2 Kasım 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

HARICI HABERLER Bugün Habeş imparatoru taç g iyiyor Merasimde hükümetimizi Mısır sefirimiz temsil etmektedir Yeni imparator Habeş imparatorunun tetviç resmi bugün icra edilecektir. Medeni dünyanın hemen hemen her devleti bu merasime iştirake karar vermiş, evvelce yazdığımız vechile merasimde hükümetimizi temsil etmek üzere Kahire elçi- miz Muhittin paşa Adis Abobaya hareket eylemiştir. İ Habeş hükümeti, her memle- İ ketten gelen heyetler hususi konaklar hazırlanmiş bulunmak- tadır. Tetviç merasimi münase- betile yeni Habeş Kıralı tara- (Üst tarafı birinci sahifemizde) Betlen 14 te Maçka Macar se- faletinde şerefine. verilen öğle yemeğinde bulunmuştur. Peşte sefirimiz Bİ. ile viâyeti temsil eden resmi zevat ta ziyarette hazırdılar, Dost ve kardeş mille- tin Başvekili geç vakte kadar yehrimiz Macar Kolonisini kabul etmiş, bu arada kendisine refa- kat eden matbuat müdürü Kont fından ziyafetler verilecek balo- lar tertip edilecek ve resmi kolsiller yapılacaktır. Tetviç bugün sabah saat yedi buçukta başlıyacaktır. Saat sekizde Habeş Kıralı tacını giyinmiş olacak, saat do- kuzda sabık imparator Vilhelme ait ve altı at tarafından çekilen arabaya binerek sarayına döne- cek ve öğle üzeri davetlilerini kabul edecektir. Akşam östü sarayda büyük bir ziyafet veri- lecektir. | Kont Betlen EEE ZONA 7D SEM ERMENİ Kont Şaki bundan sonra kent Betlenin seyahati ve M. Veni- zelosla Ankarada. buluşmasına atf edilen manaları katiyen tek- zip etmiş, ve İsmet paşanın ilk fırsatta macaristanı teşrif €de- ceğini vadettiğini o bildirmiştir. Kont Betlen dün akşam, resmi merasimle teşyi edilerek 18,55 te trene raptedilen hususi vagonla Peşteye gitmişti. Şaki gazetecilerle görüşmüş, Baş- vekil, tahriri beyanatını vermiş ve demiştir ki: — Kont Betlen Gazinin şahsi- yeti hakkında çok müteheyyiç idi. Gazi Hz. leri de mütekabi- kendilerine iltifat ettiler ve sok hararetli cümleleri ihtiva eden bir resimlerini verdiler, Kont Betlen Gaziyi halkın alk ve muhabbeti arasında Kont Betlen, Bulgan kralının i izdivacı dolayısile ve Parlamen: toya vaktinde yetişmek üzere Sofyaya ziyaretini tehir etmiştir” Başvekilin beyanatı Kont Betlenin beyanatı berveçi alidir. Başvekil cenapları, her şeyden evvel Türkiye'nin milli hayata ait sahaların hepsinde elde ettiği terakkileri görmek- ten duyduğu derin hayranlık hissini i fade ederek demişlerdir ki: Hâkim vel Börüp, her sınıf halk tarafından De derece sevildiğini ne kadar Populer,, olduğunu anlayarak hayran olmuştur. Bu ziyafete nadide intibalarla aynlıyorz. Dün akşam (evvelki Sün) Yalova civarında Oarhan Şazi isminde bir köyde durduk. Nereden tanıldık bilmem. Köylü geldi, Kont Betleni kahvelerine et ettiler. Kont onlarla otu- Yüp kahve içti. Köylüler arasında Yaktile askerliklerinde Macaris- tanda bir müddet kalmış olanlar Yarmış birkaç kelime Macarca konuştular, vay Betlen çok müteheyyiç çalışkan, içgi içmiyen harp #tmesini bildiği kadar çalışma- “mı da bilen köylü karşısında dayduklarını tariften âcizdi, ben öyleyim. Sonra otomobilimiz Sene bir yerde durmuştu. bir