4 Mart 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

4-3-1938 DIŞ İCMAL Avusturyada Nazi gürültüleri Hitler ile Şuşnig arasındaki ı!:iq- madan ve Avusturya İç bakanlığına İnguart'ın tayininden sonra A'viutu:- ya - Almanya münııebetleru_ıtn dü- zeleceği ve Avusturyanın dahili vaz- iyetinde de salâh husule geleceği sa- nılmıştı. Gerçi iki alman devleti ara- sındaki münasebetlerin gerginleşti- ği sarih olarak ifade edilmiı'r_oı:: Fa- kat bunun iki emaresi göz ön 1 — Anlaşmadan sonra Av.uâtuı'- yadaki nazi nümayişlerine nihayet verileceği yerde bu nümayişler devam ediyor. 2 — Alman gazetelerinin Avustur- ya aleyhindeki neşriyatına nihayet ve- rileceği sanılmış iken, bu neşriyat, bilhassa Şuşnig'in nutkundan — son- Ya eskiye yakın bir şiddetle devam edip gidiyor. İtilâfın akibinde Avusturyanın bıa;- lıca şehirlerinden biri olan Gretz'da Naziler nümayişler yapmışlar ve be- lediye reisi, belediye dairesinin üze- rine Nazi bayrağı Ç Avusturyanım diğer yerle.rmde de Naziler tarafından ı;ıı'hznyışl: J_: pılmıştır. Malümdur u nazi tah- rikâtı ötedenberi Avusturya hükü- Metinin başlıca gailelerinden .bırını teşkil etmektedir. Hattâ Hitlerin son görüşmelerde Şuşmig'i, Amıu_;in nazilerini ayaklandırmak tehdidiy- le kendi noktai nazarımı kabule ima- le ettiği söyleniyor. Bu, Avusturya karşı âciz olmasından ileri gelmi- yor. Bilâkis Avusturyada çok kuv- vardır. Ve Dol- vusturya hükümetinin kuvvetine lildir. Fakat nazi nww.yım :Vluturyınm asâyişiyle alâkadar ir mesele değildir. 4 Avı:ıturyndı olsun, Dınzıg’d_e ve- Ya Çekoslovakyada nlı_ıı!ı, nazi teş- kilâtı alman Nazi partisine mensup- tur, Bu partinin lideri de Hııı.;ı-'g:; arti mensupları çok sıkı _dhlp T tâbi olduklarından, merkezin emit- kriyle hareket ederler. Binaenaleyh taxiler aleyhinde almacak tedbir, - afiz hü_l:üme! hayi nümayışçıtermi"na , ALLTAE Almanyada hâkim olan siya- e GOK d İngiliz muva Donanmadan sonra da kuvvetlendirilecek zzaf ordusu birliği dış işler komiserliğini ziya- İngiliz askerleri bir manevra esnasında Almanya Sovyetler birliğindâki konsolosluklarının hepsini kapatıyor Berlin, 3 (A.A.) — Moskova maslahatgüzarı, Almanyanın Sovyetler ret ederek, Sovyetlerin Königsberg ve Habhsburg'daki konsolosluklarının 15 mayısa kadar kapatılmasını alman hükümeti namına taleb etmiştir. Bu zamana kadar Almanyanın Kiev ve Noyosbihsk'deki konsoloslukları da kapatılacak ve Almanyanın Sovyetler Birliğindeki bütün konsolosluk faa- liyeti, Moskova büyük elçiliğindeki konsolosluk dairesinde teksif oluna- caktır. Toskanini Salzburgtaki festivalde bulunmıyacak Viyana, 3 (A.A.) — Salzburg fes- tivalleri cemiyeti, neşrettiği Tresmi bir tebliğde, Toskanin'nin 1938 festi- valinde Salzburg orkestrasını idare etmeği kati surette reddeylediğini ve cemiyetin bü reddi kabül mecburiye- tinde kaldığını bildirmektedir. Teb- liğde tasrih edildiğine göre, Berhtes- gaden anlaşmalarından sonra Salz- burg orkestrasını idare edemiyeceği- ni söyliyen Toskanini'nin bu husus- taki fikrini değiştirmek üzere gerek husust vasıtalarla birçok gayretler sarfedilmiş ise de, bütün bu gayret- ler boşa çıkmıştır. * Holivud civarında şidddetli yağmurlar Hasar 2,5 milyon! 