29 Kasım 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10
— 10 VAKIT 29 101 kişi ile Teşrinsani 130 mülakat... odadan düşen düşene Galatasaray lisesinde talebe idim. Kitabet veya edğibiyat hocası Ata Bey merhumun (Hammetmütercimi) takdi-! rini kazanmıştım. Telif ettiği (İktita- 52 — Yirmi yıl evvel konuşma dilinde ta- biatile kullandığınız kelimeleri bugün yazıda İstimal etseniz sizinle gülerler. imlâ lügati almamış. Arapçalar farisi £) 1 hemen hemen ezber bilirdim. Tefa-İler ölüyor. Geçen seneye değin (taam hür olmasın ama arkadaşlarımdan faz. la arapça ve farisi kelime hafızama nakşedilmişti. .0Otuz beş sene geçti, Ayni müesse. sede o yaşta iken tıpkı hana benzer bir yeğenim var, Refik Efendi. Kendi- sine sordum: — Sarf, nahiv, belâgat, fasahat be- yan, bedi, aruz ne demektir? — Sarf ve nahiv, yani gramer. — Öyle mi? Biz arapça okumuyo- ruz. Tam bu muhaverede iken Heybeli. den bir mektup geldi. Pek eski hocam, dil hocam Ahmet Nahifi Efendi yazı- yor: “Filân nüshada (refah) demişsiniz. Siz de mi? refah diye kelime yoktur. Ya refahiyet olur, ya Refahet.., Yanımda üç kişi vardı, Bu mektuba güldüler, sırt üstü yatıp güldüler, — Sizin hoca bunak. — Sizin hoca asri değil. — Siğin hicanın işi yok mu? Zarfın arkasmda sabık muallimi- miw adresi vardı. Büyükadadayım. Bir sandala bindim. Karsıya hocamın eli- ni öpmeğe gittim. Damadı bir bahriyeli imiş. Eski, lâkin ferah bir evde kızınm ve beş torununun yanında refah ile ya şiyor. Yaş yetmiş bile değil, Nahifi E- fendi güçlü, kuvvetli, o Spora meraklı, piyano çalıyor, resim yapıyor ve eski divanları okumakla vaktini geçiriyor. Teknüt maaşı ehemmiyetsiz, lâkin kızı nm yanında bir iç güveysi gibi her hi- mete nail; İç kaynatası! Hocamın eli- ni öptüm. — Mevlâna! Sizde bir canlılık, bir kuvvet görüyorum : niçin bir işle uğra! şmıyorsunüz. Siz sayıl kâtiplerimiz.| densiniz? — Azizim! Elimdeki hüner artık re vaçtan düstü, Ben bir hoen idim. Ara bi, farisi, türkt.. şeyh Sadinin Gülista- mını, kasidei Emali'yi, Celâleddini Ru, minin Mesnevisini güzel okuturdum. Birkaç nesil talebe yetiştirdim. Sada- ret kalemlerinde, amedi odasında Nahi! fi Efendiden ders almış olmak bir ta- hayyüz alâmeti idi, Hacı Zihni Efendi gibi titiz bir fasihin eserleri basılırken prova tashihleri ancak bana verilirdi. Arza gidecek tezkereler eğer pek mil- himse iptida benim gözümden geçerdi. İki şair bir hususta münazaa etseler beni hakem tayin ederlerdi. Öyle değil mi bilirsiniz unutmadınız. Şimdi bu san'at kalmadı. Eski hat! hüsnü hat, rık'a sülüs talik, hele hele küfi siyakat nasıl yok oldu ise ötekile- Tin İlmi de munkarız oldu. Elli sene ki- tabet ve inşa hocalığı eden birinin bun dan böyle hangi işi görmeğe iktidarı vardır? İnsaf buyurunuz. Pek yakında Eminönünde sürücüler bulunurdu. Üç kuruşu verdiniz mi bir atn binerdiniz. Sürücü ardınızdan ge Jirdi. Ta Fatihe kadar giderdiniz... Ha- ni onlar? Biz münşiler de tıpkı öyle. Vaktile pratik hekimler yok mu idi? Dektor. lardan de onlar iş görürdü. Siz bi- le hatırlarsınız. Sultan Abdülhamidi Sani maküs bir cihetinden hastalan- mıştı. Hekimin diplomasına emniyet e- demedi. Basra vilâyetine merbut Mün-! tefik ahalisinden bir acem çıktı: Agâh Han padişahı iyi etti. Kendisine paşa- lik verdiler ve Şişli çocuk