kaç kimse çalışı Yorlardı. Hemen bize iki üç kız Yaklaştı ve çiçekler verdiler. Bu !disini idare edenlerden pek ziyade emin iret eden herkesçe isabetini teslim ve ka! basiretkâr reisler ile atisinden ve ken- olan çalışkan kanaatkâr bir millet » rasında el birliği ile çalışılan her yer de muvaffakiyet husulü muhakkaktır. Bu sözlerden sonra Kont Bethlen Tür- kiyeyi gayelerinin tahakkukuna doğrü götürecek en doğru ve en müsait yolda gördüğünden dolayı pek ziyde memnun olduğunu beyan etmiş, bu kanaatin iki millet arasındaki irk kardeşliğinin biz- #&rure uyandırdığı duygulardan doğ- muş olmakla kalmayıp Türkiyeyi ziyar! bul ettirecek bir şekil ve mahiyette olan şeniyetlerden de mütevellit bulunduğu nu söylemiştir. Kont Bethlen cenapları beyanatına devamla yakın şarkta, mev. kiini tarsin etmiş kuvvetli bir Türkiye” nin inkişafında Macaristanm büyük bir menfaati olduğunu, Türkiyenin iki mil. letin müşterek menfaatlere malik bu- lundukları yerlerde en kuvvetli bir sulh ve siyasi muvazenet âmili olarak telâk-| ki edilmesi icap ettiğini hiç kimsenin! inkâr edemiyeceğini ilâve etmiştir. Kont Betlen cenapları, İsmet Paşa Hazretleri ve Tevfik Rüştü Beyefendi ile kendisi arasında vukubulan teati “ Jesti, şa; i w Şayanı hayret ve rikkat bulduk, Yunanistanda | Pangolos ile arkadaşları için Selden s 5 — VAKIT 2 Teşrinisani 1930 onra Zelzele! Zavallı izmirin heyecanı İmin tes'idine müsadif bir günde Gazi fevkalâde bir muhakeme teşkil edildi Atina, 1 (Apo) — Bir darbei hlikü- met teşebbüsündn bulunin M Pange- los ile rüfekasının işüevabı için | fev- kalâde bir heyet teşkil etmiştir. Mukuf- lâr hiyanet vataniye cürmile #üthem- dir. Ceneral Kondilia Pangolosla teşrik mesal etiği hakkındaki iddialar pro testo ve tekzip ermiştir. Pangalosun fırıldğı Atina, 31 (A AT — Pangalos le bine yapılmak istenilen hareke) üzerine icra edilen tahkikar o Atinada mevcut askeri kuvvet zabitanından bit takımı ile bazı siyasi adamların meselede met haldar olduklarını meydana çıksrmışor. Maznunların cümlesi muhskemeye veri» leceklerdir. M. Pangslomun O bakikaten 1925 senesindeki | tahrikâçn cekranmı kolay zanneden zabitlerden mürekkep bir gurupun 'başında olduğu da anla” fılmıştır. Gerek Atinadeki askeri kıtas- tun ve gerek eyaletlerdeki kıtaların OP da ile hiç bir münmsebetleri olmıyan bu bir kaç harisin o projeleri bekkında zerre kadar mslömatları yoktur. Halk nefretle karşılıyor Atins, 31 (AA) — Muhtelif balk teşkili Pângalos lehine yapılan Bare” keti infin ve takbih İle karşılayan bir takım takrirler kabul etmiş ve şiddeti tedbirler #tihazını (talep eylemiştir. Bahriye zabitleri Atina 31 — Gayet hafi bir mem- banda alınan mulymate nazaran Yu- nan bahriye zabitını Türkiye ile #kte- dilen bahri müsavar (o protokolundan fevkalâde mwğber olarak müsellik bir layan çıkarmağa karar o vermişlerdir, Mamafih bu şayla teyit edilmemiş- tir. Atina ajânsı taklibi hükümet bi ketinin bastınldığın ve bütün memle- kette sükünet © hükümlerma Olduğunu bildirmektedir. M Venizelos ne diyor? M. Venizelos darbel hükümet teşeb- büsü hakkında Sotulan bir suale çevs- ben bunun ehemmiyeti haiz