16 ölü 7 kayıp var palı kalmışlardır. muüuştüur, Küçük anfanf ekonomik konseyi Bükreşte toplandı ekonomik konferansı, va münakalâtı işleri, sosyal Los Anceles, 3 (A.A.) — Dört gün devam eden ve Holivud'un etrafı ile alâkasını keseni şiddetli yağmurlar - dan sonra hasıl olan tuğyanlar neti- cesinde 16 kişi ölmüştür. 7 kişi ka- yıptır. Hasar mikdarı 2,5 milyon do- lar tahmin edilmektedir. Birçok meş- hur sinema artistleri etraf ile alâka- ları kesilmiş bir halde evlerinde ka- Los Angeles istikametinde yapıl- makta olam hava servisleri bugün in« kıtaa uğramıştır. Otomobil münaka- lâtı durmuş, telefon telleri harab ol- Bükreş, 3 (A.A.) — Küçük antant, burada çalış - malarına şbaşlamıştır. Tuna işleri, ha- yardım işleri ve srhat işleri için dört komis- yon ile bir çok tâli komisyonu teş- kil olunmuştur. Halen bu komisyon- lar, faaliyettedir. Umumi toplantıla- ra, ayın dokuzunda başlanacak ve kon ferans, 15 martta nihayete erecektir. TÜRKİYE BASINI Yunanlılarla müşterek cephemiz 'TAN'da Ahmed Emin Yalman, Yu- nanistanla aramızda evvelce aktedil- miş olan anlaşmalara ek olarak bu defa Ankarada parafe edilmiş olan yeni . mel, İ iki lalcek ar li bağları ve ittifakı ne kadar daha sıkı- laştırdığını anlatarak diyor ki : “Balkan devletleri arasındaki umu- mi teahhüdlere ilâve olarak bu devlet« lerden ikisi veya üçü arasında bu yol- da anlaşmalara varılması misaka aykı- rıbir hareket değildir. İki balkan memleketi arasında kurulan her yeni bağ, balkan birliğinin umumi bağları- nı kuvvetlendirecek bir âmildir. Türkiye ile Yunanistanım Akdeniz üzerinde müşterek cepheleri ve bu iş« tirakten doğan, bir takım alâka ve men« faatleri vardır. Bu sebeble aradaki ya- kınlık günden güne âdeta tabii bir neşs vunema geçirmektedir. Parafe edilen k " le, iki leket dalki askeri ve siyasi bir takım müşterek meselelere dokunduktan başka eski e- sas kad, ve Senlel, n . E K PN | on sene uzatmaktadır. Diğer taraftan Türkiye ile Yunanis- tan arasında iktisadi ve içtimai bir ta- kım yakınlık istidadları vardır ki bun« lar günden güne'olgunluk kazanmak- tadır. Meselâ türk ve yunan iktisadi sis- temlerini, biribirlerini — tamamlıyacak şekilde plânlaştırmak çoktanberi zihine lerde yer tutan bir düşüncedir. Sonra, Küçük Dış Haberler XBerlin, Hitler kara orduları ku- mandanı general Von Brauyhiç ile do- nanma kumandanı âmiral Raedere na- zır unvanı tevcih etmiştir. Bu suretle bu iki kumandan da Mareşal Göring Londra, 3 (A.A.) — Muvazzaf or- dunun teçhizatı ile hususi servisleri- nin askeri masarifinin 21.143.000 ingi- liz lirasımna kadar olan mikdarının mü- dafaa istikrazlarına müteallik olan â- kid mucibince istikraz akdi suretile kapatılması tasavvur edilmektedir. Ordunun büdce tahminlerinin yekü- nunun 106.500.000 İjrayr büulduğu ve binaenaleyh geçen seneye göre 24 mil- xen 426 bin lira fazla olduğu söylen- Harb bakanı B. Lesli Hor Belişa, bir muh da muvazzaf ordu ile ih- Si partiye ve dolayısiyle Al Y karşı da hareket etmiş olur. K bundan çekindiği içindir ki nazilere Şuşnig | tiyat ordusu için asker almak saha- sında elde edilmiş olan esaslı terakki- lere rağı henüz elde edilmesi lâzım karşı şiddetli tedbir al Bun- uslu oturmalarının çaresiniı, Hitlerle anlaşmakta görüyor. E.