2 Kasım 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

6 VAKIT 2 Teşrinsani '195 “Büyük Millet Meclisi Açıldı (et tarafı 1 inci seyıfamızdadır) ve cümhuriyet ordu ve Jandar- masının iftihar edeceğimiz dira- yel ve cesaretine bkrçluyuz. Bu yüzden şehit olan vatandaş ve as; © OKkerlerimizin hatıralarını hürmet ve min 'netle yadederim. Ordu ve jandarmamı-! © zı idare edenlerin asgari külfetle vata- nı gaileden kurtaran tedbirlerini, feda| : lıklarını ve vazife başında bulunan! — mülkiye memurlarımızın gayretlerini! teşekkürle zikrederim. | Geçen hadiseler cümhuriyetin kuvve tini, resanetini bir daha göstermiştir. © Bu hadiseler vatandaşların her türlü “saadet ve huzurunen ocümhuriyet ka- nunlarmda ifade olunan milli birlikte © mündemiç bulunduğumu, vatan haricin. de hiçbir iğfal ve tahrikin olmayacağı. nr da anlatmıştır ümidindeyim. İZMİRİN UĞRADIĞI FELAKET Bugünlerde İzmirde hadis olan sey- lâptan çok müteessir olduk. İnsan ha- “ yatınım uğradığı sayiat ve elemler tees- © Sürlerimizi bilhassa teşdit etti. Hükü| ; metçe icap eden tedbirler ihtimamla a-! Immaktadır. ? İKTISADI İŞLER © — Geçen sene zarfında mücadele mec- buriyetinde bulunduğumuz bir büyük © hâdise de milli para buhranıdır. Buhra © mı'karşılamak içyin alman tedbirlerin isabeti tahakkuk etmiştir. © — Her şeyden miühim olan esas İktısa- di noktai nazardan milletin uyanıklığı > ve kendisinin yaşamak hakkma itima- — Odıdır. Meelis ve hükümet tarafından alı| © nan tedbirler bilhassa bu esasta birle- gir ii © Bugün işinde bulunduğumuz vaziye- ti mali, iktisadi tedbir ve ihtiyatlarda “dikkatle devami olunmasını icap ettir- mektedir. | Efendiler, bilhassa zirai memleket- lerde hissolunan cihanşümul iktısadi bir buhran vardır. Bu buhran tabiatile| — bizim memleketimize de temas etmiş ve! ağırlığını hissettirmistir. Bu sıkıntı karşısında emsalsiz tah- ribattan, ve kurak senelerden sonra va- tanrmızın gösterdiği hayatiy«t ce taham “mül ancak Türk milletinin bünyesinde-! ki Küdret've B.M. Meclisinin tedbir ierindeki isabetle izah olunabilir, sene- — lerdenberi alman tedbirler önümüzdeki > «ene daha geniş mikyasta ihtiyaç var- dir. Gayet tasarrufkârane bir idare tarzı resmi ve hususi bütün muameli- tumıza hâkim olmak lâzımdır. Bunun içindir ki hükümet bütçeyi mühim ta- “ tasarruflar yaparak meclise takdim et! o miştir. | © Vergilerde müfredatı malümunuz ©- lan tadilât ve ıslahat hem mükellefi tehvin etmiş olacak, hem de bilhassa iktısadi kolaylıkları temin eylemiş bu- Junaes” tr. Muamele vergileri üzerindeki tasav- vurlar tahsisen bu eümledendir. Cüm- hüriyet merkez bankasının tesisi ve his) se senetlerinin vatandaşlara arzı pek! dir, Memleketin hem mali, hem iktisadi büyük bir vasıtası olacak olan bu milli öye vatandaşların fikri alâka e receklerine şüphemiz yoktur. © Osmanlı borçlarının memleketin ha- 350-500 bin lira arasında oldu- ğunu ve hakiki vaziyetin on gün | sonra belli olacağını ilâve et- - mektedir. Muhtelif yaerdimler Seylâpzedelerin Eşrefpaşa tl- “kilik mıntakalarına teksifi devam “etmektedir. Hilâliahmerin iaşe ibate ettiği felâketzedeler 1000 kişiye