalanarak o Adliyey€ müsteşar Hilmi, Umum Jandarma ku miştir. t KUBİLAY BEYİN AİLESİ Menemende şehit edilen Kubi yin Balıkesirde bulunan ailesi © gün İzmire gelmiştir. Kubilây yetim kalan yavrusu hastadır. din refikası Vedide Hanım çocuğ” tedavisi için İzmire gelmektedir. DAHİLİYE VEKİLİ FIRK İZAHAT VERECEK Ankara, 5 (Telefon) — Dahili) kili yarınki fırka içtimamda nemen tetkikatını bildirecektir. ———e—— Belediyede; Terkos suyu ei Tahlil eden heyete Zi B. alınmamış! Terkos mukavelenamesinin hi için belediyenin Nafia letine vuku bulan mü üzerine meseleyi tetkike başlı! vekâlet, Terkos suyunun son & rak sıhhi bir komisyon taral dan muayene ve tahliline verriişti. Verilen malümata zaran Nafia komiseri, bele: sıhhiye müdürü ve iki kimi den mürekkep bir heyet muayene ve tahlil etmiş, bal lanan rapor vekâlete gönde miştir. Bu muayenede beled fen heyeti müdürü Ziya B. in bulunması lâzım geldiği b şirket Ziya B.i çağırman Bundan haberdar olan Ziya şirkete bir tebliğ yapmış, n€ çağrılmadığını sormuştur. ... Tiyatro ve hal Şirketle belediye aresin ihtilâf çıktı Tiyatro ve bal projesini h lıyacak olan Alman grupu! belediye arasında teminat akç€ yüzünden ihtilâf çıkmıştır.” murahhsları bün belediyeye lerek fen heyeti müdürü Zi)! B. ile bu mesele hakkında rüşmüşlerdir. Wemurin komisyonu Belediye memurin intihap misyonu dün toplanmış Muavin Hamit B. riyaset eti yeni şubelere ait memürin ki rosu me'selesi görüşülmüştür. Heci Osman bayırı Büyükdere yolundaki Hacı man bayırının asfalf olarak pılması için belediyenin keşif? me tanzim ettirmekte olduj yazmırştık. Butakdirde otomobillerin ve buzlu havalarda yokuşu kamıyacakları anlaşılmıştır. Bu mahzurun kaldırılması yokuşta ehemmiyetli surete viye ameliyatı yapılmaktadır. Düyunuumumiye binasın! belediye istiyor Düyunuumumiye bina: hangi daireye tahsis edile€i münakaşa edilirken binanm tılması ihtimalinin daha ku olduğu işaret edilmişti. Ha aldığımza göre ahiren Beledi? bu hususta resmen iş müracaat ederek binanm P diyeye tahsisini istemiştir, B diye şimdiki mediğinden bahsetmektedir. liye Vekâletinin bu talebi edip etmiyeceği malüm değil” binanın kâfi £ Mehalle ara'arında benzi” depoları Şehir dahilinde ve mah arasında mevadi mi benzin depoları tesisinin tehlikeli olduğu ve bu depo” bir çok şikâyetleri celbe" zaman Omevzu (o bahsedi tir. Haber aldığımıza göre yet bu hususta esaslı tedbi” almağa karar ve talimata Şehrimizde bazı kadınların Şebza-/gayir şekilde tesis edilmiş de camii avlusundaki helvacı ve Vefa dede türbesine mumdikdikleri görük hakkında alâkadarlara yapmıştır.