11 Ocak 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3
11 SONKANUN 1937 PAZARTESİ mlm.g İspanya hı.ırbl ve Almanya İspanya lerde daha başka bir şekil aldı man donanması, hükümet kuvvetler denizlerden silip sü pürmeğe başladı. Königsberg kruvazörü ile Amiral Scheer namındaki cep zırhlısmın, ön- lerine gelen İspanya ticaret gemisini tevkif ettikleri bildirilmektedir. Ön- ce alman harb gemileri Soton namız da bir geminin tevkifine Fakat Soton'un kaptanı, gemisini ku- ma oturtarak - ellerinden — kurtardı. Sonra almanlar Arifon namında bir gemiyi tevkif ettiler. Bundan sonra Marta Güngücre gemisi almanların ellerine geçti. İspanya hükümetine karşı açılan bu deniz harbı sözde Palos namında bir alman zemisinin İspanya hükü met torpidoları tarafından muayene edilmesi ve içinden bir İspanya teba- asiyle âsilere gönderilmekte bulunan bâzı eşyanın alınmasıdır. İspanya hükümeti Palos - gemi nin İspanya kara suları içinda a: dığını, pasaportsuz seyahat eden bir İspanya tebaasının ve bazı kaçak eş yanın gemiden alındıktan sonra Pa 10s'un serbest birakılı mektedir. Fakat buna karşı mukabele bil sil diye başlıyan alman hareket günler içinde İspanyaya karşı bir de- miz harbı şeklini almıştır. Berlinden gelen haberler, İspanya “kızıllarna d gemilerin korsan — gemi ibaret olduğu ve bunların da nerede rastlanırsa tevkifi veya imhası geldiği şözze ildiriliyor. Öyle görünüyor ki Ispanya karışmamak maküs bir netice vermekten başka işe yaramıyor. Silâh — yollanmasma “mani olmak için uğraşılırken, devlet - Ter asker yollamıya başladılar. günlerde asker gönderilmesin — diye yapılan teşebbüse karşı şimdi de Al- manya İspanyaya bir deniz harbı aç mak süretiyle mukabele etmiştir. bu aralık leri her hal. erektir. Öyle gö: rünüyor ki Burgos hükümeti ve bu hükümete yardım eden faşist devlet- ler, artık müzminleşen İspanya har - bına nihayet vermek işine yapılan teşebbüsler Franko kuvvetl, de tesadüfi olmasa darbesi urmaya karar Fakat İspanya davası “Knock out” ile halledilecek bir meseleye benze - miyor. İspanyol hükümeti Madrid'i. kaybetse de Katalonya'ya çeki rada tutunabilir. Belki de Almanyanın — denizden yardımıyle başlıyan son taarruz, İtal- yaam İngiltere ile barışma: yeniden bahis mevzuu olmaya baş - hyan tavassut teklifini mümkünse önlemek ve mümkün olmadığı takdir- de girişilecek müzakerelerde ağır ba: mak için askeri tefevvuk temin etmek maksadına matuftur. A Ş. Esmer Fransanın polonyaya açtığı kredi Femnand de Brinon, L'İaformation'da, fransız meclisinin Polonya istikrazını İttifakla kabul etmesi dolayısiyle yazdığı yazıda diyor ki: “Bugünkü ” vaziyetin bulanıklığı içinde bu nikbin görüşü kar bu edelim. Fransanın Polonyaya' venmec. ye razı olduğu ödünç yanlış anlaşmala. Fın izalesi, uzun ve müşkül münakaşala. rın halli hususunda şimdiden büyük hiz- metlerde bulunmuştur. Üstelik, daha u. Muml bir istikrarın mukaddimesini teş kil edebilirse; fransız ” parlâmentosunun ittifakla verdiği karar ne kadar haklı çı- kacaktır. ULUS E