17 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

—— Pa . D ALMEZ ULUS AA D 2 1037 İspanya'da askeri vazıyet nspanyndn havaların bozulması ile tavsayan askeri harekat, son bir hafta, on gün içinde tekrar başladı. Havaların bozuk olduğu ay- lar zarfında devam eden hazırlıktan sonra cumhuriyetçi kuvvetlerin ta- arruza geçecekleri tahmin ediliyor- du. Öyle olmadı. General Franko, inisiyatifi elden kaçırmıyarak Mala- ga cephesinde taarruza geçti ve kısa bir çarpışmadan sonra bu şehri işgal etti. Malaga'nın işgali, gerek askeri ve gerek siyasi bakımdan Burgos hü- kümetinin vaziyetini hayli kuvvetlen- dirmektedir. Bu şehrin işgaliyle ne- ticelenen askeri hareketlerde İtalya askerlerinin ve İtalya donanmasının Franko kuvvetlerine ehemiyetli yar- dımlarda bulunduğu tesbit edilmiştir. Esasen italyanlar da bu yardımı in- kâr etmiyorlar. Fakat harekâta ital- yan askerlerinin değil, macera seven bazı italyanların iştirâk ettiğini bil- diriyorlar. Malaga'nın işgali, Franko kuvvet- leri için ehemiyetli bir zafer olmakla beraber, askeri harekât bundan son- ra da gene olduğu yerde sayıp dur- maya başladı. Madridin muvasalasını kesmek için yapılan teşebbüs henüz müspet bir netice vermediği gibi, diğer cephelerdeki hareketler de inkişaf ede- memiştir. İşin hakikati şudur ki bugün, İs- panyada hükümet kuvvetleriyle Fran- konun askerleri arasında müselsel bir cephe yoktur. İki kuvvet belki de ayrı ayrı sekiz on cephede çarpış- maktadır. Böyle dağınık askeri hare- kâtı derleyip toplamak, bir cepheyi diğer cepheye karşı oynayarak bü- yük bir manevra ile İspanya harekâ- tıma nihayet vermek için askeri dehâ sahibi bir kumandan lâzımdır. İspan- yadaki askeri harekâta başka türlü nihayet vermek mümkün olmıyacak gibi görünüyor. Geçen temmuzun or- tasındanberi devam eden harekât, müntazam askeri kuvvetler arasında bir muharebeden ziyade görilla har- bını andırıyor. Bütün askeri hassıslar, müte- Franko'nun geçen sonba- harda Madridin muvasala hatlarını keseceği yerde şehir üzerine cephe- den taarruz etmesini tenkid etmekte müttefiktirler. O yolda hareket et- seydi, behemehal Madridi eline geçi- recek, bozgun arasında mukavemeti kırılacak olan hükümet kuvvetlerini mağlüb edecek ve belki de bütün ha- rekâtı nihayetlendirecekti. Bu fırsatı kaçırmıştır. Son birkaç ay içinde her iki taraf da mütehassıs askerler tara- fından takviye edilmiştir. Franko'ya Almanya ve İtalyadan erkânı harbi- ye zabitleri gitti. Hükümet kuvvetle- rinin kumandası da Sovyet ve fran- sız mütehassıs askerlerinin kumanda- sı altındadır. Hükümetin mütehassıs askere, Frankodan ziyade ihtiyacı vardır. Çünkü İspanyada askeri bilgi namına ne varsa, Frankoya iltihak etmiştir. Yüksek generallar, zabitler Franko ile birliktedir. Donanmanın büyük bir kısmı hükümete sadık kal- dığı halde gemilerdeki bahriye zabi- tanı ilk isyan günlerinde efrad tara- fından katledildiğinden hükümet ge- mileri, daha zayıf olan âsi gemiler karşısında âciz kalmışlardır. Herhalde hükümet kuvvetleri son günier zarfında hayli hırpalanmış ol- makla beraber, vaizyetleri değildir. - A. $. Esmer ümidsiz