baliğ olmuştur. — Telefon şirketi 300 lira vermiş bir Alman madamı da yüz kişi- e çorap ve fanile tevzi etmiştir. — Hilâliabmer iki bin çift ayak- kabı alarak tevzi edecektir. Bir kedın cesedi “Bostanlı sahillerinde 25 ya- “Oşında güzel bir kadın cesedi bulunmuştur. Parmağındaki ni- şan halkasında 341 tarihi ile | Hasan ismi vardı, siyah kesik | — saçlıdir. Üzerinde benekli ve | fantazi bir fistan vardır. » Menemen (o cıvarında da bir kadın ve bir iki çervk cesedi bulunmuştur. İtimiz gittikçe d ive inkişafı için istifade etmelidir. Siya- iset sahasında karşılıklı 0 yat ve inkişafını tehdit etmiyen âdilâ ve âmell bir sureti tesviyeye raptı cümhuriyet hükümetinin hüsnü niyetle! mesai sarfetmesi tabildir. | Ticaret muahedelerinin müzakerele- ri hemen ekseriyetle meticelenmiştir.| Ticari münasebetlerin genişlemesi için sarfedilen gayretler memleketin iktısa- di ikişafına şüphesiz medar olacaktır. MUHIM HADİSELERDEN BİRİ | DAHA... | Geçen senenin mühim hâdiselerinden biri de Sivasa şimendiferin vâsıl olma- sıdır. Bu kadar müşkülât içinde vatanı bir misli daha genişletmeğe ve kuvvet. leştirmeğe medar olan bu eserin müs- takbel Türk nesilleri tarafından şük- ranla yadolunacağına eminim. HARİÇLE MÜNASEBETİMİZ Muhterem efendiler, Harici siyasetimizde sulh ve iyi mü- nasebet gayesi samimiyetle takip olun-' maktadır. Ümit ederim ki beynelmilel; münasebetlerde dostluklara vefakâr o- lan ve hiçbir milletin aleyhinde bulun- mıyan açık ve salim meslek ve zihniye- iyi anlaşılmaktadır. Hariciye vekilimizin büyük komşu- muz ve dostumuz Sovyet Rusyaya olan ziyaretlerinde gördüğü sammil kabul bizi mütehassis eyledi. İki memleket münasebetlerinin sağ- lamlığı bu vesile ile de tezahür etmiş oldu. Bu cidden memnuniyeti mucip bir hadisedir. Komşumuz ve döstümüz Yunanis-| tan başvekilinin ve hariciye hazırinın! Ankarayı resmen ziyaretlerini hususi! bir memnuniyetle zikreylerim. Türkiye ile Yunanistanın yüksek menfaatleri biribirine zıt olmaktan ta- mamen çıkmıştır. Bu iki memleketin samimi dostluklara kendileri için emni- yet ve küvvet görmelerinde isabet var- dır. İki eümhuriyet arasında açılan yeni! devrin yeni eseslarını ahde rapten ve- sikaiar yüksek tasvibinize arzolunmuş. tur, ! Macaristan İle aramızdaki eski ve tecrübeli dostluk, başvekilinin resmi zi. e| yaretile bariz ehemmiyet ve kiymet akl f dı. Memleketlerimiz arasındaki-iyi ve| samimi münasebetlerin mütezayiden in kişaf etmesi memul vö matlubumuz- dur. Milletin muhterem vekilleri! Adliyemiz siyasi faaliyetler içinde vatanın emniyet ve haysiyetini, cimhu- riyetin esasat ve mevcudiyetini, hükü- metin itibar ve nüfuzunu müdafaa yo- lunda yeni bir imtihan geçirdi. Bunu ehemmiyetle işaret etmek isterim. Adliyemizin emin olduğmuuz yüksek iktidarı sayesindedir ki cümhuriyet mukadder tekâmülünü takip edebile- cek ve kirli şekil ve kisvede tecavüzlere karşı vatandaşın hukukunu, memleke- tin nizamını masun tutabilecektir. YENİ FIRKALAR Axiz arkadaşlar! Siyasi hayatımızda yeniden fırkala- rın zuhuru memlekette belediye intihap larma tekaddüm eden yakın günlerde! vukubuldu, Bu münasebetle