RLERİMİZ Madrid önlerindeki harb Asilerin ağır zayiata ugradıkları bildir 1lıy0r Madrid önünde harbeden nişanlılarından, kocalarından, akrabalarındı haber bekliyen ispanyol kadınları ve kızları Madrid, 10 (A.A.) — Milislerin şid. detli mukavemetleri üzerine - âsilerin Madrid'e yapmakta oldukları taarruz ya- vaşlamıştır. Âsilerin uğramış oldukları ağır zayi- at bilhassa sıkı saflar halinde hücum et melerinden ileri gelmiştir. Dün sabah cumhuriyetçilerin tayyareleri âsilerin mevzilerini bombardıman etmiştir. General Franko'nun askerleri tayya- relerin gece cevelanlarına rehberlik et mmek üzere işik fişekleri kullanmaktadır. Bu usul âsilerin tayyareleri tarafın- dan dün öğleden sonra kullanmağa baş- Janmıştır. Bu tayyareler bu usul sayee inde topçu ateşini Madrid üzerine çe- virmeğe muvaffak olmuşlardır. Madridin müdafaası Madrid, 10 (A.A.) — Havas ajansının muhabiri bildiriyor : Yedi gündenberi devam eden şiddetli muharebeler Madrid müdafaasını sars- mamıştır. Madrid ile Eskurial arasındaki 'yel gerçi kesilmiştir, fakat başka bir yol daha uzun olmasına rağmen, Sierra de Guadarrama'da mevzi alan milislerin i- aşesi için kullanılmaktadır. Madrid'in bir kerre daha tehlikeden kurtulmuş olduğu henüz iddia edilemez- se de hükümet merkezinin bugün daha geniş bir nefes alarak istikbale emniyet- le baktığı söylenilebilir. Madrid'in geçen perşembe günkü bombardımanı neticesinde beş kişi öle müş ve 34 kişi yaralanmıştır. Hükümet merkezinin on mıntakasından yedisi bü- Yük tahribata uğramıştır. Şiddetli muharebeler Casa del Campo, 10 (A.A.) — Havas ajansı bildiriyor. Dün Kolonya yolu mıntakasındaki muharebeler Pozuelo garı civarında çok şiddetli olmuş ve nihayet hükümetçiler Madrid'in şarkındaki son mevzilerinden atılmışlar- dır. Hükümetçiler muharebe meydanın. da 300 ölü ve Üç tank bırakmışlardır. civarından — Manzanares'in Bombardıman Guadeljara, 10 (A.A.) — Âsi tayya- releri dün akşam civar şehir ve kasaba- larınt bombardıman etmişlerdir. Tay- yareler yalnız Guadeljara şehri züerin- de kırktan fazla bomba atmıştır. Fakat bombalar çok tahribat yapmamıştır. Âsi tayyareleri bundan sonra Alcala de Henares ismindeki küçük kasabayı da #iddetle bombardıman etmişlerdir. Salamanka, 10 (A.A.) — Franko hü- kümeti neşrettiği bir tebliğde millici tay- yarelerin Madrid'deki ingiliz elçilik bi- nasına bomba attığına dair hariçte çıkan haberleri tekzib etmekte ve eğer böyle bir şey olmuşsa bunun “kızıl” tayyare- ler tarafından yapılmış olduğunu söyle- mektedir. Çünkü mülliyetçi tayyareler hâdise gecesi Madrid üzerinde uçmamış- Jar ve ancak bu şehirden 30 - 35 kilo- metre mesafede bulunan Alkala ve Gua- dejâra tayyare meydanlarını bombardı. man etmişlerdir. İki vapura torpil Barselon, 10 (A.A.) — Bir denizaltı gemisi Barselon'a ve Madrid adlarındaki iki vapura birer torpil atmıştır. Bu hâ- diselerden birisi San Antonyo açıkların- da ve diğeri dePreo önlerinde olmuştur. Vapurlara bir şey olmamış ve bunlardan birisi Alikante'ye ve diğeri de Valansi- ya'ya