Üzüm Standardizasyo- nu üzerinde çalışmalar Çekirdeksiz kuru üzümün stan lar- dizasyonu için alınacak tedbirler hak- kında alâkalıların mütalaalarını almak maksadile Martın 10 unda Ankarada yapılacak toplantıya, çekirdeksiz kuru üzüm ihracatçıları, İzmir borsasından üç murahhas, İzmir ve Manisa vilâyet- lerindeki üzüm istihsal mıntakaların- dan toplantıya gelmek isteyecek bütün alâkalılar, İzmir ve Manisa Mebusları üzüm ticareti ile alâkalı veya vazifeli diğer zatlar davet edilmişlerdir. Mu- rahhaslara vekâlet tarafından, standar- dizasyon mütehassısı Dr. Boade nin bir Taporu gönderilmiştir. ULUS Madrid civarında âsiler in kadar maktul verdiler Bir âsi tayyare iki ingiliz muhribine bombalar attılar Hükümetçilerin tebliği Madrid, 16 (A.A.) — Hükümet kuvvetlerinin Jarama mıntakasındaki vaziyetleri, neticesinde his olunur surette salâh bulumuştur. Bu muharebelerde âsiler binden fazla ölü ve yaralı bırakmışlardır. Guadalajara cephesinde duşmanın tazyiki de- vam ediyor. Âsilerin tebliği Salamanka, 16 (A.A.) — Resmi hükümetçilerin Madrid cephesinde yaptıkları mukabil taarruzun tardedildiği livaya mensup bir müfrezenin imha olunduğu bil- Hükümetçiler harb meydanrnda dirilmektedir. yüzlerce ölü brrakmışlardır. Cenub ordusu, esir almıştır. İngiliz tabiiyetindeki esirler Salamanka, 16 (A.A.) — General de Lano, dün gece radyo ile yaptığı be- yanatta, Madrid cephesinde Franko kıtalarının ingiliz tabiiyetinde 35 aske- ri esir ettiklerini söylemiştir. Bir âsi tayyare, ingiliz gemilerini bombardıman etti. Londra, 16 (A.A.) — Resmen bildi- rildiğine göre, ispanyol âsilerinin bir tayyaresi, pazar günü Cezair sahillerin- de Havock ve Gypsi adındaki ingiliz muhriblerini bombardıman etmiştir, Tayyare, 10 bomba atmıştır. Ancak muhriblere isabet vaki olmamıştır. B. Şilton, İngiltere hükümeti tara- fndan Burgos hükümeti nezdinde pro- testoda bulunmağa memur edilmiştir. Âsi tayyare, Baleares adalarına doğ- ru gitmiş, muhribler ise Malta istika- metine doğru yollarına devam etmiştir. Fransadan hükümetçilere yardım. Paris, 16 (A.A.) — Eko de Pari'nin yazdığına göre, Hollanda Dabesa vapu- ru harb levazımı, 20 k> -- yon ve 340 mit- ralyözü hamilen dün Marsilyâdan Ali- cante'e hareket etmiştir. 27 devotine sisteminde her biri iki mitralyözle mücehhez iki fransız harb tayyaresi de hükümetçi İspanyaya git- mek üzere Montanban tayyare karargâ- hından hareket etmiştir. Aynı sistem- den bir çok fransız tayyaresinin gene İspanyaya gitmek üzere Tuluz'e gelme- si bekleniyor. Romanya Alman ve İtalyan e çilerinin geri alınmasını istiyecek Bükreş, 16 (A.A.) — Hükü- metin Berlin ve Roma hükümet- lerinden Bükreş'teki elçilerini geri çağırmalarını taleb etmek tasavvurunda olduğu haber ve- rilmektedir. Buna sebeb, bu iki diplomat General ordusunda Franko'nun hizmet — ederken maktul düşen ve cesedleri mem- lekete getiren Romanya lejioner lerinden iki kişinin cenaze me- rasiminde üniforma bulunmalarıdır. ile hazır Bu iki lejionerin cenaze me- rasiminin siyasi bir nümayiş şeklini almış olduğu kaydedili- yor. Öğrenildiğine göre, mahafil- ler, bu iki diplomatın