dikkate şa yan safhaların şahidi olduk. Bu müşahedelerin verdiği tecrübe. lerden Türk milleti cümhuriyetin baka i faaliyetin fe- yizli inkişafları ancak vatandaşlar ara sında düşmanlık husulüne mahal veril. memesile temin olunabilir. Bunun çareleri fırkalar içine girebi.' lecek gayri samimi ve gizli maksatlı unsurların, kanun fevkinde netice isti- yen emel sahiplerinin bütün milletçe; menfur görülmesi ve bir cümhuriyet esası Üzerinde çalışan fırkalarca bu gi- bilerin faaliyetlerinden uzak kalınma- sıdır, Memleketimizde kalem hürriyetini de! demokrat bir idareye lâyık vekarla kul! lanmakta daha dikkatli bulunulacağını ümit ederim, Hürriyet suiistimalinin tevlit ettiği birçok felâketleri çekmiş olan bu mem- lekette bu dikkate bilhassa lüzum oldu- ğu kanaatindeyim. Muhterem efendiler, Üçüncü B. M. Meclisinin feyizli ve vatanperverane faaliyeti bu devrede hi- tam bulduktan sonra yeni intihabata geçeceğiz. İnirken evvelâ Ağaoğlu Ahmet Beyin is- mi çıktı. Bu, mecliste epeyce gülümse- M ilundu. S. Fırkanın riyaset için göster- ve idari tedbirlerin inkişafmı fırkala. rın bizzat ittihaz edecekleri salim ve musip hareketleri göstermiş olacaktır. Memleketin mukudderatında yegâne! salâhiyet ve kudret sahibi olan B. M. Meclisi bü memleketin intizamı için, da hili ve harici emniyet ve masuniyeti için en büyük bir zamandır, Büyük milli dertler şimdiye kadar| ancak Millet Meclisinde şifa buldu. Atiyen de yalnız orada kat'i tedbirleri»! ni bulabilecektir. Türk milletinin muhabbet ve merbu- tiyeti daima Büyük Millet Meclisine müteveccih oldu ve daima oraya müte- veccih olacaktır... NUTUKTAN SONRA Nutuk hemen her cümlesinde şiddet- li alkışlrala karşılanarak 25 dakika de- vam etti, Gazi Hz. nutuklarmı irat et- tikten sonra, ây inalkışlar arasında sa- londan çıktılar. KAZIM Pş. TEKRAR REİS OLDU Hasan Bey (Trabzon) tekrar kürsi- ye çıkarak: — Meclis riyaset İntihabatı yapıla- caktır, dedi. Arayı tasnif edecek meb- uslar kura ile seçildi. Bu reyler topla- meleri mucip oldu. Tasnifi ara neticesinde 249 reyden 239 rey ile Kâzım Paşanın tekrar mec- lis riyasetine intihap edildiği tebliğ o- diği namzet Karahisarı şarki meb'usu Emin Beyin on rey aldığı anlaşıldı. KAZIM Pş. NIN BEYANATI Bu netice üzerine Kâzım Pş,, alkış lar arasında kürsüye çıkarak şu nutku irat etti: “— B. M, Meclisi Riyasetine beni in- tihap etmenizden dolayı derin bir ta- hassüs ve haz ile teşekkür ederim. Tev- İdi buyurduğunuz bu şerefli vazifeyi bi- taraflıkla ve dahili nizamnameye riayet ederek yapacağım. Ancak bu suretle iti-| madınıza lyık olacağımı tahmin edi. yorum. Sizlerin de vazifemi ifa husu- unda bana yardım edeceğinizden emi- Mw? vadi : YENİ PBS VEKİLLERİ Müteakiben riyaset divanı ve idare heyeti intihapları yapıldı. Halk fırkası namzetleri Cümhuriyet Halk fırkası grubu, sabahleyin saat 11 de toplanarak meclis riyasetine mütte; fikan Kâzrm.Pş, ve reis vekilliğine Har san (Trabzon) ve kâtipliğe Ruşen Eş- ref Beyleri intihap etmişti. Neticeye göre reis vekilliklerine 231 rey ile Hasan (Trabzon), Refet (Bur- sa), ve Nurettin Ali (İstanbul) Bev'. rin intihap edildikleri