17 Şubat 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 7

Petrol taçları Klemanso diyordu ki “Her damla petrol bir damla kan demektir, Yypiriine ölmüş ve üç çeyre rfında modern dünya: bi oil bii de onunla birlikte. sönüp git - ceau 1917 de Vilson'a şu & » S E © > $ ş £ ii R ? 3 z ra teslim ediyordu: “Biz ga Rokfellerden sonra Deterding de öldü; fakat petrol için mücadele devam ediyor tik. Ve, bugün Hitler, dünyadaki servetlerin takeimini: yeni başsan. a cihanm hâlimi olmuştur, ve bizi hayrete düşürecek bir sey ik sayesinde, di hi i gin muhtaç olduğu 5.000 #lorini bi- riktirmiştir. ding de sevk ve idarede suples ta- yatları idi. Mühim vaziyetlerde te- geç tesis etmiş olmasıdır. Filvaki ekte e in ii - danberi Yel hu “ ödemli çe ei ilâve, emir Misi OLA sür kayıkcıları da, tibkı Nuh gibi, Fırat ME katranla kalafat ederlerdi. Nihayet, eski İran'da, ate- şe tapınmanın odağa ancak petrol gazınm toprak sathında kendiliğin- den tutuşması idi. Fakat, petrol'ün hakiki hikâyesi topu topu 80 yılirktır. Bu tarih 27 a- ğustos 1859 da, Titüsvil'de (Ameri- ka'da, Pensilvanya'da) Edwin Dra- lâde bir artezyen kuyusu kazarkı 2 t Ku ilk in lr şlamı a masiy! e petrolü hektolitre idi. Bu pet 8, gi temeldir ki miralay olarak ölen ve eba ur gün bir heykeli mevcut bul Drake baş döndürücü bir hızla zen - gin oldu. Bununla beraber, iki se, sonra, di ee 1861 şubatında, başka bir Gi nak günde 477 hekto- Jitre petrol ki başladı. Bir en- düstri doğmuştu, O zaman Amerika, ve bunu ti iL bütün dünyada, simi a büyük seferi başladı. İns; eni bir Erem bi ğr bulm allak pir yi altının Etem bağını. er imparatorluğa bir impara- r lâzımdır. biker iki Ri bizzat emer bunun tecrübe- sini etmiş Kaplan, m böyük petrolcülerin da - derek orduların muhtaç oldukları tedarik m eee Muka veleler imzalanmış, ml öçeilere O zaman . Kudurmuş beraber Cleme: karşısında yelkenleri suya indirmek tirarın De kalı belir rar iie de kayi - leri de bulunmuş ve bir yeti saleylirnin parlaklığı dersinde acı olmuştur. Çünkü bütün hayatı mütemadi bir raücadöle,. #röetlere ei idi il eni halinde geçmiştir. da bir ei harplarının en müthişi : Musul har- “Cihan harbından bir müddet evel Mar mecimuasından Ölen bir petrol kıralı: John D. Rockfeller Bir boru, iki 3 NK. Musul'da yaka yer 50 tane ap ein ve ER) 21i e ler mukabilinde, ve ancak, hissesini rine iltihak halinde ekseriyeti o ta- rafa temin edememesi için idare tiyle, geri kalan 94 5 miktarını al - mıştır. Fransızlar da, Gülbenkyan da bu müşlardı. Çünkü mesele yalnız na- di ilmişti. Zi zak Fransa ile Gülbenkyan bakımından müstacel olan bir işletmeyi ingiliz- lerin e amerika) zak tâcilde bir ti yokt menfaat G ülbenkyan hemen cephe de- giştirdi ve Fransa tarafına e Fakat bunun bir faydası yok- vu. Ve bu vaziyet böylece devam e - dip gidecek iken yeni bir unsur me- mahiyetini değiştiriverdi: Mel birleştiren bir pipe - in , i b ri sl Sk Yar Co'nun ei fak olduklarını ölmeden görmüş ve bu- gün, yılda milyonca ton öle içi Ir ZE toprakla b geli lelebet sinesinde bırakmı ağa karar timali belirince vaziyet değişmiş ve basima Ve boru hattına iki in- rak — Şam Trablüs ve — ingiliz 5 sre korunmak için — Hayfa m YE t Deterding Fransa'nın da, Buğday ofisinin “ satış yapacağı selenin merkezler dünya M: eki np e Gerkök | Başka bir peral har ii sral Faysal işe karıştı. z petrol adnii erinin mevcudiyetini .