hattı ha- reketi hakkında bugün mebu- san meclisinde hükümetten is- tizahta bulunacaklardır. Montrilin şarkında Tahlonus ve Garnatille mevkilerini ele geçirmiş ve bir çok Balkan Antantı Konseyinin toplantısı Cumhuriyet'te Yunus Nadi, Balkan - Karışmaz- lık komite- sinde veri- len Karar- lar son harbler bir tebliğde bir ve enternasyonal İspanyada karadan ve denizden kordon , Londra, 16 (4A.A.) — Elçiler komite- sinde elde edilen anlaşma İspanya'ya 3ö- nüllü gitmesinin menini ve kontrol plânı- nın ana hatlarını derpiş etmektedir. Gönül- lü sevkinin meni önümüzdeki cumartesin- den itibaren tatbik olunacaktır. plânının ise 6 martta tatbikine geçilecektir. Bu plân mucibince, İspanya'ya silâh, mü- himmat ve gönüllü girmemesi için karadan ve denizden bir kordon tesis olunacaktır. Kontrol Madrid valisi Madrid ciavrında kazılan siperleri teftiş ederken Şubatın ilk haftasında hükümetçi İspanyaya gitmek üzere Perpingnandan 850, Cerberden 450 Perthustan da 300 gönüllü gelmiştir. -B. Göring dün Varşovaya hareket etti Berlin, 16 (A.A.) — B. Göring Po- lonya cumhur reisinin Bialoviecza or- manlarında tetrtib ettiği ava iştirak i-« çin vaki daveti kabul ederek Berlinden hareket etmiştir. Yalanlanan haberler Varşova, 16 (A.A.) — Selâhiyattar mahfiller B. Göringin dançig ve Leh koridoru meselesinin kati surtete halli için heyecan uyandırıcı tekliflerde bu- lunacağına dair yabancı kaynaklardan sızan haberleri yalanlamaktadır, Belçikada Reksistler meclisin feshini Brüksel, 16 (A.A.) — Reksist'lerin lideri B. Döğrel, Kırala göndermiş ol - duğu bir telgrafta şöyle demektedir: “ 20,000 reksiste, dün spor sarayın- da toplanarak parlamentonun feshini ve yeni intihabat icrasını istemişlerdir. Zira, memlekette sulh ve sükünun an- cak böyle bir tedbir ile temin edilebi - leceğine kanidirler.” Siyasi müşahidler, kıralın reksistle- rin bu teklifini dikkate alması ihtima- li mevcud olmadığını söylemektedirler. istiyorlar Reksistlerin lideri Dögrel Akdenizde bir İngiliz tayyaresi kayboldu Londra, 16 (AA.) — Hava nezare. retinden bildirildiğne göre, Akdenizde bulunmakta olan Couragus tayyare ge- mısine mensub bir tayyare, içindeki üç kişilik müerttebatiyle dün sabahtan beri kaybolmuştur. Kredi fonsiyeden kazanan ar Kahire, 16 (A.A.) — Yüzde 3 faiz- li ve ikramiyeli Mısır kredi fonsiye tah- villerinin dünkü çekilişinde : 1903 senesi tahvillerinden 419.905 numaralı tahvil ile 1911 senesi tahvil - lerinden 270.174 numaralı tahvil 50.000 ner frank kazanmışlardır Romanya'da kabine buhranı yalanlanıyor Bükreş, 16 (A.A.) — Rador ajansı bir kabine buhranı çıkmak üzere oldu- ğuna dair dolaşan şayiaları resmen ya- lanlamaktadır. Yeni Alman protestan kilisesi Berstesgaden, 16 (A.A.) — B. Hit. ler, yeni alman protestan kilisesinin te sisi için umumi kiliseler meclisini iç- timaa davet eden emirnameyi imzala. mıştır. « tantının hükümden sakıt kaldığı, da- gılmak üzere olduğu hakkında her fır« satta ortaya atılan bedhahça şayiaların daima, Balkan milletleri arasımnmdaki sa- mimiyet ve işbirliğini çekemiyenlerin eseri olduğunu, fakat hâdiselerin bu gi- bi