“. Sen Avusturya nazilerinin I.!erlı.ne i oldukları ve Berlin'in emirleriy- le hareket ettikleri malüm olduğu İ- Şindir ki anlaşmadan sonra dı_;î "“?»lum devam etmesi 8örülmektedir. , Diğer taraftan Şuşnig'in nutku da an gazetelerinin tenkidlerine he- def olmaktadır. Nutuk ve Avustur- Ya hükümetinin anlaşmadan sonra :—:ı': ettiği siyaset ŞU noktalardan enkid ediliyor: 1— Deniîyor ki Şuşnig, Alman- Yanın Avusturya işlerine karışmıya- Cağı hakkımdaki vaide güvenerel, Avusturyadan nazi fikirlerini büsbü- Hiı'ı kazımak istiyor. Anlaşmanın ©& Prisi bu değildi. j 2 — Nutkun bir yerinde, Avustur- Yanın Almanyaya ııklı;mıktiı en Son adımı attığı söylunmektodıt. A- ı':ft“'y* ile Almanya iki alman dev- ti olduklarına göre, bu yaklaş- Manın bir hududu olamaz. gelen bir takım terakkiler mevcud ol- duğunu beyan etmektedir. Muvazzaf ordu da — - kuvvetlendiriliyor Muvazzaf ordunun mevcudu, 170 bin kişidir. Bu mikdar, geçen sene 169 bin kişiden ibaret idi. Bu mevcuda ma- If senenin başlangıcında, tesbit edil- miş olan haddin üstünde 1.200 subay ile 22.000 nefer ilâve edilecektir. Bu sene içinde 32.000 kişi orduyu terke- decektir. Bu mali sene içinde orduya idbhal edilecek asker mikdarının 28 bin o- lacağı tahmin edilmektedir. Geçen se- ne 22.800 idi. İhtiyat ordunun 1 ikinci- kânundaki mevcudu takriben 9.000 za- zit ile 150.000 neferden ibaret idi, ya- ni 12 ay içinde 1200 zabit ve 16.500 ne- fer artmış bulunuyordu. Topçuların tayyare defi toplarının mikdarını 76 batarya ve projektörler bölüklerinin 108 olarak derpiş eden ikmal edilmiştir. prş—îzeı;nîırafta mühimmat istihsalâtı — Avusturya hükümetinin, sos- yal demokrat partisine mensup avus- turyalrları da ilân edilen umumi af- tan istifade ettirmesi Almanyada görülmemiştir. Hele bu af üzeri- he sosyal demokratların eski ihtilâf- lıf' bir tarafa bırakarak, Şuşnig ı“f' eti etrafına toplanmaları, nazi- ere karşı bir nevi cebhe birliği man- Zarası yarattığından, Berlinde iyi te- Sir bırakmamış gibi göriinüyo.r. k 4 Bu gazete neşriyatı da Nazinüma- Yişleri kadar mânidardır. Bu vaziyet arşısında Avusturya - Almanya mü- Dasebetleri hakkında şu söylenebi- lir: Şubat 1938 anlaşması, iki alman devleti arasındaki münasebetleri ni- hai olarak tesbit etmiş dcğilğır. Bu, Avusturyanın Almanyaya - il a doğru giden yol üzerinde bir merha- ledir. 1936 temmuz anlaşması bir Merhale olduğu gibi. Almanya, Â- Vusturyaya üçücü Reich hududları i- Çine dahil bir memleket nazariyle aya başlamıştır. Bu iki mem- leket arasındaki münasebetler, Pru- 3ya ile Baviyera arasında Hitler in- . da dikkate şayan terakkiler kaydedilmiştir. Deniz silâhlanma kanun projesi kabul edildi niz komisyonu deniz silâhlarının art- tırılması için sekiz yüz milyon dolar- lık munzam tahsisatı ihtiva eden ka- nun projelerini kabul etmiştir. Komisyon aynı zamanda icabul et- tiği bir karar süretinde an_ıerıka'n i)a.h- riyesinin ademi tecavüz siyasetini ta- kib etmesini istemiştir. Bir kadın mangala düşüp yandı İstanbul, 3 (Telefonla) — Emirgân- da seksen yaşlarında Eleni adında bir kadın