iltica etmiştir. Bir yük vapuruna ateş Valensiya, 10 (AA.) — Bir denizaltı gemisi Kulera açıklarında Marsilya'dan Alikante'ye gitmekte olan Ciudad - Mad- rid isminde bir yük vapuruna ateş aç mış ise de mermiler vapura isabet etme- miştir. Çetin bir muharebe Madrid, 10 ÇA.A.) — Millt Müdafaa Mectisi bildiriyor: mıntakasında — muharebe 'dün bütün gece ve bu sabah şiddetle devam etmiştir. Alman kıtaatı ağır za- yiata uğradığından hücumlar — hafifle- mektedir. SON DAKİKA Aravaca tir ki açıkça izah etmişti. kerelerin Avrupa işlerinde Çinde vaziyet Sianfuda müfrit sollar idareyi ellerine aldılar Nankin, 10 (ALA.) — “Royter” Res- men bildirildiğine göre komünistler. den mürekkeb müfrit sol taraf unsurla- Te Sianfu'da iktidarı ele almışlardır. Harb başladığı takdirde Sianfu'da bu- hakkında — sefaretler büyük bir endişe beslemektedirler. Nankin, 10 ÇA.A.) — Royter bildi riyor: Sianfu'da idareyi ele alan müf- rit sol cenah unsurlarının bariz vasıf- ları memleketin selâmetini kati bir ja pon aleyhtarr siyasette — görmeleridir. Burada çok vahim ihtilâtlardan kore kulmaktadıı kunan ecnebiler Almanyada sınai — casusluğun cezası idam olacak Berlin, 10 (A.A.) — Yakında neşre- dilecek olan ceza kanununda sınal casus- Tuk bazı ahvalde hiyaneti vataniye ola» casusluğa memleket iktisadiyatına aid Bizli işlerin ecnebi bir devlete bildirik mesi, plân ve formüllerin çalınması ve maliyet fiatına aid hesabların ilşası da- bildir. Troçki Meksikada 'Tampiko, 10 (A.A.) — Troçki tay- yare ile Meksikoya hareket etmiştir. “Troçki şu beyanatta bulunmuştur: '— Norveç bana - karşı iyi muamele yaptı. Buna mukabil beni kabul ettiğin. den dolayı Meksikaya pek ziyade min- nettarım. Yeni dünyanın bitaraflığına ve objektifliğine imanım var. Lenin hak- kındaki kitabımı bitireceğim” ROYTERİN BiR MÜBALEĞASI (Başı 1. inci sayfada) bahsediyordu. Royter ise nümayişçi- lerin adedini müzayedeye koyarak üç binden bahsediyor. Hiç bir üniversi. 'tesi ve hattâ lisesi olmıyan on beş bin kişilik küçük bir besakada bin veya üç bin talebe dünyanın her hangi bir tarafında olursa olsun pek güçlükle elde edilebilecek bir rekor teşkil eder. Bundan da anlaşılıyor ki mevzuu bah- #olan talebe her şeyden habersiz ma- sum bi yaptırıları ilk mekteb İngiliz - italyan akdeniz paktı karşısında Fransanın vaziyeti Belfort, 10 (A-A) — Radikal Sosyalist Federasyonuunn - verdiği bir ziya- fette mutük söyliyen Başbakanlık Müsteşarı, ingiliz - italyan Akdeniz anlaşma: Sınr tahlil ederek bunun Akdeniz sulhu için iyi olduğunu söylemiş ve demiş- '— Fransa daha nazik meselelerin halli için diğer memleketlerden aynı hüs- 'nü niyeti ve girişilen teahhütlerin yapılmasında da aynı dürüstlüğü ümid eder. Fransa ne yollardaki emniyetinin ne de muhafaazsına menfaatlerin bozulmasına müsaade edemez. Esasen Başbaakn B. Blum, Mebusan Meclisinde söylediği 6 kânunuevel 936 nutkunda buna mecbür. olduğu / hayatt dair hareket - tarzımızı Müsteşar nutkuna şu sözlerle nihayet vermiştir İspanya hakkındaki alman