anlaşıldı. . F. nın reis vekilliğine gösterdiği naa.zet- ler Ağaoğlu Ahmet, Naki ve Haylar Beyler, onar rey aldılar. YENİ KATİPLER Kütipliklere 227 rey ile Rüşen Eş ref, Süreyya, Azmi ve Haydar Rüştü Beyler intihap edildiler. Karşı fırkanın kâtip namzetleri Galip, Refik İsmail, labildiler. YENİ İDARE HEYETİ İdare heyetine Fikri (Biza). Nerip Ali ve Falih Rıfkı Beyler 233 resle in tihap edildiler. S, fırkanm İdare heyeti | nâmzetleri Tahsin (Erzurum). .Falât| (Ankara), Rasim (Bilecik) Beywr de onar rey almışlardır. MECLİS YARIN TOPLANACAK Bu intihaplardan sonra celse pazar tesi (yarın) gününe talik edilmiştir. LUNKÜ MERASİM SESLİ FİLME ALINDI Meclisin küşat merasimi ve Gazi Hz. nin nutukları sesli filme alındı. GAZİ'NİN NUTUKLARI İSTAN. BULDAN DİNLENİLEBİLD! Meclisin küşadı merasimi ve Reisi. cümhur İlz. nin natukları şehrimizde kuvvetli radyo makinesine malik olan- lar tarafından sühuletle takip edilebil- miştir, Doktor Hafız Cemal Cumadan maada her gün öğ- İeden sonra saat (14-16) de Is- tanbulda Divan yolunda 118 nu- maralı hususi kabinesinde bhas- Geçen tecrübeler gelecek intihabatta vatandaş reyinin emniyet ve masuniyet le tezahür etmesini temin için kanuni| talanırı kabu! eder. Ibrahim ve Senih Beyler de onar rey a Istanbul: Tel, 2398 931 Bütçesi Millet Meclisine tevdi edildi Ankara, 1 (Terefon) — 93İ bülçesi Meclise tevdi -edilmiş- tir. - Yeni sene “bütçesinin ve- kâletlere verilen tabs'sat itibarile tevziatı şöyledir: Vek Meclis bütçesi Riyaseticümhur bütçesi Lira 9,305.440 304, let bütçesi Şurayı Devlet b İstatistik U, mü öğü bütçesi Diyanet İşleri bütçesi Maliye vektleri bütçesi Düyuhu umu! bütçesi Gümrükler VU. M. bütçesi Tapy ve kadastro bütçesi Dahiliye vekâleti t Posta ve telgraf bi Emniyet umumiye bütçesi Umum janderma K. bütçesi Hariciye vekâleti bütçesi Sıhhıye vekâleti bütçesi Adliye vekâleti bütçesi Maarif vekâleri bütçesi Nafia vekâleti. bütçesi ibtsar vektleri bütçesi dafan veksleti kara bütçesi 50, heva bütçesi 1,(58,980 deniz bütçesi 8, Askeri fabrikalar bütçesi 3901.43) Harita U. müdürlüğü bütçesi o 660,000 Bütçe masraf yekönü 204.610,365 Bütçe varidat yekönu 204,657,000 Bu sene maliye vekâleti ver- giler üzerinde tedilât yapacaktır. Bu meyanda: Arazı vergisinden Musakkafattan 755,000 Gümrükten 8,800,000 Muamele vergisinden 6,000,000 lira tenzilât yapılmıştır. Yeni polis kanunu hazırlanıyor Ankara, 31 — Emniyeti umu” müye“müdürlüğü!" yeni” polisi kas“ nunu Ve mizamnamesinin proje- lerini hazırlamaktadır. Romanya sefareti bina yaptırıyor Ankara, 30 — Romanya bükü- meti, Ankarada Kavaklıderede bir sefaret binası yaplırmak için arsa almaktadır. 