birşey ol- rsadığını söylemiştir 0 00000 A A ile meşbu bir hava İçinde cereyan et- miş olduğunu kaydetmiş, iki memleke- ti alâkadar eden iktisadi ve siyasi bü- tün meselelerin İnceden inceye tetkik ve tamik edilmiş olduğunu ve bu mü- lâkatların iki memleketin hükümet ri- enli arasında tam bir fikir ve nazar mu tabakati mevcut olduğuna dair kuvvet- U bir intiba hâsıl ettiğini beyan ettik- ten sonra demiştir ki: Iki kardeş millet, arasındaki rabıtaların kuvvetlendirik mesine hükümetleri tarafından devam! edilmesi pek tabiidir. Kont Bethlen cenapları, Yunanistar nın en mütehayyiz devlet adamı olan M. Venirelosün Türkiyeyi ziyareti ze manma tesadü/ eden seyahatinin istih- daf ettiği maksatlar hakkında bazı ec nebi gazeteler tarafından bir takım hu- susi muksatlara müstenit veya hayal mahsulü şayjalar çıkarılmış olmasın. dan müteessif bulunduğunu söyledik; ten sonra bu kabilden şayiaların asıl ve esastan tamamile âri olduğunu, Türki. yeye vaki olan “seyahatinin hiç kimae aleyhine müteveccih bulunmadığını, bu ziyaretin iki millet arasında elyevm mevcut bulunan münasebetlerin zaruri ve mantiki bir neticesi olduğunu kuv- vetle tasrih etmiştir. Kont Bethlen cenapları, Reisicüm- hur Gazi Hazretlerinin şayanı dikkat tlerinin kendisi üzerinde pek de agi tesir ve İntıba biraktığını, sesi- ne fevkalâde bir kuvvet ve hararet ve- rerek söyledikten sonra Macar milleti- nin tazim ve temennilerini milli bayra- retlerine iblâğa imkân bulduğun» ki dolayı büyük bir bahtiyarlık his settiğini beyan etmiş ve beyanalına Şu. suretle devam eylemiştir: Milli kuvve tin daimi surette artmakta olduğunu ve bir çok terakkiler temin ettiğini hay| ranlıkla görmek imkânı tahakkuk eden milli bayram günü münasebetile ya- pılan ihtişamlı merâsim esnasında ve bu merasimin çerçevesi içinde Türkiye ! mele, 700 yük, 480 el arabala- devam haber Ankara, 1 (Vakıt) — Izmir felâketi hakkında (alınanyeni tafsilât çok elimdir. İzmir cıvarında denize akan Moloz çayında sular on bir ve Gediz çayında dokuz metre yükselmiştir. Tufan felâketze- delerive muavenet etmek üzere dün hareket eden Sıhhiye ve- kili 75000 lira götürmi > Sellerin hücumu felâketine uğrıyan İzmirden gelen son tel- ve haberlere göre dün sa- ah saat sekizi beş geçe beş saniye sören oldukça şiddetli bir de zelzele olmuş ve halkta heyecan husule getirmiştir. De vamından korkulan zelzelenin tesirile esasen selden hârap o- lan evlerden bir kaçının ları ve duvarları yıkılmıştır. Vıkılmasına rüzgârm da yar- dım ettiği bu evlerin adeti 39 kadar tahmin ediliyor. Şehir temizleniyor Izmir belediyesi şebrin temiz- lenmesi işini müteahhitlere ver- miştir. Yapılan bir istatistiğe gö- re yalnız İzmirde sellerin getir- diği, moloz, kum, çamur ve ka- yaların kaldırılması için 1350 a- ediyor rna ihtiyaç vardır. Felâketin sebebi Dünkü posta ile gelen İzmir gazeteleri facianın tafsilâtile do- ludur. Belediye fen heyeti mü- dürü Necmettin B. felâketin se- bebi ve belediyeye ait zararlar hakkında şu malümatı vermiştir: — Izmir son senelerde değil son asırda bile bu derece büyük ! bir felâkete maruz kalmamıştır. Bilhassa muhtelif derelerin şehir dahilinden denize dökülmesi fe- lâkete en büylik bir amildir. Bütün tabrikât dereler güzer- ur. giğm eliketler daha evvel- den düşünülerek şehirde ona atarsa amman emaye maaNarammenena eee 'dukları kardeşçe kabulden dolayı pek çok mütehassis ve müteheyyiç bulunu- yorum. Çok iyi ve kuvvetli bir inkişa.