17 Şubat 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(CUMA 17 Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara ULUS Telgraf: Ulus - Ankara l D SEet e ŞUBAT SEŞ ai 6 sayfa ilâvemiz : 1939 İmtiyaz sahibi 1144 — | Bammkamir n ULUDA 5 KURUŞ ıâ.m:müm 1061 ADIMIZ ANDIMIZDIR are 1064 Yarın — Silahlanma yarışı gene hızlandı —0 Balkan antantı konseyinin Bükreş'te yapacağı toplantıda bulunmak üzere - Hariciye Vekilimiz dün hareket etti Hariciye Vekilimiz B. Şükrü Saraçoğlu bu ayınm yirmisinde Bük- reş'te toplanacağını yazdığımız Balkan antantı daimi konseyine İştirâk etmek üzere dün akşamki ekspresle İstanbul'a hareket et- Miştir. îkı' taraflı takip F.R. ATAY Geçenlerde gazeteler yeni bir ihbar şantajı hâdisesinden bah- setmişlerdi. İhbar dâvalarmın Devlet Şürasına kadar, selâhi - yetli dairelerimizi sık sık meşgul etmekte olduğunu biliriz. Eskiden bizde vergi kaçırmak, ayıp telâkki edilmezdi. Bunun ahlâk zâfından ileri geldiğine kani değiliz: osmanlı maliyesi haksız ve zalimdi. Mükellefler kendilerini her vasıta ile müda - faa etmek zaruretinde idiler. Beylik malın mubahlığı hakkın- daki telâkki ile tamamlanan bu itiyat hazr kısım halkta eyice kök saldığı için, cümhuriyet hü- kümetleri hazne hakkını koru- mak için birçok tedbirler almağa mecbur olmuşlardır. Vergi ihba- rı hükümleri de bu tedbirler ara- sındadır ve hazineye zamanında büyük istifadeler temin etmiş ol- duğuna şüphe edilemez. Ancak, hbir için mesuliyet olmadığından, ihbarcı- hk gitgide bâzı maceraperestler için bir geçim vasıtası, bir san- at hâlini aldı. Devlet Şürası- na kadar gelen ve miktarları yüz binleri geçen vergi kaçağı ihbar- ları olmuştur ki, neticede, her- hangi bir şirkette çalışan bir me- murun, evelâ kendine emanet o- lunan bir defteri tahrif ettiği ve bu tahrife istinat ederek ihbar yaptığı anlaşılmıştır. Bir ecnebi tanıdığımızın başın- dan geçen bir vakayı, bize der- dini anlattığı için, adım adım ta- kip ettik. İstanbul'da bir taraf- tan haber veren, bir taraftan da kurbanımmın müdafaasını deruhte eden bürolar teessüs etmiş oldu- ğunu öğrenerek hayrette kaldık. Ceza kanununun “türklüğü tah- kir,, maddesinin sebep olduğu şantajların önüne geçmek için adliyemizin nihayet nasıl tedbir- lere baş vurmak külfetine kat- landığını biliyoruz. Bir ihbar, i- ki şahit ve otomatik hapis: ceza kanununun bu maddesi dahi, pek eskiden alışılmış olan türk- lüğü tezyif ve istihfaf itiyadını önlemek için konmuştu. Fakat sonraları o da gene bazı kötü kişilerin şantaj vesilesi olmaktan kurtulamadı. Bir takım misafir ve vatandaşlarımız, bunların ter- tipleri karşısında, âdeta daimi bir tethiş bunaltısı duymağa baş- ladılar. Yanlış ihbarlar veya kasdi ter- tipler meydana çıktığı zaman, muhbir ve şantajcılar, onların tekrar edilmesine asla cesaret ver Miyecek ağır cezalar görmedik- leri takdirde, sık sık, yüz kızar- tıcı hâdiseler vukua gelmesinin a Hariciye Vekilimiz garda Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülhalık Ren- da, Başvekilimiz doktor Refik Say- dam, vekil arkadaşları, Hariciye Ve- kâleti ileri gelenleri, Balkan ve Sadâ- bad paktlarına dahil devletler elçile- ri