mangala düşmüş, yanarak öl- müştür. . Frankistler 'bombardıman ettiler Hükümetçi tayyareler de Frankistlerin harb gemilerini bo DU Vaşington, 3 (A.A.) — Kongre de- Barselona, 3 (A.A.) — Resmen bil- dirildiğine göre frankistlerin üç de- niz tayyaresi, dün öğleden sonra Al- meria'yı bombardıman ederek 18 kişi- nin yaralanmasına sebebiyet vermiş- lerdir. Hükümetçi tayyarelerin faaliyeti Hükümetçilerin tayyareleri tarafın- dan frankistlerin harb gemilerinin bardımanı neticesinde Almirante Cervera zırhlıstnda 12 kadar — telefat vukua gelmiş ve 20 kişi yaralanmıştır. Zırhlılarda pek o kadar hasar vukua gelmemiş olduğu söylenmektedir. Frankistlerin tebliği Salamanka, 3 (A.A.) — Dünkü res- mi tebliğ: Jean cebhesindeki hatları- mızı düzelttik. , Cümhuriyetçilerin Asturiden çeki- lirken Musel limanında * batırmış ol- dukları Ciscar denizaltı gemisinin yüzdürülmesi tam bir Muvaffakiyetle başarılmıştır. Bir leh ekonomi heyeti, iki memle- ket arasındaki ticaret münasebetleri- ni genişlemek maksadiyle ziyaretler- nesindeki teşebbüsün akislerini u- yandırmamak için iki alman devlet adamı anlaşmışlar da Avusturya - Al a birliğini tahakkuk ettir- kılâbından evelki mü betler çer- Sevesi içinde görülmektedir. Avusturya devlet adamlarının bu Münasebetler hakkındaki fikirleri nedir? Şuşnig, Avusturya istiklâlinin ko- runmasından bahsederken bu sözle- rinde samimi midir? Yoksa 1931 se- mek için beraber mi hareket ediyor- lar? Burası iyice malüm değildir. Şu muhakkaktır ki Almanya ile Avus- turya arasındaki birlik fikri artık almış yürüyor. Ve tarihin dikte ettiği bu za- de bul k üzere frankist İspanya- ya gelmiştir. BU —. İstanbul'un bir haftalık ihracat vaziyeti İstanbul, 3 (Telefonla) — 22 şubat- tan 1 marta kadar İstanbul gümrü- ğünden dış memleketlere gönderilen türk mallarının yekünu 869.000 küsur liradır. Bu mallar e nfazla sırasiyle İ- ruretin önüne hiç bir kuvvet geç A, Ş.-Esmer Almeriyayı gibi kabine toplantılarına iştirak ede- bileceklerdir. X Budapeşte, — Macaristan hariciye nazırı B. Kanya, Viyanadan Budapeş- teye dönmüştür. XTokya, — Mançukuonun ihdası- nın altıncı yıldönümü dün parlak bir surette tesid edilmiştir. XNis, — Nis otellerindeki grev va- ziyetinde hiç bir değişiklik yoktur. AYt ötel, halâ grevcilerin işgali altın- dadır, iki leket ar daki ticaret müna- sebetlerini çoğaltmak yalnız ittifak ve dostluğun değil, aynı zamanda coğrafi vaziyetin ve karşılıklı menfaatlerin i- cabettirdiği bir harekettir. Aradaki ti- cari anlaşmayı bugünün icablarına ve F Yi a£ faatlerine uygun bir hale getirmek maksadiyle bir kaç haftaya kadar Ankarada mühim mü- zakereler başlıyacaktır.,, CUMHURİYET'te Peyami Sefa, i- deolojilerin ve politik temayüllerin muhtelif milletlere hâdiseler ve zama« nın şartları tarafından dikte edildiğine işaret ederek diyor ki : “Bugün en ziyade iki fikir birbiriy« le çarpışıyor: İnsanın üstünlüğüne ve haklarına dayanan demokrasi, milletin üstünlüğüne ve haklarına — dayanan nasyonalizm, Birine sorarsanız insan evveldir. o- nun hakları başta gelir ve ondan sonra XParis, — Hariciye bal eko- İspanyada harb eden hükümetçi kadın askerler nomik hedeler şubesi direktörü