hastanesine! hekim tayin edildi. Bugün böyle mi? - Mütetabbipler hapsedilir. Kanun var, Bizim beyanı bedi de öyle -. .ulhtiyarın gönlünü almak için tut. tuğu tezin aksini ileriye sürüyordum. İhtiyar güldü, hatta fazla çüldü ve buyurdu ki: — Oğlum! inkrlip yaman; zannımız dan, tahmininizden çok büyük... Ruh- larda hâsıl olan inkılâp kanunlarla yeniliklerden daha fazla. — Celâl Bey oğlum! Dildeki inkılâ- bı takip ediyor musunuz? Türkçe her gün bir kaç kelimeyi bün yesinden atıyor, konuşzzan ve yazılan dile dikkat ediniz... lettim) denebilirdi. Artık yentek yedim! diyeceğiz. (Mesaha et) olmaz: Ölç. (Ve fat tabiri bile göçüyor. Hele (tevellüt, sakıt oldu. Acem terkiplerinin dökülme mevsi- mi geldi. Vasfi terkibi —ki Nazif| merhumun günlerinde üslüpta bir sık. lik alâmeti idi — Yüz elliliklere karış) tı. Osmanlı hanedanı erkânı gibi bun- lar vatandaşlıktan çıkarıldı. Evvelâ, saniyna, salisa... diye sırala-| mak kimin haddine! Elif be alfabeleşti, sarf ve nahiv gramerleşti. Vezne, sandık gişe oldu. Idadi, bundan böyle lisedir. İptidai, ilk mekteptir. Tali, orta mekteptir. Mu kavelât muharriri kâtibladillikten çık- tr noter oldu. İ Oğlum; bey oğlum, zamanım boş Delinin pösteki sayması kabilinden ben de dilden ve dile giren Okelimele ri saymak fişlerini yazmak ve yap makla meşgulüm. Bilmiş olunuz ki bu hesap pek güç tutuluyor. — Neden? — Çünkü dil her dakika değişiyor. Ne buyuruyorsunuz şu kelimeler bile can çekişmekte: Peder. Mader. Birader. Hemşire, Se fir. Mahdum. Kerime. Hafit. Zeve. Ce- ride, Beyi. İştira. İsticar. Füruht, Ka. til, Cerh. v. « Bunlar saymakla tüken mez, Zaten yeni icatlar, yeni yaşayış. tarzı birçok kelimeyi öldürdü. Geçen- gün torunum ile konuşuyordum. — Mabeyin. İstabli Amire, Kazas. ker. Kadı. Ahkâm. Sürre. Hamlacı. Ben deyân. Halayık. Cariye. Odalık. Hare mağası, Mühürdar, Kıble. Gusül, Te yemmüm. Farz. Vacip. Müstahap. Ser. kilâri. Dedim. Emin olunuz, çocuk de desinin bunadığını teessürle kaydetti, İstanbulda çokları (mun) u unuttu! Otomobileilik pek çok kelimeyi unuttu. rnenk: araba, kadana, fayton, kupa, hamut koşum, dizgin... Dört sene sonra çocuklara sorunuz: — Üstün esre, ötrü, şedde, met, lâ| melif, ammectizü hatim, , Secavent. Sure, Kalemtraş Divit Makta. Rıh. Mühre... Buna mukabil efendim, bendeniz yetmişlik Nahifi Efendi (merhum) ço- cuklar şunları bilir mi idim? Çikolata. Bisküi. Karamelâ. Filim. Futbol. Spor. Sinema. Gol, Magazin. Tenis, İzci, Bi. siklet. Motör. Motosiklet. Erenler! ta- rih değişti, coğrafya değişti.. Nerede kaldı ki dil değişmesin! Bu inkılâbı çok görmeyiniz. Yer yüzünün şekli de- gişti. Otuz otuz beş senede üç yüz sene lik değişiklikler oldu. Yeni icatlar yaşa yışı büsbütün başka bir şekle girdi. Muharebeler haritaları, atlasları tarik hi harita ve atlas haline koydu. Bu de Zişiklikleri benimsememek nedir, bilir misiniz? Eşeklik ne yalan söyliyeyim? Ben Nahifi Efendi merhum, bu inkı. lâpları, bü yenilikleri idrak ve itiraf e derim. Lâkin kocadım. Yarım asır eski kitabet hocalığı eden biri bu devirde bir mandrada yazıcılık bile edemez. Haddimi pek bilirim. Modadan düşen düşene.! Ne demiş! tim? Milletin ruhunda, duygusunda, yaşayışında, görüşünde hüâsrl olan inkı lâp kanunlarla kabul edilenlerden bin kat fazla ve esaslıdır. Annem (korkma sam — validem — diyecektim!) Doksan yaşmda öldü. Bana demek oluyor ki bir asırdan evvelki hatıraları anlatırdı. Bir de onun ismini verdiğimiz torunu var: Şivezat, Her iki Şivezat Hanımla görüşüyorum. Ne fark yâ rabbi! Biri Asya, öteki Avrupa biri Adet, an'ane deydene, Öteki moda, yenilik, sürat. Biri iu. Öteki koşuyor. Torun nineye hiç » Arada bin fer- sahirk mesafe var, — Büyük babacığım, en süratli tran satlantik gemileri saatte kaç mil yapar — Olsa olsa 25... 