kordiplomatiğe mensup diğer bir- çok zevat tarafından uğurlanmıştır. Uğurlamada Riyaseti Cümhur Hu - susi Kalem Müdürü B. Süreyya ile Başyaver Celâl Öner de hazır bulu- nuyorlardı. Hariciye Vekilimiz tren gardan ay- rılirken uğurlayıcılar ve istasyonda birikmiş olan halk tarafından hararet- le alkışlanmıştır. Haber aldığımıza göre Hariciye Vekilimiz İstanbul'da bir gün kala- cak, cumartesi akşamı trenle İstan - bul'dan Bükreş'e hareket edecektir. Hariciye Vekilimize, dün de yazdığı- mız gibi, hariciye şeflerinden B. Se- dat Zeki Örs, Hususi Kalem Müdürü Abdullah Zeki Polar, Hariciye Kale- mi mahsusundan B. İrfan Sabit Akça refakat etmektedir. Yugoslav Hariciye Nazırı ve B. Saracoğlu arasında felgraflar B. Cincar Makoviç'in Yugoslavya hariciye nazırlığına tayini münasebe- tiyle, BB. Cincar Markoviç ile Şükrü Saraçoğlu arasında aşağıdaki telgraf - lar teati olunmuştur : Ekselans B. Saraçoğlu Hariciye Nazırı Ankara Hariciye nazırlığı vazifesine başla- (Sonu 8 incic sayfada) Macar kabinesini Kont Teleki kurdu Kabinede yalnızMaarif Nazırı değiştirildi Budapeşte, 16 a.a. — Kont Teleki yeni kabineyi teşkile memur edilmiş - tir. Yeni hükümet Kont Teleki'nin ri- yaseti altında teeşkkül etmiştir. Ka- bine İmredi hükümetinin aynıdır. Yal- nız Teleki'den inhilâl eden maarif ne- zaretine hükümet partisi reis vekili Homan tayin olunmuştur. İmredi ka - bineye girmemiştir. Başvekil Teleki, hükümet partisi - nin bu akşamki toplantısında yaptığı beyanatta, kabinenin eski şeklini mu - hafaza etmesinin gerek harici siyaset- te, gerek dahili siyasette aynen İmredi gibi hareket edeceğinin bir delili oldu ğunu söylemiştir. Başvekil gerek zirat ıslâhat kanu- nu gerek yahudi kanunu lâyihalarının olduğu gibi muhafaza edileceğini de bildirmiştir. Macar nazi partisi kapatılıyor mu? Budapeşte, 16 a.a, — Dohany soka- ğında yapılan ve on dört yahudinin yaral iyle neticelenen bomba sui- Menedilebileceğini zannetmiyo- ruz. Şimdiye kadar birçok ihbar- larınm haksızlığı meydana çıkmış- tır: fakat pek az istisnalarla, bir takım vatandaşları aylarca azap Ve masraf içinde süründüren bu kastinin failleri tespit edilmek üzere- dir. Bombayı henüz olgunluk yaşına gelmiyen gençler atmışlarsa da bunlar ifadelerinde nasyonal sosyalist partisi mensuplarının , teşvikiyle hareket et- tiklerini söylemişlerdir. — Nasyonal sosyalist partisinin hükümetçe kapatı- İngiliz donanmasına mensup Revenze ve Royal Oak zırhlılarının başka bir harp gemisinden alınmış resimleri ——— İngiliz hava inşaatı iki misline çıktı Öhnümüzdeki ilkbaharda Tezgâhtaki harp gemileri 659.500 tonu bulacak Londra, 16 a.a. — Deyli Ekspres gazetesi, yeni deniz inşaatr hakkında aşağıdaki malümatı vermektedir: Gelecek sene tezgâha konulacak olan iki yeni dretnot kırkar bin tonluk olacak ve 14 pus yerine 16 pusluk toplarla mücehhez bulunacaktır. (Sonu 8. inci sayfada) İngiltere Fransaya yeni Kurmay femasları yapılmasıni teklif etti Fransa yeniden 4.800 tayyare ve 12.000 tayyare motörü yaptırıyor Paris, 16 a.a. — Figaro gazetesinin Londra - muhabirine göre, Fransa hükümeti, İngiltere hükümetine fransız ve ingiliz Genel Kurmayları arasında