14.059349 27,103,635 1,4000,000 Cümhuriyet bayramını tebrik Cümhuriyet » bayramının yıl dönümü münasebetile İtalya, Efgan, Iran, ve Irak hükümdar- ları Gazi Hz, lerine birer tebrik telgrafı çekerek beyanı tebrikât etmişlerdir. EYT EE EYY st. B. Derülbedayı temsilleri car ep pod, İSTANBUL BELEDİYESİ Tor Kİİ İn Topaz 4 Perde Yazin: M. Pagnol İ il UN Bu akşam umuma biletlerde tenzilâr vardır Terceme eden ler. L Galip H. Rasim memurluğundan: ayı mahcuz m Beyoğlu beşinci feri Bir deyinden rangozluğa mutalik bir sder kurdela bir twrno “bir. planiyo bir adet te tepsi makine ve teletrutti ve kereste 5:11.030 tarihinde saat dököz buçukta Beyoğ- lunda orta sokakta 1 »umirah nın önünde satıl cağı ilân © olunur. Müracaat evi Emlâk alır ve satar, ikraz ve ipotek işleri Yapar ve her hangi bir müra cant k bul eder. Tel B. O. 474 Galstı Aleksiyadi hanı p Müessisi; Ferit dükka- | SPOR Stadyum bu sene yapılacak | - Emanet bütçeye 40 bin lira koydu, hükümet de 40 bin lira veriyor Belediye stadvom için büt- ceye 40 bin lira ko,muşlur. Ha- ber aldığımıza göre hükümet de 40 bin lira verecek ve stadyo- mun inşasına başlanacaktır. Ya- kında sporcular ve mutahassıslar belediyeye çağırılarak bu husus- ta mütalâa'arı alınacaktır. Stad için ilk hatıra gelen yerler Surp Agopta Ermeni mezarlığı, Çu- kurbostar, Yenibakçe, Langada: ki arsalardır. Tetkikat buralarda yapılacaktır. M.M., V. satın elma he | ilânlerı ara ami aaa ema ae Ordu olan 75,000 gevim i srila münas kasaya kormuştur. 5.1100 Çarşamba günü sant 14,30 da Ankara merkez satın alma komisyonunda yapı: Ve kur. Teliplerin şerimame almık Xe tkliflerini vermek Özerie temnadriye mezkür komisyona müracaatlin * * Çorumdaki — kıtaatın bir ekmeği, kapalı zarfla münakssaya kon- muştur. inslesi 1011-930 pazartesi gü nü saat (5te Çorumda askeri satın alma komisyonunda yapılaktr. Samsan, Mer- zilon, Amasya askeri garnizonlarında şart- nmesi mevcuttur. Taliplerin şerinime- Imak ve teklierini vermek e ihale evvel teminat'a'ile Çorumdaki act Walesi on aylık t komisyona mürnesatları » s » Merkezdeki kıraat ve müessesat hay» sanatının ihtiyacı Olan Arpa kap'k zarfla münakssays konmuştur. İhalesi 5-((-930 Çarşamba “günü saat 15 te Ankara Merkez satın alma komisyonunda yapı» caktır. Taliplerin şartname almak ve tâğliiferini” vörmek Gzere teminatlirile mezkür komisyona müracaatları. | » ve. . i Harita Umum Müdürlüğü için yüz top harita kâğıdı 2/11/9230 pa- zar günü . -t 14 te Fındıklıdı he- imiz'e sazarlıkla ihale edile- Bind in: Çarşanbada Beyceğizde Drağ» man sokağında (21) No hane aşağıda bir oda ve sofa ve yu- karda iki oda ve bir sofa ve balâ ve mutfak ve bir miktar bahçeyi havi olup birinci arlir- ması icra edilmiş isede muham- men kıymetini ku'madığından ve İl inci artırmada (900) lira'an fazlaya talip zuhur etmediğinden ikinci artırmasına karar veril- miştir. Tahmin edilen kıymeti | 1200 lira ve satış peşin olup yüzde on pey akçasile müşteri” lerin müracaatı zaruridir. İkinci | ve son artırma 23-11-930 ta- | rihine müsadif Pazar saat 16-17 de Fatih sulh 3 çöncü hukuk hakimliğine müracaatları ilân olur nur. leyin tm İİ Beyoğlu 5 inel icra dairesinden Mahcuz bir alacaktan Galatada Danup hanında No, 6 yazıba” nede füruhtu mukerrer kanep€ yazıhane koltuk ve perde v€ sairenin fürnhtu 4-11-930 tari” hine müsadif salı güönü.şaat o" üç buçuk da bilmüzayede sair lacağından yevmü mezkürda 18” i lip olanlar mahallinde bulunacak memuruna müracaat (etmeleri ilân olunur Üsküder Hele sinemasında Yeni Tarzan Hergün gündüz 8 tç geceleri Dö | cuma günleri de 4 e 9 da &