26... — Uf! kaplumbağa gibi. — Neden yavrum? — Zepellin havada 150 yaptıktan son Tüv Celâl Nuri İstanbul 4 üncü icra dairesinden: Beşiktaş Fındıklıda asmslrmes- cit mahallesinde nam: diğer kalafatçıbaşı sokağı«da atik 15-17, 19-19ve cedit 19-19 17 numaralı hanede mukim iken elyevm ikametgâhı meçhul bu- lunan Hafize hanıma : Türkiye Iş Bankasına borcu- nuz olan mebaliğin temini isti- fası için birinci derecede ipotek irae ettiğiniz Asmalı mescit ma- hallesinde kazancıbaşı namı di. ğer kalafatçı başı mevkiinde kâin iki bap apartımandaki his- senizin paraya çevrilmesine dair gönderilen ödeme emrine muba- şirin verdiği meşruhattan ve ay» rıca icra edilen tabkikattan ika- metgâhınızın meçhuliyeti anlaşı'- mış olmasına (binaen ödeme emrinin namınıza ilânen tebliğine karar verilmiştir. Tarihi ilândan itibaren on beş gün içinde bor- cunuzun bir miktarına veya te- mamina bir itirazınız varsa bizzat veya tarafınızdan bir vekili ka- nuni göndererek dermiyan etme- diğiniz ve o müddetten sonra mürur edecek eyyam içinde ta- rihi ilân : mebde olmak Üzere 60 gün içinde borcunuzun tediyesi ne bir sureti tesviye gösterme- diğiniz taktirde takibatı icraiyeye devam edileceği beyanile işbu husus ödeme emri makamına kaim olmak Üzere ilânen tebliğ olunur. Mahkemei asliye üçüncü hukuk da- iresinden: Ayşe Zahire hanım tarafından Beyoğlunda istiklâl caddesinde Etual sineması karşısında 36 numa- ralı apartmanın ikinci katında mukim Salim B. mahtumu Ziya B. aleyhine ikame eylediği bo- şanma davasından dolayı mahke- meden sadır olan ve tarafeyn boşanmalarına ve 20 lira ücreti vekâlet.we mahkeme masrafının müddeialeyhten alınmasına mü- | tedair bulunan 18-11-930 tarih ve 717 numaralı ilâmın ikamet- gâhı meçhul Ziya (beye ilânen tebliği tensip edilmiş ol- duğundan tebliğ makamına kaim olmak üzere ilâm suretinin mah- keme divanhanesin talik edildiği ilân olunur. Zayiler Mektebi Tefeyyüzün Son smı- fından “31 senesinde almış ol- duğum tasdiknamemi zayi ettim, bükmü yoktur. 219 Memduh Doktor Hafız Cemal Cumadan maada hi öğ leden sonra saat (14-16) de İs- tanbulda Divan yolunda 118 nu- maralı hususi kabinesinde has talanırı kabul eder. Istanbul: Tel, 2398 Kazanmakiçin ilk şart ilândır Mlânsız kazancı artırmava savaşmak, havada ta- yaresz uçmıva çalış- mak gibidir Ticaretinizde , san'atınızda muvaffak olmak istiyorsanız gazete ilânma ehemmiyet ve riniz : Gazete ilânı ilânlarır en kolayı, en ucuzu, en te sirlisidir. İşte ilân tarifemiz: Sonuncu sayılada — Satın Kuruş 12,5 Sind a ağ Ki iyi #0 Meni gi . e Le . "41 Resmi önler, sovuncu sayılada 10 Kr İlân memurumuz size fay- imei reti i et e zırdır. kazancıbaşı | BAKINIZ VİN DÖŞEMELERİNİZİ TEMİZLİYOR Döymme'e inizi kolay beğenin bide Yahsi > 3 bir pecayra üzere» bir 48 NE eeeyiiz ve OTA gi Bir amimi auşmuta © Bat tanın