daha etraflı görüşmeler yapılmasını teklif etmiştir. İngiltere hükümetinin mümkün ol - duğu kadar yakın bir zamanda bilhas- sa Akdeniz'de ve uzak şarkta yapıla - cak askeri teşriki mesaiye ait muhte - lif projeleri tetkike taraftar görün - müş olduğu söylenmektedir. Deyli Telegraf gazetesinde fransız hükümetinin İngiltere'ye iki impa - ratorluğu alâkadar eden mühim mese - lelerin tetkiki için yeni genel kurmay (Sonu 8 incic sayfada) ... . Başvekilimiz .. VA Sümer Bank'ta Başvekilimiz Doktor Refik Saydam İktisat Vekilimiz B. Hüsnü Çakır ile birlikte dün saat 15 de Sümerbank'a gitmişler ve saat 17,5 a kadar bankada meşgul olmuşlardır. Evelki akşam başlıyan kar, sabaha kadar devam ederek Ankara ve civa- rını beyaz bir örtü ile kaplamış ve hava birdenbire soğ ştur. Yukarda: Madrid'deki İspanyol hükümetinin iki şefi: Cümhurreisi B. Azana Başvekil B. Negrin Mütareke veya şerefli bir teslim olma için Madridle Burgos arasında temaslar yapılıyormuş- B. Leon Berard tekrar Burgos'a gidiyor Paris, 16 a.a. — bazı gazeteler, Franko ile merkezi mıntakada- ki cümhuriyetçiler arasında temasın teessüs etmiş olduğunu be « yan etmektedirler. Zannolunduğuna göre bir mütareke akdi ve yahut şerefli bir teslim olma için müzakerelere girişilmiştir. Paris gazeteleri, B. Delvayo ile cümhurreisi B. Azana arasmmda görüş ayrılıkları mevcut olduğunu, çünkü B. Azana'nın insan nüfusu zıyamın ö- nüne geçilmek maksadiyle derhal uzla şılmasını istemekte olduğunu beyan etmektedirler . Bn. Tabui, Övr gazetesinde “Lit- torio,, adındaki italyan fırkası ku_man. danı general Gambera ile Frankist'ler arasında ihtilâf zuhur etmiş olduğunu ve bunun sebebi de Frankistlerin i- talyan askerlerinin Barselona sokak.- larında geçit resmi yapmaları için Gambera tarafından yapılan talebi reddetmiş olmalarını yazmaktadır. Madrid kabinesinin toplantışı Madrit, 16 a.a, — Çarşamba günü akşamı toplanarak muhtelif bakanlık- lara ait işleri tetkik eden nazırlardan her biri kabinede temsil ettiği parti ve sendikalarla yaptıkları görüş teatisi hakkında izahat vermiştir. Hiç bir teb- Eski nazırlardan senatör liğ neşredilmemiştir. B. Leon Berard İngiltere ve Fransa Franko'yu hemen tanıyabileceğe Cebelutta "k benzemiyorlar p Londra, 16 a.a. — Royter ajansının bOgOZl ndG parlamento ' muhabiri, İngiltere ve Fransa'nın Franko hükümetini hemen fırtına var ! tanımağı derpiş edemiyeceklerini yaz maktadır. Bilinen bir şey varsa o da, Paris ve Londra'nın katiyen müşterek olarak hareket edecekleridir. Bugün mevcut tereddüdün başlıca sebebi İs - panya'da bütün evsafını câmi bir cüm- huriyetçi hükümetin mevcut olup ol- madığı keyfiyetidir. B. Leon Berard yola çıkıyor Paris, 16 a.a, — Yarın akşam Paris- C. H. P. bahçesinden Atatürk heykeline bakış. (Sonu 8 incic sayfada) Cebelüttarık, 16 a.a. — Garpten esen çok şiddetli bir rüzgâr boğazda seyrü sefere mani olmaktadır. Cebelüttarık ile Tanca arasında vapur seferleri dur muştur. Fırtına yüzünden körfezdeki ufak gemiler mühim hasara uğramış- tır. Hollanda Sibajak vapuru demirleri- ni tarryarak ingiliz Somali torpitosu - nun üstüne düşmüş ve hasara uğramış — tır. Yaralı yoktur. aBi ç «