ve italyan cevabları üzerine başlanılan müza- daha geniş bir hal tarzına yol açacak ve kıta üzerin deki ahenk için daha faydalı teşebbüsler yaratacak ma diyoruz. Fakat hariçte şurası anlaşılmalıdır ki her türlü kuvvet manevrası, meve cut mukaveleleri bozacak her nevi ihtiyatsızca hareket ve nihayet Fransanın ku- rulmüş hukukuna dolayısiyle yapılacak tecavüz hal tarzına muhalif olur. Fransa serbesti içinde müzakere kendi üzerinde meşum bir tazyik yapılmasına asla müsaade etmiyecektir. iyette - olduğunu zanne- ve uzlaşıcı Fransa umuz azimli etmek ister. SAYFA3 Basın özetleri HATAY VE FRANSA Bugün — de İstanbul — gazetelerini birinci plânda işgal eden mevzu, bü- tün türk milletinin üzerinde urar ve heyecanla durduğu Hatay davâsıdın. Cumhuriyette Yunus Nadi, fransız hariciyesinin cenub hududumuzda bir türk (Alsas - Loren) i yaratacak ma- hiyette isabetsiz siyasetinden bahse- ufak tereddüd ve sız kaynaklarının neşrettiği yalan ha- berlerin baştan başa iftira olan ma- hiyetini bütün dünya çabuk ve kolay öğrenir.. Ancak İskenderun - Antak- ya ve ha z bir inad ve ssrarla bir nevi Alsas - Loren yı Fatılmış olursa bunun zamanla: sull edeceği muhak- 'Türkün dostluğu ve başlıklı yazısmda türkün kadar samimi, vefalı anlatarak di- düşmanlı dostluğunda fedakâr olduğunu kemgözlerin üstüne, yıldırımdan kır- bacını sallayarak hamle eder. O za- man bu hamle kazanın ve belânm tâ kendisi; Ahmed Emin Yalman, Tan'da, Fransanm hakiki —menfaatlerini id- rükten âciz olan fransız diplomasisi- at Fransanın düşmanı oldu. Hunu kaydederek - diyor ki: “Türk kındaki açık ve samimi tenkidleriy- le fransız milletinc en büyük bir dostlük - gösterdiklerine n Fransız diplomasisinin eski — Babıâli- ye mahsus oyalayıcı ve süründürücü vsüllerden kurtulması dünya sulhu- Ethem İzzet, —Açıksözde, fransız hükümetinin, fransız gazetelerinin i tezahür eden telâşi- nt Hatay davâsında işlemiş olduğu batâların mesuliyetinden kendini kur- tarmaya matuf görmektedir. PROPAGANDA VE RADYO yaya duyuramamış olduğumuzu kay- dederek bu işi görecek matbunt vası- talarına malik olmadığımızı söylü- yör, ve ancak kuvvetli radyo istas yonlarının birkaç büyük dilde yapa cakları neşriyat vasıtasiyle istekleri- dünyaya anlatabileceğimizi kay- Kurunda Sadri Ertem de propa- nda vasıtası radyonun - kiymel ve düzumunu anlatarak propagandanın mutlaka yalan söylemek demek ol- madığını, bazen en haklı davâlara i- fade vasıtalığı ettiğini tebarüz ettiri- yor. 1937 KALKINMA YILI Akşamda bu başlık altır oku- duğumuz imzasız başyazı, bütün alâ- 'ya ölçüsünde bir iktısadi kalkınma. nın başladığına — şahitlik ettiklerini ma üzerinde tesir yapmış olduğu ka- bilhassa devlet iktısa- a ekonomisinde bir #unu ileri sürüyor ve diyor ya refaha doğru gidiyor, eğer yeni bir harb olmazsa.., İtalyada Irkın Müdaf: İçin Bir Tedbir Roma, 10 (A.A.) — Nazırlar meclisi arkın müdafaası için bir kararname ka- bul etmiştir. Bu kararname italyan'larla doğu Afrikası yerlileri arasında evlenme- yi yasak etmektedir.