| İfa mazhar olmuş c'an Türk matbuatı,! derin teşekkürlerime bu muazzam mil- let nezdinde tercüman olursa kendisi.) ne pek ziyade minnettar olacağım. Çok! sevimli ve teveccühkâr olan Türk mat buatından bir ricam vardır, O da be nim şahsıma karşı göstermiş olduğu dostluk ve muhalüsat eserlerinin aynı- nı Macar milletine de göstermekte de- vam etmesidir. Kalbimize pek yakın 0-! lan ve en yüksek ve mümtaz devlet a- damları tarafından yardım gören bu milletin bazan beşeri kuvvetin hemen yi yeniden tanzim ve tensik eden Relsi- «fkârdan pek ziyade memnun kaldığı)cümhur Hazretlerinin yüksek siması | hemen fevkine çıkan gayret ve emek- nı, bu mülâkatların iki millet arasındasİçok daha büyük ve kudretli bir hâl ve ki münasebetlerin bariz ve farik sıfatrşekil iktisap etmiştir, Türk millet ve! ! ni teşkil eden derin ve kuvvetli dostluk|hükümetinin bana karşı göstermiş ol- tinizden ayrılıyorum. m düm lerinin semerelerini göreceğine kat'iyet ve memnuniyetle kani olarak memleke. iptidai ve toplanan suları istiap edemiyecek maktada yapılmıştır. Asri ve fenni mecra» lar için yaptırılan proje henüz yeni yapılan yollarda tatbik edi- lebilmiştir. Bundan sonra bu proje her yerde tatbik edilecek ve gayri tabiliklerin önüne ge- çilmiş olacaktır. Zarar miktarı Poligon deresi üzerindeki köp- rü, Hilâl köprüsü ve Islahane köprüsü ile Kemerdeki son ya” pılan köprünün ayakları ve Vezir köprüsü kâmilen ve şehrin muh- telif yerlerindeki dört Büyük köprü de kısmen harap olmuş- tur. Şehrin münhat kısmındaki imecari ancak üçte iki nisbette moloz ve çakıllarla dolmuştur. Son zamanlarda parkeye tah- vil edilemeyen şoseler, bilhassa dağ mahallatındaki yollar tama- men harap bir hale girmiştir. Tepecik, Kahramanlar, Şehitler semtleri en fazla mutazarrır olan mahallelerdir. Buralardaki toprak binaların kâffesi yıkılmış ve bir çokları da maili inhidam bir va- ziyet almıştır. Yeni teşlil etti- ğimiz 10 posta ile tehlikeli me- baniyi yıktırıyoruz. Şimdiki halde şebrin eski haline ifrağı için as- ğari 300,000 lira sarfedilmesi iktiza eder. Ticari zerer Izmir ticaret odası son seylâp felâketinin ticarete yaptığı tesir- leri tesbit etmiş ve dün bunu şehrimiz ticaret odasına bildir- miştir. Bu cetvele göre afetten mutazarrır olan ticari emtia * şunlardır. Üzüm — Piyasada * mevcut 3000 çuval kadar üzüm kismen ıslanmıştır. zarar şimdilik 50-60 bin liradır. İnolr — 80000 çuval burda incirin bir kısmı ıslanmıştır. Za- rârar 50-100 bin liradır. Tütün — Vasati zararın 100 200 bir lira olduğu söylenmek» tedir. Buğday — Kasaba ve istes- yonlarda 16000 çuval arpa 8000 çuval buğday 50 bin okka pa- muk çekirdeği fazla miktarda zarar görmüştür. Yekünu 25-30 bin liradır. Petrol — Neft O sandikatın 55- 65 bin liralık petrollarını sular alıp pötürmüştür. Oda şimdilik zarar yekünunun