yü yes Kıbi one ee BIN Wer teen kalmaz. VİN, giri davar op Basamekinie döyemeter, 20lre ve molfak kiye İşm se yer uzuşambalarma tani” kr Yaş hir paçayı üzeride moli dir se AM er dürbü yak çıkarı. z manizde temizlik için vi si * patlama. xazıb Sevriselain Pevoğlu 9362 Sube acentesi Sirkecide Mühürdar zade hanı altında TellsL274# Dire-iskenderiye postası 2 küranevel Sül Mode rıhtımında kalkarak çarşamba sabahı İzmire perşembe sabahı Pire- ye cumartesi sabahı iskende- riyeye varacaktır. Iskenderiye- den pazartesi 15 (e kalkarak çarşamba günü Pireye uğrıya- rak Perşembe günü Istanbula gelecektir. ISKENDERİYEDEN aktarma! PORTSAIT için de eşya ka- bul olunur. mir sürat postası ( GÜLCEMAL ) Vapuru 30 teşrinisani opazar (14,30 da Galata rıhtımından kalkarak pazartesi sababı İzmire varır ve çarşamba 14,30 da İzmirden kalkarak perşembe sabahı ge- lir. (ıntara Galata | li li | .—. grisi» İstanb:4 ikinci Ticaret m hkei Mahkemece iflâsına ker#”, rilen Prodiromos efendinin wutpaşada İrfaniye bir tarafı Tabakçı İsak ve bir tarafı Menaşu hani 9* tarafı tariki am ile ğ bap dükkânın on ikide bi sesi a artırma usulile pere Bu hissenin kıymeti bammeniyesi 250 liradır. Açık arttırma şartları: 1 — Satış peşin para 2 — Belediyeye ait rusumu sittir, - 3 — Tapu masrafları di leden sonra vergiler ve aya aittir. 4 — İlk artırma 1930 Kâ. evvel aynın 27 nü on dörtte İstanbul arayında ikinci Ticaret sinin iflâs odasında vukü Lozcaada postası (GELİBOLU) vapuru 7 Teşrinisani cumartesi 17de idar: rıhtımından kalkarak Gelibolu Lapseki, Çanakkale, İmror, Bozcandaya gidecek ve dönüşt Çanakkale, Lapseki, OGeli- boluya uğrayarak gelecektir. 1 Kânunevelden itibaren Adalar ve Yalova battı tarife- leri. değişmiş ve yeni tarifeler iskelelere asılmıştır. 30 Teşrinisani pazar İzmit postasi yapılmıyacaktır. Bayron Marsilya ekspresi Marsliya, Pire ve Selânikten bek- lenmekte olan Lüks posa vapımr ANDROS, ber sınıf yolcu ve ticcari emüa kabul ederek 4 kânunuevel perşembe tam saat 10 da, doğruca Pire ve Marsilyays gidecektir. Üçüncü Sinif yölcülün içli” yataklı hususi kompartimanlar. Pire ve Mar. silşaya müştakbel postalar 18-25 kâ munu€vel tam İÜ da Cenubt Amerika limanlarına, aktar- ma, bilet verilir. DD. Anagpostopulos ve K. Siskidiş, Gala Çinili Rihtm han. | Türbe, eski Hilâliahmer | No. 10 Tel, Istefon Isparta vilâyetinden: Isparta Nafia dairesi namına aşağıdaki İisted: mubarre hendesiye mübayaa olunacağından Ispartaya teslim şartiyl? olanların en kat'i fiat cetvellerini Isparta vilâyetine gö ilân olunur, LİSTE 1 — Güstavhayda fabrikası mamulâtından : Takeo sehpa ve (4) adet mirası No. (2237) adet (1) ( takeometr€ * # olacaktır ) ve yahut Fransız Morin fabrikası mamul, | model ( sanke - sanguet ) takeo metresi maa sehpa ve # | 2 — Güstavhayda mamulâtından tesviye aleti maa | (4) müra adet (1) No: (2721). © 3 — Güstavhayda mamulâtı irtifa barimetresi adet (1) 4 — Cep Kilizimetresi (o adet (1). Anbar inşası / inde Tütüninhisarı umumi müdürliğ! Bahkesirde inşa edilecek tütün anbarı inşaatı kapalı z nakasaya konulmuştur. Mezkür inşaata ait proje ile | EZ fenni ve sairesi 3 lira mukabilinde verileceğinden t umumiye mimari şubesine müracaatla almaları ve evvel 930 cumartesi günü zarflarını Galatada mübayast yonuna tevdi etmeleri