B. Alfan, fransız - italyan ekonomi müza- kerelerine iştirak etmek üÜzere 10 mart- ta Romaya gidecektir. XVenedik, — Bir aydanberi Korti- na Dampenizoda bulunmakta olan es- ki alman veliahdı Dosbiakoya gitmiş- tir. Oradan kendisini Berline götüre- cek olan hususf bir tren beklemekte- milli menfaatlerle telif edilmek lâzım- dır. Demokrat bir devletin işi, başta gelen insan haklarını kendi milletinin ihtiyaçlariyle telif etmektir. Ötekine sorarsanız, millet evveldir, onun hakları başta gelir ve ondan son- ra insanlığın menfaatleriyle telif edil. mek lâzımdır. Nasyonalist bir devletin işi, başta gelen milli hakları insanlığın dir. XHi — Komlüni: k 1 tır. hükümet makamlariyle neticeîinde teşkil tedhirierinden. vaz geçilmiş, fakat 33 kişi tevkif olunmuş ve 2000 kişi de nezaret altına alınmış- XMeksiko — Petrol kümpanyâları Tin mülklerinin müsadı ları için memleketi tcrketmey:i düşünü- yorlar, Bu takdirde, işçilerin şirketle- ihtiyaçlariyle telif etmektir. Bu vaziyet karşısında, mahud “ta« vuk mu yumurtadan çıktı, yumurta mr tavuktan!,, misalini tekrar hatırlatan bir evvellik münakaşası doğuyor: İnsan mu ölür, millet mi ? »» Herhangi bir dostunuza soru- nuz ; insan mı ? Vereceği cevab, ideolojisini tayin et« ize yarar leri muhtemeldir. W Arabların ği demiryolu üzerinde, dün bir bomba talya, Almanya, İngiltere, Finlandiya ve Yunanistana gönderilmiştir. ştir, k!.ırşı camları tel kafeslerle muhafaza edilen otobüsler Kudüs, 3 (A.A,) — Royter Ajansı b ildiriyor : Yüz kadar silâh CA " , - : h uü H* ron yıkımn_da süvari polis devriyesine hücum etmiştir, Tayyareler âsileri ka- çırmıştır. Bir arab polis muavini ağır & urette yaralanmıştır. Hayfanım cenubunda bugün yeni fe vkalâde komiser Mak Mihaelin geçece- ıuklıık vırdf. Hükümet hususi tertiba t almıştır, _Yenılıomıur B. Mak Mihael, bu sabah Enterprayz kruvazöriyle buraya Filistinde yeni suykasdlar bulunmuştur. Bmh'ıvııjılırdo bo- Fakat bu sorgu âbestir, Çünkü cevabınır mutlâk ve müncered bir prensip değil, hayati zaruretler tayin eder: Millt müdafaanın zaruri olduğu anlarda bir türk, her şeyden evvel türktür; güzel bir sükün ve dost- luk havası içinde bir türk her şeyden evvel insandır. Evvelce bir yazımda : “Milli bir düşman karşısında her şeye den evvel türküm, dost karşısında her şeyden evvel insanırm,, demiştim, Zihinleri mutlâk prensipl kazık- larına kakılı ideoloji softaları zaruret- lerin dilinden anlamadıkları için, bu- günkü dünyada, iddialarını sırtı sırta tekzib eden hâdiseler karşısında şaşırı« yorlar. Çünkü onların inandıkları, her zaman ve her insan için doğru, mutlâk bir tarih felsefesi yerine, bugün, her milletin, hattâ her tarih devresinde bile ayrı bir tarih felsefesi ve dünya görüşü olduğu meydana çıkıyor.,, — İngiliz - İrlanda görüşmeleri yeniden başladı Londra, 3 (A.A.) — İngiliz - İr- landa müzakereleri bugün tekrar baş- lın_ııştır. İngiliz ve İrlanda Başvekil- leri arasında yaprlan bir mülâkattan sonra iki taraf heyeti murahhasaları bir buçuk saat süren bir toplantı yap- mıştır. Müzakerelere yarın devam edile- cektir. Bunların hafta sonuna kadar sürmesi muhtemeldir. — Sen her şeyden evvel türkmüsün, —