asılsız rivayetleri tekzib ettiğini, Bal- kan antantının, her konsey toplantısın- dan sonra, her zamandan daha sağlam bir manzarayla ortaya çıktığını anlatı- yor, ve sulhçuluğu ana siyaseti yapmış olan Balkan nn laşmal her istikamette kabil olduğu kadar ge« nişletmek prensipini küttüğünü, grup halind lamıyan l ların an- tanta dahil devletlerden biri tarafından yapılmasının birliğe hiç bir zarar vere- miyeceğini, bu suretle Balkan Birliğinin bütün sulhçu kombinezonlara köprüler kurmakta olduğunu kaydederek diyor ki: “Bu muvaffakıyetin sırrı Balkan antantının bütün kuvvetini, bütün sami- miyetini sulha hâdim kılmış ol! d. dır: Evvelâ kendi sulhumuza. Bu bizle- re göre ilk ve büyük nimettir. İkinci de- recede dünya sulh Kendi suih za hâkim olunca dünya sulhuna hâdim - olmamaşlığımız ihtimali yoktu. Bun- lar az şeref ve az menfaat midir?” e MESELE HENÜZ BİTMEDİ Ak şi : k kal " Cenev- rede yapılmış olan Hatay anlaşmasını akim bırakmak için Suriyede görülen tahriklerden bahsederek, Hatay davası- nın henüz kapanmış olmadığını kayde- diyor. Filhakika, Cenevrede elde edil- miş olan netice ancak bir prensip anlaş- masıdır. Tatbikatta ve teferruatın tes- bitinde gösterilecek bozguncu bir zihni- yet bu anl. bizzat da su- ya düşürebilir. İşte, şimdi Suriyelilere * düşen vazife, manasız tahriklerle bu kıy- metli sulh eserini baltalıyarak ortaya yeni baştan bir gaile çıkarmamaktır. Cenevre anlaşmasının kıymeti tatbikat- ta gösterilecek hüsnüniyetle ölçülecek- tir. Bizim için, Cenevrede kabul ettir- miş olduğumuz esaslardan en küçük l ıı* hk'. #a L ..h Hai 1 Bi bakikalili Myica Kizel lâzımdır. “Ümid ederdik ki mesele bu şekilde bittikten sonra Suriyeliler Tür- kiyenin dostluğunu kazanacak yollara tevessül eder ve Türkiyeden yükselen samimi dostluk sesine aynı surette mu- kabele ederler. Suriye ricalinin, ergeç hakiki menfaatlerini idrak edeceklerin- — den ümidimizi kesmiyoruz.” e LİSE TAHSİLİ Kurunda Hakkı Suha Gezgin, herkesin yüksek tahsil göremiyeceğini, bazı ço- cukların doğuştan veya muhitlerinin te- siriyle tahsillerini ilerletmeye — gerekli seviyede olmadıklarını, ve liseleri dol- duranlar içinde bu gibilerin büyük bir ikdar teşkil eti tahsil seviyesi- ni düşürdüğünü söyliyerek, buna bir çare gösteriyor: “Liselerimizde paralı olmalıdır.” Bize göre bu, gerçi talebe adedini azaltacak bir tedbir olur. Fakat bugün orta tahsil talebesini azaltmak ksadı nı güdüyor değiliz. Hem böyl.e bir ted- bir yalnız kalitesiz talebeyi mi mekteb- ten uzaklaştırır? Bu nokta pek şüpheli değil midir? Anayasamızdaki tadiller dolayısiyle Kamutaydaki müza- kere zabıtlarını aynen neşrediyoruz Anay zın bazı maddel, nin değiştirilmesi üzerinde Kamu- tayın beş şubat tarihindeki müza- kerelerinin, bütün memlekette her vasıta ile neşredilmesi, gene Ka- mutayca karar altına alınmıştır. Bir çok gazetelerde eksik ve ha- - talı çıkarılmış olan bu müzakere- leri “ULUS,, cumartesigünkü 12 sayfalık nüshasında aynen neşre- decektir. Gazetemizin haftalık fransızca nüshası olan “ANKARA,,da mü- zakerelerin fransızca metnini bıu- lacaksınız. aa tahsil _. FKK U, *” AM