çenle, de Osı İı imparatorluğunu! si- Ordu, ktep ve diğer resmi Se Blend al ir öğrendi. Dünya, yani Almanya, İn - yan minden sonra Irak tahtına Şi ve memelerin buğday, un, ekm giltere... ve Gülbenkyan. Almanya, Faysal kumpanyaya bahsemevzu im- | ve afyon m ekkebatı. Kİ m çü ü Bağı iryolli i o 5k toprak temini ve tiyazını almıştı; İngiltere, çünkü © yon verilmesi şartiyle, bir senet al © zattı ve bu fermanın verilmesinden kazalarda Ml ni buğday mu indi İl i isti il bi il dde yaalarının eri tön yapılması dedir; ve Gülbenkyan, çünkü Os - davayı kazandıktan sonra © lir temin etmekti. Vekilleri heyetince kararlaştırılmıştı. | iciyesi larındand ini i Ye Buğd ulleri ofisi, ordu, mek- a ve diğer resmi ve Sir sim ki petrol efsanesini: tün hislerini imzalamışlardır. İki isim ki aralarındaki rekabet cihanı tit- retmiştir. e e Ki ul a dı veri do doğru udur, zir Yi idi ise de muvi sikiy cüret ve İs- m rarma borçludur. vi Gülbenkyan yalnız — Ali in yüksek kini ya 1912'de ei! iii Turkic pet- roleum Comj vakra lirden mahrum etmeği intac giyer du ve Irak topraklarının bir kısm bir hikâye naklolunur: ilk önce, Da Fakat anlaşılıyor ki ö değildi. is - meselenin memuru olan Deterding kazancını hemen tamamiyle tasarruf etmek maharetini göstermişti. Mesken ki- bütün ehemiyetini takdir etmiş ve bu işle alâkalı olanlar arasındaki £ ler Bu şirket sermayesine Türkiye Milli bankası 94 50, Deutsche Bank © 25 ve Royal be da Yo gi nisbetinde irâ i ilbenk: ei ürkiye Milli bankasının tah - garsonluğu eder, boş vakit! lerinde adamdı. Ml Data a lehine Ya ae İabrikasi mümessilliğ “Rivayet olunur ki Gülbenkyan, saktırmağa muvaffak olmuştur. Bu arak serv. neleri işi Londra ie 1o Persian kendini besler ve nihayet bedava e ingiliz o Amiraute'sinin Junurdu. sefaretinde kâtiplik veya tercüman- lık gibi bir vazil d. leri lâkadar işi kolayla” Mo-bsiba'da bir petrol “tarla” sı. Burası günde 100.000 varil bir nevi şubesidir. şte bu suretledir ki Musul iz başlamıştır. Hiç şüphesiz San - Re- muahedesi Fransa'ya mahut tah- illerin mülkiyetini değilse de İn - giltere'nin yalnız kendi başına istih- sal edeceği bir petrol madeninin 5 miktarını satın almak hakkını ta- mış, ve fakat Amârika'nm bu hu- susta açık kapı politikası tatbikıni az so işti hayet mutabık kalınmış ve kati taksim şu şekilde tahakkuk etmiş - ir; D'Arey Exploration (Anglo - Per- sian) 95 23.75; Anglo - Saxon Co (Royal Dutch) “e 23.75; Near East Faysal ii spa ayırıp işlet meyi tâcil etmi vâdeden başka EE Sr tee vermeği muvafık buldu. British Oil İşte bu suretledir ki yaçları olan resmi daireler şumerkez- rden buğday mubayaa edebilecek- , Te- e iprü, Yer erköy, Şi - vali elibeni! B. İbra iş Şam Trablus'unden gemilere yükleni ürkek acma; imei lu kıral Gazi, babasının nisiyati meelsinde Elde sak 60.000 in . liralık hisseyi her se- ne almaktadı bi DIŞ HABERLER X Eigm ad — istatistiğe göre, enesinde Londra- sa yo ze mi i Die ka leyhindi tezahür; vuku bulmuştur. Polis takili e lamış ve yeni Perle meni 1 inzibat kuvetleri ini takviye etmiştir. Sidney — Milli müdafaa nazırı cet, hava küvetleri mürettebat 8 uvetli meydunun iki misline çıkarılacağını bildirmişti: X Berlin — Resmi mahfillerde bil lerdir. geildiyine göre, B. Hitler Kiel iş Ankara, Afyon, Ağrı, Akşehir, Ba- 1 büyük vapurları girmesine mü- likesir, Bor, Beylikahır, Burdur, Boz-| sai ve mi tevsi ve el için Çay, Çe. yalı bir asdik etmi — mize Sa dn ar ye ta telgri edilmi z ve telefon alrğ yer nişti ran ve Afganistan yüküne “Taliranı Je KE arasın muhabe- ar ee etler birliği sefi ile yap-Imakta id, X Berlin — Beynelmilel 1939 Ber. lin som — motosiklet sergisi cu- ma gün caktır. ariciye nazırı B. A- j üyük ek hakkında tekn e salin için ye- i talimat vermiştir. iel kanalı yakında RR Mevcut iki sed ye- rine de ha büyük sedler ikame edile- ce — Hariciye bakanlı- ği, şartı A Amerika başkonso- altı alman me saport vizelerinde uygunsuzluk ya - Petrol tasfiyehanelerinde yakılan lüzumsuz maddeler o civarı pan bu memurlar alman polisi tara»